Наука
Откриена првата комета без опашка
Астрономите открија комета без опашка, прва од ваков вид, чиј систем би можел да даде увид во проблематиката за формирањето и еволуцијата на Сончевиот систем, се наведува во истражувањето објавено во петокот во научното списание Science Advances.
Кометата C/2014 S3 е наречена „Манкс“, според видот мачки кои немаат опаш од островот Ман, составена е од карпест материјал кој може да се најде недалеку од Земјата. Повеќето други комети се состојат од мраз и други смрзнати споеви и формирани се во најоддалечените предели на Сончевиот систем.
„Ја откривме првата ‘каменеста комета’ во историјата на науката, и се обидуваме да ја пронајдеме нејзината сестра C/2014 S3, која ѝ е слична според составот и обликот. Бројот вакви комети ќе ни каже дали џиновските планети се движеле во насока на Сонцето за време на раѓањето на Сончевиот систем, или тие уште постојат во оние предели каде и што настанале“, вели еден од авторите на истражувањето Оливие Хајнаут, од Европската јужна опсерваторија во германски Гархинг.
Научниците веруваат дека откриената комета е формирана во истата област како и Земјата, а потоа исфрлена на периферијата од Сончевиот систем поради гравитациската интеракција на планетите. Сега се обидуваат да дознаат колку има уште такви комети, тоа би им помогнало во наоѓањето на одговорот на прашањето како и кога точно Сончевиот систем ја заземал својата сегашна конфигурација.
„Зависно од тоа колку ќе ги пронајдеме, ќе осознаеме дали огромните планети се движеле низ Сончевиот систем кога биле млади или тивко растеле без премногу придвижувања“, додава Хајнаут.
Новата комета е откриена со помош на автоматскиот телескопски систем Pan-STARRS, додека Хајнаут и неговите колеги набљудувале различни комети, преку овој систем кој го следи ноќното небо на северната хемисфера во потрага по нови астероиди, комети и други мали небесни тела.
Пред две години овој систем открил, како што изгледало тогаш, сосема обична комета од Ортовиот облак, која направила еден круг околу просторот за 860 години, ретко престојувајќи во оние пространства од Сончевиот систем кои доволно силно се осветлени од Сонцето, за кај неа да се појави светлата опашка. Таа била означена со името C/2014 S3.
Кометите коишто доаѓаат од истиот регион од кој доаѓа и Манкс обични имаат сјајни опашки додека се приближуваат кон Сонцето, што е резултат на топењето на мразот од кој се изградени.
Меѓутоа, извонредно тапиот облик на оваа комета ги изненадил авторите на студијата, и започнале да ја следат C/2014 S3 фактички од самото нејзино откривање. Манск била темна и без опашка кога е забележана. Подоцнежните анализи покажале дека наместо мраз и замрзнати гасови, содржи космичка прашина и материјал сличен на карпестите астероиди кои се наоѓаа во појасот меѓу Марс и Јупитер.
Сега научниците предлагаат сличните објекти да се класифицираат во посебна група небесни тела, таканаречени „комети Манкс“.
Кога истражувачите го испитувале хемискиот состав, набљудувајќи како светлината се одразува од површината на кометата, ги очекувало уште едно изненадување – се покажало дека таа се состои од приближно исти карпи и соединенија како и астероидите од S класата, кои се изградени во најголем дел од карпи со висок процент на железо и магнезиум. Таквите астероиди, како што во моментов сметаат планетолозите, се составен од приближно ист вид како и Земјата.
А малото количество вода и гасови на површината на C/2014 S3 и нејзината хемиска сличност со Земјата и астероидите, од своја страна, упатува на тоа дека таа, најверојатно, е родена во внатрешниот дел од Сончевиот систем истовремено со планетите. По извесен период таа била исфрлена во Ортовиот облак под влијание на гравитацијата на гигантските планети, кои во тоа време мигрирале кон светлата страна на системот, каде што се задржала следните 4,3 милиони години како во еден џиновски „фрижидер“.
Затоа, нејзиното проучување може да помогне во разбирањето од што се состоела првичната материја до која била „слепена“ Земјата и трите други планети од внатрешниот дел на Сончевиот систем, како и да ги расветли другите тајни на нејзиното раѓање./крај/мф/сн
Извор: Science Advances
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Наука
Еден Американец и двајца Руси со руско летало заминаа на МВС во вселената
Еден Американец и двајца Руси полетаа со руско летало од космодромот Бајконур во Казахстан до Меѓународната вселенска станица. Станува збор за астронаутот на НАСА Лорал О’Хара и космонаутите на Рокосмос Олег Кононенко и Николај Чуб.
