Шестиот пакет-мерки, усвоен на денешната 66-та седница, опфаќа седум мерки, со кои се таргетирани најпогодените сектори од корона-кризата, со вредност од 17,8 милиони евра, при што ќе се поддржат 10.000 компании, кои вработуваат приближно 60 илјади граѓани, соопштија заменик-претседателот на Владата задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи, министерот за финансии, Фатмир Бесими, министерот за економија, Крешник Бектеши, и директорот на Развојната банка, Кире Наумов, на заедничката прес-конференција.

„На сите угостителски објекти ќе им бидат покриени 30 % од приходите, износ што ќе се пресметува како просек од просечниот месечен приход во 2019 и 2020 година, на кој ќе се аплицира за деновите во кои овие дејности беа затворени. Дополнително, сите регистрирани угостителски објекти ќе добијат 15.200 денари финансиска поддршка од вработен, заклучно со 6.4.2021 година. Со оваа мерка ќе бидат поддржани околу 6.000 угостителски објекти, кои вработуваат 17.000 луѓе, проценета вредност на мерката е 9,9 милиони евра. На речиси ист принцип, со 2,5 милиона евра, ќе се поддржат категоризираните ресторани за свадби, игротеките, ноќните клубови, приватните детски одморалишта, фитнес-центрите, фотографите и фотографските студија. Во овие категории спаѓаат околу 1.200 компании и ќе им бидат покриени 30 % од приходите, износ што ќе се пресметува како просек од просечниот месечен приход во 2019 година, дополнително ќе добијат поддршка од 15.200 денари за вработен, заклучно со 31.12.2020 година“, соопшти вицепремиерот Битиќи.

Битиќи соопшти дека категоризираните туристички агенции ќе бидат поддржани со 1,4 милион евра. Притоа туристичките агенции со А-лиценца ќе добијат до 5.000 евра, а туристичките агенции со Б-лиценца ќе добијат до 2.000 евра. Финансиска поддршка од 30.750 денари ќе добијат и сите музичари, членови на здруженијата на музичари, како и лиценцираните туристички водичи, кои во текот на 2020 година имале просечен месечен нето-приход под 15.000 денари.

Речиси два милиона евра се наменети за компаниите што ја реинвестирале добивката од 2020 година, мерка што ќе се реализира преку Развојната банка, а ќе им помогне на компаниите да ја зголемат ликвидноста, да ги реализираат своите инвестициски планови и да продолжат со својот развој преку субвенционирање каматни стапки. Преку бескаматна кредитна линија преку Развојната банка од еден милион евра ќе се поддржат медиумите што емитуваат радио и телевизиска програма.

„Во очекување на претстојната туристичка сезона и како дополнителна поддршка и помош за домашната туристичка, а со тоа и угостителска дејност, ќе се овозможат бесплатни 50.000 ПЦР-тестови за странските туристи што престојувале во државата“, рече вицепремиерот.

Министерот за економија, Крешник Бектеши, рече дека туристичко-угостителскиот сектор е најпогодениот од почетокот на кризата предизвикана од пандемијата и токму затоа Министерството за економија во првите пет сета мерки се фокусира на поддршката токму на овој сектор.

„Досега овој сектор е поддржан со над десет милиони евра, и тоа преку ваучери за домашен туризам со вкупно 6,2 милиони евра, со враќање на уплатената туристичка такса со вкупна вредност од 950 илјади евра, со грантови за туристички агенции во вредност од 1,2 милиона евра, со средства за кофинансирање настани и конференции со финансиска поддршка од државата, каде што беа наменети 24 илјади евра, преку грантови за категоризирани ресторани за свадби со 906 илјади евра, грантови за игротеки во вредност од 222 илјади евра, грантови за туристички водичи со лиценца, кои добија 82 илјади евра, како и со мерката за продолжување на лиценците за работа на дискотеките и ноќните клубови, мерка што изнесуваше 97 илјади евра“, истакна министерот за економија.

