Контакт

Наука

Првите предци на ХИВ се појавиле на планетата пред половина милијарда години

Објавено пред

Првите ретровируси, вклучително и „предците“ на вирусот на хумана имунодефициенција (ХИВ), се појавиле на Земјата пред околу 500 милиони години, или околу 200 до 300 милиони години прано отколку што досега се сметаше, наведуваат научниците во студијата објавена во списанието Nature Communications.

dobivaj vesti na viber

„Откривме дека ретровирусите барем 450 милиони години, ако не и повеќе, суштествуваат на Земјата, и тие би требало да се појават заедно со своите ‘рбетни жртви во палеозојската ера или дури и порано. Покрај тоа, тие продреле во геномите на ‘рбетниците уште пред нашите предци да го колонизираат копното. Вирусите биле нивни придружници и во времето на преминот на живеењето на копното, и ги придружувале во текот на целата историја на животот на планетава“, вели Арис Куцуракис, од британскиот универзитет Оксфорд.

Ретровирусите претставуваат посебен сој вируси кои се способни да навлезат во живите клетки, востановувајќи ја својата ДНК, користејќи го шаблонот на РНК, и наметнувајќи го својот генетски код во геномот на жртвата. Ретровирусите, на кои им припаѓа и ХИВ, влијаат главно врз ‘рбетниците и траги од нивното постоење може да се најде во ДНК на луѓето и другите животни во вид на ткн транспозони – мобилни сегменти од ДНК, способни за самореплицирање и движење во геномот.

Во некои случаи, инфекцијата со ретровируси доведува до драстични промени во начинот на живеењето и функционирањето на организмот негов носител. На пример, сега научниците сметаат дека цицачите минале на внатрешно растење на младенчињата во утробата благодарејќи на инфекција со ретровирусот кај некој од нашите предци, кој се измешал и случајно ги „вклучил“ гените поврзани со феталниот развој. Некои видови оси и пеперутки можеле да го „скротат“ ретровирусот и да се научат да го користат како „биолошко оружје“.

Денес повеќето научници сметаат дека ретровирусите се појавиле релативно неодамна во споредба со создавањето на условите за постоење живот на Земјата, пред околу 250 до 300 милиони години, кога ‘рбетниците само што започнале да го освојуваат копното. Оттаму, биолозите претпоставуваат дека ретровирусите првично се појавиле на копното, а дури потоа навлегле во другите сфери, вклучително и океанот.

Кацуракис и неговите колеги, пак, откриле дека ретровирусите потекнуваат од водите на океанот и оти тие всушност може да се многу постари, проучувајќи ги ткн „пенести вируси“ (Spumavirus) кои се прастари ретровируси, коишто се присутни и денес во организмите на речиси сите мајмуни во Африка и кај многу луѓе. Тие се појавиле многу одамна, пред околу 30 милиони години, и имаат необична форма, слична на пена, и уникатен механизам на размножување.

Трагите од таквите вируси, како што вели Кацуракис, се присутни во ДНК на речиси сите видови ‘рбетници, што му овозможило на неговиот тим да ја пресмета брзината на еволуцијата на податоците на ретровирусите и да определи кога започнал нивниот развој. За да го сторат тоа, научниците ја анализирале структурата на „парченца“ од пенестите вируси во ДНК на разни видови животни, ги споредиле едни со други, и определиле какви мутации се појавила кај нив во текот на еволуцијата на нивните жртви.

Споредувањето покажало дека ретровирусите се неочекувано древна група паразити, коишто се појавиле, според прецените на Куцуракис и неговите колеги, пред околу 500 милиони година, фактички истовремено со појавувањето на првите ‘рбетници, па дури и пред тоа.

Ваквите сознанија се многу важни поради тоа што таквата старост на ретровирусите зборува за тоа дека тие се појавиле уште пред развојот на ткн адаптивниот имунитет, со кој се одликуваат сите ‘рбетници, овозможувајќи им на луѓето, цицачите, влекачите и рибите да преживеат при појава на нови претходно непознати вируси и микроби. Како што сметаат авторите на студијата, појавата на ретровирусите и можната борба на нашите предци со „предците на ХИВ-от“ можела да служи како причина за појавата на тој дел од имунолошкиот систем./крај/мф/сн

Наука

Еден Американец и двајца Руси со руско летало заминаа на МВС во вселената

Објавено пред

Еден Американец и двајца Руси полетаа со руско летало од космодромот Бајконур во Казахстан до Меѓународната вселенска станица. Станува збор за астронаутот на НАСА Лорал О’Хара и космонаутите на Рокосмос Олег Кононенко и Николај Чуб.

dobivaj vesti na viber

О’Хара ќе помине шест месеци на станицата, а Кононенко и Чуб ќе останат таму една година.

