Култура
Свечено се отворија јубилејните 60. „Струшки вечери на поезијата“
Манифестација „Струшки вечери на поезијата“ синоќа беше свечено отворена со традиционално палење на поетскиот оган на летната тераса на хотелот „Дрим“ во присуство на голем број поети од земјава и од странство, како и на владини претставници и љубители на пишаниот збор.
Вечерта ја отвори поетот и писател и некогашен директор на СВП, Јован Стрезовски, кој имаше наративно излагање, ставајќи акцент на историјата на фестивалот, на неговото создавање, тек и растеж.
„Со доделувањето на меѓународната награда ‘Златен венец’ на ‘Струшките вечери на поезијата’, и со издавањето на посебна книга со поезијата на добитниците двојазично: на оригиналниот јазик и во превод на македонски јазик, собрани во педесетина изданија, странските јазици придонесоа за прекрасен спој и потпора во нашиот јазик. Нашиот голем Блаже Конески, кому оваа година му ја чествуваме 100-годишнината од раѓањето, кога во 1981 година беше прогласен за добитник на ‘Златниот венец’ и кога требаше да објавиме избор од неговата поезија, ни испрати најкраток, строго направен избор. Кога му јавивме дека книгата ќе биде мала и ќе се изгуби на полиците меѓу дебелите книги на другите добитници, ни рече дека ‘за поезијата не е важно колку е голема книгата, туку – да биде добра’. Секое писмо што ми го испраќаше го завршуваше со следниот поздрав: ‘Остани со добра мисла’. Па, еве, на крајот, и јас ве поздравувам со тие негови зборови: ‘Останете со добра мисла’“, рече во своето обраќање Стрезовски.
Обраќање имаше и министерката за култура, Ирена Стефоска, чиј говор беше изведен во акростих од песната „Т’га за југ“ на Константин Миладинов.
„Тивката Струга по 60-ти пат ги рашири своите прегратки за поетите од целиот свет. Гостољубива е нашата Струга. Во неа добредојдени сме сите. А дури и Дрим денеска ги стивна своите води за да ги слушнеме стиховите, за да се напоиме со збор во ова време без зборови. А тука беа и Блаже Конески и Десанка Максимовиќ и Вознесенски и Оден и Диздар и Гинсберг и Гилвик и Падрон и Хјуз и заминаа, останаа нивните зборови и празни страници за уште поети. Јагулата тргнува на своето свадбено патување минувајќи среде овој град. Утеха од најдолгиот пат ѝ е нејзината рожба. Ќе се врати таа, како што се враќа и поетот во градот на Миладиновци. Секоја година во исто време. Ова обраќање како акростих вам ви го посветувам почитувани поети. Нека се множат вашите стихови. Нека се множат годините на ‘Струшките вечери на поезијата’“, рече во своето обраќање министерката Стефоска.
Специјално видеообраќање имаше и годинешната лауреатка, британската поетеса Керол Ен Дафи, која го најави своето физичко присуство на следното издание во 2022 година.
„Во овие сурови, мрачни времиња за светот, трогната сум што пред мојот праг го наоѓам сјајот на ‘Златниот венец’. Тоа што им се придружувам на поети коишто толку многу ми значеле во текот на целиот мој живот како читателка и писателка е извонреден подарок за којшто сум многу благодарна. Последниве 18 месеци, изразот ‘останав без зборови’ доби ново значење за мене како поетеса, па оваа прекрасна награда од Струга ми го врати духот и радосна сум што сум добредојдена во оваа голема македонска традиција на вреднување на поезијата. Првпат ги посетив струшките поетски читања пред 30 години, како релативно нова поетеса во деновите пред мобилните телефони, социјалните медиуми и Пандорината кутија на интернетот. Тогаш, навистина, светот беше поинаков и песните што се рецитираа на Мостот на поезијата не мораа да викаат за да бидат чуени над деноноќното брборење на звукот којшто, за жал, сега ни е добро познат. Но вашиот фестивал и неговиот ‘Златен венец’ опстојуваат и нè потсетуваат дека поезијата мора да опстане, како што и е случајот. Повеќе од кога било, можеме да се согласиме со Семјуел Бекет дека ‘сета поезија е молитва’. И, можеби, како добитничка на оваа награда треба да се сетам на Дилан Томас и неговата причина за пишување: ‘Не за слава или леб/Ни за да се топорам и тргувам со восхитот/На бините од слонова коска/Туку, за просто, да ми платат/Со нивното најскришно срце’. Ги испраќам мојата љубов и благодарност до сите во Струга и со нетрпение очекувам да ве посетам повторно следната година и да го запознам следниот лауреат на ‘Златниот венец’“, рече Ен Дафи во своето видеообраќање.
