Економија
Сараќини задоволен од оцените за економијата во Извештајот на ЕК
Министерот за економија Ваљон Сараќини презентирајќи ги постигнатите резултати нотирани во Извештајот на Европска комисија за напредокот на Македонија рече дека тој воедно ги потврдува напорите на Владата за подобрување на состојбите во националната економија и условите за водење бизнис.
Извештајот ја нагласува важноста на макроекономската стабилност на земјата во услови на турбуленции кои се случуваат на светската, а особено на сцената на Европска унија што претставува своевидна потврда за ефективноста на неколкуте пакети мерки што претходно ги има преземено македонската Влада за соочување со налетот на кризата и за заштита на домашната економија од штетните влијанија на кризата, рече во неделата министерот Сараќини
„Во Извештајот на Европската комисија посебно се нагласува функционалноста на економијата на Република Македонија, се дава јасна потврда дека либерализацијата на пазарот и на цените е постигнат, што претставува огромно значење бидејќи тоа е резултат на низа мерки и закони што се донесени во изминатиот период. Овие регулативи кои се во целост хармонизирани со европското законодавство истовремено нудат и заштита на потрошувачите содржани во измените на Законот за туристичка дејност и Измените на законот за угостителска дејност “, рече министерот за економија.
Сараќини се согласи со оцената дека во насока на либерализација на пазарот е постигнат сериозен напредок во делот на стандардизација и метрологија.
„Ова е огромно признание и за Министерството за економија, под чија надлежност е воведувањето на стандарди и поттикнување на процесот за нивно имплементирање, но и за Бирото за метрологија, институција која е под надлежност повторно на Министерството за економија“, рече министерот Сараќини.
Повикувајќи се на Извештајот на ЕК, но и како своја лична перцепција, министерот за економија забележа дека е постигнат „сериозен прогрес во слободното движење на стоки услуги и човечки ресурси, како и слободното движење на капитал, што алудира на фактот дека постојат добри услови за понатамошен развој на слободниот пазар, а со тоа и на економијата генерално. Подобрување на работите во овој сегмент се очекуваат со донесување на Законот за услуги со што ќе се имплементира Директивата за услуги на ЕУ, кој како што рече, е во завршна фаза.
„Како министер за економија исклучително сум задоволен од констатацијата во Извештајот според која во РМ е забележан е сериозен напредок во еден од најважните аспекти на македонската економија, а тоа е конкурентноста, бидејќи се работи за зголемување на конкурентноста во услови на криза и сериозно отежнати услови за водење бизнис што е потврда на нашите сериозни напори во делот на донесување пакет закони што се однесуваат на реалниот сектор и олеснување на условите за водење бизнис“, рече Сараќини, додавајќи дека се усвоени повеќе стратешки документи и акциони планови како Индустриската политика, Стратегија за развој на мали и средни претпријатија, Извозната стратегија, Програмата за странски инвестиции, во подготовка е Иновационата стратегија, а, исто така, подготвени се Акциониот план за зголемување на конкурентноста и Двегодишен акционен план за имплементација на индустриската политика.
Мерките во програмите се насочени кон поддршка на компаниите во зголемување на нивната продуктивност, подобрување и развој на производите, развој на пазар и промоција на извозот, развој на фирмите базирани на знаење и иновации, поттикнување на соработка во кластери, развој на претприемништво, развој на женското претприемништво и слично, појасни миснитерот.
Во рамките на поглавјето 06, -Право на трговски друштва, очекувано според Сараќини, ЕК го признава напредокот на РМ во областа на право на друштва. Дополнително беа донесени Законот за Европско друштво и Законот за Европски економски интересни групи како последна фаза во финалното усогласување.
„На наше огромно задоволство, Извештајот ја нагласува промената на структурата на извозот во позитивна смисла, односно значаен удел во структура на извозот имаат производи со додадена вредност што пак е резултат на успехот на Владата за привлекување на странски инвестиции и отворањето нови производствени капацитети кои на светските пазари нудат производи со високи стандарди и со висока додадена вредност. Промената на структурата во извозот е резултат на присуството на ‘Џонсон Контролс’ и ‘Џонсон Мети”, реч натаму Сараќини.
Нагласи дека Владата во континуитет презема активности за подобрување на условите за водење на бизнисот особено за малите и средните претпријатија, преку низа системски активности попознати во јавноста како „регулаторна гилотина“ истовремено потенцирајќи дека третата фаза од регулаторната гилотина е завршена со што во голема мерка се скратени процедурите за малите и средните компании, а со тоа значително се намалени трошоците за водење бизнис.
