Наука
Перуански музеј на јавноста ѝ ги приближува мозоците
Благодарејќи на необичниот музеј во Перу, исклучиво посветен на човековиот мозок, посетителите од непосредна близна можат да се запознаат со овој најкомплексен и најмалку познат по функцијата орган во човековото тело.
Болницата „Санто Торибио де Могровехо“ во перуанската престолна Лима е дом на своевидната „библиотека на мозоци“ којашто содржи голема колекција од болни и здрави мозоци, со што на научниците и на јавноста им го нуди на увид она што се случува во главите на луѓето.
Тоа е единствен музеј од ваков вид во Латинска Америка, и еден од само неколкуте во светот, кој има толку голем број сочувани мозоци кои ѝ се достапни на пошироката јавност. Во болницата којашто е стара три века има вкупно 2.912 мозоци, а 300 од нив се изложени како експонати. Секоја година болничкиот музеј го посетуваа повеќе од 20.000 луѓе.
„Допрете вистински череп“, е мотото со кој на влезот се повикуваат посетителите, нудејќи им примерок на кој можат да ја почувствуваат структурата на коските на главата или да држат два квадратни метра замрсена сива маса на мозокот.
Инспиратор на оваа изложба е невропатологот Дијана Ривас којашто ги избира научно интересните примероци за изложбата.
„Тука се изведуваат аутопсиите. Ги правам самата“, вели во репортажата на AFP, Дијана Ривас вадејќи еден мозок од сад со формалдехид. Голем е колку издувана фудбалска топка и има конзистенција на „гума за бришење“, појаснува Ривас, продолжувајќи со проучувањето на двете хемисфери на мозокот и отстранувањето на тенкиот слој од три мембрани кои ги држат заедно, ткн менинги.
Еднаш кога отворила мозок ѝ се открил фасцинантниот релјеф на мозокот, лавиринт од сиво и бело ткиво, коишто ги содржат тајните на мислите, на јазикот и говорот и на речиси сите телесни функции.
„Човековиот мозок тежи меѓу 1,2 и 1,4 килограми, зависно од височината и тежината на лицето, како и од полот. Женските мозоци се поеволуирани од машките. Она што нé разликува е развојот на јазикот кој го користиме повеќе од мажите“, појаснува Ривас истовремено сецирајќи мозок.
„На студентите им покажуваме како изгледа здрава а како болен мозок, како овој со цистецеркоза која предизвикува грчеви“, продолжува невропатологот покажувајќи на мозок со дупки кои ги направиле паразити.
Ривас укажува на уште еден заболен мозок кој бил погоден од артериосклероза, резултат од претерано консумирање на масна храна којашто ги затнала артериите, вклучително и оние кои го хранат мозокот. „Ова нé потсетува да не претеруваме со хамбургерите. Не е добро да се претерува со мрсната храна“, предупредува Ривас.
Истакнува дека за некои делови од изложбата треба да се има „силен желудник“, како примерокот со енцефалитис. Ова нарушување при раѓањето се случува кога невралната цевка и ‘рбетниот мозок не се развиваат нормално во текот на бременоста, поради што мозокот и мембраните кои го опкружуваат висат од отворот во черепот на бебето. „Околу пет отсто од студентите се плашат кога ќе го водат, Некои се онесвестуваат, другите повраќаат“, додава Ривас.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Наука
Здравиот начин на живот го неутрализира влијанието на генетиката за повеќе од 60 проценти, покажува истражување
Здравиот начин на живот може да го компензира влијанието на генетиката за повеќе од 60 проценти и да додаде уште пет години на животот, според првата студија спроведена на оваа тема.
Добро е познато дека некои луѓе се генетски предиспонирани за пократок животен век, објави Гардијан.
Исто така, добро е познато дека факторите на животниот стил, особено пушењето, консумирањето алкохол, исхраната и физичката активност, можат да влијаат на долговечноста.
Сепак, досега не е направено истражување за степенот до кој здравиот начин на живот може да се спротивстави на генетиката.
Наодите од неколку долгорочни студии сугерираат дека здравиот начин на живот може да ги ублажи ефектите од гените што го скратуваат животот за 62 проценти и да додаде дури пет години на животот.
Резултатите беа објавени во списанието BMJ Evidence-Based Medicine.
Оваа студија ја појаснува клучната улога на здравиот начин на живот во ублажувањето на влијанието на генетските фактори врз скратувањето на животниот век, заклучија истражувачите.
