Култура
Рецензија: „Бикини Мун“, филм што бега од филмот и ви се спружува пред нозе
Новиот филм на режисерот Милчо Манчевски, „Бикини Мун“, е филмска авантура во две наративни нивоа – естетска и мисловна. Сложен во структурата, експериментален во изведбата, „глумејќи“ филм во филм, тој како да бега од филмот и вртоглаво ви се спружува пред нозете и ви го задржува вниманието секогаш кога би сакале да го прескокнете. Ова е сосема американски филм на Манчевски, но истовремено е поетски пркос на оваа мас-индустриска кинематографија.
Приказната за младата Бикини со мајсторска изведба на актерката Кондола Рашад, која е централен лик во документарниот филм што за неа во овој филм се снима, и одличната замисла на сите споредни ликови во обид да изградат документарна имагинација, толку веродостојно опиваат без оној агресивен и патетичен набој што би се очекувал од американски филм за бездомничка на улиците на Њујорк.
Беспрекорен во фотографијата и визилената композиција, како и во претходните филмови на Манчевски, секогаш фотографскиот прием е еден чекор пред приказната, така што додека секој кадар може да се проследи како филм за себе, приказната, дијалогот, ви доцни и ви се врежува отпосле, па остава простор за уште една монтажа во свеста на гледачот.
Оваа игра и трка на убавите кадри и драматургијата овој пат е многу сериозна филмска иновација и лекција што доаѓа од авторската зрелост на Манчевски. Централната приказна постојано се распрснува, а од тие парчиња на емоцијата се градат молскавични дејства. А нив ги следите со брзо проголтување на сликата, што е можеби авторски приод што треба да го засили токму тој обид да се предочи до каде сме стигнале со технолошкиот допир наместо човечкиот. Бикини и нејзината играчка, зелената богомолка, се како световно потсетување на исконскиот порив за преживување, желбата за живот наспроти суровата реалност. Токму нејзините ментални ограничувања ја прават суштински чиста, инстиктивна и нормална наспроти овој безобѕирен свет.
Авторскиот заговор останува доследен, дури ги надминува рамките и на синемаверите или на сличните пристапи и во догма филмот. Музички е суптилно обоен но фантастично прецизен, така што тандемот со македонскиот композитор Игор Василев-Новоградска се покажува како уште една успешна соработка.
Режисерот во едно интервју ќе се пошегува дека тој е американски емигрант на Балканот, но со „Бикини Мун“ си обезбедува место на светската филмска карта, без непотребни предлошки на која кинематографија ѝ припаѓа. Евидентно како и секој голем уметник, еднакво го вознемирува и македонската и американската историска или социјална димензија, го апсорбира и своето оружје, т.е. филмскиот занает го преточува во благородна мисија. На висина и на естетската и на мисловната задача. Непотребно е посебно расчелнување во толкувањето на „Бикини Мун“, фимот е (не)едноставно убав.
Ана Василевска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Започнува 19-то издание на АКТО фестивалот за современи уметности
Месецов започнува 19-то издание на АКТО фестивалот за современи уметности и ќе се одвива во текот на целата година. Новото, 19-то издание АКТО продолжува на линија на минатогодишното издание АКТО 18 „Јавни простори во движење (кон) II“ и се отвора со низа мурали на кои работат тројца млади уметници/чки, а е предвидено да се изработат низ различни градови во државата, опфаќајќи тематики во духот на солидарноста на заедницата. Првиот мурал, кој е веќе завршен, се наоѓа во Скопје на зградата бр.33, на бул. Митрополит Теодосиј Гологанов, наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски Питу“ и ќе биде отворен во четврток на 28 март. На него работеа уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски.
Во центарот на Скопје, на зградата бр.33, на бул. Митрополит Теодосиј Гологанов, наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски Питу“ од пред околу 30 години беше ставен голем рекламен материјал, кој заедно со фасадата веќе одамна беа во разрушена состојба. Затоа, поткрепени со оптимистичката поддршка и ентузијазам на станарите во зградата, организацијата Факултет за работи што не се учат – ФРУ, заедно со уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски покренаа акција за обновување на заборавениот ѕид, со цел да остане визуелна игра, но и значаен потсетник во строгиот центар на градот.
