Надворешна политика
Ознал:Турција и Македонија се најзначајни геостратешки земји во регионот
Некриејќи го своето задоволство од земјата каде неговите родители долго време живееле, пензионираниот генерал на турското воено воздухопловство, Ердоган Ознал, во интервјуто за неделникот „Форум“ со задоволство зборува за пријателството меѓу Македонија и Турција
Неговите живееле во Дојран сè до Балканските војни по кои морале да си заминат. Дојден е во Македонија на покана на претседателот Ѓорге Иванов, меѓу другото и како автор на книгата „Македонија не е Грција“ напишана уште во 1993 г. Ние го начекавме за интервју на скопскиот аеродром, на заминување за Истанбул.„Јас бев генерал со три ѕвезди и шеф за операции на турската армија кога ја напишав книгата. Исто така, бев одговорен за националната воена историја на Турција. Некаде во 1993 г. ме повикаа во Грција на конференција. Темата беше светската воена историја, конкретно тогаш се дискутираше за Балканските војни. Грците без престан повторуваа дека Македонија отсекогаш била грчка, дека нема македонски народ итн…Тоа ме збуни и иритира бидејќи јас отсекогаш сум знаел само за Македонија. Тогаш се решив да ја напишам книгата „Македонија не е Грција“, користејќи го архивот на Отоманската империја“, генералот најмногу сакаше да зборува за историјата, но нас повеќето нè интересираше денешницата.Форум: Односите меѓу Македонија и Турција од сите аспекти се исклучително добри. Особено воените. Познато дека најголемиот дел од елитните единици на АРМ, Единиците за специјална намена ги обучуваат турските командоси. На што се должи ваквиот квалитет на соработка?Ердоган Ознал: Да тоа е точно. Турските специјални единици имаат огромно искуство, не само во борбата со курдските бунтовници, туку и на многу други места во Кавказот, Ирак и Авганистан…Квалитетот на односите со Македонија од воен аспект се должи на тоа што оваа земја отсекогаш имала клучна геостратегиска позиција на Балканот. Ќе ви го опишам тоа со времето на Отоманската империја. Градот Битола е познат како град на конзулите, но за време на империјата многу позначаен беше како база на најсилните и најопремените единици на аскерот. И не само тоа, туку Македонија беше логистички центар на целата Отоманска војска на Балканот. Македонија отсекогаш беше третирана како срцето на Отоманската империја, највредното парче земја. Нејзиното значење не е намалено ниту денес.Но, што значи тоа за безбедноста на Турција. Дали турската армија гледа на Балканот како потенцијална безбедносна закана?- Апсолутно не. Но, за десет, дваесет години можеби односите ќе се променат. Односот на силите не е константен.
Од воен аспект, има ли Македонија значење за Турција во евентуална нова турско – грчка војна за која се зборува?- Прво, не верувам дека ќе дојде до нова турско – грчка војна. Тука се САД кои ги балансираат односите меѓу двете земји. Овде посебно значајно е тоа што Турција, заедно со Бразил, бидејќи се две земји со сличен економски и воен развој игра витална улога на Блискиот исток. Турција денес е клучна регионална сила која со своето делување го спречува евентуалниот напад на Израел врз Иран. Инвазија врз Иран е мошне опасна не само за Блискиот исток, туку и по безбедноста на целиот свет.Во овој контекст, колку Македонија и Турција се геостратешки значајни?- Видете, географијата на светот не изменета многу одамна. Оние правила што важеле во минатото важат и денес. Турција се наоѓа во центарот меѓу Евроазија, Блискиот исток и Африка. Оној што го контролира овој дел од светот – владее со светот. Мислам дека САД кои силно ја поддржуваат Турција во оваа насока се свесни за минатото. Отоманската империја како што знаете владееше со Блискиот исток скоро 400 години. И за сето тоа време таму имаше мир меѓу народите. Македонија како централна држава на Балканот игра важна улога во односот на силите. Ние отсекогаш сме ја сакале Македонија, не само поради заедничкото минато, туку земја полна со образовани и интелигентни луѓе. Не знам колку ви е познато, скоро целокупната интелегенција во време на Отоманската империја беше од балканските народи. Токму Турците беа најнеобразованиот народ во Отоманската империја. Турција секогаш максимално ќе ја поддржува Македонија, како најпријателска балканска земја.Единствената книга на генералот Ознал е „Македонија не е Грција“. Ја напишал за само еден месец, откако во 1993 г. им наредил на своите потчинети на прочепкаат по архивот на Отоманската империја што брои 150 милиони документи, плус уште 50 милиони документи воена историја на империјата. Книгата содржи доста работи за Македонија. Во очи ни падна пописот на населението во Македонија и Косово направен во 1904 г., каде стои дека по нарачка на генералниот инспекторат на Портата, Хусеин Хилми Паша направил попис на населението: Турци и исламизирани Арнаути (Албанци) 1.508 илјади; Македон (Македонци) 896.000; Јунци (Грци) 307.000; Срп (Срби) 100.000 и Румени (Власи) 99.000.За жал, генералот не можеше да ни каже дали имал увид и во документите од Букурешкиот мировен договор од август 1913 година. Го прашавме зошто Отоманската империја толку лесно ги изгубила Балканските војни.„Отоманската империја ги изгуби Балканските војни бидејќи политиката беше длабоко навлезена во армијата. Кога политиката ќе се сплетка меѓу војската, тогаш нема војска“, вели Ознал.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Средба на претседателите на Собранијата на Македонија и Украина, Митрески и Стефанчук
Претседателот на Собранието на Република Северна Македонија, Јован Митрески, во рамките на посетата на Киев по повод втората годишнина од почетокот на руската воена агресија врз Украина, оствари средба со претседателот на Врховната рада на Украина, Руслан Стефанчук.
