Македонија
Отворено писмо до пратениците: Мораториум за градбите, итно да запре деструкцијата на Охридскиот Регион

По повод Денот на Охридското Езеро еколошкото здружение на граѓани „Фронт 21/42“ испрати отворено писмо до пратениците во кое се бара мораториум за инфраструктурни проекти во единственото светско природно и културно наследство во Македонија и доследно спроведување на Законот за управување со Охридскиот Регион.
„Ви ги предадовме картичките со кои над 8.000 граѓани побараа мораториум за инфраструктурни проекти и доследно спроведување на Законот за управување со Охридскиот Регион. Денес, точно една година подоцна, на истиот ден посветен на нашето најголемо природно и културно богатство, ви се обраќаме повторно – со истото барање и уште поголема загриженост. Тоа што најмногу не загрижува е евидентното избегнување на клучната мерка за спас на единственото УНЕСКО-подрачје во нашата земја – итно стопирање на деструкцијата на исклучителните универзални вредности, односно спроведување на приоритетната препорака бр. 6 на Реактивната мониторинг-мисија: прогласување мораториум на сите крајбрежни и урбани трансформации, барем додека не се завршат и спроведат сите релевантни документи. Спроведувањето на оваа мерка ја налага националното законодавство и за неа не се потребни никакви финансиски средства, човечки ресурси, време, итн. – потребна е само политичка волја“, се вели во писмото.
Според невладините, во изминатата година, од последната одлука на Комитетот за светско наследство до денес, Управниот одбор на НП Галичица со одлуката за прекин на постапката за менување на планот за управување го направи единственото конкретно реализирање на една од 19-те препораки на Мисијата. Другите чекори, како формирање работна група за измени и дополнувања на Законот за управување со Охридскиот Регион, одлуката за спроведување стратешка оцена за влијанието врз животната средина на планот за управување со заштитеното подрачје, имаат потенцијално големо значење за исполнување дел од препораките на УНЕСКО, но во отсуство на клучната одлука за итен мораториум, овие активности имаат и голем потенцијал да бидат залудно потрошени финансии и изгубено драгоцено време.
„Сакаме да укажеме на фактот дека истовремено, додека дел од институциите се посветени на документите, некои од нив спроведуваат и активности што се во спротивност со препораките на Мисијата и последната одлука на Комитетот за светско наследство: во февруари 2018 Владата усвои информации што јасно покажуваат планови за продолжување на дел од постојните проекти, како и за нови крајбрежни трансформации; во јуни 2018 на италијанско-македонскиот бизнис-форум премиерот покани италијански компании да инвестираат во постојниот проект за Коридорот 8 за кој Мисијата има дури три препораки со кои се бараат суштински измени на трасите.
Во јуни Министерството за транспорт и врски објави нацрт-стратегија за транспорт за периодот 2018-2030, во која не се внесени гореспоменатите препораки 1, 2 и 3 за Коридорот 8; а општините Струга и Охрид и понатаму дозволуваат градежни зафати, како трансформации на струшкото крајбрежје, хотелот во Лагадин, итн.“, се укажува во писмото.
Во него се додава дека не случајно УНЕСКО препорача прво итно спроведување мораториум, па потоа завршување на планските документи, препорака чие значење повеќепати беше истакнато од страна на претставникот на регионалната канцеларија на УНЕСКО во Венеција, Синиша Шешум, на министерската средба на 6 јуни во Охрид. „Не само што недвосмислено истакна дека доколку не се спроведе оваа итна препорака останува опасноста Охрид да се најде на листата на светски наследства во опасност, Шешум ги извести македонските власти дека со тоа се загрозува и доведува во прашање тековната номинација на албанската страна на езерото за светско наследство. Она што можеше да се види од презентацијата на Шешум е поразителниот факт дека деструкцијата на исклучителните универзални вредности во Охридскиот Регион започнува во деведесеттите години на минатиот век и зема драматичен замав од 1998 наваму – сè до состојбата во која се наоѓа денес. Со други зборови сите генерации од почетокот на цивилизацијата (Охридското Езеро постоело илјадници години пред да се населат првите луѓе на европскиот континент) до независна Македонија го чувале, негувале и предавале на своите потомци ова исклучително и уникатно богатство на целиот свет – ние сме единствените што си го уништуваме највредното и доколку не запреме веднаш, може да им го одземеме на сите генерации што доаѓаат по нас“, се вели во писмото.
