Свет
Ако молчи, Прчевски ќе си има проблеми со нас!
Иџет Мемети, народен правобранител, го размрда судството и ја разбранува јавноста откако во минатата недела со прст посочи тројца несовесни судии што дури и по пет години одолжувале судски случаи.
Мери Јордановска
Иџет Мемети, народен правобранител, го размрда судството и ја разбранува јавноста откако во минатата недела со прст посочи тројца несовесни судии што дури и по пет години одолжувале судски случаи. Неговата постапка дел судии ја поддржаа, но имаше и такви што ја дочекаа на нож со образложение дека врши упад во судската власт и дека ги пречекорил своите овластувања. Мемети, кој до пред половина година беше и министер за правда, веднаш одговори на ваквите напади – „државата не може да тргне напред ако продолжи трендот да се обвинуваат цели институции, наместо лицата што директно ги загрозиле човековите права“.
Господине Мемети, што Ве предизвика отворено да прозборите за несовесното работење на тројцата штипски судии?
– Откако дадов јавна критика за работата на тројцата судии, за три пати е зголемен бројот на граѓаните што до правобранителството се жалат за неефикасност на судовите. Затоа, тоа ќе го правам и во иднина. Не можеме на сметка на поединци да плукаме по цели институции. Тоа е недозволиво, бидејќи тогаш на сметка на неколкумина, целата институција ќе добие црна дамка. Не смееме да речеме дека полицијата е лоша или дека сите судии се неажурни. Зошто, наместо тоа, да не посочиме дека еден одреден чиновник или некој полицаец ги прекршувал правата на граѓаните? Јас тоа смеам да го кажам, а потоа си има надлежни органи што ќе постапуваат по случајот. Правобранителството има дури и надлежност да поднесе кривична пријава. Тоа нема да оди по иста постапка како кога некој граѓанин ќе го стори истото. Во моментов имаме три случаи за кои се води истражна постапка.
Некои експерти коментираа дека со посочување имиња навлегувате во надлежностите на други органи.
– Не случајно во Законот за народен правобранител има инструмент „посочување и давање јавна критика“ за тие што ги прекршуваат човековите права. Тоа е закон и јас го спроведов. Еден месец спроведував постапка за тие судии и дојдов до заклучок дека човековото право е повредено, и тоа не од објективни, туку од субјективни причини. По моите интервенции судот не постапуваше. Јас ја затворив постапката, ја информирав јавноста и предметот го доставив до РСС. Не би дозволил да посочам некого без претходно да спроведам истрага. Во случајот со штипските судии, два дена откако ја завршивме постапката, до мене стигна информација дека имало уште куп такви случаи во судот што не ми беа кажани и биле скриени.
Јавниот обвинител Александар Прчевски во една пригода рече дека тој не може да постапува по секој предмет што до него ќе го достави народниот правобранител. Дали ова значи дека Ве очекуваат судири со некои од органите на државната власт?
– Прчевски мора да се изјасни за се што ќе побара народниот правобранител. Тоа не зависи од волјата на Прчевски или на Мемети или на некој друг. Тоа е закон и Прчевски ќе мора да се изјасни, без разлика како. Ако тој не се изјаснува, ќе има проблеми со нас, затоа што институциите мора да соработуваат. Ако нема изјаснување, тоа значи дека ја попречува нашата работа. Не ме засегнува дали во овој поглед ќе наидам на негодување кај државните институции, затоа што сум убеден дека работите треба да се тераат токму вака.
Колку предмети досега сте испратиле до Јавното обвинителство?
– Сме се обратиле за четири случаи. Јавниот обвинител за еден од нив донесе решение, со кое ја отфрли нашата пријава. Ние нема да навлегуваме во тоа зошто пријавата е отфрлена, затоа што таа надлежност ја има исклучиво обвинителството.
Најавувате големи промени во работата на народното правобранителство. Што недостигаше досега во оваа сфера и што ќе значи тоа за граѓаните?
– Во јавноста имаше мислење дека функцијата народен правобранител не се спроведува како што треба и дека не дава резултати. Сметам дека тоа не е така, затоа што ова е млада институција. Знаејќи дека и граѓаните немаат голема доверба во оваа институција, направив нова програма за работа. Граѓаните не можат да имаат доверба во тебе ако ти не им завршуваш работа. Од друга страна, треба да ги убедиме и органите на управа да не не гледаат со недоверба, бидејќи и ние сме вклучени во општествениот мозаик. Со измените во законот на правобранителот му се отворија нови можности во делот на административното работење на судовите. Оваа институција има право да се справува и со начелото на соодветна и правична застапеност на заедниците. Таа е главниот орган што ќе врши контрола како државата го спроведува тоа.
