Култура
Македонската филхармонија новата година ќе ја помине на турнеја во Кина
На 12 јули во Античкиот театар во Охрид свечено ќе биде отворено годинешното Охридско лето со настапот на оркестарот на Македонската филхармонија, под диригентската палка на маестро Николае Молдовеану од Романија. Како солисти ќе се претстават извонредната певица, сопранот Елена Мошуц, и тенорот Калин Братеску од Романија, со изведба на арии од опери на Пучини, Гуно, Маскањи, Белини, Верди… Настапот на Охридско лето, всушност, ќе биде последниот концерт на Македонската филхармонија во сезоната што измина.
Новата концертна сезона 2018/2019, пак, ќе почне на 27 септември со името „Ново утро“ кога под палката на маестро Јерухам Шаровски од Израел ќе настапи фантастичниот француски пијанист Лука Дебарг, лауреат на престижниот натпревар „Чајковски“, еден од најбараните пијанисти на класичната музичка сцена. Дебарг ќе го изведе виртуозниот Концерт за пијано и оркестар бр. 2 од Сергеј Прокофјев, а оваа вечер ќе биде изведена и славната Фантастична симфонија од Хектор Берлиоз.
Директорот на Македонската филхармонија, Виктор Илиески, на прес-конференција ја најави целосната програма за новата сезона, која може да се види и на официјалната веб-страница на Македонската филхармонија – www.filharmonija.mk.
„Со голема радост го најавуваме свеченото отворање на новата сезона и со огромно задоволство најавуваме дека целосната програма за следната концертна сезона 2018/2019 е завршена“, рече Илиески. „И во новата музичка година ветуваме врвни, извонредни солисти и диригенти од светската музичка сцена, најавуваме интересна, атрактивна, комплексна и премиерна програма, најавуваме настани што ќе бидат незаборавни. Со оглед на имињата што ќе ги донесеме на нашата сцена, се надевам на поголемо интересирање од страна на публиката“.
Од другите концерти во новата концертна сезона 2018/2019 Илиески го издвои веќе следниот концерт по отворањето, кој ќе се одржи на 12 октомври со наслов „Хармонија мунди“, а кога под диригентската палка на маестро Емил Табаков ќе биде изведено грандиозното дело „Планети“ од Холст, дело што кај нас ќе доживее и специјална визуализација, која, рече Илиески, „се надеваме ќе биде атрактивна за публиката“. Ја издвојувам и изведбата на Бетовеновата Деветта со маестро Густав Кун од Австрија и фантастични солисти и хор како еден од грандиозните проекти, потоа настанот „Музика на платно“, кој ќе донесе филмска проекција со музичка изведба во живо од страна на оркестарот, што е уште еден импресивен настан, потоа концертот посветен на рускиот гениј Дмитриј Шостакович со славниот виолончелист Даниел Милер Шот, кој веќе гостуваше во Скопје и направи незаборавен концерт.
Илиески ги најави и настапите на магичниот руски виолинист Вадим Репин, на врвниот тромбонист Џозеф Алези, концертот на атрактивното и виртуозно дуо кларинети Гурфинкел, кои ќе настапат на гала-новогодишниот концерт, настан за кој, како што рече, публиката веќе е заинтересирана за купување билети. Инаку, членовите на дуото Гурфинкел ќе настапат и како солисти на турнејата во Кина. Потоа, го најави настапот на интересната Луси Хорш на барокна флејта, концертот на големиот руски пијанист, еден од најдобрите денес, Борис Березовски, кој во иста вечер ќе изведе два концерта за пијано од Шостакович и Прокофјев и кој ќе одржи и еден камерен концерт, како и концертот на уште еден врвен руски пијанист, Андреј Гугнин, со Концерт за пијано од Лист.
На сцената, рече Илиески, ќе застанат уште тројца извонредни виолинисти – Бенџамин Шмид од Австрија, Сојанг Ју од Кореја и Баиба Скриде од Латвија, а најави и уште еден интересен проект со настап на контратенор, како и уште еден грандиозен проект со изведба на Вердиевиот Реквием. Нема да изостанат и традиционалните концерти на Македонската филхармонија, настапот на манифестацијата Денови на македонска музика, концертите „Звукот на идната генерација“ и „Младите доаѓаат“, посветени на младите музички уметници, концертот во Градскиот парк „Филхармонија на отворено“, како и концертот по повод Денот на вљубените.