Тројцата космонаути требаше да заминат во вселенската станица минатата пролет, но нивната првична капсула послужи како придружба за друг екипаж. Вториот екипаж – исто така двајца Руси и еден Американец – се враќа дома на Земјата кон крајот на овој месец.

Нивниот престој беше продолжен од шест месеци на една година бидејќи нивната капсула Сојуз испушти течност за ладење додека беа на станицата.

Според НАСА, кога командантот на мисијата Кононенко ќе го заврши својот престој во вселената, тој ќе постави рекорд како човек кој поминал најмногу време – повеќе од илјада дена – во вселената.

Прикажи повеќе...

Наука

Како откритието на „хобитот“ во Индонезија го промени нашето разбирање за човечката еволуција

Објавено пред

Индонезискиот археолог Томас Сутикна лежел со треска во својата хотелска соба на 2 септември 2003 година, кога еден колега му рекол дека тој ден во Лианг Буа, голема пештера на индонезискиот остров Флорес, пронашол мал череп налик на човечки во наслаги длабоки шест метри. Сутикна веднаш се опоравил и следниот ден се упатил на местото заедно со колегата.

dobivaj vesti na viber

На нивна радост, на истото место нашле повеќе коски, некои сè уште прицврстени една за друга. „Имаше групирани коски на нозе, раце, тибија, бедрена коска. Со оглед на многу кревката состојба на коските, не беше можно веднаш да се отстранат од земјата“, се сеќава Сутикна, кој сега работи во Индонезискиот центар за археометриски истражувања на Државната агенција за истражување и иновации.

Отпрвин мислеле дека се работи за коски на дете

Отпрвин, тимот претпоставуваше дека малиот череп и другите коски му припаѓаат на дете, но додека Сутикна го чистеше фосилот во хотелот, виде дека има катници на возрасен човек. Изгледаше како да наишле на сосема нов вид човек – женски примерок со збунувачка комбинација на карактеристики, кој беше висок нешто повеќе од еден метар и тежок околу 30 килограми.

Иако денес, 20 години подоцна, научниците се уште се мачат со тоа каде да го постават ова загадочно парче од еволутивната сложувалка, откривањето на овој мал човечки примерок поттикна низа други откритија кои го доведоа во прашање она што го знаевме за човечкото семејно стебло дотогаш, пишува тој.

„Хобитот“ имаше кратки нозе со непропорционално големи стопала

Сутикна и неговите меѓународни соработници уште од почетокот знаеле дека имаат револуционерно откритие и го чувале во тајност повеќе од една година за да можат детално да ги проучат пронајдените остатоци. Кога ги објавија резултатите од нивното истражување, нешто повеќе од една година подоцна, откритието го потресе полето на палеоантропологијата и дојде на насловните страници низ светот.

Имено, примерокот од Лианг Буа наликуваше на хобитот од филмот „Господарот на прстените“ кој се појави во кината на крајот на 2001 година, а набрзо го доби тој прекар во медиумите. Волуменот на неговиот неврокраниум (коските на грбот и горниот дел од черепот што го затвораат мозокот во черепната празнина) беше околу 400 милилитри, слично на оној на шимпанзото.

Волуменот на неврокраниумот на современиот човек е 1500 милилитри. „Хобитот“ имаше кратки нозе, со непропорционално големи стапала и долги раце слични на приматите. Првичното датирање покажало дека посмртните останки се стари 18.000 години, но подоцнежната анализа утврдила дека хобитот бил стар 50.000 до 60.000 години. Тимот научници го нарече овој нов вид Homo floresiensis по островот каде што беа откриени фосилите.

Некои од нашите сфаќања за човечката еволуција се доведени во прашање

Ова откритие ја предизвика идејата дека луѓето еволуирале по уредна линија од примитивни до сложени и покажа колку сè уште не знаеме.

Последователното откритие на два други релативно неодамнешни хоминини со мало тело и мал мозок – Homo naledi во Јужна Африка и Homo luzonensis на Филипините – ја натера научната заедница да ја прифати идејата дека имало многу различни типови на луѓе во далечното минато. вклучувајќи неколку кои коегзистирале со нашиот вид, хомо сапиенс.

Пред откривањето на хобитот, многу експерти за човековата еволуција верувале дека само еден вид човек еволуирал со текот на времето, со регионални варијации.

Што се однесува до животот на самите хобити, археолозите и палеонтолозите откриле дека со нив живеат џуџести слонови, таканаречените стегодони, високи 1,2 метри, огромни штркови високи два метри и џиновски стаорци. Сè уште не е точно познато зошто хобитите исчезнале од лицето на Земјата. Сутикна наведува дека на врвот на слојот каде што е пронајден Homo floresiensis, имало дебел слој од вулканска пепел.

