Daily news
„Икони XIV-XX век” во Чифте амам
Во Националната галерија на Македонија, објект Чифте амам, на 21 декември 2017 година (петок) во 19 часот ќе се отвори изложбата „Икони XIV-XX век“. Во средината на XX век во културното живеење во Македонија се јавува потреба македонската ликовна сцена да биде водена и поттикнувана од стручна институција во која би се презентирала и афирмирала македонската ликовна уметност. За таа цел била извршена адаптација, односно конзервација и реставрација на Даутпашиниот амам и тој ја добил функцијата на уметничка галерија. Набргу, благодарение на ентузијазмот и професионалноста на стручниот тим во Галеријата, почнува да се формира и збирка ликовни дела. Се правеле откупи од македонски, српски, хрватски, словенечки, црногорски и од босански автори. Во исто време од страна на Археолошкиот музеј на Галеријата ѝ биле предадени педесетина икони, од кои дел биле изложени во тогашната поставка на галеријата, а преостанатиот дел бил сместен во нејзините депоа. Тоа биле пред сè икони донесени од тогаш неактивните цркви и манастири заради нивна безбедност и заштита. Преостанатиот дел биле откупи од приватни колекции.
На свеченото отварање на Галеријата во 1950 година била отворена и првата поставка на ликовни дела: икони од XIV до XIX век, копии од најубавите примери на македонските фрески и ликовни дела од тогашната македонска и југословенска современа уметност.
Овој податок зборува дека иконите хронолошки биле дел од поставката на галеријата од првите години од нејзиното постоење. Во текстот за каталогот издаден во 1950 година по повод отворањето на првата официјална поставка, меѓу другото, стои: „На Илинден 1950 година македонските уметници, по двегодишна подготовка, удрија темел на првата уметничка галерија во Скопје. Во Галеријата ги гледаме безимените наши зографи што со своите дела ги напишаа најубавите страници на нашата уметничка историја. Живеејќи под најтешки политички и економски услови во поробениот и заборавен Балкан, тие беа творци на најсилното што го даде човештвото во уметноста за полни четири века oд италијанската ренесанса и три века пред генијалниот Ѓото“. (Каталог, Уметничка галерија Скопје, Скопје, 1950).
Денес збирката на икони во Националната галерија на Македонија брои над педесетина примероци, од кои една икона датира од средината на XIV век, една од XV/XVI век, а другите му припаѓаат на поствизантискиот период, периодот на преродбата (XIX) век, и мал број икони од почетокот на XX век. Според стилската и хронолошката припадност, најмногу примероци им припаѓаат на поствизантискиот период и периодот на преродбата.
На изложбата ќе бидат презентирани речиси четириесет икони, светогорски графики и копии од фрески од колекцијата на Националната галерија на Македонија и Музејот на Македонија. Изложбата на љубителите на уметноста им дава преглед на стилскиот и на хронолошкиот развој на македонското иконописно творештво од XIV до XX.
По пaдот на Самуиловото царство во 1018 година, Македонија потпаѓа под византиска власт. Тогаш настануваат наубавите и најуспешни уметнички остварувања во црковната уметност и не случајно овој период во историјата на уметноста ќе биде обележан како ренесанса на палеолозите (1261-1453). Иконата како автентичен продукт на византиската цивилизација станала водечки култен објект во православната црква. Молитвите упатени до неа и нејзината посредничка улога меѓу небото и земјата придонеле таа да стане човекова потреба за добивање морална сила и спасение на душата. Како единствен траен институционален фактор кој имал големо влијание во квалитетот и продукцијата на иконите е Охридската архиепископија, црковна институција втемелена уште за време на цар Самуил, која до крајот на своето постоење останала чувар на културните традиции во Македонија.
По 1395 година, со воспоставувањето на османлиската власт во Македонија и со прекинувањето на комуникациите со трговските и културните центри, активноста на зографските работилници полека почнува да гасне. Продукцијата на сликарски дела почнува да се намалува, а очигледен е и падот на квалитетот на новосоздадените дела. Осиромашувањето на населението довело до помала побарувачка на икони поради што зографските тајфи почнале да се растураат. Но, фактот што по потпаѓањето на Македонија под османлиска власт Охридската архиепископија не била укината, има особена важност во одржување на континуитетот на уметничкото творештво во Македонија.
Кон крајот на XIX век доаѓа до значајни промени во религиозното сликарство. Со појавата на Димитар Андонов Папрадишки и Ѓорѓи Зографски очигледни се новите ликовно-естетски вредности во црковното сликарство. Школувани во Русија тие полека го напуштаат традиционалното сликарство правејќи ги првите чекори кон граѓанската уметност. Ним во првата деценија на XX век им се придружуваат Коста Вангеловиќ и Трајко Муфтински.
Изложбата ќе биде отворена до 30 јануари 2018 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Daily news
Прва правна конференција Tres Partes
На 26 декември година во хотелот „Континентал“, со почеток во 10 часот, ќе се одржи првата правна конференција Tres partes, во организација на „Јанаки знае“, а ќе биде поделена во три дела.
