Свет
Јануари 2025 година најтопол во историјата на планетата: соборен климатски рекорд, научниците загрижени

Европската климатска служба Коперник објави дека јануари 2025 година бил најтопол во историјата, пишува „Би-Би-Си“. Претходниот месец го собори рекордот од претходната година за речиси 0,1 степен.
Според нивното истражување, главната причина за глобалното затоплување е емисијата на гасови со ефект на стаклена градина, кои се предизвикани од човековата активност, пред се со согорувањето на фосилните горива. Сепак, научниците велат дека немаат целосно објаснување зошто токму овој јануари бил најтопол во историјата.
„Главната причина зошто рушиме рекорди и зошто го имаме овој повеќедецениски тренд на затоплување е тоа што го зголемуваме количеството на стакленички гасови во атмосферата. Сепак, конкретното објаснување зошто 2023, 2024 и почетокот на 2025 година беа толку топли, вклучува и други фактори. Се обидуваме точно да утврдиме кои елементи се ова“, изјави Гевин Шмит, директор на Институтот за NASA Studies.
Јануари 2025 година беше за 1,75 степени потопол од просечните јануарски температури од крајот на 19 век. На почетокот на 2024 година, глобалните температури се зголемија поради временските услови поврзани со феноменот „Ел Нињо“, кога невообичаено топлите површински води се проширија низ источниот тропски Пацифик, ослободувајќи дополнителна топлина во атмосферата.
„Да ме прашавте пред неколку месеци каков ќе биде јануари 2025 година во споредба со јануари 2024 година, ќе кажев дека ќе биде постудено. Сега знаеме дека не е, а навистина не знаеме зошто“, рече Адам Скајф, шеф на прогноза во Британската метеоролошка служба.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Уапсен шпион во Грција, осомничен за поврзаност со Русите

Етнички Грк од Грузија е уапсен во Александрополи, североисточна Грција, под обвинение за шпионажа, откако властите пронашле фотографии и видеа од воени објекти и опрема на неговиот мобилен телефон, пишува грчки Екатимерини.
Според грчката полиција, осомничениот испратил чувствителни материјали на неидентификуван примач во странство користејќи шифрирана апликација за комуникација. Според грчките медиуми, постои сомневање дека мажот фотографирал, снимал и дистрибуирал материјали од воено значење најмалку шест месеци.
Апсењето е извршено за време на заедничка операција на Националната разузнавачка служба (ЕЈП) и Одделот за криминалистичка истрага и гонење во Александрополи.
При прелиминарниот распит, осомничениот, наводно, признал дека фотографирал и снимал воени локации за друго лице. Според државната телевизија ЕРТ, властите веруваат дека мисијата можеби вклучувала планови за можна саботажа на воени објекти.
Лицето кое го регрутирало осомничениот е наводно член на меѓународна криминална мрежа и поврзан со руската воена разузнавачка служба ГРУ. Човекот признал дека првично му била понудена парична отштета, но на крајот постапил доброволно „за мајка Русија“. Тој, наводно, им рекол на истражителите дека во младоста служел во руската армија во Сибир.
Националната разузнавачка служба ја продолжува истрагата за да го утврди целосниот обем на операцијата, заклучува Екатимерини.
Свет
Лондон и Париз разговараат за признавање на палестинската држава