Кој е Вашиот став во однос на претстојните уставни измени? Дали судиите треба да имаат пробен мандат и со колкаво мнозинство треба да се носи законот за судови?
– Мандатот на судиите е еден од факторите, но не е единствениот, што влијаат да имаме ефикасна судска власт. Пробниот мандат е добар, затоа што би бил инструмент, според кој ќе може во првиот избор да се следи работата на оние што ќе влезат во судството. Меѓутоа, тоа не е толку важно. Важно е да не се случи таа власт сосема да се одлепи и да не може никој да ја контролира. Што се однесува до мнозинството за гласање на Законот за судови, уставотворецот предвидел тој да се стави на ист ранг со гласањето на Уставот. Ако гласањето на законите го гледаме формално-правно, има логика овој закон да се усвои и со 61 глас. Подготвувачите на уставните измени треба да ги стават на вага сите аспекти. Па, ако нешто друго тежи повеќе, тогаш нема зошто да не се гласа и со двотретинско мнозинство. Тоа не е толку важно, но таков е нашиот менталитет.Брзо се фаќаме за ситни работи и од тоа правиме големи. Тоа не е во ред, бидејќи ни одмага во дебатирањето за покрупните.
Што, според Вас, е покрупна работа за која треба да се зафатат оние што ќе ги спроведуваат судските реформи?
– Многу малку се зборува за квалитетот на делителите на правда што ќе ги имаме во иднина. Кај нас спектарот на кадри што можат да влезат во судската власт е премногу широк. Не постои филтер на селекција и затоа школата за обука на судии е најважна во моментов. Имам чувство дека кај нас се уште лошите работи се исплатливи. Полека, треба да се стремиме кон тоа сите лоши и девијантни појави да станат неисплатливи. Тоа не е работа што може да се направи со закон, туку треба трансформација на свеста.
Правобранителот е повеќе почитуван од министерот
Два мандати бевте министер за правда. И токму кога почнаа реформите во судството, Вие бевте „тргнат“ од функцијата и поставен за народен правобранител.
– Станува збор за политичка влада и ако таа смета дека треба да има реконструкција, има легитимно право тоа да го направи. Сега имам функција што е многу ценета во светот, можеби и повеќе од едно министерско место. Кај нас се уште тоа не се сфаќа доволно.
Јас добив мандат од девет години како судија во Уставниот суд, па за осум месеци ја оставив таа функција, мислејќи дека можам да помогнам околу спроведувањето на рамковниот договор. Лани, со мој труд, усвоивме закони што навистина ќе му помогнат на судството. Човекот не е создаден за секогаш да носи една функција. Кога вторпат ме изгласаа за министер за правда, се зборуваше дека јас сакам засекогаш да бидам министер. Важно е дека го направив тоа што се очекуваше од мене. И сега ќе го сторам истото.
Ефикасноста најголем проблем
Граѓаните не се жалат на квалитетот на работата на органите, туку на нивната ефикасност. Најмногу жалби има во делот на судството, во полицијата и кај имотно-правните спорови, особено во делот на денационализацијата. Зошто државната управа не е ефикасна? Прво треба да се потсетиме под кои услови работат тие. Второ, се уште траат процесите на трансформација, вклучувајќи го и тоа дека ние бевме држава во транзиција. Меѓутоа, фактор кој најмногу влијае на ефикасноста на државните органи е субјективноста. Нејзиното искоренување е макотрпна работа. Затоа, важно е полека да се направи трансформација на свеста кај оние што даваат услуги за граѓаните. Не случајно во нашиот извештај препорачуваме обука на државните службеници. За да се тргнеме од мислењето дека граѓанинот е тој што мора да чека зад шалтерот.
Новинарите ќе имаат увид во документите
Сакам да се доближам до медиумите, затоа што заедно можеме многу да помогнеме во остварувањето на човековите права. Тие го градат јавното мислење и се голем дел од општествениот мозаик. Затоа, ќе се обидам да развијам проект, со кој новинарите ќе можат да влегуваат кај мене и да разгледуваат и отвораат конкретни предмети. Сето тоа ќе се одвива во рамките на законот и ќе се почитува принципот на тајност на податоците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Двегодишното девојче кое исчезна во Србија се бара насекаде, полицијата врши распити на голем број лица
Потрагата по девојчето Данка Илиќ (2), кое во вторникот исчезна во Бањско поле во Бор, се уште трае и не се знае како е можно девојчето да се изгуби. Полицијата ја проверува секоја информација што ќе дојде до нив, сослушани се неколку лица, повторно се разговараше со родителите, но ниту една информација не укажува на тоа што се случило и каде е Данка, пишува „Нова.рс“
Екипата на порталот денеска беше во Бањско поле каде се уште има голем број полицајци. Властите со багер го чистеа теренот околу куќата во која последен пат била видена Данка. Исто така, на имотот е извршено ископување, а јамите повторно се пребаруваат.