О’Хара ќе помине шест месеци на станицата, а Кононенко и Чуб ќе останат таму една година.
Тројцата космонаути требаше да заминат во вселенската станица минатата пролет, но нивната првична капсула послужи како придружба за друг екипаж. Вториот екипаж – исто така двајца Руси и еден Американец – се враќа дома на Земјата кон крајот на овој месец.
Нивниот престој беше продолжен од шест месеци на една година бидејќи нивната капсула Сојуз испушти течност за ладење додека беа на станицата.
Според НАСА, кога командантот на мисијата Кононенко ќе го заврши својот престој во вселената, тој ќе постави рекорд како човек кој поминал најмногу време – повеќе од илјада дена – во вселената.
Наука
Како откритието на „хобитот“ во Индонезија го промени нашето разбирање за човечката еволуција
Индонезискиот археолог Томас Сутикна лежел со треска во својата хотелска соба на 2 септември 2003 година, кога еден колега му рекол дека тој ден во Лианг Буа, голема пештера на индонезискиот остров Флорес, пронашол мал череп налик на човечки во наслаги длабоки шест метри. Сутикна веднаш се опоравил и следниот ден се упатил на местото заедно со колегата.
На нивна радост, на истото место нашле повеќе коски, некои сè уште прицврстени една за друга. „Имаше групирани коски на нозе, раце, тибија, бедрена коска. Со оглед на многу кревката состојба на коските, не беше можно веднаш да се отстранат од земјата“, се сеќава Сутикна, кој сега работи во Индонезискиот центар за археометриски истражувања на Државната агенција за истражување и иновации.
Отпрвин мислеле дека се работи за коски на дете
Отпрвин, тимот претпоставуваше дека малиот череп и другите коски му припаѓаат на дете, но додека Сутикна го чистеше фосилот во хотелот, виде дека има катници на возрасен човек. Изгледаше како да наишле на сосема нов вид човек – женски примерок со збунувачка комбинација на карактеристики, кој беше висок нешто повеќе од еден метар и тежок околу 30 килограми.
Иако денес, 20 години подоцна, научниците се уште се мачат со тоа каде да го постават ова загадочно парче од еволутивната сложувалка, откривањето на овој мал човечки примерок поттикна низа други откритија кои го доведоа во прашање она што го знаевме за човечкото семејно стебло дотогаш, пишува тој.
„Хобитот“ имаше кратки нозе со непропорционално големи стопала
Сутикна и неговите меѓународни соработници уште од почетокот знаеле дека имаат револуционерно откритие и го чувале во тајност повеќе од една година за да можат детално да ги проучат пронајдените остатоци. Кога ги објавија резултатите од нивното истражување, нешто повеќе од една година подоцна, откритието го потресе полето на палеоантропологијата и дојде на насловните страници низ светот.
Имено, примерокот од Лианг Буа наликуваше на хобитот од филмот „Господарот на прстените“ кој се појави во кината на крајот на 2001 година, а набрзо го доби тој прекар во медиумите. Волуменот на неговиот неврокраниум (коските на грбот и горниот дел од черепот што го затвораат мозокот во черепната празнина) беше околу 400 милилитри, слично на оној на шимпанзото.
Волуменот на неврокраниумот на современиот човек е 1500 милилитри. „Хобитот“ имаше кратки нозе, со непропорционално големи стапала и долги раце слични на приматите. Првичното датирање покажало дека посмртните останки се стари 18.000 години, но подоцнежната анализа утврдила дека хобитот бил стар 50.000 до 60.000 години. Тимот научници го нарече овој нов вид Homo floresiensis по островот каде што беа откриени фосилите.
Некои од нашите сфаќања за човечката еволуција се доведени во прашање
Ова откритие ја предизвика идејата дека луѓето еволуирале по уредна линија од примитивни до сложени и покажа колку сè уште не знаеме.
Последователното откритие на два други релативно неодамнешни хоминини со мало тело и мал мозок – Homo naledi во Јужна Африка и Homo luzonensis на Филипините – ја натера научната заедница да ја прифати идејата дека имало многу различни типови на луѓе во далечното минато. вклучувајќи неколку кои коегзистирале со нашиот вид, хомо сапиенс.
Пред откривањето на хобитот, многу експерти за човековата еволуција верувале дека само еден вид човек еволуирал со текот на времето, со регионални варијации.