Бектеши се задржа на дел од мерките од шестиот пакет, кои ќе ги спроведува Министерството за економија, при што посочи дека за поддршка само на туристичко-угостителскиот сектор со шестиот пакет-мерки се предвидени мерки во вкупна вредност од 14,8 милиони евра.

Работодавачите и самостојните вршители на дејност ќе можат од денеска до 30 април да аплицираат за мерката од петтиот пакет мерки – финансиска поддршка за исплата на плати за февруари и март. Поддршката изнесува од 14.500 до 21.776 денари по вработен, согласно падот на приходите три месеци пред месецот за кој се аплицира за поддршка, во однос на истиот период лани.

Посебни поволности се предвидени за оваа во петтиот пакет, односно трансформација на 50% од помошта во грант-средства без услови или 100% во случај на инвестирање во основна опрема. Ова го истакнаа министерот за финансии, Фатмир Бесими, и директорката на Управата за јавни приходи, Сања Лукаревска, на денешната прес-конференција.

Вкупната вредност на мерката е 1,9 милијарди денари, кои се издвоени од буџетот и ќе се опфатат околу 60.000 работници. Предвидено е висината на поддршката, согласно падот на приходите на фирмите да биде – за пад од 30% до 40% износот на финансиската поддршка да е до 14.500 денари, од 40,01% до 50% финансиска поддршка до 15.955 денари, од 50,01% до 60% финансиска поддршка до 17.410 денари, од 60,01% до 70% финансиска поддршка до 18.865 денари, од 70,01% до 80% финансиска поддршка до 20.320 денари и над 80% износ на финансиска поддршка до 21.776 денари.

-За сите корисници на финансиската поддршка за исплата на плати предвидено е 50% од исплатената помош да се трансформира во грант, без никакви услови. За оние, пак, кои во текот на годината ќе инвестираат во основна опрема, целата исплатена помош ќе биде трансформирана во грант-средства. Од оваа новина се гледа и развојната компонента, која беше истакната при презентирање на петтиот пакет мерки. Како целиот свет, така и ние, на 2021 година гледаме како на година на ревитализација. Заздарвувањето е потребно да се стимулира преку мерки насочени кон поттикнување нови инвестиции и развој на фирмите. Во тој контекст е и уште една друга мерка од петтиот пакет за која фирмите наскоро ќе можат да аплицираат. Станува збор за Ковид 4 бескаматната линија преку Развојната банка, за која издвоивме 615 милиони денари (10 милиони евра). Фирмите ќе можат да аплицираат за кредити од 3.000 до 30.000 евра. Предвидено е за компаниите кои ќе го зголемат бројот на вработените или прометот дел од бескаматниот кредит да им се трансформира во грант – рече министерот за финансии Фатмир Бесими.

Директорката на УЈП, Лукаревска, најави дека барањето за финансиска поддршка за исплата на плати за работодавачите ќе се одвива преку системот е-даноци до крајот на месецот, а УЈП најдоцна во рок од 3 дена доставува повратен одговор на барањето.

-Работодавачот со комплетно барање, поднесува МПИН пресметка, во која за работниците за кои побарува финансиска поддршка внесува шифра 5002, а УЈП по обработката на пресметката, го информира работодавачот за исполнетоста на условите и за вкупниот износ на финансиска поддршка што ќе му биде исплатена за соодветниот месец. По обработка на податоците УЈП ја информира Владата на РСМ за работодавачите кои ги исполниле условите за финансиска поддршка, заради исплата на финансиските средства најдоцна во рок од 5 дена од прифатениот МПИН образец – рече Лукаревска.

