Европа
Стотици илјади Каталонци на улиците за поддршка за независност
Стотици илјади жители на североисточната шпанска покраина Каталонија излегоа ноќта во петокот на улиците на покраинската престолнина Барселона прославувајќи го националниот ден која на регионалните избори кон крајот на септември може да го започне процесот на отцепување од Шпанија.
Со националниот ден на Каталонија – Диада, се одбележува поразот со кој пред 301 година покраината паднала под власта на кралското семејство Бурбон во војната за шпанското наследство. Прославата се совпадна со првиот ден од предизборната кампања во којашто коалицијата „Junts pel si“ (Заедно за ‘да’) составена од каталонската левица и десница, најавува отцепување доколку победи на изборите на 27-ми септември.
„Независност, независност!“ и „Да живее Каталонија!“, скандираа Каталонците носејќи ги црвено-жолтите знамиња на Каталонија. Полицијата тврди дека на улиците излегле 1.4 милиони, а организаторите наведуваа за два милиони учесници на настанот.
Сепаратистичката коалиција, којашто води во анкетите, сака да демонстрира масовна поддршка за проектот за создавање нова држава со7,5 милиони жители, на што се противи и шпанската влада во Мадрид, и Брисел.
На Авенија Меридијана, една од главните улици на Барселона, минаа во поворка граѓаните формирајќи колона од различни бои, претставувајќи ги секторите, „столбовите на идното општество“, како образованието и здравството. Маршот од северниот до јужниот дел на градот претставуваше симболичен „пат кон создавање на републиката“.
Во првите редови на поворките беа членовите на сепаратистичката коалиција, чиј претставник Жорди Санчез истакна „Се собравме два милиона, Одиме брзо колку што можеме, со легимитетот на улицата и изборите. Сама земја ослободена од корупцијата“.
Каталонците тргнаа во поворки точно во 17,14 часот, одбележувајќи така на 1714 година кога Барселона падна во борбата меѓу австриската династија Хабсбург и француското кралско семејство Бурбон. Каталонците, коишто биле на страната на Хабсбурговците, сметаат дека на тој начин се бореле за својата самостојност, додека заговорниците за унитарна Шпанија тврдат дека тоа е мит. Оттогаш, на шпанскиот престол се династијата Бурбонци.
Раул Ромева, кој ја предводи коалицијата „Заедно за ‘Да’“, истакна дека граѓаните на Каталонија се наоѓаат пред „најважните избори во животот“. „Едноставно ќе ги прашаме луѓето што сакаат. Ќе организираме референдум, што претходно не ни го дозволуваа“, порача најавувајќи ја победата. Според шпанскиот устав, референдумите се дозволени единствено на ниво на цела Шпанија.
Потпретседателката на шпанската влада, Сораја Сајнц де Сантамарија, обвини од Мадрид организаторите дека ја присвоиле прославата во предизборни цели. „Тоа е прослава на сите граѓани на Каталонија, потребна е неутралност“, истакна напомнувајќи дека „сите граѓани не можат да ја плаќаат кампањата на неколкумина“.
Актуелниот претседател на Каталонија, Артур Мас, минатата година по примерот на Шкотска сакаше да организира референдум за независност, но на крајот на ноември одржа неформално изјаснување на граѓаните на кое излегоа 40 отсто од гласачите, од што 80 отсто гласаа за отцепување. „Веднаш би ги замениле овие избори за референдум. Имајќи предвид дека го блокира алтернативата, треба уште да се работи. Ни остануваат изборите како единствен законски излез“, рече Мас во петокот.
Коалицијата „Заедно за ‘Да’“ би можела да освои 61 од 135 места во каталонскиот парламент, според последната анкета на институтот CIS. За да се стекне со просто мнозинство би можела да смета на проценетите осум мандати на левичарската партија CUP, уште една политичка формација којашто се залага за каталонската независност.
Така формираната коалиција би можела еднострано да прогласи независност, имајќи предвид дека централната влада на десниот центар во Мадрид не сака ниту да слушне за отцепување. Општите парламентарни избори во Шпанија ќе се одржат во декември годинава. Премиерот Маријано Рахој порача дека со сите законски средства ќе ја брани целоста на земјата.
Шпанија е една од петте земји од Европската унија којашто не го признава Косово, откако едногласно прогласи независност од Србија.
Рахој оваа седмица на средбите со своите европски политички сојузници, конзервативците на германската канцеларка Ангела Меркел во Берлин и со британскиот премиер Дејвид Камерон во Мадрид, бараше меѓународна поддршка за целоста на Шпанија.
Камерон, кој минатата година го дозволи референдумот во Шкотска, каде 55 отсто од гласачите се изјаснија за останување во Велика Британија, порача дека Каталонија доколку се отцепи би можела да застане во редот со другите земји кандидатки а членство во ЕУ. Меркел, исто така, повика на почитување на меѓународното право и територијалната севкупност.
Излегувањето од ЕУ и еврозоната е еден од аргументите со коишто Мадрид сака да ги омекне сепаратистичките тенденции. Во четвртокот и дел од бизнисмените порачаа дека политичката нестабилност ги загрозува вложувањата.
