Култура
„Концерт за една душа“ – филмска вечер со Иван Митевски – Копола
Во мултимедијалниот центар Мала станица утревечер, со почеток во 21 часот, ќе се одржи проекција на документарни и играни филмови од еден од најплодните македонски режисери, Иван Митевски – Копола
Оваа филмска вечер е насловена „Концерт за една душа“ и се одржува во рамки на „Скопско лето 2009“. Ќе бидат прикажани „Време на леталата“ (1980), „Глас“ (1985), „Заминување од Пасквелија“ (1992) и „Мајсторот на патината“.
„Иван Митевски е еден од најплодните македонски режисери, со мошне голем опус на документарни и играни филмови, главно во продукција на Македонската телевизија. Прегледувајќи ја филмографијата на Иван Митевски – Копола, прво што ми паѓа на ум е: каде исчезна ТВ-продукцијата во Македонија? Не сакам да верувам дека (не)можностите и (не)условите за творците се единствената причина за замирање на толку значајниот сегмент од националната култура. Од друга страна, сакам да верувам (како што тоа на десетици места во своите филмови го прави Митевски) дека надежта е водилка на животот и дека постојат и причини, а и луѓе за кои транзициониот вакуум е само лош сон по кој ќе следи творечко и човечко будење. Претставувањето на дел од филмскиот опус на Митевски е иницирано токму заради таквото будење. Да се инаугурира една специфична естетска категорија во рамките на еден мал антропоцивилизациски диверзитет неопходно е таа да се темели врз категориите – талент и работа. Но, ваквиот поедноставен „услов” секако ќе мора да излезе од своите тесни рамки и да екстензира со уште дузина придружни елементи без кои уметноста би останала само тежнеење кон некаков полуартикулиран духовен изблик на умешна комбинација помеѓу волјата и технологијата. Самата оваа премиса која бара далеку поопсежна елаборација во „случајот” на Иван Митевски ни отвора нови визури и светогледи, микро и макро светови, болскоти и црнила, тишини и жагори… Сето тоа и уште многу повеќе, зашто Иван Митевски открива видливи но потзаскриени животни нешта, раскажува мали приказни кои кријат големи вистини. Тој не додава бои во своите животно-филмски слики, туку само ги нијансира сите детали на тие слики.Тој не се расфрла со светлината, туку ја насочува во саканата прецизно избрана насока… Многумина, филмовите на Митевски ги доживеале или ќе ги доживеат како автентичен носталгичен документ, што во својата основа е точно. Сепак, една друга карактеристика им дава и поинаков печат на неговите филмови. Тоа е филмската структура, втемелена на најдобрите традиции на светското филмско искуство, мошне вешто комбинирање на современиот филмски израз со патината на ова поднебје. Нешто што италијанскиот неореализам го доведе до дефинирана филмска форма, или американскиот вестерн. Митевски е одамна модернист во македонскиот филм. Неговиот ‘Глас’ е тивок, мал, речиси заробен во амбиентот на Брајчино, но тој со силна метафорична експлозивност патува преку океанот, за да допре во средиштето на емоциите, за тие, чувствата во ‘Време на леталата’ да се трансформираат во љубов и надеж, а во ‘Заминувањето од Пасквелија’ во жестока кошмарна тензичност. А, сето тоа за да кулминира со on the road сагата за ‘Концертот за една душа’. Од позначајните награди ќе ги споменеме: 1978 г. – Награда за режија за ТВ-филмот ‘Златни години’ на фестивалот во Порторож; 1995 г. – Гран-при за документарниот филм ‘Капење на стреите’ на Фестивал за детска и програма за млади во Бугарија; 1995 г. -‘Златна маслинка’ на ТВ-фестивалот во Бар за филмот ‘Заминување од Пасквелија’ и специјална награда за истиот филм на фестивалот Про Футура во Берлин; 1993 г. Гран-при во Порторож за филмот ‘Глас’; 2004 г. – Гран-при за ‘Мрежа на времето’, на фестивалот во Бар; 2005 г. – Најдобар документарен филм на фестивалот во Њујорк за ‘Планетариум'” – Влатко Галевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Костадиновска-Стојчевска: Ги исполнуваме препораките на УНЕСКО и заеднички овозможуваме трајна заштита на Охридскиот Регион
Министерката за култура и претседателка на Националната комисија за УНЕСКО, Бисера Костадиновска-Стојчевска, денеска во Охрид оствари работна средба со претставниците на реактивната мониторинг-мисија на УНЕСКО, која е составена од членови на Центарот за светско наследство, Меѓународниот совет за споменици и локалитети и Меѓународната унија за заштита на природата. Средбатата се одржа во Завод и Музеј – Охрид, а учество зедоа и членовите на Националниот координативен тим од нашата држава и директорката Ирена Шајн.