“Проценуваме дека имало најмалку осум вулкански ерупции. Со фактот дека не најдовме фосили од Homo floresiensis или други древни животни над слојот од вулканска пепел. Сепак, не можеме со сигурност да тврдиме дека оваа природна катастрофа го уништила Homo floresiensis ,” вели тој.

Антропологот Мет Токери од Универзитетот Лејхед во Канада се сомнева дека токму вулканската ерупција им пресудила на хобитите. Островот Флорес отсекогаш бил вулкански активен, а хобитот живеел таму речиси милион години. Според тоа, Токери верува дека станува збор за комбинација од неколку фактори, како што се гореспоменатите ерупции, климатските промени и доаѓањето на хомо сапиенсот во регионот.

Прикажи повеќе...

Наука

(Видео) По слетувањето на Месечината, Индија лансираше ракета за проучување на Сонцето

Објавено пред

По успешното слетување на Месечината, индиската вселенска агенција денеска лансираше ракета за проучување на Сонцето како дел од својата прва соларна мисија.

dobivaj vesti na viber

Ракетата остави трага од чад и оган додека научниците аплаудираа, покажа преносот во живо на веб-страницата на Индиската организација за вселенски истражувања (ISRO).

Речиси 500.000 луѓе го следеа преносот, а илјадници се собраа во близина на местото за лансирање за да го гледаат полетувањето на вселенското летало за проучување на сончевите ветрови, кои можат да предизвикаат поларни светлина на Земјата.

Именуван по хиндискиот збор за сонце, вселенското летало Aditya-L1 беше лансирано откако Индија ја победи Русија кон крајот на минатиот месец во трката да стане првата земја што слета на јужниот пол на Месечината. Иако Русија имаше помоќна ракета, индиското вселенско летало Чандрајаан-3 ја надмина руската Луна-25 и успешно слета на површината на Месечината.

Вселенското летало Aditya-L1 е дизајнирано да патува околу 1,5 милиони километри во текот на четири месеци до еден вид паркинг во вселената, каде што објектите главно остануваат на своето место поради балансирањето на гравитационите сили, што ја намалува потрошувачката на гориво на вселенското летало.

Овие места се нарекуваат точки Лагранж, именувани по италијанско-францускиот математичар Жозеф-Луј Лагранж.

Мисијата има капацитет да направи „големо поместување во науката“, рече Сомак Рејчаудхури, кој беше вклучен во развојот на некои од компонентите на опсерваторијата, додавајќи дека енергетските честички емитирани од Сонцето би можеле да погодат сателити кои управуваат со комуникациите на Земјата.

„Имаше ситуации кога главната комуникација (канали) беа затворени бидејќи сателитот беше погоден од висока радијација. Сателитите во ниската орбита на Земјата се главниот фокус на приватните играчи во светот, што ја прави мисијата Aditya-L1 многу важен проект,” рече тој.

Научниците се надеваат дека ќе дознаат повеќе за ефектот на сончевото зрачење на илјадниците сателити во орбитата, чиј број расте паралелно со успехот на потфатите како што е комуникациската мрежа Starlink на SpaceX на Илон Маск.

„Денешната ниска орбита на Земјата е многу загадена поради приватно учество, така што разбирањето како да се заштитат сателитите таму ќе биде особено важно во денешната вселенска средина“, рече Рама Рао Нидаманури, раководител на Одделот за Земјата и вселенските науки во Индискиот институт за вселена. Наука и технологија.

На долг рок, податоците што ги собира мисијата ќе помогнат подобро да се разбере ефектот на Сонцето врз климатските модели на Земјата и причината за сончевиот ветер, серија честички кои патуваат од Сонцето низ Сончевиот систем, велат научниците од ИСРО.

Индија ги приватизираше вселенските лансирања, потег за кој се залагаше премиерот Нарендра Моди, и сака да го отвори секторот за странски инвестиции бидејќи се обидува да го зголеми петкратниот удел на светскиот пазар за лансирање во следната деценија.

Како што вселената се претвора во глобален бизнис, земјата се потпира на успехот на ISRO за да ја покаже својата моќ во овој сектор.

Прикажи повеќе...

Најново

Регион27 минути

(Видео) Силно невреме со поплави во Грција, Волос без струја

Силно невреме ја зафати Грција, поточно Лариса, каде обилните дождови доведоа до излевање на канализацијата, која ги поплави улиците, а...

Свет1 час

Десетгодишно дете призна дека убило човек пред две години, полицијата во Тексас во шок

Десетгодишно дете од американската сојузна држава Тексас, кое било испрашувано поради наводна закана дека ќе го убие својот соученик, им...

Македонија1 час

Изет Меџити од Берлин: Дијаспората ја совлада Југославија, ќе го совладат и ДУИ

Лидерот на Демократското Движење, истовремено и носител во изборната единица број еден, Изет Меџити, учествуваше во голем собир со дијаспората...

