Култура
Награди на фестивалот „МакеДокс“
Во прекрасниот амбиент на Куршумли-ан синоќа беа доделени наградите на вториот Фестивал на креативен документарен филм „МакеДокс“.
Во прекрасниот амбиент на Куршумли-ан синоќа беа доделени наградите на вториот Фестивал на креативен документарен филм „МакеДокс“.На фестивалот беа доделени пет награди за филмовите кои беа прикажани во фестивалските селекции. Насловите на сите награди се поврзани со кромидот – симболот на фестивалот.Наградата за најдобар филм за деца и млади „Кокарче“ ја доби филмот „Надеж“ на режисерката Елинор Баркет од САД. Филмот зборува за осуммина хендикепирани музичари кои живеат во Зимбабве, ја сакаат музиката и нивниот најголем сон е да одат во Америка. Одлуката за доделување на наградата ја донесе Комисијата составена од младите Јана, Теа и Леа Јовановски и Мариго Антова, а наградата ја прими Џон Сурфејс, аташе за култура во амбасадата на САД во Скопје. Беше воспоставена и скајп-врска со авторката на филмот, која најискрено се заблагодари со жалење дека не можела да присуствува на „МакеДокс“.Наградата „Кромид“ беше доделена за филм од Главната програма на фестивалот. Комисијата во состав Надја Велушчек, Томас Логоречи и Ивица Џепаровски донесе одлука за најдобар филм на фестивалот да го прогласи „Катка“ на чешката режисерка Хелена Трештикова.„Формите на злото се бескрајни, но кога се индивидуализираат низ призмата на непосредното живеење на еден зависник од дроги, тогаш стварноста станува неподнослива и за оној што низ неа минува и за оние коишто неа ја проследуваат на филмското платно. Таква мачнина чувствува секој што го следи филмот „Катка“, врвно документаристичко остварување што никого не може да остави рамнодушен“, стои во образложението на жирито. Наградата ја прими Јозеф Браун, амбасадор на Чешка во Македонија.Членовите на Комисијата за доделување на наградата Нови автори „Млад кромид“, во состав Агнета Морген, Трулс Ли и Атанас Георгиевски, донесоа одлука наградата да и припадне на младата српска режисерка Мила Турајлиќ за филмот „Синема комунисто“. На педантен начин со комбинирање архивски снимки дополнети со коментари од денешна перспектива Турајлиќ создаде филм кој го истражува митот кој ја создаде Југославија – нејзиниот некогашен претседател Јосип Броз -Тито.„Идејата за филмот се појави кога го видов филмскиот град во Белград. Сакав да снимам филм за состојбата во која се наоѓа тој филмски град и зошто дозволиле сега тој да биде запуштен. Откако почнав да го истражувам неговото минато сфатив колкава улога има во создавањето на официјалната слика на Титова Југославија и сосема полека се појави идејата дека со приказната за филмскиот град би можела да ја раскажам и приказната за Југославија“, изјави младата режисерка Мила Турајлиќ, за Макфакс.Наградите за Човекови права и Етички идеи му припаднаа на „Непријатели на народот“, филм на Тет Самбат и Роб Лемкин. Еден од најдобрите истражувачки новинари во Камбоџа заедно со продуцентот Роб Лемкин снимија потресен документарец за масакрите во Камбоџа кои се случуваа за времето на владеењето на Црвените кмери. Авторот на филмот се соочува со луѓето кои ги извршувале масакрите врз невини луѓе.Во образложението на Комисијата за наградата за човекови права, во состав Хана Кулханкова, Алек Русјаков и Тако Руигхавер, е нагласено дека „победничкиот филм на неверојатно искрен и човечен начин ја открива приказната за режимот на Црвените кмери и геноцидот што го извршиле врз сопствениот народ, но на публиката и дава можност да размислува за тоа како на мирен начин би можеле да се справиме со постконфликтните ситуации“.Комисијата за Наградата за етички идеи, во состав Маја Јуриќ, Ацо Станкоски и епископ Климент од Хераклеја, за истиот филм го даде следното образложение: „Во форма на исповед не само на „жртвата“ туку и на „џелатот“, овој филм ги брише границите на црно-белото, на конвенционалното гледиште на Доброто и Злото. Тој е онтолошка одредница за нашата одговорност кон интимната и кон колективната историја, која од нас бара поопсежно да ги согледаме трагите на (не)разумноста човекова“.