Велика Британија ќе води разговори со Франција и Саудиска Арабија за признавање на палестинската држава на конференција во јуни, која двете земји ја организираат за да го задржат политичкиот пат кон решение за две држави на Блискиот Исток, изјави денеска британскиот министер за надворешни работи Дејвид Лами.
Ова е првпат Обединетото Кралство јавно да потврди дека е во преговори со Франција за процесот на признавање на Палестина во контекст на претстојната конференција.
Британското и француското признавање на Палестина би испратило силна политичка порака, но таа се соочува со голем број дипломатски пречки, вклучувајќи ја потребата од поголема јасност околу француските предлози и прашањето дали признавањето може да биде дел од кредибилен процес кон решение со две држави, на што се противи Израел, пишува Гардијан.
Лами изјави пред Комитетот за меѓународни односи на Домот на лордовите дека Обединетото Кралство сака да го преземе тој чекор доколку има вистинско влијание на теренот, а не само симболично, додавајќи дека неговиот тажен заклучок е дека недамнешните признавања на Палестина немале ефект.
Потсетувајќи дека 160 земји веќе ја признаа Палестина, вклучувајќи ги неодамна Шпанија, Норвешка и Ирска, Лами рече: „Никој нема право на вето кога Обединетото Кралство ќе признае палестинска држава… Секогаш сме тврделе дека признавањето не е цел сама по себе и дека претпочитаме признавање како дел од процесот на две држави“.
„Претседателот Макрон зборуваше за тоа, последен пат заедно со Саудијците, и секако во моментов сме во разговори со нив“, додаде Лами.
Тој посочи дека во разговорите со Катар минатата недела, нагласил дека секое долгорочно решение ќе бара Хамас да не биде на власт во Газа и неговото раководство да го напушти регионот.
Тој прифати дека брзото проширување на населбите ја поткопува одржливоста на решението за две држави и го оцени нивото на насилство поврзано со населбите како „шокантно“. Минатата година, рече тој, на Западниот Брег биле изградени 59 нови диви населби, додека просекот за претходните 25 години бил седум.
Последните шпекулации за признавање на Палестина ги поттикна претседателот Емануел Макрон по неговото враќање од Египет на 9 април, кога рече дека Франција веројатно би можела да ја признае Палестина на конференција во јуни. Тоа ќе биде првпат членка на Г7 да ја признае Палестина.
Неколку дена подоцна, Макрон појасни дека потегот треба „да поттикне низа други признавања… вклучувајќи го и признавањето на Израел од страна на земјите кои во моментов не го признаваат“, што би можело да и дозволи на Франција да го повлече признавањето доколку не се постигне напредок.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху потоа му се јави на Макрон и му кажа дека признавањето на Палестина ќе биде победа за Хамас и Иран.
Доналд Трамп треба да ја посети Саудиска Арабија овој месец, каде Ријад сигурно ќе му каже дека нормализацијата на односите меѓу Саудиска Арабија и Израел не е можна без кредибилен пат кон решение со две држави.
Свет
Украинците тврдат дека им биле доставени 120 илјади неисправни минофрлачки гранати

Канцеларијата за домашна безбедност на Украина вчера објави дека привела четири лица по истрагата за испораката на 120.000 неисправни минофрлачки гранати.
Службата за безбедност на Украина, позната и како СБУ, на својот канал Телеграм напиша дека меѓу уапсените има воен службеник, офицер за контрола на квалитетот и двајца директори на компанија за производство на одбрана.
Според „Бизнис инсајдер“ ова се случува шест месеци откако украинските медиуми објавија поплаки од некои војници од првата линија дека нивните минофрлачки гранати од 120 милиметри не испукале или експлодирале.
Во видеото кое стана вирално во ноември, еден војник вели дека само една од десет гранати испукани од фрлачот биле ефективно детонирани. Во тоа време, украинските новинари објавија дека до 100.000 гранати ќе бидат деактивирани.
СБУ соопшти дека истражувала одбранбен објект во регионот Днепропетровск, дом на клучниот град Днипро, и открила дека четворицата уапсени лица заговарале да „испорачаат неисправни минофрлачки гранати на бојното поле“.
„За сериско производство, осомничените користеле неквалитетни материјали и вршеле лоша изработка, што предизвикало откажување на главниот запалувач и нестабилна работа на целото полнење на барут“, се вели во соопштението на СБУ.
Безбедносната служба не ги објави имињата на уапсените, но ги обвинува сите за заговор за „намалување на трошоците за производство со цел да го зголемат сопствениот профит“.
СБУ тврди дека воените службеници и службениците за контрола на квалитетот „намерно ја игнорирале“ неисправната муниција и фалсификувале документација за да ја прикријат измамата.
„Како резултат на тоа, 120.000 неупотребливи гранати пристигнаа на бојното поле“, се додава.
Доколку бидат прогласени за виновни, четворицата уапсени се соочуваат со затворска казна до 15 години, според СБУ.
Артилериската муниција е особено важна за украинската одбрана бидејќи војната се претвори во сеопфатна битка. Едно од најитните прашања за Киев е недостигот на расположливи војници, па се разгледува можноста за намалување на старосната граница за регрутирање на 18 години.
Но, Украина исто така се обидува да спречи недостиг на муниција, а Европа и САД забрзано работат на нејзината испорака. Во тој налет, Киев се обидува да ја зајакне својата домашна одбранбена индустрија, која веќе произведува милиони беспилотни летала.