Македонија
Акција за стопирање на хидроцентралите на Жировничката река, населението стравува дека ќе остане без вода за пиење
„Фронт 21/42“ и Месната заедница на Жировница спроведоа акција за зачувување на Жировничка река, под мотото„Стоп за хидроцентралите на Жировничка река“.
Организаторите на настанот истакнуваат дека Националниот парк Маврово е под закана од над 20 хидроенергетски проекти – три од нив на Жировничка река, која обезбедува вода за пиење за второто најголемо село во Маврово, Жировница. Тврдат дека зафатите се лоцирани над самата каптажата за вода за пиење на селото и со тоа несомнено се загрозува доводот на вода.
На акцијата беше истакнато дека населението воопшто не било консултирано за можното влијание од хидроцентралите ниту пак имаат гаранции дека нема да останат без основниот потребен ресурс за живот- вода за пиење. Се поставува прашањето „Дали изградбата на овие хидроцентрали има поголемо значење од основното право на живот на ова село?“, „Дали финансиските добивки на инвеститорите имаат поголемо значење од Националниот Парк Маврово?“ и „Дали граѓаните имаат право да кажат што сакаат во нивната околина?
„Ние како месна заедница сме против изградбата на хидроцентралите на Жировничка река. Зад нашиот став стои и локалното население и дијаспората, општината и Националниот парк. Жалосно е ова што ни се случува.“, изјави Претседателот на Месната заедница на Жировница.
„Студиите се правени канцелариски и не соодветствуваат со актуелната состојба. Поконкретно ќе кажам еве за издашноста на водата. Најнови мерења не се вршени. Концесиите се дадени на стари немеродавни податоци. Правото на пристап до вода е основно човеково право! Нашите извори за вода се веднаш под зафатите. Нема мерења кои докажуваат или покажуваат дека нема да влијаат врз нашето снабдување. А никој никогаш не не прашал.“, изјави Анес Ахмети од месната заедница Жировница
Од заедницата тврдат дека планираните хидроцентрали се лоцирани во недопрената долина на реката Жировничка која изобилува со зрела букова шума, во зона на паркот во која ваков тип на активности се забранети – зона која претставува дом на кафеавата мечка, Балканскиот рис и дивокозата. Нивната изградба ќе значи пореметување на водотеците низ оваа зона, што значително ќе влијае на локалната животна средина и засекогаш ќе го смени изгледот на паркот.
„Ако му ја земаш водата на одреден простор му ја земаш душата. Овие водотеци се 8 до 9 месеци на биолошкиот минимум, дури и испод минимум. Сега можеме да одиме на лице место. Предвидени се 200 литри, а не знам дали има 30 до 40 литри. Ги прошетав сите хидроцентрали кои досега се имаат изградено во паркот, сите се со испод 20 литри. Реките се суводолици, нема вода за струја.“ – изјави Цане Петрески од Националниот парк „Маврово“.
Во постапките за добивање дозволи детектирани се бројни пропусти тврдат од Фронт 21/42.
„Издадени се дозволи врз основа на нецелосни студии кои изобилуваат со погрешни информации, бесправно се издадени позитивни мислења од институции кои не се базирани на аргументи и факти, како и флагрантно прекршување на одредбите за консултациите со јавност. Сепак, и покрај
детектираните пропусти и отпочнати правни постапки против издадените дозволи, инвеститорот најави започнување со изградба на проектите овој април. Изградбата на хидроцентрали во заштитени подрачја е спротивна на Законот за заштита на природата и меѓународното и европското
право и спротивна на целта заради која се воспоставуваат заштитените подрачја.“ – изјави Александра Бујароска, Извршен Директор на Фронт 21/42.
Велат дека проблем има и со самите концесиски договори.
„За двете хидроцентрали – Жировничка бр. 5 и Жировничка бр. 6, постапката за концесија започна во 2014 кога понудата на компаниите, Фероинвест и Хидроген груп беше избрана за најдобра понуда. Концесиските договори беа потпишани во 2015 година, а инвеститорот имаше рок до 2018 година да заврши со градба. Рокот од три години истече, но новата Владата не ги раскина договорите за концесија. Спротивно на
препораките на Бернската конвенција, Владата им даде дополнителен рок за градба.“ – додаде Бујароска.
Со поставување на банер „Стоп за хидроцентралите на Жировничка река“ локалното население испраќа апел до сите носители на одлуки да го сопрат уништување на Жировничка река и Националниот парк Маврово. Акцијата заврши со порака од најмладите активисти од
Жировница кои изиграа ревијален фудбалски натпревар со порака за зачувување на Жировничка река. Акцијата се спроведе во рамки на „Недела на акции за зачувување на Балканските реки“ дел од кампањата „Да го зачуваме синото срце на Европа“ поддржана од меѓународните организации Еуронатур и Ривервоч.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Променливо облачно и потопло со сончеви периоди
Времето денеска ќе биде променливо облачно и потопло со сончеви периоди. Кон крајот на денот ќе има локален слаб дожд, краткотрајно пороен, проследен со појава на ретки грмежи. Ќе дува умерен, а во западните делови повремено засилен ветер од југозападен правец. Минималната температура ќе биде во интервал од 4 до 10, а максималната ќе достигне од 16 до 24 степени.
