Свет
Можни знаци на живот пронајдени на далечна планета: „Ова можеби е момент на пресврт“

Научниците од британскиот универзитет „Кембриџ“ открија нови, иако сè уште неизвесни докази, кои би можеле да укажат на постоење живот на егзопланетата К2-18б, свет оддалечен дури 1,1 трилион километри од Земјата.
Со помош на вселенскиот телескоп „Џејмс Веб“ (JWST) на НАСА истражувачите открија траги од молекули во атмосферата на планетата, кои се произведуваат исклучиво по биолошки пат на Земјата. Поточно, на нашата планета тие се произведуваат исклучиво од едноставни микроорганизми.
Ова е второ и досега најперспективно откривање супстанции поврзани со животот на К2-18б. Но, научниците предупредуваат дека се потребни повеќе податоци за конечна потврда.
Атмосфера полна со молекули поврзани со животот
Тим од Универзитетот „Кембриџ“ ја анализира светлината што минува низ атмосферата на планетата додека орбитира околу нејзината мала црвена ѕвезда. Во оваа анализа откриени се хемиски траги од најмалку една од двете молекули поврзани со животот: диметил сулфид (DMS) и диметил дисулфид (DMDS). На Земјата овие гасови се произведени од морски фитопланктон и од бактерии.
„Количината на овој гас што го проценуваме во атмосферата на планетата е илјадници пати поголема отколку на Земјата“, рече шефот на истражувањето, проф. Нику Мадусудан. „Ако оваа врска со животот е реална, тогаш оваа планета би можела да биде преполна со живот“.
Според него, детекцијата на овие размери за време на едно набљудување било изненадувачко. „Ова е досега најсилниот показател дека можеби не сме сами. Реално, би можеле да го потврдиме сигналот во рок од една до две години“.
Има уште многу непознати
И покрај возбудата, Мадхусудан и колегите признаваат дека ова е само почеток. Сегашната веродостојност на податоците е речиси 99,7 %, што научниците го нарекуваат три сигма, но за да се тврди откритие, потребна е прецизност од пет сигма (99,99999 %).
Пред 18 месеци сигналот беше уште послаб, само една сигма (68 %), а потоа резултатите беа дочекани со скептицизам. Но, дури и ако достигнат пет сигма, тоа не значи дека навистина го пронашле животот.
„Дури и со таква сигурност, прашањето за потеклото на овој гас сè уште останува“, предупредува проф. Кетрин Хејманс, шкотски астроном и независен експерт. „На Земјата го произведуваат микроорганизми, но во вселената може да се случат многу чудни геолошки процеси, кои не ги разбираме целосно“.
Тимот од „Кембриџ“ сега соработува со други лаборатории за да тестира дали DMS и DMDS може да се произведуваат на начин што не вклучува живот.
Научни контроверзии за природата на планетите
Освен за молекулите, научниците дебатираат и за самиот состав на К2-18б. Некои веруваат дека планетата има огромен течен океан, што би ја поддржало хипотезата за живот, особено поради отсуството на амонијак во атмосферата, кој водата може да го апсорбира.
Но, други, како проф. Оливер Шортл од „Кембриџ“, тврдат дека тоа може да биде и океан од стопена карпа, што ја исклучува можноста за живот.
Има и толкувања што ја опишуваат планетата K2-18б како мини гасен џин, без цврста површина, како моделот на д-р Николас Воган од центарот „Ејмс“ на НАСА. Но, дури и таа теорија не е универзално прифатена бидејќи не ги објаснува сите податоци собрани од телескопот „Џејмс Веб“.
„Живиот универзум ни е на дофат“
И покрај сите непознати, Мадхусудан останува оптимист.
„Можеби за неколку децении ќе погледнеме наназад на овој момент и ќе го препознаеме како пресвртница, кога живиот универзум стана на дофат“, рече тој додавајќи: „Ова може да биде моментот кога одеднаш ќе станеме способни да одговориме на основното прашање: дали сме сами во универзумот?“
Истражувањето е објавено во научното списание The Astrophysical Journal Letters.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Фото) Шпионот на Путин „падна“ поради селфито во џакузи