„Министерството за култура и Националниот координативен тим посветено работат на спроведување на препораките од УНЕСКО во делот на заштита на културното наследство. Не отстапуваме од грижата за Охридскиот Регион и зачувување на статусот на престижната листа на УНЕСКО. Уверена сум дека обединети, сите заедно, централната, локалната власт и невладиниот сектор во заедничка координација со забрзана динамика ќе продолжиме да ги исполнуваме насоките на УНЕСКО во подобрување на состојбите со реткото природно и културно наследство на нашиот регион“, потенцира Костадиновска- Стојчевска.
На средбата стана збор за актуелните состојби поврзани со заштитата на културното наследство во Охридскиот Регион, начините за надминување на предизвиците и напредокот што го има остварено државата во однос на последните препораки на УНЕСКО.
Министерката со македонските експерти ги информира членовите на реактивната мисија за сите реализирани, како и за тековните активности поврзани со препораките, како што е донесувањето на стратегискиот план за рехабилитација на природното и културното наследство на Охридскиот Регион, изработката на правни документи, меѓу кои предлог-закон за управување со светското природно и културно наследство и предлог-закон за изменување и дополнување на Законот за прогласување на старото градско јадро на Охрид за културно наследство од особено значење.
Беше дискутирано и за завршените активности за заштита на дрвената платформа во Заливот на коските, пристапот до заштитените културни добра, изработката на „упатство за иматели на недвижни културни добра во Охридскиот Регион – светско наследство на УНЕСКО“, со цел да им се помогне на имателите на недвижни културни добра во Охридскиот Регион да ги исполнат своите права и обврски.
Средбата беше дел од агендата на тридневната заедничка реактивна мониторинг-мисија на членовите од Центарот за светско наследство на УНЕСКО, Меѓународниот совет за споменици и локалитети (ИКОМОС) и Меѓународната унија за заштита на природата во прекуграничното светско наследство „Природно и културно наследство на Охридскиот регион“ во Република Албанија и во Северна Македонија.
Култура
Почнува 19. издание на фестивалот за современи уметности АКТО
Месецов почнува 19-тото издание на фестивалот за современи уметности АКТО и ќе се одвива во текот на целата година. Новото 19-то издание на АКТО продолжува на линија на минатогодишното издание АКТО 18 „Јавни простори во движење (кон) II“ и се отвора со низа мурали, на кои работат тројца млади уметници/чки, а е предвидено да се изработат во разни градови во државата опфаќајќи тематики во духот на солидарноста на заедницата. Првиот мурал, кој е веќе завршен, се наоѓа во Скопје на зградата број 33 на булеварот Митрополит Теодосиј Гологанов наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски-Питу“ и ќе биде отворен в четврток на 28 март. На него работеа уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски.