Свет2 часа

Северна Кореја тестираше „супер голема“ боева глава за крстосувачка ракета

Северна Кореја денеска соопшти дека тестирала боева глава со „супер-голема“ крстосувачка ракета и нова противвоздушна ракета. Тестот за моќност на...

Македонија3 часа

Во вторник предизборен молк, до тогаш продолжува презентацијата на изборните програми

Во рамки на кампањата за парламентарните избори, која почна во четвртокот, и денеска кандидатите за пратеници во шесте изборни единици...

Македонија3 часа

Пендаровски: Понудата на Мицкоски за коалицирање е знак на слабост

Кандидатот за претседател Стево Пендаровски синоќа од Бутел рече дека е легитимно и дека е демократски избор секој да коалицира...

Македонија3 часа

Силјановска-Давкова со 8 прашања, како граѓаните да се решат дали и за кого ќе гласаат на изборите 

Во својот говор на синоќешниот митинг во Крива Паланка професорката Горданa Силјановска -Давкова порача дека оваа власт не креира рационални политики,...

Македонија14 часа

(Видео) Понудата на Мицкоски за коалицирање е знак на слабост, рече Пендаровски

Кандидатот за претседател Стево Пендаровски вечерва од Бутел рече дека е легитимно и дека е демократски избор секој да коалицира...

Македонија15 часа

Ковачевски до Мицкоски: На Македонија и е потребно национално единство за интеграција во ЕУ, а не за мораториум

Вчера, Мицкоски зборуваше за некакво македонско единство и за мораториуми. За жал, се повеќе и повеќе луѓе сфаќаат дека единствен...

Македонија15 часа

(Видео) Силјановска -Давкова: Пендаровски на многу закони, а и на најважниот, Кривичниот законик не стави вето

„Осум години претседателот повикува на ветинг. Тоа значи или генерален реизбор или пак другата форма на ветинг, кога треба да...

Македонија15 часа

Мицкоски: Државата е украдена од народот од страна на ДУИ и нивните измеќари СДС

Многу е важно да споменеме што ни се случуваше изминативе 6 и половина години, грабеж, понижување, срам и да не...

Македонија20 часа

Спречени 3.000 вработувања и унапредувања предложени од техничката Влада

Управниот суд ги поништи решенијата за вработување и унапредување на над 3.000 вработени во Министерството за финансии и јавниот сектор...

Македонија20 часа

Македонската армија ѝ се заблагодари на Норвешка со знамето на Исланд

Од Армијата на Македонија ги измешаа знамињата на Норвешка и Исланд. Во благодарноста на „Фејсбук“ триесетина минути стоеше, наместо норвешкото,...

Македонија21 час

Приведено уште едно лице за кражбата на сефот во Црниче

Приведено е уште едно лице за кражбата на сеф од маркет во Црниче. Од МВР информираа дека вториот приведен е...

Македонија24 часа

„Рекет“ не е расчистен, барам фер шанса за да ја докажам својата невиност, Заев беше човекот што комуницира директно со сите, вели Бојан Јовановски

Бојан Јовановски, денеска, во Кривичниот суд предаде барање за повторување на кривичната постапка за предметот „Рекет“, во кој како првообвинет...

Македонија1 ден

МОН известило дека деновите на изборите ќе се одработуваат во две саботи, а на 15 јуни и часовите пропшуштени поради самитот на ОБСЕ

Министерството за образование и наука (МОН) ги известило училиштата дека неработните денови на одржување на изборите ќе се одработат во...

Свет1 ден

САД ставија вето на приемот на Палестина во ОН

Соединетите Американски Држави ставија вето на нацрт-резолуцијата на Советот за безбедност на Обединетите нации „Државата Палестина да биде прифатена како...

Свет1 ден

Небензја: Америка го крши духот на Палестинците, ги принудува да му се покорат на Израел

САД, кои ја блокираа резолуцијата за Палестина во Советот за безбедност на ОН, се обидуваат да ја скршат волјата на...

Македонија1 ден

Мицкоски: Преземам иницијатива за создавање национално единство, и запирање на сите напади кон Левицата и ЗНАМ, државата е одземена од народот

„ВМРО-ДПМНЕ – ВМРО Демократска партија за македонско национално единство, тоа е многу силно име, кое не само заради историското ВМРО...

Македонија1 ден

Маричиќ: Оваа Влада ги покачи пензиите 50 проценти и ветуваме дека во наредниот мандат просечната пензија ќе биде од 500 евра

Меѓународниот секретар на СДСМ и кандидат за пратеник, Бојан Маричиќ, оствари средба со граѓаните пензионери од Изборната единици 1, каде...