„Во оваа насока сакам да презентирам неколку факти кои го потврдуваат постигнатиот прогрес на претприемништвото и малите и средни претпријатија“, дополни Сараќини во своето обраќање. Ги апострофираше електронскиот даночен систем кој се применува од 2008 година го поедноставил плаќањето даноци, електронскиот катастар за регистрација на имот е воведен во 2010 година како и онлајн системот за регистрација на бизнисите што започна со работа во 2011 година во завршна процедура е и документот Стратегија за иновации на Република Македонија 2012 -2020 каде се креираат нови шеми за поддршка на технолошко апсорпциониот капацитете на МСП.
„Во делот Енергетика во Извештајот за напредокот за 2012 година оцена е дека во ова поглавје има „одреден напредок“.Оваа година се донесе нова уредба за критериумите и условите за прогласување на електроенергетска кризна состојба, начинот на снабдување со електрична енергија во овие услови, а дефинирани се и правата и обврските на носителите на лиценци за вршење на енергетски дејности, додека во фаза на изработка е уредба која е се однесува на природниот гас, а во делот на внатрешниот пазар на енергија е наведено дека Република Македонија има направено одреден напредок, со што практично се нотираат изготвените документ како подзаконската регулатива во делот на пазарот на електрична енергија и пазарот на природен гас како што се тарифни системи, методологии за утврдување на цени и тарифи, правила за пазар на електрична енергија, мрежни правила за дистрибуција на електрична енергија и др. Во однос на претстојната либерализација во завршна фаза е процесот на изготвување на двата подзаконски акти, Правила за снабдување со електрична енергија и Правила за снабдување во краен случај со електрична енергија и очекуваме до крајот на месецот да се одржи дискусијата по овие документи“, рече министерот Сараќини.
Се осврна и на делот на Обновливите извори на енергија во кој како што рече ви Извештајот на ЕК се истакнува донесувањето на подзаконската регулатива во правец на заокружувањето на правната рамка со која се регулираат обновливите извори на енергија, со што се овозможува имплементација на Законот за енергетика.
„Како напредок е оценета успешната реализација на тендерот за изградба на МХЕ со што вкупниот број потпишани договори за концесија за изградба на МХЕ достигнува 70 , потенцирајќи го пуштањето во употреба на Света Петка како активностите во врска со изградбата на Бошков Мост. Тука би го споменал континуираното субвенционирање на домаќинствата за купени вградени соларни колектори, со цел поголема стимулација за искористувањето на сончевата енергија, кое успешно се реализираше во 2012 година.
Во делот на Енергетската ефикасност,е ставен акцент на донесената подзаконска регулатива со која се овозможува имплементација на Законот за енергетика и транспонирање на ЕУ директивите од оваа област“, рече Сараќини.
Во однос на забелешките што се однесуваат на економијата министерот за економија нагласи дел од нотираните слабости во Извештајот, веќе биле детектирани, и веќе биле преземени се мерки од страна на Влдатат. Во соработка со Министерството за образование и бизнис заедницата, се планираат проекти со што учениците и студентите ќе добијат соодветни практични знаења кој во иднина ќе бидат во функција на развој на компаниите во кој ќе работат, информираше Сараќини.
Најави дека ќе се продолжи со реформите околу поедноставната регистрација на компаниите со цел да се олесни самовработувањето, но и ќе се спроведуваат и политики за решавање на сивата економија, преку олеснување на исплатата на даноците и придонесите.
„Меѓу нотираните недостатоци е малиот буџет за поддршка за МСП и занаетчиството за која има можност за корекција од страна на Владата токму сега, при креирањето, односно донесувањето на новиот буџет, незадоволува искористувањето на Европските фондови за претприемништво и иновации како ЦИП, но и тој сегмент веќе се подобрува. Европската инвестициона банка во последно време има исплатено 150 милиони евра за проекти од областа на малите и средни претпријатија, инвестиции кои наскоро треба да покажат резултати. Овие претпријатија ќе се поддржат со новата програма за извоз која за прв па ќе биде активна во текот на 2013 година при Агенцијата за странски инвестиции и поддршка на извозот“, смета министерот за економија на Република Македонија.