Полицијата ја истражува секоја трага што може да укаже на тоа што се случило со девојчето.
„Полицијата разговараше со голем број луѓе, соседи, познаници, се со цел да ја пронајде Данка. Досега ниту една трага не довела до тоа каде е девојчето или што и се случило“, вели изворот на Нова.рс.
Истрагата се одвива во повеќе правци, а денеска полицијата повторно разговараше со родителите на девојчето.
„На вториот ден од нејзиното исчезнување, родителите на девојчето биле во полиција до доцна во ноќта. Тие утрово биле повторно повикани, а исто така цел ден поминале во полициска станица. Не се познати околностите врз основа на кои два дена биле на распит. Извесно е дека родителите вчера имале разговори и со Центарот за социјална работа, а повеќе од тоа не се знае“, додава изворот на „Нова.рс“.
Неофицијално беше објавено и дека полицијата нашла нова трага, односно дупка на местото на кое исчезна девојчето, и дека целото внимание го насочува кон тоа.
Она што е сигурно е дека се проверуваат сите околности и се сослушуваат и сите лица кои можеби имаат сознанија за случајот.
Меѓу нив е и кој бил зад воланот на автомобилот „пунто“ што го снимиле надзорните камери на куќата во Бањско Поље, во моментот на исчезнувањето на малата Данка. Куќата пред која е снимен автомобилот се наоѓа на стотина метри од местото каде исчезна Данка.
На снимката се гледа автомобил кој брза околу 13 часот и 47 минути, а малото девојче исчезнало малку пред тоа, околу 13 часот и 45 минути, како што вели нејзината мајка.
„Ја знам таа жена, ја видов како носи две деца во парк, страшно е што се случи“, велат соседите.
Девојчето Данка Илиќ исчезна во вторникот во Бањско Поље кај Бор. Во средата по 27 часот полицијата ја прекина потрагата и започна друг вид на акција за пронаоѓање на детето. Во ова мало место кај Бор се уште остана одреден број полицајци, а вчера беше блокиран и пристапот до куќата.
Во потрагата по исчезнатото дете се вклучени припадници на Жандармеријата, пожарникари, планинска спасувачка служба, како и голем број доброволци.
Регион
„Само се шалевме“ – уапсените поради тврдењата за исчезнатото девојче се донесени во полиција
Тројцата кои беа уапсени во Босна и Хервеговина, а тврдеа дека имаат информации за исчезнатото девојче од Србија, Данка Илиќ и бараа пари, во полиција рекле дека „само се шегувале“, пренесува Н1 Сараево.
Федералната полициска управа вечерва уапси три лица кои на социјалните мрежи тврдеа дека имаат информации за исчезнувањето на двегодишното девојче од Србија, Данка Илиќ, по коешто трага речиси целиот регион.
Како што јави известувачот на Н1, уапсените биле донесени во зградата на Федералната полициска управа.
Како што се дознава, за време на преносот во живо на „Тик-ток“, тие побарале десетици евра за да ја откријат локацијата на девојчето и тврделе дека ја чуваат во подрумот.
Веднаш по апсењето изјавиле дека „само се шегувале“. Сите уапсени се членови на исто семејство.
Инспекторите на Одделот за компјутерски криминал на Федералната полициска управа преку ИП адресата ги лоцираше лицата кои тврделе дека имаат информации за исчезнувањето на детето.
Вчера на социјалните мрежи се појави видео од надзорната камера на куќа лоцирана во близина на местото каде исчезна Данка Илиќ во 13:45 часот.
На видеото се гледа автомобил кој брза во 13 часот и 47 минути, а малото девојче исчезнало малку пред тоа, односно во 13 часот и 45 минути, како што рекла нејзината мајка.
Свет
Тешка автобуска несреќа во Јужна Африка, загинаа 45 лица
Министерството за транспорт на Јужна Африка денеска соопшти дека 45 лица загинале, а едно лице е повредено во автобуска несреќа кај Маматлакала во северната провинција Лимпопо.
Министерството објави дека возачот изгубил контрола над автобусот, кој потоа удрил во бариерите на мостот, по што возилото паднало преку мостот, удрило во земјата и се запалило.
Автобусот превезувал луѓе од Боцвана до Морија, град во Лимпопо.
Спасувачките операции продолжија до доцна денеска.
Некои тела изгореле до непрепознатливост, а некои патници останале заробени во урнатините на автобусот, соопштија сообраќајните власти во Лимпопо.