Продуцентот Роб Лемкин, во неможност да дојде во Македонија, до фестивалот упати порака во која стои: „Благодарни сме на жирито и на организаторите на „МакеДокс“ што филмот го донесоа пред македонската публика. Особено не исполнува тоа што идеите на филмот ги разбираат луѓе од земји кои се далеку од Камбоџа, а кои исто така имаат искуство со политички превирања од блиското минато. Ако нашиот филм им помага на луѓето да размислуваат како да им пристапат на историските трауми, сторителите и злоделата, и како да дојдат до помирување, тогаш навистина ни е мило“, нагласи Лемкин во пораката.Во текот на фестивалот се одржуваа и три работилници. На крајот беше одлучено да се додели награда за Најдобра рецензија на Работилницата за критика на креативната документаристика. Наградата ја доби Оливера Аритоноска за критиката за филмот „Катка“. Комисијата во состав Евгенија Теодосиевска, Зоран Бојаровски и Игор Спасовски, во образложението за наградата нагласи дека „критиката на Аритоноска не само што информира и отворено и без предрасуди ги предочува доживеаните филмски процеси, туку таа спори и не се согласува со самиот автор-режисер. Тоа значи дека оваа критика го содржи оној секогаш посакуван процес кога авторот на текстот истовремено разговара и со авторот на филмот и со публиката“.Денес на фестивалот ќе бидат прикажани филмовите кои ги добија наградите. Потоа ќе следува завршната забава на која во Куршумли-ан ќе има концерт на групата „Амбиент анархист“ од Бугарија, и диџеј сетови на Ѓорѓи Јаневски од Канал 103, и Вале и Неџо од „Беј д’Фиш“./крај/макфакс/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Марко Бањоли во Чифте амам
На 23 април во 19 часот во Националната галерија на Македонија – Чифте амам, Скопје ќе се отвори мултимедијалната изложбата „Тркало на времето“ на истакнатиот италијански уметник Марко Бањоли.
„Со оваа изложба ја објавуваме одлуката на Советот на Остен „Земја во фокус“ на Остен Биеналето Скопје 2024 да биде Италија“, велат од Остен.
Изложбата е организирана во соработка со Зеринтија, Асоцијација за современа уметност, а со поддршка на Италијанска амбасада во Скопје и Италијанскиот културен институт во Белград.
Култура
Настап на Дуња Иванова и концерт посветен на Кире Костов во изведба на Биг бендот на фестивалот „Крај Вардарот џез“
Во рамки на втората фестивалска вечер на „Крај Вардарот Џез“, утревечер на 23 април во Македонската филхармонија со почеток во 20 часот на пијано ќе настапи Дуња Иванова.
Нејзиниот концертен настап „Мирисот на липите“ ќе биде проследен со текст и нарација на Тина Иванова. Музичко-поетски проект, кој раскажува приказна за познатите урбани и скриени места на Општина Центар. Липите на улицата „Орце Николов“, панкот од гаражите на „Плочник“, дружбите во дворот на „Песталоци“, графитите на Кеј, паркот на Горан Стефановски, кафеаната „Наџак“…
Ќе бидат изведени композицијата „Свита за Скопје“ од македонската композиторка Ана Пандевска, и песната „Ние сме од Скопје“ на Мирко Попов, чиј аранжман за пијано го направи Пандевска. Получасовно патување низ симболите на Скопје, погледнати низ интимна, лична перспектива на авторите. Во музиката, како и во нарацијата, провејува нишка на носталгија, а во исто време и крик за подобро утре на градот во кој пораснавме и без чиј воздух не можеме да живееме. „Мирисот на липите“ симболично ќе прикаже, преку звук и говор, еден живот на жител од Центар. Поетскиот наратив е оригинално креиран за овој уметнички перформанс, кој промовира иновативен пристап со содржина која пак, претставува ,,жива“ материја, блиска до човечкото срце.
Минатиот месец за „ПМГ Џез“, како 44 издание, излезе албум во живо, концерт на пијано на Дуња Иванова, кој беше реализиран во рамки на музичката програмата „Крај Вардарот Сесии во Аудиокултура“, која изведе композиции од Ана Пандевска.