Се разбира, и оваа година, додаде Илиески, покрај делата од класичната литература и современи премиерни дела, програмата ќе биде збогатена со композиции од македонски автори, а на подиумот со Македонската филхармонија ќе застанат и фантастични македонски солисти, меѓу нив и Ѓорѓи Цинциевски на контрабас, Нина Костова-Јаневска на пијано, Милан Силјанов како вокален солист, како и нашите диригенти Борјан Цанев, Сашо Татарчевски, а првпат со Филхармонијата ќе диригира Виктор Митревски, кој доаѓа од школата од Виена. Ќе бидат изведени и македонски дела од автори како Сони Петровски, Владимир Николов, Љубомир Бранѓолица…
„Покрај комплексната редовна програма, со голема радост сакам да најавам и дека оваа година, по навистина долго време, Македонската филхармонија ќе оствари три мошне значајни турнеи. Првата е во Казахстан со Камерниот оркестар на Македонската филхармонија по повод државниот празник 8 Септември, а можно е со наш концерт да биде отворен Конзулатот во Алмати. Веќе ја најавивме големата турнеја во Кина кога оркестарот на Македонската филхармонија во неколку градови ќе одржи 7 концерти, во декември и јануари, како и турнејата во Шпанија, која ќе се одржи на 30 октомври и 1 октомври во Сарагоса и Хуеска. На сите турнеи ќе се претставиме со интересна програма и ќе дадеме сè од себе да се покажеме во најдобро светло“, истакна Илиески.
Се разбира, покрај главната програма, односно концертите што ќе се одржуваат во големата сала, меѓу нив и детските концерти, Македонската филхармонија најави и интересни настани што ќе се случуваат во малата камерна сала, а која, рече Илиески, сè повеќе добива на значење во македонскиот музички културен амбиент.
Со новата програма Македонската филхармонија ќе ја почне сезоната и со нова маркетиншка кампања и со нов слоган „Високи вибрации“.
Македонската филхармонија за редовните посетители на концертите ќе овозможи блок-билети, во кои ќе бидат вклучени сите концерти, по цена од 9.000 денари, а кои ќе може да се набават до 20 септември. Исто така, Македонската филхармонија новата концертна сезона ќе ја почне со кампањата „Без мобилни“, која, рече Илиески, треба да ја зголеми свеста кај посетителите да не ги користат своите мобилини телефони за време на музичките настани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Oдржана манифестацијата „Миладиновско слово“ во Струга
Во НУ Центар за култура „Браќа Миладиновци“ во Струга, денес се одржа традиционалната манифестација „Миладиновско слово“, организирана од Фондацијата „Браќа Миладиновци“. Настанот годинава беше посветен на јубилејните 215 години од раѓањето на Димитрија Миладинов и 195 години од раѓањето на Константин Миладинов.
Свечената програма започна со поетско-музички рецитал за делото на Димитар Миладинов, кој беше изведен од Христијан Миладинов. По него следуваа рецитали на повеќе песни од Константин Миладинов, интерпретирани од млади рецитатори и учесници на конкурсот.
Манифестацијата официјално ја отвори претседателот на Фондацијата „Браќа Миладиновци“, Ристе Миладинов, кој во својот говор истакна дека зачувувањето на делото на Миладиновци претставува силен столб на македонската книжевна и културна традиција.
Главната награда „Миладиновско слово“ годинава ѝ беше доделена на хрватскиот поет Дамир Марас, за неговиот поетски придонес и учество со творба инспирирана од Миладиновото наследство.
Признанието за ,,Македонски автор на годината” му припадна на Мирко Томоски, додека наградата „Млад автор на годината“ ја доби Мила Бојческа, која настапи и со свое авторско читање.
Во рамките на чествувањето беше промовирана и новата збирка песни создадена по повод распишаниот конкурс, со посвета на Миладиновци и нивното непрекинато влијание врз македонската и словенската книжевност.
Настанот заврши со поетско дружење и оддавање почит кон богатото културно наследство што го оставија браќата Димитрија и Константин Миладинов.
концерти
„Медитеранска магија“: Концерт за две пијана и четирирачно пијано на дуото Аврамовска–Мариновски
Во Салон 19 19, на 26 ноември 2025 година со почеток во 19:19 часот, ќе се одржи концертот „Медитеранска магија“ — музичка вечер посветена на јужниот медитерански дух, во изведба на дуото Аврамовска–Мариновски. Наратор на концертот ќе биде Мимоза Рајл.
Публиката ќе има можност да доживее ретко музичко патување исполнето со сончеви ритми, страст и виртуозност. На програмата се дела од италијански, француски и шпански автори, како и премиерни изведби и специјално подготвени аранжмани.
