Култура
Почина Дарко Гашпаровиќ – еден од најголемите проучувачи на македонската култура и уметност
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2017/01/slika-darko-gasparovic.jpg)
Проф. д-р Дарко Гашпаровиќ еден од најголемите и најпознатите хрватски проучувачи и истражувачи на македонската култура и уметност, почина во недела.
Гашпаровиќ беше професор на Универзитетот во Риека, а минатата година ја доби светската награда за хуманизам на Охридската академија на хуманизмот. Со оваа награда тој се вброи во редот на врвните светски претставници на хуманистичката мисла кои ја добија оваа висока и престижна награда, а меѓу кои се и Солжењицин, Рави Шанкар, нобеловката Херта Милер и други.
По повод добивањето на ова високо признание, Издавачката куќа “Феникс” ја објави книгата “Писмото низ вековите” од Дарко Гашпаровиќ во која тој прави пресек и се осврнува на Кирило-Методиевската традиција преку светите Климент и Наум.
Гашпаровиќ во овој редок и значаен научен труд се осврнува и задржува и на други пројави од македонската култура, а како автор е познат по своите стручни огледи и студии за водечките претставници на македонскиот театар : Коле Чашуле, Живко Чинго, Јордан Плевнеш, Слободан Унковски, Владо Цветановски, Дејан Пројковски и други.
Непосредно пред смртта излезе од печат книгата со есеи “Златно руно” од Дарко Гашпаровиќ, кој беше член на Хрватското друштво на писателите и еден од водечките хрватски мислители и интелектуалци. Тој посебно се занимаваше со хрватско-македонските културни односи и врски. /крај/со/ст
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Култура
„Паланечка дума“: вечер на локалните книжевните автори од Крива Паланка
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/449949579_789608426704549_3550974609986394428_n.jpg)
Вечерва, 8 јули, со почеток во 20 часот, летната сцена на градскиот плоштад, ќе биде средиште на културниот настан „Паланечка дума“, кој ги обединува кривопаланечките книжевни таленти и автори.
Оваа специјална вечер е посветена на сите роднокрајни автори, кои со своите дела во белетристика – поезија, романи и драми, ја збогатиле литературната збирка на градот. Од вкупно 30 автори, кои живеат во Крива Паланка или имаат кривопаланечко потекло, пред публиката ќе се претстават 20 локални творци од разни генерации, со извадоци од творештвото на веќе публикувани дела.
Специјлен гостин е младата и талентирана Нина Николовска од Крива Паланка, која ќе ја збогати литературната вечер со интерпретација на неколку музички нумери.
Сите заинтересирани љубители на книжевноста се поканети да го доживеат овој уникатен момент заедно со авторите и да уживаат во вечерта полна со инспирација и културно богатство.
Настанот е дел од манифестацијата „Крива Паланка – град на културата 2024“ и Кривопаланечко културно лето.
Култура
Македонската филхармонија ќе го отвори Охридско лето со ѕвездата Џулијан Рахлин
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/Julian-Rachlin.jpg)
НУ Филхармонија на РСМ ќе учествува на годинешното свечено отворање на фестивалот Охридско лето.
На 12 јули во прекрасното здание на Античкиот театар во 21 часот, заедно со оркестарот на Филхармонијата, ќе настапи светската музичка ѕвезда, виолинистот Џулијан Рахлин, кој наедно ќе се претстави и како диригент. На програмата се познатиот Концерт за виолина и оркестар во e-moll оп. 64 од германскиот композитор Феликс Менделсон, како и класичната Увертира фантазија „Ромео и Јулија“ од рускиот композитор Петар Илич Чајковски.
Џулијан Рахлин, инаку, првпат настапи со Македонската филхармонија во 2017 година, на божиќниот концерт, кој се одржа на 7 јануари напладне.
