Култура
„Филмот ми откри дека можеме да комуницираме и без зборови“, рече во Битола киноматограферката на филмот „Божјата рака“ на Сорентино
Дариа Д’Антонио (Daria D’Antonio), една од водечките италијански и европски кинематограферки, е специјална гостинка на 43. ИФФК „Браќа Манаки“ со гала-проекцијата на ремек-делото „Божјата рака“ (È stata la mano di Dio / The Hand of God) на култниот режисер Паоло Сорентино, кој е денес на фестивалската програма.
По прес-конференцијата Дариа Д’Антонио одржа и мастер клас во Малата сала на Центарот за култура Битола. Родена во Неапол, генерациски исписник на Сорентино, Дариа Д’Антонио најпрвин го изрази нејзиното големо задоволство што ја има честа да го претставува „Божјата рака“, кој досега освои десетици награди и номинации на филмските фестивали ширум светот, и е лична емоционална сторија на авторот за Неапол од 80-те години на минатиот век.
Со искрена скромност и голема емотивност, Дариа Д’Антонио пред присутните го сподели нејзиното чувство на своевидна засраменост откако ја видела фотогалеријата на кинематографери кои досега биле чествувани на ИФФК „Браќа Манаки“ и одржувале мастер класови.
-Имам огромно задоволство што можам да зборувам за филмот кој не само што го прикажува градот Неапол, туку и мојата страст кон филмот. Сакам да го споделам со вас задоволството што ми го овозможил филмот, бидејќи сиве овие изминати години имав прилика да работам со луѓе што ги сакам, и мислам дека тоа е спас за мене како кинематографер, бидејќи е голема привилегија да се работи она што се сака, рече Д’Антонио на почетокот, изразувајќи задоволство што пред неа во публиката се луѓе кои се репер во кинематографијата.
Дариа Д’Антонио се наврати на нејзината младост и тешкотијата да се изрази се до моментот кога ја открила фотографијата: кога ја развила првата слика во темната комора почувствувала дека тоа е откритието што потоа и го обележало животот. Но, потоа го открила и филмот како израз, но и како шанса да комуницира на поинаков начин.
-Филмот ми откри дека можеме да комуницираме и без зборови, да го прават она што отсекогаш ми се допаѓало – да гледам на нештата со различен тип на учество. Многу и должам на оваа професија и тимскиот дух во работата на филм, истакна Дариа Д’Антонио.
Таа посочи дека во снимањето филмови многу е важно да се почитува приказната што треба да се раскаже, а тоа се постигнува со многу скромност.
-Важно е да го заборавиме она што го знаеме за да можеме ја претставиме приказната на нов начин. Скромноста може само да ни помогне. Ова е втората привилегија, бидејќи работата на филм ме направи тоа што сум, вели Дариа Д’Антонио.
На прашањето колку е тешко да се биде ѕвезда, не само во Италија туку и на интернационален план, во една професија која традиционално се смета за „машка“, Д’Антонио е свесна дека е една од малкуте жени-кинемнатографери во Италија, но тоа никогаш не и претставувало некој лимит, бидејќи смета дека луѓето ја перцепираат според работата и креацијата.
-Никогаш не сум си го поставила прашањето дека сме малку жени зад камерата. Никогаш не се почувствувам потценето бидејќи имав среќа да работам со интелигентни автори. Машката доминација во филмот во Италија можеби е најмал проблем во споредба со доцнењето на многу општествени процеси во споредба со Франција, на пример, како што се законите за развод и абортус. За среќа, се менуваат и мажите и ситуацијата, посочува Д’Антонио.
Запрашана за нејзините примери во филмот, Дариа Д’Антонио ги истакна режисерите од италијанскиот неореализам, а омилени автори и се Лукино Висконти, Виторио Де Сика, Пјер Паоло Пазолини, како и американскиот режисер Теренс Малик, од кого многу научила.
-Многу работев со италијанскиот кинематографер Лука Бигаци, и научив да сфатам многу работи за себе си. Благодарна сум му бидејќи научив како функционираат многу работи на филмскиот сет, истакна Д’Антонио.
