Навистина добрата наплата на давачките во буџетот од почетокот на годината, овозможија да се издвојат дополнителни средства за мерки за поддршка на стопанството и за капитални инвестиции. Од почетокот на годината до 21 јуни, вкупните приходи се повисоки за 14,5% во однос на лани, што се должи на навистина добрата наплата на даноци и придонеси, посочи министерот за финансии Фатмир Бесими на панелот „Економско закрепнување на Република Северна Македонија“ на Скопскиот економски форум.

-Заклучно најновите податоци со кои располагаме за наплатата на давачки во буџетот, односно од почетокот на годината до 21 јуни, вкупните приходи се повисоки за 14,5%, со тоа што даночните приходи се повисоки за 19,3%, а придонесите за 5,8%. Иако споредбената основа лани вклучува и месеци кога реализацијата на приходите беше под силен ефект на Ковид-19 кризата, добра наплата на давачките во буџетот имаше и до средината на март – односно период кој не беше зафатен од кризата. Буџетот е во добра кондиција. Расходите се извршуваат редовно и навремено, а некои обврски се исплаќаат дури и предвреме, во насока на заштита на одредени категории граѓани, како што е случајот со предвремената исплата на пензиите – рече Бесими.

Министерот за финансии посочи дека со ребалансот на буџетот, подобрата наплата на давачки во државната каса ќе се насочи кон потребите за имплементирање на мерки за справување со кризата, субвенции, како и во насока на раст на капиталните инвестиции.

-Капиталните расходи се планирани на ниво од 30,5 милијарди денари или за 6,5 милијарди денари повисоки во однос на планот за 2021 година. Со овие измени и дополнувања на Буџетот за 2021 година извршено е редизајнирање на расходите со поголемо учество на капиталните расходи во вкупните расходи, односно од иницијалните планирани 9,4% се зголемува на 11,3% што е повисоко ниво од просекот во последните десет години (9,5%). Порастот се должи на обезбедување на средства за кредити со 0% камата преку Развојната банка за најпогодените сектори од областа на туризмот, занаетчиството, угостителството, транспортот, индустријата за организација на настани, приватните здравствени установи, понатаму за кредитната гарантна шема и формирање на Фонд за истражување и развој. Исто така, се обезбедуваат дополнителни средства кај буџетските корисници за реконструкција на јавни здравствени установи, капитални инвестиции во областа на детската заштита и социјалата, во патната инфраструктура, дополнителни средства за социјални станови и зголемен износ на средства за рурален развој – рече Бесими.

Министерот за финансии посочи дека по заздравување на економијата ќе се применат политики за постепена фискална децентрализација, во насока на одржување на стабилноста на долгот. Тој рече дека таа ќе се спроведе преку подобрување на наплатата на буџетските приходи (преку зајакнување на капацитетите и подобрување на услугите на УЈП и Царина, преку мерки за намалување на сивата економија и мерки за спречување и сузбивање на корупцијата итн.), намалување и реструктурирање на буџетските расходи (преку кратење на неприоритетните и несуштински трошоци, намалување на тековните расходи, поголема поддршка на приватниот сектор, иновации и зајакнување на конкурентноста, изразена социјална компонента и ревидирање на методологиите за трансферите и субвенциите итн.) и промени на изворите за финансирање на буџетскиот дефицит (План за финансирање на заздравувањето и раст на економијата).

Министерот Бесими рече дека преку Планот за финансирање на заздравувањето и забрзаниот економски раст ќе се настојува да се зголемат вкупните инвестиции во економијата, а притоа да се остане на зацртаниот курс за намалување на фискалниот дефицит на среден рок. Исто така и преку забрзувањето на економскиот раст на среден рок ќе се делува во насока на стабилизирање на долгот поради зголемениот фискален простор за негово сервисирање.

Вицепремиерот за економски прашања, Фатмир Битиќи, денеска во рамки на Првиот економски форум, во Скопје, учествуваше на панел дискусијата на тема „Економското закрепнување на Северна Македонија по пандемијата“ заедно со министерот за финансии Фатмир Бесими.

Форумот, чиј фокус се поставувањето темели за стабилност и просперитет во Северна Македонија, го отвори претседателот на Владата, Зоран Заев, а, министри, владини претставници и претставници на Амбасади и истакнати бизнисмени учествуваат во повеќе панел дебати, посветени на стабилноста и соработката во регионот на Балканот, економскиот развој на земјата по пандемијата од Kовид-19, за странските инвестиции, унапредувањето на инфраструктурата, енергијата, туризмот и одржливиот економски развој.