Виртуозот на виолина Џулијан Рахлин е музички раководител на Симфонискиот оркестар на Ерусалим, шеф-диригент на Симфонискиот оркестар во Кристиансанд и прв гостин диригент на Филхармонискиот оркестар во Турку. Над 30 години неговата кариера го носи на сите светски меридијани како диригент, солист, камерен музичар, педагог и уметнички раководител. Снимките што критиката ги оценува како исклучителни престижните издавачки куќи „Дојче грамофон“, „Сони класикал“ и „Ворнер класикс“ ги издаваат на носачи на звук.
Рахлин е исто така и баран диригент во целиот свет. Во изминатите неколку сезони настапува со симфониските оркестри во Чикаго, Бирмингем, Виена, како и со Европскиот камерен оркестар, Кралската филхармонија во Лондон, Израелската филхармонија, филхармониските оркестри во Осло и Хелсинки, Кралската филхармонија во Ливерпул и Берлинскиот Концертхаус оркестар.
Осум децении непрекинато музицирање. Осум децении љубов, страст, неверојатна енергија, уметничка сплотеност. Осумдесет години поминати во прекрасни патешествија заедно со брилијантни музички умови – илјадници солисти и диригенти кои со себе донесоа илјадници дела од славните музички мајстори, подарувајќи нѝ различни емоции, креации, хармонии, мелодии, ритми. Годинава, Македонската филхармонија одбележува 80 години од постоењето под мотото – 80 години љубов. Ова е првиот и единствен симфониски оркестар во Република Северна Македонија, а со тоа и единствен постојан репрезент на симфониското творештво на македонската музичка сцена. Во последните декади особено, институцијата го подмлади оркестарот и со тоа внесе нов елан и ентузијазам и силна желба за работа. Денес, звукот е издигнат на високо квалитативно скалило, а својата програма редовно ја збогатува со комплексни и нови, современи дела, кои се предизвик и за светските симфониски оркестри. Инвентивниот и креативен репертоар е во баланс со традиционалните музички вредности и токму тоа ја привлекува публиката, особено новите генерации на слушатели. Оркестарот е формиран на 24 ноември во 1944 година, по завршувањето на Втората светска војна и само 11 дена по ослободувањето на Скопје. На ул. „Крушовска“ бр. 27, во домот на композиторот Тодор Скаловски, еден од стожерите на македонската музичка култура, се одржал првиот состанок на група музичари со цел да формираат симфониски оркестар, да го формираат првиот Државен оркестар, да ги стават темелите на една голема културна институција, прва од таков вид во ослободена Македонија. Создавањето на Филхармонија во едно такво време-невреме е всушност револуција во духовната смисла на зборот. Од тие скромни почетоци, па сè до денес, во осумдецениското постоење, Филхармонијата остварила незаборавни концертни мигови исполнувајќи широк репертоар од светската класична музичка литература, како и светски премиери од современи автори, оживувајќи ги со особена гордост и делата на македонските музички творци.
Култура
Вечерва на Скопско лето концерт на фаготистот Зоран Митев
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/zoran-mitev.jpg)
Во рамките на јубилејното 45. издание на манифестацијата Скопско лето, вечерва, 8.7.2024 г., ќе се одржи концерт на фаготистот Зоран Митев по повод 40 години уметничка кариера, со почеток во 20. 30 ч во Музејот на македонската борба.
Настапуваат: Зоран Митев – фагот, членови на Уметничкиот центар „Полифонија“ – Скопје, Сања Шуплевска и Александра Колевска – виолина, Сашка Крстиќ – виола, Игор Шкерјанец – виолончело, Ѓорѓи Цинциевски – контрабас.
На концертот ќе бидат изведени дела од Гордон Џејкоб – Суита за фагот и гудачки квинтет, Томислав Зографски – Суита оп. 60 за гудачки квинтет, Ларс – Ерик Ларсон – Кончертино за фагот и гудачки квинтет, Драган Чуплевски – Капричо за гудачки квинтет и други.