Украинецот Јевхен Б. беше уапсен во Кројцлинген, а кој е осомничен дека дејствува како руски агент. Се вели дека набавил „GPS“ тракери за пробни пратки во Швајцарија.
Како што пишува „Блик“, неговиот профил е преполн со фотографии на кои е мускулест и се смешка во камерата. Селфито е воедно и последната фотографија што ја објавил пред апсењето.
Сепак, сега тој и уште двајца Украинци се обвинети за „тајни активности со цел саботажа“.
Тие наводно планирале „да предизвикаат пожари“ и „експлозивни напади“. Целта беше товарниот сообраќај во Германија. Според Федералното обвинителство, мажите биле во контакт со едно или повеќе лица кои работеле за руската тајна служба. Неколку недели пред апсењето, тие испратиле пакети со „GPS“ тракери, наводно за да ги извидат транспортните правци. Подоцна, според истражителите, тие сакале да испратат пакети што содржат запаливи и експлозивни материјали во Украина – и да ги разнесат на германска почва.
Ist der in Kreuzlingen verhaftete Ukrainer ein kaltblütiger Saboteur? Oder ein unschuldiger Mann? Blick hat seine Spuren verfolgt – und mit seiner Mutter gesprochen. https://t.co/x1huqFabta
— Blick (@Blickch) May 17, 2025
Во 2020 година, Јевхен Б. бил баран во Лублин, источна Полска. Приватно, тој изгледа како зависник од адреналин. Во објавите на Инстаграм, тој скока од авион, позира со боксерски ракавици или во џудо кимоно со бел појас.
Неговата мајка ги смета обвинувањата против него за апсурдни и тврди дека Јевен бил измамен.
Но, тој има врски со Русија. Една од неговите сестри живее во Москва. Неговата друга сестра живее на Крим, кој беше анексиран од Русија.
Свет
Експлозија на нови случаи на Ковид-19 во Хонг Конг, Сингапур и во Тајланд

Вирусот Ковид-19 повторно бележи пораст во неколку азиски земји, предупредуваат здравствените власти. Според податоците што ги објави агенцијата „Блумберг“, најголем пораст е забележан во Хонг Конг и Сингапур, а алармантна е ситуацијата и во Тајланд по масовните собири за време на фестивалот Сонгкран.
Во Хонг Конг, активноста на вирусот е оценета како „доста висока“, а процентот на респираторни примероци позитивни на Ковид-19 достигнал највисоко ниво во последните 12 месеци. Истовремено, бројот на тешки и смртни случаи се зголемил – во неделата до 3 мај се пријавени 31 тешки случаи, што е највисока бројка во изминатава година, според Центарот за здравствена заштита на Хонг Конг.
Слична е состојбата и во Сингапур, каде што Министерството за здравство објави дека бројот на новозаразени пораснал за 28% во текот на една недела, достигнувајќи 14.200 случаи. Истовремено, дневните хоспитализации се зголемиле за околу 30%.
Во Тајланд, Одделот за контрола и превенција на болести регистрира две кластерски епидемии годинава. Зголемувањето на бројот на заразени се поврзува со традиционалниот фестивал Сонгкран во април, кој собира големи толпи луѓе и овозможува полесно ширење на вирусот.
Здравствените власти апелираат за зголемена претпазливост, особено кај ранливите категории граѓани, и потсетуваат дека пандемијата сè уште не е целосно завршена.
Свет
НАСА објави шокантни податоци, крајот на светот е поблиску отколку што мислиме

Научниците ја одредија годината во која целиот живот на Земјата ќе исчезне, датум што е далечен, но неговите причини почнуваат да се откриваат.
Истражувачи од НАСА користеа суперкомпјутери за да го пресметаат проценетиот датум на завршување на животот на Земјата, во соработка со истражувачи од Универзитетот Тохо во Јапонија.
Користејќи напредни математички модели и компјутерски симулации, научниците беа во можност да утврдат како ширењето на Сонцето влијае на квалитетот на нашата атмосфера и како тоа ќе доведе до неодржливо затоплување на планетата.
Научниците се потпираа на мајската сончева бура, најсилната во последните две децении. Како резултат на тоа, имало значителни промени во атмосферата на планетата, што наговестува што допрва доаѓа.
Студијата предвиде дека крајот на животот на планетата ќе се случи за 1.000.002.021 година. 2000 година, околу милијарда години подоцна, но ситуацијата ќе биде критична за човечкиот живот на Земјата порано, што значи дека условите за живот ќе бидат прогресивно потешки, поради затоплувањето на Земјата предизвикано од климатските промени.
Научниците велат дека производството на енергија од Сонцето ќе се зголеми во наредните години, достигнувајќи точка каде што ќе почне брзо да ги загрева планетите на Сончевиот систем.
Екстремната топлина ќе ги направи површинските услови толку сурови што дури и најотпорните организми нема да можат да преживеат на Земјата, се вели во студијата.
Истражувачите велат дека Земјата веќе ги доживува овие симптоми бидејќи Сонцето е многу активно во последните неколку месеци.
Климатските промени предизвикани од човекот, исто така, ќе придонесат за овој процес, бидејќи температурите низ целиот свет се зголемуваат секоја година. Ледените брегови се кршат, а зголемената топлина ќе го стопи мразот, предизвикувајќи покачување на нивото на морето.
Сепак, истражувачите велат дека животот на Земјата нема да заврши ненадејно, туку постепено и со бавно, но неповратно темпо, бидејќи еколошките и климатските услови би можеле да станат потешки за многу помалку од максимумот од милијарда години.
Меѓународните организации и тела се обидуваат да ја спасат планетата со решавање на причините за глобалното затоплување, бидејќи температурата на планетата минатата година се искачи за над 1,5 степени Целзиусови во споредба со прединдустриското време.