Претседателот Митрески изрази благодарност за поканата и нагласи дека посетата претставува потврда на цврстата и непоколеблива поддршка на Република Северна Македонија за Украина, на сите полиња. Тој нагласи дека уште од самиот почеток силно ја осудуваме руската агресија против Украина, континуирано ја потврдуваме нашата поддршка за украинскиот територијален интегритет, суверенитет и целовитост и изразуваме целосна поддршка на правото на самоодбрана на земјата.
Претседателот на Собранието истакна дека Северна Македонија целосно се приклучи на сите рестриктивни мерки и санкции на ЕУ кон Руската Федерација, ко-спонзорираше бројни резолуции и иницијативи во однос на Украина, а упати и воена и хуманитарна помош за земјата.
Македонија
Средба Османи – Кулеба во ОН Њујорк: Европската Унија е наша заедничка иднина
Министерот за надворешни работи, Бујар Османи, на 23 февруари 2024 година, оствари средба со министерот за надворешни работи на Украина, Дмитро Кулеба, во седиштето на Обединетите нации во Њујорк, на маргините на 56. пленарен состанок на 78. седница на Генералното Собрание.
Средбата се одржа со цел да се даде поддршка на Украина на денот на одбележувањето на две-годишнината од почетокот на руската агресија во Украина, при што Османи потенцира дека е многу важно да продолжи поддршката на Украина, бидејќи ако Русија победи во Украина, тогаш ние сме следните.
Министерот Османи, на средбата, истакна дека денес Руската Федерација е најголемата закана за безбедноста на Европа, на Западен Балкан, но и на Република Северна Македонија.
“Важно е да имаме стратешка предвидливост во нашата држава, со цел конечно да кажеме “Не” за Русија и “Да” за интегративните европски процеси на Западниот Балкан и на Република Северна Македонија”, рече Османи.
Додека, Министерот Кулеба, истакнувајќи го фактот дека Северна Македонија цврсто застана зад Украина во текот на двете години агресија, упати благодарност до граѓаните на Северна Македонија, како и благодарност до Министерот Османи за неговото лидерство и поддршка.
“Нашата иднина е заедничка, таа иднина е Европската Унија, која воедно претставува и иднина за мир и просперитет, рече Кулеба.
Двајцата Министри имаа свои обраќња пред Генералното собрание на Обединетите нации, каде упатија јасни пораки против рускат агресија врз Украина.
Македонија
(Видео) Oсмани од ОН во Њујорк: Мораме да и кажеме не на Русија
Министерот за надворешни работи, Бујар Османи, денес се обрати од седиштето на Обединетите нации во Њујорк, на 56. пленарен состанок на 78-та седница на Генералното собрание, по повод две години од инвазијата на Русија врз Украина, кој се одржа на тема: Ситуацијата во привремено окупираните територии на Украина.
Османи, уште еднаш, ја повика Русија да ја прекине оваа бесмислена војна и да ги повлече своите трупи од суверената територија на Украина.
„Русија ги прекрши основните принципи на меѓународното право и започна целосна агресивна војна против Украина, земја членка на ОН’’, истакна Османи.
Воедно, министерот потенцираше дека Северна Македонија е исто така силно загрижена и ја осудува незаконската депортација на децата од Украина во Русија и Белорусија од страна на Руската федерација и ги повика да обезбедат нивно безбедно враќање дома.
„Мораме да и кажеме не на Русија! Правдата и одговорноста мора да надвладеат”, рече Османи, воедно додаде дека Северна Македонија им се придружи на другите 140 земји-членки за поддршка на суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина во нејзините меѓународно признати граници од 1991 година.
Османи повика на обединетост во поддршката за Украина, не само за доброто на жртвите и нивните семејства, туку и како предуслови за избегнување на понатамошни агресии и неиспровоцирана употреба на сила во меѓународните односи.