Култура
Ново списание за литература
Друштвото за издвачка дејност „Македоника литера“ од Скопје неодамна го објави првиот број на новопокренатото списание „Македоника“. Првиот број на списанието содржи петнаесетина текстови кои тематски се поврзани со Македонија
Главен и одговорен уредник на списанието е проф. д-р Науме Радически, а членови се уште проф. д-р Волф Ошлис (македонист од Германија) и Нове Цветаноски.„Македоника“ концепциски и содржински ќе се разликува од другите списанија коишто излегуваат во Република Македонија. Ќе содржи прилози од повеќе области кои ги афирмираат современите македонски културни вредности, македонската културна историја, културно наследство, историја, етнологија, литература, јазик. Ќе донесува трудови со нови сознанија и ќе иницира истражувачки потфати на македонски теми, но и на универзални и цивилизациски теми кои се значајни и за македонскиот културолошки простор. Посебно внимание ќе посветува на објавувањето на текстови на странски автори кои се однесуваат на Македонија, а кои досега се недоволно познати за пошироката, но и за стручната читателска јавност во Македонија. Истовремено ќе поттикнува компетентни странски автори да се осврнуваат на прашања на македонски теми, збогатувајќи ја на тој начин странската библиографија за македонистиката. Всушност, сите прилози на македонска тема, објавувани во МАКЕДОНИКА ќе придонесат за збогатување на своевидниот енциклопедиски мозаик на тема Македонија. Притоа, основните критериуми во одбирот на трудовите и темите ќе бидат научната, методолошката и естетската релевантност, а не импресијата и егзалтацијата. Всушност, текстовите во списанието уште од првиот број имаат меѓународни референтни ознаки.Поради концепциската определност и ориентираност кон странски автори и трудови, најмалку еден член на редакцијата ќе биде странски автор, македонист, балканолог или упатен во одредена област поврзана со Македонија. Тој член ќе се менува на одреден период. Освен тоа, понекогаш, само за еден број на списанието би се одредувал уредник, авторитет во својата област.Списанието ќе излегува четири пати годишно, со ликовно-графичка опрема и подврска што се стандардни за книга.Во првиот број се објавени текстови на Волф Ошлис, Науме Радически, Валентина Миронска Христовска, Бранка Калоѓера, Васил Тоциновски, Петре Бакевски, Нове Цветаноски, Душко Крстевски, извадоци од дела за Македонија на Артур Лундквист, Франц Дофлајн и Далибор Шимпрага, по една песна за Македонија од Сретен Перовиќ („Македонија екумена”) и Монтагју Ломакс („Македонија, 1903”), како и рубриката „Библиографика македоника”. Текстовите во овој број се однесуваат на Наум Охридски како европски дипломат, состојбите со македонскиот идентитет во 19 век, Димитар Миладинов како аниматор на македонската преродба, првата модерна заложничка криза и Македонија во американскиот печат, американските теми во македонската литература, македонските ракописи на Света Гора, записи за Македонија во времето на Првата светска војна, а е објавен и осврт за романот на Артур Лундквист за Александар Македонски.„Излегуваме денес токму како поттикнувачи и како трагачи, во најсигурна форма, пак, како афирматори на подзаборавени или на нови истражувачки и аналитички македонистички сознанија. И не само на сознанија од наша национално-културна или просторна провениенција, туку извонредно отворени и приемливи и за сознанија што доаѓаат однадвор. И тоа од повеќе причини. Најмногу поради секогаш актуелната валидност не само на сопствените знаења за себеси, туку и на валидноста на сликата на другите за нас… Поинакви сме можеле и поинакви треба да бидеме веќе според загрижувачките визии на нашите за нас сега недостижни апологети и антиципатори дури и од не така далечното минато. Не малку е и интересно и значајно како сме видени уште и од многу надворешни свидетели за и уште повеќе со нашите растежи, падови, немоќи и пркосења од минатото, но не помалку и денешни. Затоа и ќе настојуваме да бидат овие страници со посебен респект и отвореност кон нив“, пишува во воведникот главниот и одговорен уредник Науме Радически, по повод појавувањето на „Македоника.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Бесплатен влез за две претстави во МНТ за Светскиот ден на театарот
Македонскиот народен театар, по повод 27 Март, Светскиот ден на театарот, за љубителите на театарската сцена организира две бесплатни претстави.
