Европа
(Видео) Зеленски го изнесе главниот услов за преговори за крајот на војната

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Украина ќе биде подготвена да се вклучи во преговори за ставање крај на нејзината речиси тригодишна војна со Русија, но нагласи дека САД и Европа исто така ќе мора да учествуваат во какви било разговори.
Зеленски, кој долго време бараше сите руски војници да ја напуштат Украина како предуслов, во последните недели зборуваше за потребата од разговори за да се доведе конфликтот до „праведен“ крај.
Кремљ, чии сили напредуваат низ источна Украина со месеци, оваа недела соопшти дека е премногу рано да се размислува за четиринасочни разговори. Портпаролот Дмитриј Песков повтори дека Зеленски е „нелегитимен“ лидер бидејќи останал на власт по истекот на неговиот мандат.
Во интервју со британскиот новинар Пирс Морган, Зеленски, меѓу другото, рече дека Украина е подготвена, пред сè, за крајот на „жешката фаза“ на војната и дека сакаат мир.
„Ако луѓето веруваат дека треба да преминеме на дипломатскиот пат, а јас верувам дека сме подготвени за дипломатскиот пат, преговарачка маса треба да бидат САД, Европа, Украина и Русија“, рече тој во интервјуто емитувано на каналот на Јутјуб на Морган, пренесе Ројтерс.
Ако седењето спроти Путин на преговарачката маса „е единствениот начин да се донесе мир на граѓаните на Украина, ние дефинитивно ќе се согласиме на тоа, на средба со тие четворица учесници“, додаде тој.
Рускиот претседател Владимир Путин повеќе пати го отфрли Зеленски како учесник во какви било преговори, велејќи дека тој не одржал избори кога ќе му заврши мандатот во мај 2024 година. Украина рече дека никакви избори не се законски можни додека е на сила воената состојба.
Зеленски во интервјуто ги отфрли аргументите на Кремљ, велејќи дека е избран во 2019 година со 73 отсто од гласовите. „Отсекогаш сум бил отворен за избори. Но, за време на војна, изборите бараат уставни промени и сериозни законски прилагодувања“, рече тој.
Тој додаде дека клучното прашање не е само правно, туку и човечко.
„Како ќе гласаат војниците во рововите? Што е со милионите Украинци на окупираните територии? Зарем нивните гласови веќе не се важни? А што е со осумте милиони Украинци кои се принудени да ја напуштат земјата поради војната“, праша Зеленски.
Американскиот претседател Доналд Трамп посочи дека Вашингтон и Москва веќе биле во контакт околу Украина, но висок руски дипломат рече дека директните контакти сè уште не се започнати.
Но, специјалниот пратеник на Трамп за Украина и Русија, Кит Келог, го покрена прашањето за изборите минатата недела, велејќи за Ројтерс дека Вашингтон сака Украина да одржи избори потенцијално до крајот на годината, особено ако Киев може да се согласи на прекин на огнот со Русија.
Во своите коментари за време на интервјуто, Зеленски повика да не се намалува притисокот врз Русија во форма на санкции, велејќи дека секој „одмор“ ќе го зголеми ризикот од нова инвазија. Тој, исто така, даде проценки за жртвите, кои ретко се даваат, за двете страни во речиси тригодишниот конфликт.
Тој ги процени украинските загуби на 45.100 убиени и 390.000 ранети, а руските загуби на 350.000 мртви и меѓу 600.000 и 700.000 ранети, при што „многу“ руски војници исчезнаа во акција.
Зеленски, исто така, го повтори своето уверување дека на Украина и се потребни безбедносни гаранции за да се заштити од идните руски акции.
Ако аспирацијата на Украина за членство во НАТО, која Русија ја отфрли, опстојува подолг временски период, каква форма на поддршка би можела да добие Украина, праша тој.