„Ако говориме за влијанието на глобалната пандемија врз нашата економија, ние не почувствувавме тешки последици како останатите земји, бидејќи ако можам да кажам, многу брзо ги увидовме можностите за ефективно справување и ја согледавме можноста кризата да ја искористиме за економски развој и конкурентност на нашата економија и во днос на привлекување на странски инвестиции“, рече вицепремиерот Битиќи.

Тој истакна дека како држава бевме единствени во справувањето со кризата и следејќи ја ситуацијата, Владата донесе шест пакети економски мерки, што овозможи како што рече, брзо да се прилагодиме на новонастанатите ситуации.

„Според речиси сите статистички податоци, посебно во последниот месец, јасно е дека постои тенденција на заздравување на економијата на Северна Македонија“, додаде Битиќи.

Моментот кој сега мораме да го искористиме, според него е засилена работа на остварување на целите од Берлинскиот процес и креирање на заедничка – регионална економска зона.

„Да одиме чекор понапред и да гледаме кон регионална конкурентност наспроти регионална конкуренција што е практичен чекор за како да ги искористиме потенцијалите на регионот и да бидеме дел од вредносниот ланец на поголемите економии, но и да сме регионално конкурентни и единствени во привлекувањето на странските инвестиции“, истакна Битиќи.

Организатор на денешниот Форум е Делфи економскиот форум, познат по годишните средби во Грција, заедно со Грчката бизнис асоцијација од Северна Македонија, во партнерство со домашните компании.

Целта на Економскиот форум во Скопје е да прерасне во средба на високо ниво на најсилните локални и меѓународни политички лидери и бизнисмени во пресрет на континуираните предизвици со кои се соочува Северна Македонија, но и во поширокиот регион.

Дирекцијата за ТИРЗ и Меѓународната финансиска корпорација (ИФЦ), која е дел од групацијата на Светска Банка потпишаа договор за соработка и партнерство во чии рамки ќе се работи на програма за подготовка на домашните компании за поголема вклученост во глобалните вредносни синџири.

„Наша цел како држава и како ТИРЗ е на домашните компании да им обезбедиме можности да земат поголем дел од колачот во зоните каде годишно се создава извоз близу 4 милијарди евра, или 50% од вкупниот извоз во земјава. Заедно со нашите меѓународни партнери од ИФЦ работиме на практични механизми со кои ќе им помогнеме да го подигнат нивото на технолошка подготвеност, да имаат зголемена продуктивност и да добијат меѓународно признаени сертификати со што ќе влезат во синџирите за набавка, особено кај компаниите во зоните. Ова значи долгорочно и стратешко вложување во повисоки плати за сите наши сограѓани, нови вработувања и дејности, како и засилен рамномерен економски развој,“ изјави директорот на ТИРЗ, Јован Деспотовски.

Тој најави дека во рамки на овој договор ќе развива и мерка со која покрај советодавна, домашните компании ќе добијат и финансиска поддршка за технолошки напредок.

„Сакаме успешниот модел кој го развивме во ФИТР, за поддршка за технолошки развој, да го унапредиме и во ТИРЗ. Заедно со реномираниот меѓународен партнер, ИФЦ креираме програма со која домашните компании ќе станат конкурентни и на глобално ниво. Овој модел потоа би го пресликале и на регионално ниво, бидејќи верувам дека компаниите од земјите во регионот се соочуваат со слични предизвици како нашите кога им пристапуваат на странските инвеститори за соработка,“ рече Деспотовски.

„Меѓународната финансиска корпорација (ИФЦ) има за цел да и помогне на Северна Македонија да привлече нови приватни инвестиции кои ќе придонесат кон опоравување од кризата предизвикана од Ковид-19“, рече Ари Нам, регионален менаџер на ИФЦ за Централна и Југоисточна Европа. „Денес потпишавме договор со Дирекцијата за технолошко развојни зони за да им помогнеме на локалните производствени фирми да се поврзат и да влезат во регионални синџири на вредности како снабдувачи, кое ќе придонесе кон создавање нови работни места и зголемување на конкурентноста на земјата“.

Преку овој нов модел на соработка, ТИРЗ се вклучува во советодавната програма на ИФЦ преку која во Северна Македонија, Србија и Косово треба да се овозможи финансирање од 45 милиони американски долари за производствените фирми. Во рамките на овој проект ИФЦ креираше и дигитална платформакоја од јуни ја започна пилот фазата со 100 компании од регионот. Целта е да се зголеми поврзаноста помеѓу фирмите од Западниот Балкан и регионалните и глобалните синџири на вредност како и да се подобрат производствените капацитети на компаниите што ќе придонесе економското закрепнување на регионот од пандемијата Ковид-19.

Проектот во чии рамки се остварува соработката на Дирекцијата за ТИРЗ со ИФЦ е финансиски поддржан со билатерални фондови од Владата на Швајцарија и е предвидено да трае до 2025 година.