Вечерта продолжи со меѓународната манифестација „Поетски меридијани“, на која настапија поголем дел од странските гости.
Програмата на фестивалот, почнувајќи од изданието во 2019 година, целосно се пренесува во живо на официјалниот јутјуб-канал на СВП со што е овозможено целосно следење од страна на поширокиот аудиториум.
„Струшките вечери на поезијата“, кои ќе траат до 30 август, годинава се одржуваат под мотото „Извишени сведоштва, возвишени стихови“ со кое се потенцира значењето на Паркот на поезијата и симболиката на засадување на дрво од страна на лауретите секоја година, како чин со кој се одбележува растежот на фестивалот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
(Видео) „Кафе де Анатолија“ во живо во Сули ан во Скопје: фузија на музика и историја
Во хармонична фузија на култура, историја и музика „Кафе де Анатолија“ го претстави својот најнов жив настап, снимен меѓу древните ѕидови на Сули ан во Стариот базар/чаршија на Скопје.
Во соработка со Факултетот за уметности овој посебен настап ги обединува познатите уметници Маџноон (Majnoon) од Турција, Били Естебан (Billy Esteban), А. Јовевски (Aleksandar Jovevski) и Емра Кантуровски (Emrah Kanturovski) за несекојдневно музичко искуство.
Наспроти познатиот пејзаж на еден од најиконичните симболи на Скопје, овој жив настап е повеќе од само изведба – тоа е прослава на традицијата, иновацијата и универзалниот јазик на музиката.
Сули ан, карванска станица од 15 век, стои како доказ за богатата историја и културното наследство на Скопје. Почетно позната како водена крчма поради близината до реката Серава, Сули ан служела како витален дом за патници и трговци кои поминувале низ регионот. Во текот на вековите тоа ја видело менувачката историја развивајќи се од вибран пазар до центар за културна размена. Денес, тоа останува симбол на неодоливиот дух на Скопје привлекувајќи посетители од далеку, кои бараат да се потопат во неговата бурна минатост.
Вметнат во ѕидовите на Сули ан лежи Факултетот за ликовни уметности, светилник на креативност и уметнички израз. Основан во 1980 година како дел од Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ факултетот нуди широк спектар на курсеви во фини и визуелни уметности градејќи го талентот на будни уметници и научници. Неговото присуство во Сули ан дополнително ја истакнува крстосницата на традицијата и иновацијата бидејќи студентите и Факултетот истовремено се инспирираат од богатото архитектонско и културно наследство што ги опкружува.
На оваа историска и креативна заднина настапот на „Кафе де Анатолија“ се развива ткаејќи го звучното платно што преминува граници и жанрови. Од зафатните мелодии на кавал до пулсирачките ритми на тамбурата, секоја нота резонира со духот на Скопје, одек се слуша низ древните коридори на Сули ан. Маџноон (Majnoon), Били Естебан (Billy Esteban), А. Јовевски (A. Jovevski) и Емрах Кантуровски (Emrah Kanturovski) донесуваат свој уникатен талент на сцената инфузирајќи традиционалната музика со современ печат. Додека музиката го исполнува воздухот, публиката се пренесува на патување на чувствата, опфатени во видот и звуците на Стариот базар на Скопје. Калдрмите, украсени со вековно стара архитектура, обезбедуваат живописна заднина за настапот зголемувајќи го општото искуство за гледачите. Ова е доказ за моќта на музиката да ги обедини луѓето во културите и континентите пресекувајќи го јазот помеѓу минатото и сегашноста.
Како што последните ноти стивнуваат, ехото на живиот настап на „Кафе де Анатолија“ престојува оставајќи неизбришлив печат на сите што имале среќа да го видат.