„Што ќе не брани од ова зло сето ова време? Каков пакет поддршка? Какви проектили? Дали ќе добиеме нуклеарно оружје? Нека ни дадат нуклеарно оружје. Дали ќе ни дадат проектили во количини за да ја запреме Русија? Не сум сигурен во тоа“, рече Зеленски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
ЕУ за најавените царини од Трамп: Нема да се двоумиме, ќе одговориме

Европската унија ќе одговори на последните најави на американскиот претседател Доналд Трамп за воведување царини, изјави денеска францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро. Тој за француската телевизија TF1 изјави дека Франција и нејзините европски партнери нема да се двоумат кога станува збор за одбрана на нивните интереси пред заканата од американските царини.
Запрашан дали Франција и ЕУ ќе одговорат, Баро рече: „Се разбира. Трамп веќе го направи тоа во 2018 година и ние одговоривме. Ќе одговориме повторно“.
Европската комисија ќе одлучи за секторите кои ќе бидат засегнати од одговорот, додаде тој.
Комисијата е „подготвена да го повлече чкрапалото кога ќе дојде време. Сега е моментот. Не е во ничиј интерес да започне трговска војна со Европската унија“, рече тој.
Американскиот претседател вчера изјави дека денеска ќе објави нови царини од 25 отсто за целиот увоз на челик и алуминиум во САД, што ќе биде надополнување на веќе постоечките царини за металите.
Европа
Жесток ТВ дуел меѓу Шолц и Мерц, главни теми беа имигрантите, Трамп, војната во Украина…

Германскиот канцелар Олаф Шолц од левичарската Социјалдемократска партија (СПД) и неговиот главен ривал Фридрих Мерц од конзервативниот блок ЦСУ/ЦДУ вчера претставија спротивставени визии за иднината на земјата на првата голема дебата две недели пред парламентарните избори, пишува Дојче веле (ДВ).
Шолц ја повика Германија да одвои најмалку два отсто од својот БДП за одбраната во следните четири години. Тој изјави дека Берлин ќе може да ги зголеми трошоците за одбрана само ако ја отстрани „сопирачката за долгот“.
Мерц инсистираше на бројка од три проценти од БДП, истакнувајќи дека Германија може да посвети повеќе ресурси за одбраната со поголем економски раст.
Тој најави дека „ќе ги постави приоритетите на буџетските ставки“, велејќи дека Германија може да ги „намали субвенциите“ и „да ги разгледа јавните служби и… бројот на луѓе кои работат таму“.
На прашањето на модераторот да ја коментира неговата претходна изјава дека американскиот претседател Доналд Трамп често се однесува непредвидливо на функцијата, Мерц одговори дека американскиот лидер е „предвидливо непредвидлив“.
„За нас, од оваа страна на Атлантикот, важно е да бидеме обединети. Потребна ни е заедничка европска стратегија“, рече Мерц, додавајќи дека Европа е понаселена област од САД, со споредлива економска сила и дека ако се одржи обединет фронт, треба да биде можно да се постигнат пријателски и заемно корисни договори.
Faktencheck: Hat sich Olaf Scholz da getäuscht, stimmt die Behauptung von Friedrich Merz? Die SZ hat sich die Aussagen der Spitzenkandidaten beim TV-Duell noch mal vorgenommen. #SZPlus https://t.co/RQgI70R751
— Süddeutsche Zeitung (@SZ) February 9, 2025
Шолц рече дека ќе постапи со Трамп на ист начин како порано.
„Стратегијата што ја користев претходно, јасни зборови и пријателски разговори“, додаде тој.
Актуелниот канцелар ја истакна желбата на Германија да соработува со САД, но истакна дека „не смееме да се залажуваме“.
„Тоа што го кажува американскиот претседател, го мисли“, рече Шолц, додавајќи дека верува оти е важно да се спротивстават на Трамп.
Тој, исто така, потсети дека е првиот европски лидер кој рекол дека предлогот за преземање на Гренланд „не е исправен“.
И Шолц и Мерц изразија надеж за мировни преговори меѓу Русија и Украина по враќањето на Трамп во Белата куќа. Шолц рече дека „останува да се види“ дали може да се постигне мир во Украина откако Трамп ја презеде функцијата.