Станува збор за детско-младинската претстава „Силјан Штркот шанца“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ, која ќе се одигра на малата сцена на 30 март во 12 часот, и изведбата на претставата „Бесачи“, во режија на Јавор Грдев, која ќе биде со вечерна изведба на 6 април со почеток во 20 часот.
Гратис билетите ќе се подигнуваат пред почетокот на изведбите.
ПР-текст
Култура
Промоција на стихозбирката „Песнило“ од Ива Петреска
Дебитантската стихозбирка „Песнило“ од младата поетеса Ива Петреска ќе биде промовирана в среда, 27 март, со почеток од 20 часот во „Кафе лаб“ („Лабораториум“) во Скопје. Збирката низ разговор со авторката ќе ја претстави Јулијана Величковска, а настанот ќе биде збогатен и со изложба на фотографии од Колевски.
„’Песнило’ пее за сите нешта што се чувствуваат на кожата, што ежат, што горат, што оставаат лузни, а потем сече, слој по слој, со прецизен и остар јазик како скалпел соголувајќи го гнилото во нас и во општеството за накрај в раце да го држи нашето срце и од нас зависи дали ќе ни заврши во тегла“, вели Јулијана Величковска.
„’Песнило’ ќе ви ги отвори очите, ќе ве разбесни, ќе ве насмее, ќе ве налути, ќе ве праша дали сте здрави и ќе ве прекори. Ова е стихозбирка што беснее меѓу двете корици, а ако има беснило, Ива Петреска ќе ја излечи со своето песнило“, рече Андреј Медиќ-Лазаревски.
„Ете така, само понекогаш, ќе се појави млад женски глас што патува низ времето, и постои отсекогаш до којзнае кога, ако не и засекогаш. Ива Петреска со својот младешки импулс и глас им ја дава живоста и бојата на нештата од кои е составен товарот на животот. ‘Песнило’ е анатомија на суштественото; песните се хируршки прецизни резови преку кои се прави пристап до телесното и духовното, од каде излегуваат звучно и тактилно, со сета своја силина, љубовта, презирот, молкот на едниот и крикот на другиот, болката на местото на љубење, сето тоа длабоко од внатрешноста на срцето, директно од местото на допирот, однатре истекува сета зачуденост од неправди и лаги, сета растргнатост помеѓу грижата за другиот и гневот кон него, сета храброст одново и повторно да љуби. „Песнило“ е сите прашања, сите повици да се разбуди другиот, да се биде буден, да се гледа, да се држи погледот вперен во убавината, во апсурдот, во животот, да се биде една од жените што трчаат со волците, да се биде дива, а не сива“, вели Д. А. Лори.
Ива Петреска (2001, Скопје) студира на Медицинскиот факултет во Скопје. Учествувала на повеќе поетски читања, како што се: „Поетска епизода“ и „Клинци“, во организација на „Култура бета“,„Отскочна штица“, настан за млади во рамките на Скопскиот поетски фестивал, „Добри гости“, и др., а неколку нејзини песни се објавени во „Репер“. Застапена е во „Ново раѓање на зборот: антологија на младата македонска поезија“ (2023, ПНВ Публикации). „Песнило“ е нејзина прва стихозбирка.
Култура
Одбележување 79 години МНТ
Годинешниот 79. роденден на МНТ ќе биде хуманитарно одбележен.
„Во текот на сите години постоење оваа институција секогаш била тука за публиката. Тоа продолжува и денес со изведбите на претставите ‘Силјан Штркот шанца’ и ‘Сите сме птици’, кои во таа чест ќе бидат одиграни на 3 април“, велат од МНТ.
Средствата од продадените билети за овие претстави ќе бидат наменети за лекување на нашиот Леонид Индов.
Истиот ден во фоајето на театарот ќе биде претставена документарна изложба „Миг кој трае“, на која низ оригинални фотографии и предмети ќе бидат претставени дел од досега изиграните претстави од 1945 година до денес.
Изложбата е отворена за публиката.