Говорејќи за „Божјата рака“ и „улогата“ на Неапол во него, Дариа Д’Антонио смета дека тој град често пати бил злоупотребуван во филмските приказни, бидејќи се работи за комплексен проблем, и не се работи само за Неапол во социолошки поглед.
-Тешко е да се опише сопствениот град, бидејќи и јас често посакувам да се разбудам еден ден и да го видам со други очи. Затоа во „Божјата рака“ сакав преку очите на детето да ја прикажам меланхолијата, чувството кога сме млади и кога не знаеме што носи иднината. Сакав да го постигнам токму тоа чувство на заборав за сето она што го знам, и големиот филмски формат ми помогна за да направам таа дистанца, објаснува Д’Антонио.
Запрашана за историската веродостојност на сцената во „Божјата рака“, кога група луѓе одат на аудиција за филм на Федерико Фелини, Дариа Д’Антонио посочи дека Сорентино често прави омажи на овој легендарен режисер во неговите филмови.
-Кај Сорентино не може да недостасува Фелини, вели Д’Антонио.
Специјалната гостинка на 43. ИФФК „Браќа Манаки“ одговараше и на прашањата од присутните за професионалниот преод од филмска лента на дигитална технологија, како и за соработката со новите генерации автори во италијанската кинематографија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба „Сликарството на Ликовната академија во Штип“ во КИЦ во Софија
Во галеријата на Културно-информативниот центар на Северна Македонија во Софија на 18 април (четврток) 2024, со почеток од 18:30 часот, ќе биде отворена ликовната изложба „Сликарството на Ликовната академија во Штип“.
На изложбата ќе бидат претставени дела кои се настанати во Ликовната академија при Универзитетот „Гоце Делчев“ во Штип, во периодот од 2019 до 2023 година. Составот на авторите е од поранешни и сегашни студенти во оваа образовна установа, и тоа се: Александра Јеротијевиќ-Андреева, Бојана Тошевска, Вангел Крстиновски, Дејан Витанов, Ивана Ивановска, Крсте Тарабунов, Миа Ефремова и Мики Иванов.
Нас. доц. д-р Иво Пецов, како куратор на изложбата, се погрижи да бидат избрани нај карактеристичните дела од ареалот на штипската Ликовна академија, во согласност со целите на нејзината програма – да образува кадри од областа на класичното сликарство.
Во образовната програма „Класично сликарство“ студентите од оваа изложба работеле под менторство на различни наставници, и тоа: Лариса Бондаренко и Владимир Недајборшч од Украина, Викторија Егорова и Игор Егоров од Русија, како и македонските професори: Јана Јакимовска, Јордан Ефремов, Слободан Милошески и Ванѓа Димитријева-Кузманоска.
Жанровски нај застапена е мртвата природа, а исто така може да се видат и лицата на некои од авторите преку жанрот автопортрет, како и дела кои биле дел од специфични задачи од опфатените предмети во Ликовната академија.
Изложбата ги опфаќа класичните сликарски техники: маслени бои на платно, акрил на платно, сув пастел на хартија и слично, а форматите се галериски.
При селектирањето на делата се акцентираше врз владеењето на академските вештини во сликарството. При селекцијата беше отворена можноста за учество на дела од автори кои развиле свој посебен стил и уникатност во изразувањето, за чиј развој дала придонес Ликовната академија во Штип.
Целта на изложбата е да го претстави квалитетот на ликовната обука и да ја афирмира Ликовната академија во државата и регионот, да го претстави развојниот пат на креативните личности сврзани со оваа институција.
Култура
Бесплатен влез во музеите и на локалитетите по повод Светскиот ден на спомениците и локалитетите, 18 Април
По повод 18 Април, Светскиот ден на спомениците и археолошките локалитети, утре е обезбеден слободен влез во сите национални установи од областа на заштитата на културното наследство, кои ќе бидат отворени во текот на целиот ден, со што граѓаните ќе имаат можност да се запознаат со археолошките локалитети и спомениците во државава.