Идејата зад овој мурал не беше само да се обнови фасадата на зградата, ниту пак во фокусот беше да се претстави само визуелно решение, туку да се создаде потсетник за важноста на солидарноста во општеството. Играта со архитектурата е замислена да оствари директна комуникација со самите случајни минувачи во секојдневието – тие коишто се упатени кон (или пак заминуваат од) работа, училиште, факултет, пазарување, прошетки. Mинувачи пронајдени во самиот визуелен изглед на муралот што ја носи главната порака која гласи: „Големината на заедницата најпрецизно се мери преку солидарните постапки на нејзините членови“.
Оваа порака од Корета Скот Кинг (авторка, активистка и лидерка на граѓански права) се упатува кон многуте заедници кои го оформуваат разновидниот карактер на општеството, а истите тие за да опстанат зависат во голема мерка од солидарните и добронамерни постапки токму од нејзините членови. Затоа, неслучајно оваа мисла е носечката порака на првиот мурал, таа служи како потсетник дека токму членовите се одговорни за градењето на меѓусебно разбирање, толеранција и заеднички борби за создавање подобри и поздрави услови на живеење, овозможувајќи поддршка и слободно заедничко творештво – не само во културата и уметноста, туку и пошироко во рамките на општеството во коешто живееме.
АКТО 19 претставува продолжение на тематиката – Јавните простори во движење (кон), преку која минатата година фестивалот презентираше неколку практики што замислуваа ослободен простор, дури и привремено, за гласот на игнорираните, запоставените, замолчените, испуштените и маргинализираните во рамките на постојната хегемонија. АКТО смета дека овие уметнички практики можат повторно да создадат јавен простор преку борбите за правата и во блиска врска со општествените движења, или дури и да ги стимулира во моменти кога се чини дека се слаби.
Фестивалот АКТО е во организација на здружението Факултет за работи што не се учат – ФРУ и во текот на годинава во своите рамки ќе продуцира повеќе настани во земјава и во странство.
Култура
„Госпоѓиците од Авињон“ на сцената на Националната опера и Балет
На сцената на Националната опера и балет на 11 април со почеток во 20.00 часот ќе се изведе атрактивната балетска претстава во 9 слики „Госпоѓиците од Авињон“. Со оваа претстава започнува jубилејното 20. издание на интернационалниот фестивал Танц Фест Скопје 2024, кое ќе има нов концепт и повеќе различни програми, меѓу кои и програмата насловена „Паралели“ во која ќе се прикажат три претстави од репертоарот на Националната опера и балет, со цел да се прикажат современите текови на Националниот балет и да се претстават повеќе домашни кореографи.
Балетската претстава „Госпоѓиците од Авињон“ е инспирирана од истоимената слика на уметникот Пабло Пикасо, зборува за пет жени и нивниот живот, нивната потрага по љубовта, смртта и слободата.
Музиката во претставата е на Калиопи Букле, за кореографијата и режијата задолжена е Олга Панго. Либретото и драматургијата се на Сашо Димоски, костимограф е Раде Василев, а на мултимедија и дизајн работеше Емил Петров, дизајн на светло – Милчо Александров, а дизајн на шминкa – Златица Поповска. Асистенти на кореографот се Горан Божинов и Саша Евтимова Користени се сценографски елементи од операта „Змејовата невеста“ – сценограф Валентин Светозарев.
Настапуваат: Александра Мијалкова, Мими Поп-Алексова Атанасовска, Ивана Коцевска, Саша Евтимова, Христина Наќевска, Мирослав Митрашиновиќ, Балаж Лочеи, Агим Бафтии, Ендру Кук.
Култура
Бесплатен влез за две претстави во МНТ за Светскиот ден на театарот
Македонскиот народен театар, по повод 27 Март, Светскиот ден на театарот, за љубителите на театарската сцена организира две бесплатни претстави.
Станува збор за детско-младинската претстава „Силјан Штркот шанца“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ, која ќе се одигра на малата сцена на 30 март во 12 часот, и изведбата на претставата „Бесачи“, во режија на Јавор Грдев, која ќе биде со вечерна изведба на 6 април со почеток во 20 часот.
Гратис билетите ќе се подигнуваат пред почетокот на изведбите.
ПР-текст