Програма:
Жорж Бизе – Свита „Арлезијанка“ бр. 2
Жорж Бизе – Свита „Арлезијанка“ бр. 1
Ернесто де Куртис – Non ti scordar di me (солист: Илија Белистојановски)
Rodolfo Falvo – Dicitebcelli (солист: Илија Белистојановски)
Г. Росини – Увертира „Крадливата страчка“
Исаак Албениз – Rapsodia Española
Дуото, активно веќе девет години, има бројни настапи во Македонија и во странство — меѓу кои Турција, Бугарија и САД. Нивната работа е посветена на спојот меѓу македонската традиција и современиот музички израз, со концертни програми што ја освојуваат публиката со емоција и уметничка длабочина.
„Медитеранска магија“ ветува вечер исполнета со топлина, енергија и дух на јужниот Медитеран — музика која ги надминува границите и допира директно до публиката.
Култура
„Лет над кукавичкото гнездо“ не може да се замисли без Николсон, но улогата не била наменета за него
Иако од денешна перспектива изгледа речиси невозможно некој да одбил улога во славниот филм „Лет над кукавичкото гнездо“, тоа сепак се случило.
Адаптацијата на Милош Форман денес со право се смета за еден од најдобрите филмови некогаш снимен, а тој филм едноставно е незамислив без Џек Николсон во улогата на Рендал Мекмерфи.
„Лет над кукавичкото гнездо“ стана дури вториот филм во историјата на Оскарот што ја освои „големата петорка“ — наградите за најдобар филм, најдобар режисер, најдобар актер, најдобра актерка и најдобро адаптирано сценарио.
Џек Николсон и неговата незаменлива улога
Џек Николсон беше во извонредна форма како Рендл Мекмерфи, во улога која без проблем се вбројува меѓу најдобрите во американската кинематографија. Рамо до рамо со него беше и Луиз Флечер како сестра Рaчед. Нивната динамика била оформена со таен пристап кон ликовите, за кој знаеле само нив двајцата за време на снимањето.
Кирк Даглас копнеел по улогата
Мнозинството што го гледале филмот знаат дека Кирк Даглас копнеел по главната улога, затоа што претходно ја играл на Бродвеј, но во семејството настанал раздор кога неговиот син Мајкл Даглас го исклучил од конкуренција, бидејќи веќе бил престар за таа улога. Мајкл Даглас освои Оскар како продуцент на филмот, но требало време нивниот однос да се опорави, пишува „Фар аут магазин“.
Ѕвездата на „Спартак“ сакал да ја предводи актерската екипа, но улогата не му била понудена, а неколку други актери биле повикани да ги толкуваат Мекмерфи и сестра Рачед. Тие ја одбиле можноста — веројатно подоцна горко жалејќи, бидејќи Николсон и Флечер ги освоија своите награди.
Актерите кои ги одбиле улогите на Мекмерфи и сестра Рачед
„Знаете, Џин Хекман ја одби улогата“, изјавил помладиот Даглас за „Ентертејмент викли“.
„Мерлон Брандо ја одби. Милош некое време имаше луда идеја за Берт Рејнолдс.
Џејмс Кан исто така бил меѓу актерите кои ја одбиле улогата на Мекмерфи, отворајќи му го патот на Николсон да ја испорача улогата која му го донесе првиот од неговите три Оскари.
Тешката потрага по совршена сестра Рачед
Пронаоѓањето на совршената актерка за улогата на сестра Рачед исто така не било лесна задача, особено поради околностите кои ја следеле конечната одлука за Луиз Флечер.
„Секоја глумица, секоја позната глумица ја одби таа улога, затоа што во 1973/74, во време на Движењето за ослободување на жените, не беше ‘кул’ да се игра негативец. Не беше ‘кул’ да се игра кучка“, објаснил Даглас.
„Така и Џералдин Пејџ и Ен Бенкрофт, вкупно пет глумици, ја одбија улогата. Луиз Флечер имаше мала улога во Алтмановиот ‘Thieves Like Us’ и сними пробна сцена за нас. Беше совршена, но имаше тивок глас. Знаете, тивок глас, но оние челични сини очи за кои пишува Кен Кизи во книгата. Беше прекрасна жена и се појави од никаде.“
Лили Томлин првично била избрана за сестра Рачед, додека Флечер се подготвувала повторно да работи со Алтман на филмот „Nashville“. На крајот тие две ги замениле местата.
Може да се каже дека сè испаднало токму како што требало.

