Електропреносните систем-оператори од нашиот регион активно се подготвуваат да спроведат решенија за имплеметација на паметните мрежи со кои меѓу другото ќе се овозможи масовно користење на електрични автомобили, ова е еден од заклучоците на супер – панелот на кој говореа генералните директори на електропреносните систем-оператори на Република Македонија, Р.Србија, Р.Црна Гора, Р. Босна и Херцеговина, Р.Хрватска и Р.Словенија, што се одржа денеска во Сараево, Босна и Херцеговина. 

Актуелни беа и прашањата за имплементација на обновливите извори на електрична енергија и отворањето на регионалниот пазар за балансна енергија во земјите од нашиот регион.

Генералниот директор на МЕПСО, Сашо Василевски говореше за актуелните инвестициски проекти, за отворањето на пазарот на електрична енергија и интеграциите на регионално ниво и за предизвиците од транзицијата на електропреносните во паметни мрежи.

„МЕПСО започна со реализација на компонентите од т.н. „паметни мрежи“ од кои некои се во иницијална фаза, додека поголемиот дел се веќе во фаза на спроведување. Како најзначаен проект, кој е од суштинско значење за интеграцијата на паметните мрежи е монтажата на оптички јажиња во должина од 200 км, која е цврста основа за понатамошна интеграција на компонентите од паметните мрежи“, истакна Василевски.

Панелот на кој учествуваа првите луѓе на електропреносните системи од сите земји кои произлегоа од поранешна СФРЈ е дел од најголемиот светски собир на инженери од областа на електроенергетиката, кој го организира најголемата меѓународна инженерска организација  ИЕЕЕ ПЕС и годинава се одржува во Сараево започнувајќи од 22 до 25 октомври. На овој научно-технички собир се разменуваат искуства од најразлични области на енергетиката и се презентираат искуства за транзицијата на електропреносните мрежи во паметни мрежи.

ИЕЕЕ ПЕС е интернационална организација на инженери која е основана во 1886 година и ширум светот има повеќе од 38.000 членови меѓу кои многу светски истакнати инженери, менаџери и научници, а годишно организира над 40 конференции на различни локации ширум светот.

Договорот за концесија е склучен пред три години, државата има обврска да доделува земјиште под закуп за сите хидроцентрали. Вака Владата ги коментира обвинувањата изнесени на прес-конференцијата на портпаролот на ВMРО-ДПМНЕ, Димче Арсовски, кој обвини дека премиерот Заев на вицепремиерот Анѓушев му отстапил 7 105 квадратни метри земјиште по пат на непосредна спогодба.

Владата информира дека договорот за концесија во овој случај бил склучен на 4 мај во 2015 година, за тендерска постапка објавена една година претходно, односно во период кога Кочо Анѓушев не бил заменик-претседател на Владата.

„Се работи за изнесување неточни информации преку кои се прави обид да се наруши угледот на Владата, на претседателот на Владата, Зоран Заев, и заменикот на претседателот на Владата, Кочо Анѓушев. Во Македонија во изминатите 10 години за секоја  мала хидроцентрала изградена на државно земјиште се потпишува договор за долготраен закуп. Имајќи предвид дека до сега се изградени над 60 мали хидроцентрали по пат на концесија, значи дека потпишани се над 60 вакви договори за долготраен закуп. Што значи, ништо незаконски и ништо екслузивно не се случило со донесувањето на одлуката за долготраен закуп, туку само се следени строго дефинираните обврски од договорот за концесија и законската регулатива во Република Македонија“, велат од Владата.

Оттаму додаваат дека ВМРО-ДПМНЕ знае оти во дел од овие мали хидрелектрани сопственост има и актуелниот претседател на нивната партија, Христијан Мицковски, а договорите за долготраен закуп биле потпишани додека тој бил дел од Кабинетот на поранешниот премиер Никола Груевски.

Од Владата велат дека согласно со строго дефинираните обврски од договорите за концесија, доделувањето на одлука за долготраен закуп на државно земјиште е право со кое се стекнува секој концесионер, во случајот МХЕ „Тополки“ ДОО Скопје, кој има потпишано Договор за концесија за вода за производство на електрична енергија од мали хидроцентрали и е строго законска одлука, која не трпи волунтаризам туку мора да се спроведе.

Владата го усвои законското предлог-решение со кое на општините им се ставаат на располагање 3 милијарди денари за покривање на заостанатите долгови.

Министерот за финансии, Драган Тевдовски, на прес-конференцијата на која присуствуваше и министерот за локална самоуправа, Фазлиу, рече дека секоја општина ќе добие неповратни средства за да покрие 51 процент од пријавените обврски. Овие средства се предвидени со ребалансот на буџетот.

„Средствата кои ќе се доделат на единиците на локалната самоуправа како финансиска поддршка се строго наменски и неповратни. Целта е да се зајакне фискалниот капацитет на единиците на локалната самоуправа, сервисирање на долговите и раздолжување кон стопанството“, рече Тевдовски.

Министерот за финансии посочи дека освен решавање на проблемот со долговите на општините, Владата ќе воспостави механизам за спречување на акумулирање долгови во иднина. Се предлагаат измени на Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа со воспоставување на фискално правило за планирање на сопствените приходи на основниот буџет на единиците на локалната самоуправа.

„Преоптимистичкото планирање на приходите е една од причините поради кои општините креираа неизмирени обврски во претходните години. Со предлог-измените на Законот се воведува ограничување при планирање на сопствените приходи на основниот буџет на општините, во смисла истите да може да се планираат со пораст од најмногу 10 проценти од просечно остварените приходи во последните три години, според податоците од трезорската евиденција. Во однос на истото се предвидени исклучоци само доколку општината има обезбедено потврда за трансфер на средства од соодветна институција за реализација на проекти во општината“, појасни Тевдовски.

Заклучно со 30 септември годинава, како што додаде министерот, електронскиот систем за евиденција на Министерството за финансии забележал стари пријавени доспеани, а неплатени обврски, во износ од 18,817 милијарди денари. Ова е за 3,527 милијарди денари помалку во однос на обврските пријавени со пресечен датум 31 мај 2017 година.

„Намалувањето се должи на намалувањето на неплатените обврски кај буџетските корисници на национално ниво во износ од 3,6 милијарди денари во споредба со мај 2017 година“, рече министерот за финансии.

Министерот за локална самоуправа истакна дека со денешната одлука на владината седница решава проблем со кој се соочува речиси секоја општина во Македонија. Тој додаде дека од општините ќе се бара и да ја зголемат транспарентноста. Тие ќе мора да испратат и детали за доверителите на кои ќе им се исплатат средствата.

„Општините сопствените приходи може да ги планираат до најмногу 10 проценти од просечните приходи во последните 3 години, ова би значело дека општината ќе може да го надмине максималниот износ од планирани приходи само доколку има обезбедено потврда за трансфер на средства. Доколку буџетот на општината не е изготвен во согласност со овие измени, истиот нема да биде впишан во трезорот на Министерството за финансии“, истакна министерот Фазлиу во своето обраќање.