Веднаш потоа во 21 часот на истата сцена ќе започне долгоочекуваниот концерт на Биг Бендот со музика од Кире Костов. Концерт посветен на еден од стожерите на современата џез композиција Кире Костов, преку интерпретација на негови избрани дела во современ аранжман од страна на Биг Бендот под диригентската палка на Љупчо Мирковски. Костов е едно од најзначајните имиња во современата џез музика, чија работа опфаќа бројни ангажмани и дела, меѓу кои: солист и диригент на Танцовиот оркестар на РТВ Скопје, наградуван трубач во Југославија, претставник во Биг бендот на Европската радиодифузија, автор на околу педесетина композиции во оркестарска изведба од областа на џезот и 300 песни во популарната музика и реализатор на сите изданија на Скопскиот фестивал од 1991. Подеднакво значајна ќе биде и изведбата на селектираните дела од Костов на еден од нашите најзначајни оркестарски формации, чија историја датира од далечната 1961 година (Биг Бендот на МРТ), кој во 2013 година се возобновува и продолжува да работи во музичка формација водена од Љупчо Мирковски како диригент.
Фестивалот ќе биде заокружен на 27 април во едукативно културниот центар Лабораториум со концертен настап на „Macedonian Free Society“ и со еден од највозбудливите музички проекти „Поетроника“.
Фестивалот е поддржан од Министерство за култура на Р.С. Македонија и се реализира во соработка со Македонска филхармонија и Лабораториум. Концертот „Мирисот на липите“ се реализира со поддршка на општина Центар.
Книги
МАИ ги додели наградите за изданијата меѓу два Саеми на книга
Комисијата за доделување на наградите на Македонската асоцијација на издавачи за периодот меѓу два саема, по разгледувањето на апликациите и на примероците од книгите доставени од издавачите, на состанокот на 15.04.2024 г. донесе одлуки за доделување на наградите на МАИ меѓу двата саема во мај 2023 и април 2024 година.
Признание за најдобра едиција, при што основен критериум бил уредничкиот пристап, концептот на едицијата и унифицираниот изглед/дизајн, со 1. место наградена е едицијата „ПРОаЗА“ („Или-или“), со 2. место едицијата „Бранови“ („Антолог“) и со 3. место едицијата „Современи класици“ („Арс ламина“).
Признание за најдобар оригинален дизајн на корица добија „Не кажувам“ од Петар Андоновски, дизајнирана од Марко Трпески („Полица“), „Базирано врз речиси вистинити настани“ од Ѕвездан Георгиевски, дизајнирана од Наталија Лукомска („Бегемот“) и „Кабинет на чуда со ѕидови од огледала“ од Владимир Јанковски, дизајнирана од Марко Трпески („Антолог“).
Признание за најдобро ликовно-графички уредено издание добија „Варшава го исцртува Скопје“ од Кинга Нетман-Мултановска; автор на дизајнот: Петер Личковски („Бегемот“), „Костимот во Македонија од појавата на фотографијата до денес“ од Зорка Тодорова Младеновиќ; графичко уредување на „Арс ламина“ и „Гени, мени, сени“ од Владимир Лукаш (текст и илустрации), со графичко уредување на „Супрема“.
Признание за оригинални целосно илустрирани книги за деца (сликовници) добија „Си беше еднаш – Најубавите бајки на сите времиња“ (прир. Оливера Ќорвезироска, со илустрации на Наталија Лукомска) („Арс ламина “), „Момчето од зборови / Девојчето од ноти“ од Катерина Николовска („Чудна шума“) и „Рокчето“ од Никола Маџиров, со илустрации на Анета Илиевска („Арс ламина“).
Во категоријата најкреативно издание каде влегуваат оригинални изданија за возрасни или за деца, кои се издвојуваат по својата нестандардност, признанија добија „Момчето од зборови / Девојчето од ноти“ од Катерина Николовска („Чудна шума“), „Шарени ириси“ од Јована Матевска Атанасова, со илустрации на Симонида Филипова Китановска („Арс ламина“) и „Мојата прва библиотека“ од Деспина Мукоска („Арс ламина“).
Признанието за автор на годината го доби Лидија Димковска („Три“).