Првиот дел е со работен наслов „Дали е потребно укинување на извршителите?”, на кој ќе учествуваат Зоран Василевски, кој ќе ја застапува тезата ПРО укинување на извршителите, извршител Снежана Андреевска, која ќе ја застапува тезата КОНТРА укинување на извршителите и извршител и поранешен судија за извршување, Христо Јованов, кој ќе предава во делот на извршувањето пред да се укинат судиите извршители.
Вториот дел е со работен наслов „Дали се шаблонизира институтот надомест на нематеријална штета“, на која предавачи ќе бидат адвокатката Маруша Митровска, судијката Љубица Колиќ од Основен суд Скопје 2 и судијата Ѓорѓи Радојков од Апелациониот суд Скопје.
Третиот т.н. кривичен дел е со работен наслов „Неприменување на кривично-правните институти“, во кој предавачи ќе бидат адвокатот Јанаки Митровски, Никола Тупанчевски, редовен професор по казнено право при „Јустинијан Први“, Александра Деаноска, вонредна професорка по казнено право при „Јустинијан Први“, и Оља Ристова, судијка при Основниот суд Скопје 1.
Предвиден е и интерактивен дел со публиката преку поставување прашања и коментари од учесниците.
Daily news
Груевски оди во затвор – Апелација му ја потврди казната
Апелациониот суд Скопје, постапувајќи по кривичниот предмет познат во јавноста под името „Тенк“ по одржана јавна седница, донесе пресуда со која му ја потврди двегодишната затворска казна на премиерот Никола Груевски. „Жалбите на обвинетиот Никола Груевски изјавени лично и преку неговите бранители ги одби како неосновани, а првостепената пресуда ја потврди во целост, со што му ги потврди двете години затворска казна“, пишува во соопштението од судот.
Второстепениот суд делумно му ја уважи жалбата на Ѓоко Поповски и му ја намали казната на 4 години и 6 месеци, а во останатиот дел првостепената одлука ја потврди.
За Гордана Јанкулоска за „Тенк“ е издвоена во друга постапка и пресудата за неа, под обвинение дека ја злоупотребила службената положба и го натерала Поповски да го намести тендерот за „мерцедесот“ што го посакал Груевски, ќе биде изречена на 8 октомври.
Daily news
Бизнисменот Минчо Јорданов треба да сведочи дали бил уценет со пари во шпионската афера
Бизнисменот Минчо Јорданов утрово во кривичниот суд е повикан да сведочи во предметот што го презеде специјалното јавно обвинителство под кодно име „Шпион“.
Обвинетите Миќо Наскоски, Зоран Божиновски и Марјан Маџовски, како што рече на минатото рочиште обвинителката Елизабета Јосифовска, со цел да се стекнат со противправна имотна корист, му се заканиле на бизнисменот Минчо Јорданов дека ќе објават податоци за наводна криминална приватизација и откуп на акциите во АД „Бетон“ и на други негови фирми. Во намерата не успеале, а Јорданов не ги исплатил парите.
„Обвинетиот Александар Диневски прибавувал податоци со степен на државна тајна, а потоа ги доставувал или директно на странските разузнавачки служби или му ги давал на обвинетиот Марјан Ефремов, кој ја формирал групата за уцени, изнуди и шпионажа и ја координирал од 2009 до 2013 година, регрутирајќи нови членови во мрежата. Со обвинетиот Мирослав Зафировски од УБК прибирале податоци за луѓе од ЦИА присутни во Македонија и за штаб на ЦИА во Ирак. Тие прибирале и податоци за организациската поставеност на УБК“, рече Јосифовска за „Шпион“, кое СЈО врз база на нови прислушувани разговори го презеде од Обвинителството за гонење организиран криминал и корупција.
Ефремов, според обвинението, групата за изнуда и тргување со тајни информации од безбедносните служби на Македонија ја направил во 2009 година и, како што тврди обвинителството, тој е мозокот на целата операција. Информациите им ги продавале на Кост Н. од грчката разузнавачка служба, Петар Н. и Јуриј Н. од унгарската и на други лица од странски разузнавачки служби.
Секој од обвинетите, зависно од тоа во која институција работел, снимал службени документи, кои потоа им ги продавал на грчката, руската, унгарската и српската разузнавачка служба. Обвинети во овој случај се и тогашниот шеф на Кабинетот на претседателот на Собранието, Трајко Вељаноски, генералот Горан Стојков, Миќо Насковски, Ѓорѓи Хаџимицев, Цветан Дамјановски (заедно со други нивни колеги од МВР, УБК, АР и Военото разузнавање, кои дел се веќе осудени) и Зоран Божиновски, кој во групата имал улога ако уценуваните не дадат пари, тој да ги објавува, како што вели обвинителката, во порталот „Буревесник“ или во други медиуми во кои работел. Божиновски е обвинет за злосторничко здружување, шпионажа и уцена.
Обвинетите не се чувствуваат виновни, а тврдат и дека целиот процес е монтиран. Во предметот првично беа опфатени 19 лица, од кои неколкумина ја одлежаа затворската казна. Предметот го суди судијата Владимир Туфегџиќ. На конференциска врска треба да сведочи и Драган Даравелски, кој, според обвинението, исто така бил уценуван од обвинетите.