Невладините апелираат и бараат од пратениците да усвојат суштински заклучоци од надзорната расправа за Законот за управување со Охридскиот Регион и спроведување на препораките од УНЕСКО – заклучоци што недвосмислено ќе им наложат на сите засегнати институции итно спроведување на сите препораки започнувајќи од приоритетните: мораториум за сите крајбрежни и урбани трансформации и справување со илегалните градби. „Тоа е ваша законска и историска обврска кон сите сегашни и идни генерации во Македонија, но и должност кон целиот свет“, укажуваат од еколошкото здружение на граѓани „Фронт 21/42“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Ангелов: До 13:30 часот се евидентирани 16 пожари на отворен простор

До 13:30 часот на 27 јули 2025 година, на територијата на државата се евидентирани вкупно 16 пожари на отворен простор, од кои осум се активни, шест се ставени под контрола и два се целосно изгаснати.
Како што информира директорот на Дирекцијата за заштита и спасување Стојанче Ангелов најтежок е пожарот на Планината Готен.
-Најсериозен и најкомплексен пожар со кој се соочуваме моментално е оној на планината Готен, која се наоѓа помеѓу општините Радовиш, Василево и Берово, изјави тој на прес-конференција.
Рече дека од страна на Радовиш, пожарот има развиен голем крак, кој од утрово е видлив и од патот Струмица–Радовиш, предизвикувајќи загриженост кај локалното население.
Додаде дека пожарот се шири во насока на населени места, а во текот на денешниот ден се очекува потенцијално приближување до селото Јаргулица, во зависност од насоката на ветрот.
Ангажирани се два хеликоптери на МВР: тип Bell 412 и Bell 212, и тие се активни од раните утрински часови до попладне.
Седум Пинцгауери на Дирекцијата за заштита и спасување, три „Хирмелини“ и 2 БТР-и, со планирано засилување во текот на денот, 50 припадници на Армијата се на терен од утрово. Има и пожарникарски единици од Радовиш, делумно од Струмица и околните општини како и Доброволци од селата, организирани ловци и месно население, чија примарна задача е одбрана на селата и имотите, во случај на проширување на пожарот.
Ангелов оцени дека сите сили и ресурси се ангажирани во борбата со огнот на планината Готен, кој моментално е најактивниот и најризичен пожар во државата. Истакна дела подготвени се дополнителни единици и средства за евентуално пресретнување на пожарот во насока на населени места.
-Со оглед на неповолните временски услови, и ограничената веројатност за врнежи, состојбата и понатаму се смета за критична и бара максимална мобилизација. Во моментов, на територијата на државата се води широка и интензивна борба со активни пожари на повеќе локации. Ангажирани се сите расположливи сили – пожарникари, припадници на Армијата, хеликоптери, теренски возила, доброволци – сите вложуваат натчовечки напори. Свесни сме дека за многу граѓани ова е ново, а за некои – за жал – веќе видено, но одамна заборавено искуство. Разбираме дека чувството на несигурност, страв и загриженост се сосема природни, особено кога огнот се приближува до домовите, изјави Ангелов.
Но, во овие моменти, додаде, најважно е сите заеднички, со трпение и разбирање, да се справиме со предизвикот.
Апелира до сите граѓани да се придржуваат кон упатствата на службите на терен, да не создаваат непотребна паника или притисок, да покажат трпение, дисциплина и доверба во надлежните и каде што можат и е безбедно – да помогнат или се приклучат на доброволни тимови.
Соопшти дека како дел од активната борба со пожарите низ државата, и натаму се водат интензивни теренски активности на повеќе критични точки.
Тоа се пожарите на планината Готен (општини Берово, Василево, Радовиш) каде пожарот се заканува да се прошири кон поквалитетна шума, што дополнително ја влошува ситуацијата.
На терен дејствуваат 40 припадници на Армијата, локални пожарникари од Берово, екипи од „Национални шуми“, на лице место се наоѓа заменик-директорот на „Национални шуми“, Кире Михаилов, кој ја координира акцијата, а има и поддршка од градоначалникот на Радовиш.
Во однос на пожарот кај село Косевица (Општина Македонска Каменица) се ангажирани локална противпожарна единица, јавно комунално претпријатие, доброволно противпожарно друштво и околу 30 припадници од месното население.
Засега пожарот е под контрола, но условите остануваат променливи.
Пожарот кај с. Неров (Крива Паланка, близу српската граница) кој избил вчера попладне, во близина на граничната линија активирани се два ертрактори, со по еден налет секој, еден „хермелин“, 20 припадници на Армијата се веќе на терен, а дополнителни 30 припадници се испратени поради влошување на состојбата.
Пожарот меѓу селата Црешево, Локвици и Крапа (Општина Македонски Брод) е активен повеќе од 10 дена, со екстремно тежок терен за гаснење. Досега се употребени ертрактори и хеликоптери, со ограничен ефект.