Што се однесува до животот на самите хобити, археолозите и палеонтолозите откриле дека со нив живеат џуџести слонови, таканаречените стегодони, високи 1,2 метри, огромни штркови високи два метри и џиновски стаорци. Сè уште не е точно познато зошто хобитите исчезнале од лицето на Земјата. Сутикна наведува дека на врвот на слојот каде што е пронајден Homo floresiensis, имало дебел слој од вулканска пепел.
“Проценуваме дека имало најмалку осум вулкански ерупции. Со фактот дека не најдовме фосили од Homo floresiensis или други древни животни над слојот од вулканска пепел. Сепак, не можеме со сигурност да тврдиме дека оваа природна катастрофа го уништила Homo floresiensis ,” вели тој.
Антропологот Мет Токери од Универзитетот Лејхед во Канада се сомнева дека токму вулканската ерупција им пресудила на хобитите. Островот Флорес отсекогаш бил вулкански активен, а хобитот живеел таму речиси милион години. Според тоа, Токери верува дека станува збор за комбинација од неколку фактори, како што се гореспоменатите ерупции, климатските промени и доаѓањето на хомо сапиенсот во регионот.
Наука
(Видео) По слетувањето на Месечината, Индија лансираше ракета за проучување на Сонцето
По успешното слетување на Месечината, индиската вселенска агенција денеска лансираше ракета за проучување на Сонцето како дел од својата прва соларна мисија.
Ракетата остави трага од чад и оган додека научниците аплаудираа, покажа преносот во живо на веб-страницата на Индиската организација за вселенски истражувања (ISRO).
Речиси 500.000 луѓе го следеа преносот, а илјадници се собраа во близина на местото за лансирање за да го гледаат полетувањето на вселенското летало за проучување на сончевите ветрови, кои можат да предизвикаат поларни светлина на Земјата.
Именуван по хиндискиот збор за сонце, вселенското летало Aditya-L1 беше лансирано откако Индија ја победи Русија кон крајот на минатиот месец во трката да стане првата земја што слета на јужниот пол на Месечината. Иако Русија имаше помоќна ракета, индиското вселенско летало Чандрајаан-3 ја надмина руската Луна-25 и успешно слета на површината на Месечината.
Вселенското летало Aditya-L1 е дизајнирано да патува околу 1,5 милиони километри во текот на четири месеци до еден вид паркинг во вселената, каде што објектите главно остануваат на своето место поради балансирањето на гравитационите сили, што ја намалува потрошувачката на гориво на вселенското летало.
Овие места се нарекуваат точки Лагранж, именувани по италијанско-францускиот математичар Жозеф-Луј Лагранж.
Мисијата има капацитет да направи „големо поместување во науката“, рече Сомак Рејчаудхури, кој беше вклучен во развојот на некои од компонентите на опсерваторијата, додавајќи дека енергетските честички емитирани од Сонцето би можеле да погодат сателити кои управуваат со комуникациите на Земјата.
„Имаше ситуации кога главната комуникација (канали) беа затворени бидејќи сателитот беше погоден од висока радијација. Сателитите во ниската орбита на Земјата се главниот фокус на приватните играчи во светот, што ја прави мисијата Aditya-L1 многу важен проект,” рече тој.
Научниците се надеваат дека ќе дознаат повеќе за ефектот на сончевото зрачење на илјадниците сателити во орбитата, чиј број расте паралелно со успехот на потфатите како што е комуникациската мрежа Starlink на SpaceX на Илон Маск.
„Денешната ниска орбита на Земјата е многу загадена поради приватно учество, така што разбирањето како да се заштитат сателитите таму ќе биде особено важно во денешната вселенска средина“, рече Рама Рао Нидаманури, раководител на Одделот за Земјата и вселенските науки во Индискиот институт за вселена. Наука и технологија.
На долг рок, податоците што ги собира мисијата ќе помогнат подобро да се разбере ефектот на Сонцето врз климатските модели на Земјата и причината за сончевиот ветер, серија честички кои патуваат од Сонцето низ Сончевиот систем, велат научниците од ИСРО.
Индија ги приватизираше вселенските лансирања, потег за кој се залагаше премиерот Нарендра Моди, и сака да го отвори секторот за странски инвестиции бидејќи се обидува да го зголеми петкратниот удел на светскиот пазар за лансирање во следната деценија.
Како што вселената се претвора во глобален бизнис, земјата се потпира на успехот на ISRO за да ја покаже својата моќ во овој сектор.