„Кафе де Анатолијa“ е македонска продукциска и издавачка компанија основана во 2017 година од Моника Илиева (Monika Ilieva), Никола (Nickarth ака Rialians On Earth) и Зоран Илиев (Billy Esteban). Постои од 2009 година како концепт и претставува една од основачите на новите жанрови Organic House, Oriental Deep House и Ethno House на светската музичка сцена. Со повеќе од 4.000 артисти диџеји, кои настапуваат глобално, нивниот каталог содржи над 6.000 музички композиции (најголем светски каталог во Organic House-жанрот. „Кафе де Анатолијa“ е најнаградуваната музичка издавачка куќа на „Јутјуб“ со 31 Creator Award, првиот македонски бренд промовиран во Њујорк на Тајмс сквер, а соработуваат со глобални брендови, како Forbes, Giorgio Armani, W Hotels, Four Seasons, GoTurkiy. Многу списанија, како Forbes, Billboard, Entrepreneur, Gulf News, Gothic Magazine, Influencive, The Jerusalem Post, CDA Mag, и многи други публикации имаат пишувано за растечкиот тренд бренд на „Кафе де Анатолијa“ во светот. Никола Илиев и Моника Илиева се дел од Forbes Business Council и присуствуваа на Forbes Under 30 и Forbes 30/50 самитите по добиената ексклузивна покана од Forbes, организацијата за најуспешни млади претприемачи и бизнис-лидери од целиот свет, за 2022, 2023 и 2024 година.
Култура
Во галеријата „Рудиќ“ – годишна изложба на фотографии на фотоклубот ЕЛЕМА – Скопје
На втори април, во 19 часот, вторник, во Рудиќ галерија ќе биде поставена клубска изложба на фотографии, „ЕЛЕМА 2024“.
„ЕЛЕМА 2024“ е изложба која го означува креативниот и творечкиот континуитетот на ФК Елема низ долгите години постоење и промовирање на фотографската уметност.
Како прва годишна клубска изложба она ги најавува идните активности на Клубот кои секако ќе бидат претставени во периодот кој следи, со јасен акцент на индивидуалноста на авторите слободниот дух, секогаш со нов пристап и нови трендови кон создавањето на фотографијата за што ЕЛЕМА секогаш имала капацитет.
Ќе бидат изложени фотографии на реномирани македонски автори: Раде Луковиќ, Дејан Гилевски, Кирил Штрков, Вацлав Лукиќ, Цветан Гавровски, Владимир Арсовски, Катарина Николов, Драгољуб Николовски и Боро Рудиќ.
Култура
Костадиновска-Стојчевска: Ги исполнуваме препораките на УНЕСКО и заеднички овозможуваме трајна заштита на Охридскиот Регион
Министерката за култура и претседателка на Националната комисија за УНЕСКО, Бисера Костадиновска-Стојчевска, денеска во Охрид оствари работна средба со претставниците на реактивната мониторинг-мисија на УНЕСКО, која е составена од членови на Центарот за светско наследство, Меѓународниот совет за споменици и локалитети и Меѓународната унија за заштита на природата. Средбатата се одржа во Завод и Музеј – Охрид, а учество зедоа и членовите на Националниот координативен тим од нашата држава и директорката Ирена Шајн.
„Министерството за култура и Националниот координативен тим посветено работат на спроведување на препораките од УНЕСКО во делот на заштита на културното наследство. Не отстапуваме од грижата за Охридскиот Регион и зачувување на статусот на престижната листа на УНЕСКО. Уверена сум дека обединети, сите заедно, централната, локалната власт и невладиниот сектор во заедничка координација со забрзана динамика ќе продолжиме да ги исполнуваме насоките на УНЕСКО во подобрување на состојбите со реткото природно и културно наследство на нашиот регион“, потенцира Костадиновска- Стојчевска.
На средбата стана збор за актуелните состојби поврзани со заштитата на културното наследство во Охридскиот Регион, начините за надминување на предизвиците и напредокот што го има остварено државата во однос на последните препораки на УНЕСКО.
Министерката со македонските експерти ги информира членовите на реактивната мисија за сите реализирани, како и за тековните активности поврзани со препораките, како што е донесувањето на стратегискиот план за рехабилитација на природното и културното наследство на Охридскиот Регион, изработката на правни документи, меѓу кои предлог-закон за управување со светското природно и културно наследство и предлог-закон за изменување и дополнување на Законот за прогласување на старото градско јадро на Охрид за културно наследство од особено значење.
Беше дискутирано и за завршените активности за заштита на дрвената платформа во Заливот на коските, пристапот до заштитените културни добра, изработката на „упатство за иматели на недвижни културни добра во Охридскиот Регион – светско наследство на УНЕСКО“, со цел да им се помогне на имателите на недвижни културни добра во Охридскиот Регион да ги исполнат своите права и обврски.
Средбата беше дел од агендата на тридневната заедничка реактивна мониторинг-мисија на членовите од Центарот за светско наследство на УНЕСКО, Меѓународниот совет за споменици и локалитети (ИКОМОС) и Меѓународната унија за заштита на природата во прекуграничното светско наследство „Природно и културно наследство на Охридскиот регион“ во Република Албанија и во Северна Македонија.