Ангелов рече дека непристапност на теренот во некои делови го оневозможува делувањето на сили од копно и дека има делумно ангажирање на локални пожарникари и вработени од „Национални шуми“
Ангелов истакна дека поради влошената и исклучително сериозна состојба со шумските пожари на територијата на државата, денеска бил активиран и Механизмот за цивилна заштита на Европската Унија.
-Оваа постапка е превентивна, со цел да испитаме дали постои можност некоја од државите-членки на ЕУ да ни понуди поддршка, особено во воздухопловни капацитети, бидејќи сили на терен (од земја) засега има доволно, истакна тој.
Меѓутоа, нагласи дела сите сили се веќе силно ангажирани и физички истрошени. Пожарите траат со денови, и секојдневната борба со огнот бара огромна физичка и психолошка сила. Возачите на специјалните возила, пожарникарите, припадниците на Армијата и сите доброволци се веќе на работ на издржливост, но продолжуваат со максимална пожртвуваност, за што заслужуваат целосна благодарност од целото општество.
Македонија
Хеликоптерска акција во Штип: Полициски службеници спасија повреден војник од борбата со пожарот

Во време кога летните горештини го зголемуваат ризикот од пожари, а бројот на активни огнени жаришта се зголемува ширум државата, секоја служба на терен има своја задача. Но, кога станува збор за спасување човечки живот, сите се еднакви – и тоа денеска уште еднаш се покажа на дело.
Полициски службеници со хеликоптерот „Агуста Бел 212“ на Министерството за внатрешни работи (МВР), денеска извеле драматично спасување на повредено лице на фронтот на пожарот.
– Во исклучително тешки услови беше извршено спасување на С.Н. од македонската Армија, припадник на Првата пешадиска бригада од Штип, кој несебично се бореше со огнената стихија. Полициските службеници уште еднаш ја покажаа својата хуманост и одговорност – порачаа од МВР.
Од Министерството информираат дека активностите на полициските хеликоптери продолжуваат и понатаму и ќе траат се додека пожарите на територијата на целата држава не бидат целосно изгаснати.
Овој чин потсетува дека борбата со пожарите бара координирано и солидарно делување на сите институции – и дека хуманоста и пожртвуваноста се клучни во заштитата на човечките животи и природата.
Македонија
На првиот состанок на Балканската платформа за мир во Истанбул учествуваше Муцунски

На покана на министерот за надворешни работи на Турција, Хакан Фидан, министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, вчера во Истанбул учествуваше на првиот состанок на Балканската платформа за мир. Настанот се одржа на иницијатива на турскиот министер Фидан, со учество на министрите за надворешни работи од земјите од Западен Балкан.
Како што се наведува во соопштението од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија, на состанокот се разговарало за европската интеграција, регионалната поврзаност, младите, образованието, одбранбената индустрија и други актуелни регионални прашања. Учесниците се согласиле дека платформата треба да продолжи и на лидерско ниво.
Во своето обраќање, министерот Муцунски ја истакнал определбата на државата за конструктивна регионална соработка како двигател на економскиот развој. Тој укажал на сериозните предизвици со кои се соочува регионот – ниска конкурентност на економиите, недоволна енергетска и инфраструктурна поврзаност и иселување на младите. Муцунски го посочил и отсуството на предвидлив и динамичен европски пат, потенцирајќи ја потребата од поголема одлучност и лидерство во процесот на интеграција на регионот во ЕУ, особено во актуелниот геостратешки контекст.
Како позитивен пример беше посочен Планот за раст за Западен Балкан, со акцент на неговиот потенцијал за носење конкретни придобивки за граѓаните и бизнисите. Муцунски ја истакна и инвестициската посветеност во коридорите 8 и 10, како клучни транспортни и енергетски врски меѓу Јадранското, Егејското и Црното Море, посочуваат од МНРиНТ.
Министерот подвлекол и дека регионот мора да вложува повеќе во човечкиот капитал, конкурентноста, туризмот, културата и образованието како предуслови за одржлив развој и поврзување.
Во обраќањето пред медиумите, министерот Фидан нагласи дека стабилноста на Балканот е приоритет за Турција и дека платформата има за цел решавање на регионалните проблеми преку зголемена соработка, енергетска стабилност и поврзаност.
На маргините на настанот, министерот Муцунски остварил и билатерална средба со својот домаќин, министерот Фидан. Разговорите биле фокусирани на билатералните односи, економската соработка, инвестициските можности и продлабочувањето на соработката во области од заемен интерес.