„Би било многу добро оваа војна да заврши“, рече тој, повторувајќи дека Германија не треба да поддржува испорака на крстосувачки ракети со долг дострел за Украина.
Шолц рече дека членството на Украина во НАТО „нема да се случи наскоро“ откако САД го одбија предлогот.
На прашањето дали Украина треба да се приклучи на НАТО, Мерц рече дека тоа е невозможно, „бидејќи НАТО не прифаќа членки кои моментално се во војна“.
Во исто време, тој оцени дека доделувањето на Украина статус на кандидат за ЕУ е „правилно нешто што треба да се направи“ и посочи дека пристапувањето во Европската унија ќе и даде на Украина „значително поголема безбедност“. Тој не ја спомна можноста Украина да влезе во НАТО по завршувањето на војната.
Двајцата политичари главно се согласија да го отфрлат предлогот на Трамп САД да ја преземат и обноват Газа, пренесува ДВ. Шолц го опиша планот како „скандалозен“ со оглед на, како што рече, обемот на уништувањето и страдањето таму.
„Ова е спротивно на меѓународното право, тоа е шокантно“, рече тој. Мерц рече дека се согласува, но предупреди дека предлогот е една од неколкуте „иритирачки“ идеи изнесени од американскиот претседател.
„Треба да почекаме и да видиме што сериозно се размислува. Трпението може да се покаже мудро“, изјави Мерц.
Едно од главните прашања за време на дебатата беше миграциската политика. Шолц ја повика Германија да изгради повеќе „центри за депортација“ и потсети дека ја спроведувал таквата политика кога бил градоначалник на Хамбург и дека „се погрижил повеќе луѓе да бидат притворени и да се затворат правните дупки“.
Мерц рече дека аргументите на Шолц дека спровел доволно миграциски реформи се „бајка“. Тој призна дека владата на Шолц „не останала без работа“ во борбата против нерегуларната миграција, но предупреди дека бројот на депортации е сè уште премал во споредба со бројот на луѓе кои илегално влегле во земјата.
Конзервативниот блок ЦДУ/ЦСУ во моментов води во анкетите со поддршка од нешто помалку од 30 отсто, а потоа следи крајнодесничарската партија АфД со над 20 отсто и СПД на Шолц на трето место со 16 отсто.
Европа
Повеќе од 1.100 луѓе во Велика Британија секоја година заболуваат од рак на белите дробови поради загадениот воздух

Повеќе од 1.100 луѓе годишно во Велика Британија го развиваат најчестиот тип на рак на белите дробови, аденокарцином, како резултат на загадениот воздух, пишува „Гардијан“.
Анализата на Светската здравствена организација (СЗО) покажа дека изложеноста на загаден воздух е причината зошто 515 мажи и 590 жени во Велика Британија развиле аденокарцином во 2022 година.
Стапката на овој тип на рак предизвикан од аерозагадувањето е повисока во Велика Британија отколку во САД и Канада, а четири пати поголема отколку во Финска, која има најниска стапка на аденокарцином во Северна Европа, покажува анализата.
Air pollution causing 1,100 cases a year of main form of lung cancer in UKhttps://t.co/kxfYTCi3e7
— Dr Paul Dorfman (@dorfman_p) February 9, 2025
Ова е првпат Меѓународната агенција за истражување на ракот (IARC) да собира и објави такви податоци. Лекарите, еколошките активисти и фондациите за рак велат дека овие наоди се алармантни и треба да бидат повик за будење за министрите во британската влада.
Пола Чадвик, официјално лице од Фондацијата за рак на белите дробови Рој Касл, рече дека овие податоци се шокантни и мора да поттикнат брза акција.
Таа додаде дека британските министри мора да преземат акција за борба против загадувањето на воздухот, во спротивно тоа ќе однесе повеќе животи. На глобално ниво, аденокарциномот сочинувал 45,6 отсто од вкупните случаи на рак на белите дробови кај мажите и 59,7 отсто кај жените во 2022 година.
Според податоците на IARC, дури 70 проценти од случаите на рак на белите дробови кај непушачите е аденокарцином.