Студијата опфатила 353.742 луѓе од Обединетото Кралство Биобанка и открила дека оние со висок генетски ризик за пократок живот имаат 21 отсто зголемен ризик од рана смрт во споредба со оние со низок генетски ризик, без оглед на нивниот животен стил.
Наука
Балканот ќе биде еден од најтешко погодените региони во Европа, ниту на Mакедонија не ѝ се пишува добро
Иако научниците имаат алатки и методи за мерење на влијанието на климатските промени – како може тоа да се направи така што поединецот, во својот живот, има одредена вредност со која може да измери како, под влијание на климатските промени, неговиот живот е исто така се менува?
Не е лесно да се замисли што точно е „просечно глобално затоплување од 1,5 °C или 2 °C“ и како тоа ќе го промени нашето секојдневие, пишува Слободна Далмација.
На ова се обратија истражувачите од Технолошкиот институт во Масачусетс (МИТ)”; тие развија нов начин за мерење на влијанието на глобалното затоплување во реалниот живот и предвидување на долгорочните ефекти. Излегува дека и луѓето на Балканот ќе ја чувствуваат значајната промена.
Мерката на научниците од МИТ, создадена со помош на податоци од 50 различни климатски модели, е одредена од тоа колку ќе се зголеми или опадне бројот на „надворешни денови“ на различни дестинации низ светот до 2100 година, односно 24-часовни периоди кога температурите се доволно удобни за повеќето луѓе да се вклучат во активности на отворено, без разлика дали се за работа или за одмор. Ова се денови кога не е ниту премногу топло, ниту премногу студено, што научниците го сместуваат во температурен опсег од приближно помеѓу 10 °C и 25 °C, без екстремни временски појави.
Студијата на МИТ покажа дека тропските дестинации ќе доживеат најголеми промени во деновите на отворено. Најголемиот удар ќе го претрпи Доминиканската Република која до крајот на векот ќе губи дури 124 дена пријатно време годишно. Мексико, Индија, Тајланд и Египет ќе изгубат половина од тие денови.
Во Европа, на север ќе има повеќе денови со пријатно време бидејќи зимите ќе станат потопли, но на југ екстремните горештини во летните месеци ќе предизвикаат намалување на деновите на отворено.
Според податоците на МИТ, Балканот најверојатно ќе биде еден од најтешко погодените региони во Европа. Така Албанија ќе загуби 30 дена, Србија 26, Македонија 21, Бугарија 17, а Романија 12 дена. На југ, Грција би можела да изгуби 37 денови на отворено до 2100 година поради екстремните горештини помеѓу мај и јуни, според студијата на МИТ.
Промени ќе доживее и Пиринејскиот Полуостров: Португалија ќе има 33, а Шпанија 13 помалку денови на отворено.
Истражувачите велат дека разликата веќе се чувствува во Европа, при што луѓето избираат каде да патуваат врз основа на сè поекстремните жештини на претходно популарните дестинации.
Северна Европа ќе доживее попријатни денови, но причините за тоа не се добри вести. Франција, Германија и Австрија ќе добијат меѓу 18 и 52 дена пријатно време до 2100 година, главно поради потоплите зими, но ова би можело да биде фатален удар за и онака борбената скијачка индустрија во Европа. Поради недостигот на снег, се размислува за замена со вештачки снег, но многумина мислат дека тоа ни оддалеку не би помогнало да се одржи скијачката индустрија, за која „пријатни“ и целосно профитабилни „денови на отворено“ се само оние со многу реални снег.
Наука
Еден Американец и двајца Руси со руско летало заминаа на МВС во вселената
Еден Американец и двајца Руси полетаа со руско летало од космодромот Бајконур во Казахстан до Меѓународната вселенска станица. Станува збор за астронаутот на НАСА Лорал О’Хара и космонаутите на Рокосмос Олег Кононенко и Николај Чуб.
О’Хара ќе помине шест месеци на станицата, а Кононенко и Чуб ќе останат таму една година.
Тројцата космонаути требаше да заминат во вселенската станица минатата пролет, но нивната првична капсула послужи како придружба за друг екипаж. Вториот екипаж – исто така двајца Руси и еден Американец – се враќа дома на Земјата кон крајот на овој месец.
Нивниот престој беше продолжен од шест месеци на една година бидејќи нивната капсула Сојуз испушти течност за ладење додека беа на станицата.
Според НАСА, кога командантот на мисијата Кононенко ќе го заврши својот престој во вселената, тој ќе постави рекорд како човек кој поминал најмногу време – повеќе од илјада дена – во вселената.