Ковид-19 нуди можност за побрза транзиција од кога било кон безготовинско општество, која треба да ја искористиме, смета министерката за финансии, Нина Ангеловска.

Како што напиша таа на својот фејсбук-профил, за да се искористи можноста, сите треба да го дадат својот придонес – Владата, банките, граѓаните, компаниите, стопанските комори, но и општините – за подобри и поквалитетни услуги за граѓаните.

Ангеловска објаснува дека во Министерство за финансии направиле мапирање на состојбата во општините и можностите за плаќање со картичка на нивните услуги што им ги даваат на граѓаните.

„Од 66 општини, кои одговорија, 41 имаат ПОС-терминал за плаќање со картички. На месечно ниво, вкупно во сите општини се реализираат околу 6.000 плаќања на општински услуги преку ПОС-терминалите (173 од општина). Општини со најмногу трансакции и промет на ПОС-терминали се општина Штип и општина Прилеп (кои прават над 40 % од вкупниот реализиран промет од јануари 2019 до мај 2020)“, пишува Ангеловска.

Таа посочува дека врз основа на таа анализа биле дадени и усвоени препораки кон Министерство за локална самоуправа и Заедницата на единиците на локалната самоуправа и општините – да дадат придонес кон зголемување на бројот на општини што ќе воведат ПОС-терминал за безготовински плаќања.

„Предлагаме и годишен натпревар помѓеу општините – иницијатива за наградување на општината која ќе биде лидер во безготовински плаќања со грант-средства за капитален проект, кој им е најпотребен на граѓаните“, објасни министерката на „Фејсбук“.

Обезбедување над 300 милиони евра за крупни капитални проекти, како „Пречистителна станица Скопје“, „Локални патишта“, „Проект за наводнување“ и „Енергетски ефикасни студентски домови“, поврат на над 600 милиони евра на ДДВ кон компаниите и 11 милиони кон граѓаните, мерка за покачување на платите, учество во дијанирање и спроведување на трите пакети антикризни мерки, дебирократизација на работењето, активности кон зголемување на транспарентноста, дигитализација и намалување на сивата економија, се дел од 38-те проекти и мерки што министерката за финансии, Нина Ангеловска, ги наброја во своето видеообраќање за сработеното досега во Министерството за финансии.

Таа посочува дека во изминатиот период се донесени мерки со кои се подобрува стандардот на граѓаните.

„Донесовме буџет ‘Инвестираме во човечки капитал’ – во кој вградивме поголеми плати за здравствените работници од 5 до -25 % и за просветните работници 10 %, поголеми пензии за 700 денари, повеќе пари за мерки за вработување, за поддршка за покачени плати во приватниот сектор… Овозможивме 120.000 вработени во 20.000 фирми да имаат покачени плати со мерката за субвенционирање покачување на платите“, вели Ангеловска.

Во контекст на кризата од Ковид-19, министерката за финансии посочува дека таа донела уште потурбулентен период и поголеми предизвици за неа и нејзиниот тим.

„Придонесовме во креирањето и имплементирањето три сета економски мерки за справување со ковид-кризата/домашни платежни картички, ваучери за туризам, ваучери за студенти за ИТ-вештини и многубројни мерки за поддршка за стопанството… Ја донесовме мерката за финансиска поддршка за исплата на плати 14.500 денари за вработен, која одржа над 140.000 работни места во кризата. Како антикризна мерка го ослободивме стопанството од аконтации од данокот на добивка и данокот на личен доход од март до јули. Овозможивме одложување на ратите на кредитите на граѓаните и помали рати за најмалку 70 % кај финансиските друштва. Пуштивме 13,7 милиони евра бескаматни кредитни линии преку Развојната банка, кои им помогнаа на над 1.500 компании“, вели Ангеловска во обраќањето.

Ангеловска посочува и дека преку нови алатки е зголемена значително транспарентноста.

„Значајно ја зголемивме транспарентноста – отворивме нова алатка капитални расходи за сите да ја следат реализацијата за сите институции. Го отворивме трезорот на државата за јавноста со алатката ‘Отворени финансии’. Лансиравме и трета алатка и покажавме пример за поинаква борба со лажните вести и како нешто деструктивно може да прерасне во нешто конструктивно – со јавен долг – и ѝ дадовме на јавноста разбирлива и точна информација за јавниот долг“, вели Ангеловска.

Последиците од изборите во САД закажани за 3 ноември 2020 година и трговската војна меѓу САД и Кина може негативно да влијаат на руската економија, тврдат експерти интервјуирани од ТАСС.

„Од една страна, руската економија може да се соочи со негативно влијание од економските турбуленции, а од друга страна, забавување на глобалната економија и последователно намалување на побарувачката на суровини како резултат на трговската војна меѓу САД и Кина“, изјави Георги Остапкович, директорот на HSE Centre for Business Tendencies Studies.

Професорт Сергеј Кестанов од Катедрата за берзи и финансиски инженеринг при РАНЕПА смета дека е веројатно оти САД ќе се обидат да ги заострат трговските ограничувања против Кина за време на трката за претседателските избори, што, според него, ќе ја намали глобалната побарувачка на суровини.

„САД се приближуваат кон претседателските избори во услови на значителен економски пад и силна поларизација на општеството. Сите акутни политички прашања стануваат предмет на предизборната дебата. Наспроти ова, се обидуваат да ги заострат трговските ограничувања против Кина. За Русија, ова е негативен фактор бидејќи ќе доведе до намалување на трговијата меѓу САД и Кина, и , како резултат на тоа, намалување на глобалната побарувачка за суровини“, рече тој.

Според Кестанов, дополнителниот фактор на ризик е поврзан со можното заострување на антируските санкции, што е многу веројатно ако на изборите победи кандидатот од Демократската партија.

„Сепак, какви било ефекти не треба да се очекуваат до почетокот на 2021 година, кога новоизбраниот претседател ќе ја преземе функцијата и ќе формира нова администрација“, рече тој.

Геополитичките ризици за руската економија повторно се појавуваат, изјави шефот на аналитичкиот оддел во „Зенит банка“, Владимир Евстифеев.

„Победа на кандидатот од Демократската партија на претседателските избори во САД би наметнала зголемени ризици од санкции. Џо Бајден веќе зборува за построга надворешна политика кон Русија“, тврди Евстифеев, според кој главниот ризик се можните санкции од САД наметнати врз јавниот долг на рубљата.

Експертите се согласуваат дека за Русија е корисно да се развијат големи економии – САД, Кина и ЕУ.

„Слабеењето на кинеската економија како резултат на несогласувањата со САД ќе доведе до намалување на побарувачката за руски извоз“, рече Евстифеев.

„Ако економијата се развие, ќе има зголемување на побарувачката за гориво. Поволно е за Русија да се развиваат економиите во САД, Кина и ЕУ“, се согласи Остапкович.

Според Дмитриј Космодемијански, менаџер во „Откритие“, неутралноста на Русија во односите меѓу САД и Кина може да ѝ помогне на руската економија.

„Постојат многу примери на придобивки поради немешање во голем конфликт. Сепак, во услови  на тешко економско реструктуирање поради глобалниот карантин, можеби нема да го забележиме овој ефект во  растот на БДП“, смета тој.