Отворени ќе бидат вратите на националните установи: заводи и музеи во Битола, Штип, Охрид, Прилеп и во Струмица; Стоби и Хераклеја; Спомен-куќата на Тоше Проески; Археолошкиот музеј; Националната галерија со сите свои објекти; Музејот на современата уметност; Музејот на македонската борба; Историскиот музеј во Крушево; Музејот на албанската азбука; Уметничката галерија во Тетово; „Д-р Никола Незлобински“ во Струга; Музејот на Западна Македонија во НОВ – Кичево; Музејот на тетовскиот крај; Природонаучниот музеј; Музејот на Северна Македонија; музеите во Куманово и Гевгелија.
Меѓународниот совет за споменици и локалитети (ИКОМОС) во 1982 година го прогласи 18 Април за Светски ден на културното наследство, а ИКОМОС секоја година препорачува тема за прославата и активностите на тој ден организирани од страна на националните и меѓународните научни комитети.
Секоја година темите се актуелни и се однесуваат на подигнување на свеста на јавноста за значењето на светското културно наследство, за заштитата, чувањето и афирмацијата на непроценливото богатство откриено преку археологијата.
Годинашна тема за Меѓународниот ден на спомениците и локалитетите е „Катастрофи и конфликти низ призмата на Венециската повелба“.
На тригодишното генерално собрание на ИКОМОС во 2023 година во Синдеј, темата „Наследство отпорно на катастрофи и конфликти – подготвеност, одговор и закрепнување“ беше избрана како тема за тригодишниот научен план 2024 – 2027 година. За таа цел, ИКОМОС Македонија во текот на април го разгледува скопскиот земјотрес во 1963 година и неговиот ефект врз културното наследство низ призмата на годинашната тема.
Култура
Премиера на претставата „Хеда Габлер“ в сабота во Драмскиот театар – Скопје
„Хеда Габлер“, работена по текст на авторот Хенрик Ибзен, е новата претстава во продукција на Драмскиот театар – Скопје. Премиерата ќе се игра в сабота на 20 април, со почеток во 20 часот, на сцената „Ристо Стефановски“. Режисер на претставата е Васил Христов, адаптацијата е на Викторија Рангелова-Петровска и Васил Христов. Сценограф на претставата е Васил Христов и костимите се на костимографката Розе Трајчевска-Ристоска.
Улогите ги играат актерите на Драмскиот театар – Скопје: Хеда Габлер-Тесман – Сања Арсовска, Судијата Брак – Зоран Љутков, Јерген Тесман – Владимир Петровиќ, Ејлерт Левборг – Дениз Абдула и ликовите на Госпоѓа Елвстед и Јулијана Тесман ги игра Сара Климоска.
Режисерот Васил Христов во програмската белешка за претставата го истакнува следното: „Во 1890 година Хенрик Ибзен ја скандализира театарската јавност и воопшто естаблишментот создавајќи уште еден женски лик кој отстапува од востановените општествени норми. Хеда Габлер како една од најпознатите (анти)херојки во драмската литература одигрува значајна улога во подигнување на свеста за женските прашања. Ибзен создава женски лик, кој одбива да живее и да им служи на конвенциите на патријархалното општество. Нејзината борба за автономност и потрага по совршенство, како и нејзината амбиција да поседува машка моќ да може да влијае како врз сопствената така и врз судбината на другите, резултира со убиство на самото совршенство. Нејзиниот чин остава трага, кој ја симболизира борбата за родови права и еднаквост“.
Режисерот Христов посочува дека драмскиот текст „Хеда Габлер“ низ годините многупати е поинаку режисерски толкуван и читан, драматуршки адаптиран, структурно видоизменуван, користен како мотив од автори вљубеници во неговото дело. Драмскиот материјал отвора можности внатре во него да се интервенира во согласност со современите театарски концепти, читања, толкувања условени и од општествените промени, кои неминовно се случуваат. Денес кога ментното здравје, кризата на идентитет и морално-етичките норми се во фокус на интерес, драмата и Хеда Габлер како (анти)херојка стануваат дополнително актуелни и ги рефлектираат проблематизираните состојби во современото општество.
Актерката Сања Арсовска го истакна задоволството од тимската работа во процесот на создавање на претставата и ја искажа благодарноста кон режисерот што ѝ ја доверил улогата, со што ѝ се исполнил сонот да ја игра Хеда Габлер, еден од најзначајните ликови во театарската литература.