Тој е на мнение, дека, сепак, она што е значајно е што ЕК првпат признава реализиран напредок во однос на справувањето со стечаите односно излезот од пазарот. „Во периодот 2011 и август 2012 година, бројот отворени стечаи е 32 отсто, повисок што значи побрзо постапување, додека истовремено просечното времетраење по ликвидација е намалено. Овој процес и натака ќе продолжи, преку Е-стечај системот во ЦРМ редовно се ажурира напредокот на секој процес, случувањата за секоја стечајна постапка се јавно достапни“, појасни на крајот Сараќини./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Ангеловска-Бежоска на Пролетните средби на ММФ и СБ: Носителите на политики ќе дискутираат за состојбите и перспективите во економијата
Гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, и заменик-министерот за финансии, Филип Николоски, ја предводат нашата делегација, која учествува на Пролетните средби на групацијата на Светскатa банка (СБ) и Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) во Вашингтон, САД. Во делегацијата на Народната банка на овие средби ќе земе учество и вицегувернерот Фадил Бајрами.
Гувернерката Ангеловска-Бежоска и вицегувернерот Бајрами на претстојните Пролетни средби ќе одржат состаноци со заменик-директор на Меѓународниот монетарен фонд, Бо Ли, со директорот на ММФ за Европа, Алфред Камер, како и со извршниот директор на ММФ и алтернативниот извршен директор, Пол Хиберс и Лук Дресе. На состаноците со високите претставници на ММФ ќе стане збор за економските состојби во нашата земја и поставеноста на монетарната политика, којашто придонесе за стабилизирање на инфлацијата. Делегацијата на Народната банка, предводена од гувернерката, ќе оствари средба и со претставниците на одделите за статистика и за монетарни и капитални пазари при Меѓународниот монетарен фонд, на која ќе се споделат досегашните достигнувања и резултати од заемната успешна соработка.
Во рамките на Пролетните средби, Ангеловска-Бежоска ќе одржи состаноци и со високи претставници на Светската банка, заменик-претседателката на СБ, Антонела Басани и со извршниот директор на СБ за Конституенцата во која членува нашава земја, Јуџин Ругенаат. Исто така, делегацијата на Народната банка ќе учествува и на редовниот состанок на земјите членки на Конституенцата.
Одржувањето на Пролетните средби секоја година на едно место ги собира носителите на политиките, односно првите луѓе на централните банки и министрите за финансии од земјите членки, кои ќе разговараат за политиките и финансиските реформи во насока на остварување на целите за одржлив раст (SDG), особено поврзани со климатските промени и родовата еднаквост.
Економија
Трипуновски: Ги потпишав првите 16 договори за закуп на земјоделско земјиште во државна сопственост
Дополнителниот замени министер за земјоделство, шумарство и водостопанство Цветан Трипуновски на својата фејсбук страна објави дека ги потпишал првите 16 договори за закуп на земјоделско земјиште во државна сопственост.
Во својата објава Трипуновски вели: „Почитувани земјоделци, штотуку ги потпишав првите 16 договори за закуп на земјоделско земјиште во државна сопственост, нека е аирлија!“
Трипуновски во неколку наврати ја алармираше јавноста дека во Република Македонија постојат договори за закуп на земјоделско земјиште во државна сопственост кои истекуваат оваа година, но на истите не им е овозможено продолжување и дека Николовски го кочи продолжување со образложение дека се потребни законски измени на законот за земјоделско земјиште.
„Сепак на крајот успеавме да го реализираме нашиот предлог за разрешница на овој проблем по многу побрза и поедноставна постапка, наспроти тврдењата на министерот Николовски кој постојано, од непознати причини, тврдеше дека се потребни измени на законот за земјоделско земјиште и дека со анексирање на договорите не се решава овој проблем. Со ова само се докажа дека Николовски повторно ве лаже како што тоа го прави изминативе 7 години“, дополни Трипуновски.
Позитивно е тоа што овој голем проблем доби решение и засегнатите земјоделци конечно ќе можат да ги продолжат своите договори согласно законските регулативи. Со ова Трипуновски покажа дека ќе биде предводник во промените и решавањето на проблемите во македонското земјоделство.
„ВМРО-ДПМНЕ секогаш било и ќе биде на страната на македонските земјоделци, доколку ние не го изнесовме овој проблем во јавноста, СДС и Николовски никогаш немаше да ги продолжат овие договори на вредните македонски земјоделци или пак тоа ќе го правеа селективно и повторно земјоделското земјиште ќе завршеше кај луѓе што не се земјоделци или истото ќе го трансформираа за плантажи со фотоволтаици. ВМРО-ДПМНЕ секогаш ќе може гордо и со крената глава да биде помеѓу светиниколчани и сите земјоделци во Република Македонија“, заврши Трипуновски во својата објава.