Таа информира дека условите од Законот за користење на финансиската поддршка се истите како и од претходниот Закон, односно работодавачот треба да има пад на приходите од најмалку 30%, да не се врши исплата на дивиденда и награда за деловна успешност, работникот да нема остварено нето-плата поголема од 39.900 денари во претходните четири месеци, работодавачот да не исплатува нето-плата повисока од 120.000 денари за месецот за кој се бара финансиската поддршка на повеќе од 10% од вкупниот број на вработени, да не користи ослободување од плаќање на данокот на личен доход и придонеси од задолжително социјално осигурување, работникот да не е пријавен на дополнително работно време и работодавачот во годишната сметка и финансиските извештаи за 2017, 2018 и 2019 година, има остварено кумулативно акумулирани добивки пред оданочување помали од 600.000.000 денари. Во месецот за кој се бара финансиска поддршка, работодавачот треба да има ист или поголем број на вработени споредбено со месец декември 2020 година со исклучок на одјавените работници по оправдани основи согласно законот. Овој услов немаат обврска да го исполнат работодавачите кои вршат угостителска дејност, односно дејности за подготовка и служење храна и објекти за сместување, како и транспортната дејност, односно копнен и цевоводен транспорт кој поради здравствените протоколи имаат затворено најмалку 50% од своите капацитети преку кои го остваруваат прометот.

Самостојните вршители на дејност поднесуваат барање за финансиски средства за февруари и март 2021 преку системот Е-ПДД за секој месец одделно најдоцна до 30 април 2021. Висината на финансиската поддршка изнесува 17.410 денари на месечно ниво.

Физичките лица кои вршат самостојна дејност за остварување на ова право треба да имаат намалување на приходот за повеќе од 30%. Износот на финансиска поддршка се исплатува во рок од 10 дена од денот на поднесување на комплетното барање, на трансакциска сметка преку која физичкото лице кое врши самостојна дејност врши трансакции за дејноста, рече директорката на УЈП Лукаревска.

На редовна седница на Советот на Народна банка беше усвоена одлуката за изменување и дополнување на одлуката за начинот и условите под кои резидентите коишто не се овластени банки, можат да отвораат и да имаат сметки во странство.

Со донесените измени и дополнувања се прошируваат можностите за отворање и поседување сметка во странство од страна на резидентите за потребите на трансакции со хартии од вредност во странство. Поконкретно, со предложените измени и дополнувања, покрај во странска банка, резидентите можат да имаат сметка и кај овластен учесник на странска берза или на организиран пазар на хартии од вредност, кај платежни институции или институции за електронски пари во странство заради комерцијални цели, но и за тргување со хартии од вредност ако истовремено се и овластени учесници на странска берза или на организиран пазар на хартии од вредност, потенцираат од Народна банка.

Во писмениот допис стои дека Советот на Народната банка ја усвоил изменетата и дополнета одлука за доставување и објавување податоци за извршените активности во платниот промет. Со оваа одлука, како што се појаснува, Народна банка го проширува сетот податоци од доменот на платежната статистика што и досега се прибираа и коишто се во значителна мера усогласени со стандардите и барањата на платежната статистика на Европската централна банка и Банката за меѓународни порамнувања.

„Со цел обезбедување подетални податоци за развојот на дигитализацијата на банкарскиот сектор во земјата, Народната банка ќе зпочне со прибирање годишни податоци поврзани со дигиталната трансформација на платежните услуги и финансиската вклученост на населението во користењето на дигиталните канали за извршување плаќања. Прибирањето податоци од оваа сфера ќе ја зајакне информативната основа за формулирање на политиките за развој на платежните услуги и платните системи во рамките на Народната банка, за дефинирање стратегиски насоки за развој на националниот платен систем во рамките на надлежностите на Националниот совет за платни системи, како и пошироко, за сите засегнати страни во целокупниот финансиски систем во земјата преку зголемување на нивото на транспарентност со објавувањето на овие податоци“, велат од НБРМ.

Дообјаснуваат дека најголемиот дел од новите податоци ќе бидат објавени на интернет-страницата на Народната банка на годишна основа, со што ќе се придонесе за зголемување на транспарентноста во однос на степенот на дигитализацијата во платежната сфера на нашата земја.