„Доколку меѓународната заедница има какви и да се нејаснотии по 27-ми септември, ќе претставува задоволство да се разјаснат со еден референдум поддржан од страна на меѓународната заедница“, изјави на прославата Ориол Жункверас, лидер на левичарскиот дел од коалицијата за отцепување. „Ова мора да биде последната прослава на националниот ден пред независноста на Каталонија“, порача./крај/мф/сн
Извор: AFP
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Уапсен Полјак: „Планирал убиство на Зеленски“
Маж од Полска е уапсен под обвинение дека бил подготвен да шпионира за руското воено разузнавање и да и помогне да го испланира убиството на украинскиот претседател Володимир Зеленски, соопштија полските обвинители, а пренесе Асошиетед прес.
Полското национално обвинителство соопшти дека мажот, идентификуван само како Павел К., бил обвинет дека сакал да ги пренесе безбедносните информации на аеродромот на руски агенти и бил уапсен вчера во Полска.
Човекот побарал контакт со Руси директно вклучени во војната во Украина и се очекувало да пренесе детални информации за аеродромот Жешов-Јасионка во југоисточна Полска, во близина на границата со Украина, кој е портата за меѓународни воени и хуманитарни снабдувања за Украина. Аеродромот е под контрола на американски војници.
Доколку биде прогласен за виновен, тој може да добие и до осум години затвор, се вели во соопштението за печатот.
Обвинителите рекоа дека апсењето е резултат на блиска соработка со обвинителите и безбедносните служби на Украина, кои обезбедија клучни докази. Членката на ЕУ, Полска е цврст поддржувач на соседна Украина и Зеленски во одбрана од руската агресија повеќе од две години.
Европа
Столтенберг: НАТО работи на испорака на повеќе „Патриоти“ во Украина
НАТО работи на испраќање повеќе системи за противвоздушна одбрана во Украина, изјави генералниот секретар Јенс Столтенберг, додавајќи дека доцнењето во обезбедувањето таква помош им наштетува на напорите на Киев да се спротивстави на руските напади.
„Собравме податоци за различните системи за противвоздушна одбрана што ги имаме во НАТО и се фокусиравме на системите „Патриот“. И ние работиме со сојузниците за да се осигураме дека тие прераспоредуваат некои од нивните системи во Украина“, изјави тој за новинарите на маргините на состанокот на министрите за надворешни работи на Г7 во Италија.
„Работиме на можноста за испорака на повеќе батерии „Патриот“ за Украина. Водиме дијалог со некои земји“, рече Столтенберг, нарекувајќи го снабдувањето на „Патриотите“ „критично“, бидејќи тоа е најнапредниот одбранбен систем на кој алијансата може да смета.
Столтенберг рече дека други одбранбени системи, вклучително и ракетниот систем земја-воздух НАСАМС, може да и бидат доставени на Украина. Тој додаде дека состанокот на Советот НАТО-Украина ќе се одржи утре и дека се очекува виртуелно да учествува украинскиот претседател Володимир Зеленски.
„Охрабрен сум од посветеноста и одлучноста на сојузниците во НАТО да застанат во одбрана на Украина“, им рече тој на новинарите, додавајќи дека има охрабрувачки знаци дека американскиот Конгрес наскоро би можел да го отклучи пакетот помош од 60,84 милијарди долари за Украина.
Европа
(Видео) Катастрофални поплави во Русија, куќи под вода, илјадници евакуирани
Поради последиците од големите поплави, во Русија се поплавени околу 18.000 домови, додека реката Тобол во областа во близина на границата со Казахстан се заканува да се искачи на рекордно ниво. Државната новинска агенција Тасс објави дека од вчера се поплавени уште 1.700 куќи. Илјадници луѓе се евакуирани во последните неколку дена.
Massive flood after the water level in the Ural River risen in Orenburg, Russia 🇷🇺 (13.04.2024)
TELEGRAM JOIN 👉 https://t.co/9cTkji5aZq pic.twitter.com/SXxuuoAmI1
— Disaster News (@Top_Disaster) April 13, 2024
Регионот Оренбург јужно од планината Урал и регионот Курган во Сибир беа најтешко погодени од катастрофални поплави во близина на јужната граница со Казахстан. Во главниот град на регионот, Курган, реката Тобол порасна за метар и половина за само 24 часа. Курган се подготвува за рекорден водостој и за големи поплави, изјави министерот за вонредни состојби Александар Куренков, кој рече дека нивото на водата се зголемува и во блиската област Тјумен во Сибир.
1/10🌊🇷🇺 #RussiaIsCollapsing
While the Russians fight in #Ukraine 🇺🇦, #Russia is sinking
📍#Kurgan the risk of another dam failure is high
As in #Orenburg & #Orsk, residents leave their homes, leaving dogs chained to deter looters. They won’t survive it. #floods #Rosja #Russie pic.twitter.com/JMURpr5Rbv
— 𝐀𝐧𝐧𝐚 𝐊𝐎𝐌𝐒𝐀 | 🇪🇺🇫🇷🇵🇱🇺🇦 (@tweetforAnna) April 18, 2024
Во моментов има приближно 94 села каде живеат 34.000 луѓе во опасност од поплави. Во четвртокот властите евакуираа 1.500 луѓе од Тјумен и ги транспортираа на безбедно. По обилните дождови и невообичаено снежната зима, Русија оваа година се бори со исклучително тешки сезонски поплави.
Жителите на погодените подрачја ги обвинуваат властите дека доцна преземаат мерки за нивна заштита и дека не реагираат доволно брзо. Слични поплави ги погодија областите преку границата во соседен Казахстан, каде властите претходно почнаа да ги евакуираат луѓето. Досега од таа област се евакуирани повеќе од 100.000 жители.