Во Скопје променливо облачно и потопло со сончеви периоди. Во делови од котлината ќе има услови за појава на краткотраен пороен дожд со ретки грмежи. Ќе дува слаб до умерен променлив ветер. Минималната температура ќе се спушти до 6, а максималната ќе достигне до 22 степена.
Во четврток ќе се задржи променливо облачно време со повремени врнежи од дожд. Локално врнежите ќе бидат поројни, проследени со појава на грмежи, а на повисоките планини ќе преминуваат во повремен слаб снег. Од петок следува период на претежно стабилно и потопло време.
Македонија
„Властите во Бугарија продолжија да негираат регистрација на етничко-македонски активистички групи“, се наведува во извештајот на Стејт департментот
Министерот за правда ги затвори бугарските културни клубови „Цар Борис Трети“ и „Иван (Ванчо) Михајлов“, повикувајќи се на законот од 2022 година, со кој се бара од организациите именувани по поддржувачи или соработници на фашизмот да ги променат своите имиња, се наведува во извештајот на Стејт департментот.
„Во февруари, по препорака на Комисијата за антидискриминација, обвинителството во Битола отвори прелиминарна истрага за клубот „Иван (Ванчо) Михајлов“ поради говор на омраза. Претседателот на клубот беше обвинет за поттикнување етничка и расна омраза и нетолеранција и ширење расизам и ксенофобија. Две лица се обвинети за нанесување тешки телесни повреди на Христијан Пендиков, кој се саморегистрирал како Бугарин, по национална и етничка основа на омраза“, се вели во извештајот.
Во однос на слобода на здружување во Бугарија, во извештајот се наведува дека Законот предвидува право на слобода на здружување и владата генерално го почитувала.
„Властите продолжија да негираат регистрација на етничко-македонски активистички групи како што се Обединета македонска организација-Илинден, Друштвото на угнетените Македонци во Бугарија-жртви на комунистичкиот терор, Здружението за заштита на основните индивидуални човекови права 2023 година и Македонскиот културен клуб „Никола Вапцаров“ и покрај бројните претходни одлуки на Европскиот суд за човекови права дека негирањето ја нарушува слободата на здружување на групите.
Во февруари, Окружниот суд во Пловдив ја потврди одлуката на Агенцијата за регистрација со која се одбива регистрацијата на Обединетата македонска организација Илинден-Пловдив со образложение дека целите на групата, вклучително и официјалното признавање на македонското етничко малцинство, биле насочени кон поделба на нацијата и ќе создадат услови за етнички конфликт. Во мај, Апелацискиот суд во Пловдив ја потврди одлуката на понискиот суд“, нотира извештајот.
Македонија
Недоверба кон судството, насилства кон ЛГБТ-и заедницата и поткопана слобода на изразување, забележа Стејт департментот во извештајот за човекови права во Македонија
Сериозна владина корупција, сериозни ограничувања на слободата на изразување и слободата на медиумите, насилство и закани за насилство насочени кон ЛГБТ-и заедницата се само дел од забелешките во извештајот на Стејт департментот за состојбата со човековите права во Северна Македонија во 2023 година.
Извештајот меѓудругото нотира значителни „одложувања во судењата кои вклучуваат сериозна корупција, при што само неколку беа завршени до септември, вклучително и оние против поранешни владини функционери. Уставот предвидува независно судство, но владата не секогаш ја почитувала судската независност и непристрасност, вели извештајот.
„Веродостојните извештаи за неоправдано судско несоодветно однесување, непотребен политички и деловен притисок врз судиите, непотизам, клиентелизам, долготрајна правда, несоодветно финансирање, отпор кон користење на законски задолжителна технологија и недоволен кадар, ја попречија судската ефикасност и влијаеше на довербата на јавноста во владеењето на правото“.
Анкетите покажале силна недоверба на јавноста кон судството.
„Унапредување под политичко влијание без заслуга или транспарентност се случи во судството и обвинителството. Во јануари, Судскиот совет утврди дека двајца судии на Апелациониот суд во Скопје свесно ги одложиле одлуките за да ги истуркаат обвинетите да го поминат рокот на застареност. На 26 април, Судскиот совет го разреши својот претседател, потег што критичарите тврдеа дека укажува на политичко мешање. Двајца членови поднесоа оставки од Судскиот совет како одговор, а неколку истакнати граѓански организации побараа целосна оставка на Советот“.
Слободата на изразување била поткопана од неефикасноста на правосудниот систем, недостатокот на транспарентност во однос на медиумското рекламирање од страна на државните институции, несоодветното однесување во име на јавните службеници во нивната интеракција со новинарите, притисокот врз новинарите кои истражуваат корупција, дезинформациите, говорот на омраза во онлајн и социјалните медиуми, и самоцензура.