Во центарот на Скопје, на зградата број 33 на булеварот Митрополит Теодосиј Гологанов, наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски-Питу“ пред 30-ина години беше ставен голем рекламен материјал, кој заедно со фасадата веќе одамна беше во разрушена состојба. Затоа, поткрепени со оптимистичката поддршка и ентузијазам на станарите во зградата, организацијата „Факултет за работи што не се учат“ – ФРУ заедно со уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски иницираа акција за обновување на заборавениот ѕид, со цел да остане визуелна игра, но и значаен потсетник во строгиот центар на градот.
Идејата зад овој мурал не беше само да се обнови фасадата на зградата ниту, пак, во фокусот беше да се претстави само визуелно решение, туку да се создаде потсетник за важноста на солидарноста во општеството. Играта со архитектурата е замислена да оствари директна комуникација со самите случајни минувачи во секојдневието – оние што се упатени кон (или заминуваат од) работа, училиште, факултет, пазарување, прошетки. Mинувачи пронајдени во самиот визуелен изглед на муралот што ја носи главната порака, која гласи: „Големината на заедницата најпрецизно се мери преку солидарните постапки на нејзините членови“.
Оваа порака од Корета Скот Кинг (авторка, активистка и лидерка на граѓански права) се упатува кон многуте заедници што го оформуваат разновидниот карактер на општеството, а за да опстанат, тие зависат во голема мера од солидарните и добронамерни постапки токму од нејзините членови. Затоа, неслучајно оваа мисла е носечката порака на првиот мурал, таа служи како потсетник дека токму членовите се одговорни за градењето на меѓусебно разбирање, толеранција и заеднички борби за создавање подобри и поздрави услови на живеење овозможувајќи поддршка и слободно заедничко творештво – не само во културата и уметноста туку и пошироко во рамките на општеството во кое живееме.
АКТО 19 претставува продолжение на тематиката – „Јавните простори во движење (кон)“, преку која минатата година фестивалот презентира неколку практики, кои замислуваа ослободен простор, дури и привремено, за гласот на игнорираните, запоставените, замолчените, испуштените и маргинализираните во рамките на постојната хегемонија. АКТО смета дека овие уметнички практики може повторно да создадат јавен простор преку борбите за правата и во блиска врска со општествените движења или дури и да ги стимулира во моменти кога се чини дека се слаби.
Фестивалот АКТО е во организација на здружението „Факултет за работи што не се учат“ – ФРУ и во текот на годината во своите рамки ќе продуцира повеќе настани во земјава и странство.
Култура
„Госпоѓиците од Авињон“ на сцената на Националната опера и Балет
На сцената на Националната опера и Балет, на 11 април, со почеток во 20 часот, ќе се изведе атрактивната балетска претстава во 9 слики, „Госпоѓиците од Авињон“. Со оваа претстава почнува jубилејното 20. издание на интернационалниот фестивал „Танц фест Скопје 2024“, кое ќе има нов концепт и повеќе разни програми, меѓу кои и програмата со наслов „Паралели“, во која ќе се прикажат три претстави од репертоарот на Националната опера и Балет, со цел да се прикажат современите текови на Националниот балет и да се претстават повеќе домашни кореографи.
Балетската претстава „Госпоѓиците од Авињон“ е инспирирана од истоимената слика на уметникот Пабло Пикасо, зборува за пет жени и нивниот живот, нивната потрага по љубовта, смртта и слободата.
Музиката во претставата е на Калиопи Букле, за кореографијата и режијата задолжена е Олга Панго. Либретото и драматургијата се на Сашо Димоски, костимограф е Раде Василев, а на мултимедија и дизајн работеше Емил Петров, дизајн на светло – Милчо Александров, а дизајн на шминкa – Златица Поповска. Асистенти на кореографот се Горан Божинов и Саша Евтимова. Користени се сценографски елементи од операта „Змејовата невеста“ – сценограф Валентин Светозарев.
Настапуваат: Александра Мијалкова, Мими Поп-Алексова Атанасовска, Ивана Коцевска, Саша Евтимова, Христина Наќевска, Мирослав Митрашиновиќ, Балаж Лочеи, Агим Бафтии, Ендру Кук.