Економија
Народна банка: Основната каматна стапка се задржува на нивото од 6,30 отсто
На 16 април 2024 година се одржа редовна седница на Комитетот за оперативна монетарна политика на Народната банка, на која беа разгледани најновите податоци и информации за глобалната и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
На седницата на Комитетот беше оценето дека тековнaта поставеност на монетарната политика е соодветна на условите во економијата. Така, каматната стапка на благајничките записи останува на нивото од 6,30%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 4,20% и 4,25%, соодветно. Понудата на благајнички записи на редовната аукција е исто така непроменета и изнесува 10 милијарди денари. И натаму се очекува дека тековното ниво на каматните стапки, заедно со досегашните промени кај задолжителната резерва и преземените макропрудентни мерки ќе придонесат за натамошно забавување на инфлацијата и за задржување на стабилноста на девизниот курс. Притоа, последните промени кај инструментот задолжителна резерва, чијашто примена започнува од јуни 2024 година, значат и дополнителна поддршка на прудентниот карактер на монетарната политика, извести Народната банка.
Во услови на стабилен девизен пазар, главниот акцент при носењето на одлуката за задржување на тековната поставеност на монетарната политика беше ставен на потребата од стабилизирање на инфлацијата на историски ниските нивоа и инфлациските очекувања на потрајна основа, имајќи ги предвид присутните ризици, коишто во голема мера се поврзани со геополитичките тензии. Имено, инфлацијата очекувано забрза во март 2024 година на 4% на годишно ниво (3% во февруари), со оглед на престанокот на важноста на мерките за гарантирани цени на дел од прехранбените производи и пијалаци и за укинување/намалување на дел од увозните давачки. Сепак, остварувањето е под проекцијата на Народната банка, при значително намален притисок од цените на храната и енергијата, но и пониски ценовни притисоци од помалку променливите категории во првиот квартал, во согласност и со преземените монетарни мерки. Цените на примарните производи на берзите и натаму надолно се приспособуваат, со исклучок на нафтата којашто има одредени флуктуации. Остварувањата кај инфлацијата од почетокот на годината се пониски од очекувањата, но нивото сѐ уште е над историскиот просек, а ризиците во однос на идната динамика на цените и натаму постојат. Оттука, беше оценето дека е потребна натамошна претпазливост при водењето на политиките, вклучително и на политиките што делуваат врз побарувачката во економијата. Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), на последната седница во април повторно беше донесена одлука за задржување на основните каматни стапки на истото ниво.
Состојбата на девизниот пазар е стабилна и движењата се поволни. Нивото на девизните резерви на крајот на март изнесува 4.287,1 милион евра, што е соодветно за задржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Движењата на девизниот пазар се поволни и придонесуваат за интервенции со нето-откуп на девизи од страна на Народната банка, при умерено намалена нето-побарувачка од корпоративниот сектор и натамошен висок прилив на девизи на менувачкиот пазар. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, трговскиот дефицит во првите два месеца од 2024 година е малку повисок од очекувањата според октомврискиот циклус проекции. Остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со март се малку пониски од проектираните нето-приливи од приватните трансфери.
Остварениот економски раст во последниот квартал на 2023 година, како и за целата година, е под проектираниот, што упатува на посилно забавување на економскиот раст од очекуваното. Имено, реалниот раст на домашната економија во 2023 година изнесува 1%, при раст на БДП во четвртиот квартал од годината од 0,9% на годишна основа. Високофреквентните податоци за првиот квартал од 2024 година со кои се располага упатуваат на годишен раст кај индустриското производство и угостителството, при мал реален годишен пад на прометот во вкупната трговија и кај градежништвото. Сепак, расположливоста на податоците е ограничена и не е доволна за попрецизна оцена. Во однос на ризиците за растот во следниот период, тие и натаму постојат и се поврзани пред сѐ со случувањата во надворешното окружување, но и со интензитетот на остварувањето на домашните инфраструктурни проекти.
Во монетарниот сектор, според првичните податоци за март 2024 година, депозитите растат со слична динамика како и претходниот месец, но малку посилно од очекувањата. Од друга страна, кредитната активност на банките умерено забавува, но годишниот раст е малку над проекциите за првиот квартал.
Сѐ на сѐ, амбиентот за водење на монетарната политика е умерено поповолен од очекувањата. Сепак, ризиците кај инфлацијата наметнуваат потреба од натамошно внимателно следење на динамиката и факторите на инфлацијата и претпазливост во однос на водењето на макроекономските политики коишто влијаат врз побарувачката во економијата, вклучително и преку пазарот на труд каде што има високи стапки на реален раст на платите. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс, стабилизирање на инфлациските очекувања и за ценовна стабилност на среден рок, соопшти НБ.