Култура
Почнаа реконструкцијата и санацијата на Чифте амам

Почна првата фаза од санацијата на објектот Чифте амам, еден од четирите објекти на НУ Националната галерија на Македонија (заедно со Даутпашиниот амам, „Мала станица“ и Спомен-куќата на Лазар Личеноски). Според Лазар Шуманов, проектант на „Основен проект за санација на оштетувањата од влага (ентериер и екстериер), заштита од продор на атмосферска вода, воведување систем за вентилација на ентериерот, заштита од УВ-зрачење и оградување на културното добро Чифте амам во Скопје“, во оваа фаза, во рамките на одобрените средства од Министерство за култура, ќе се опфатат приоритетните проблеми од сите наведени со цел нивно долготрајно решавање.
Во оваа фаза ќе бидат изведени следните зафати:
– санација на покривот со изведба на хоризонтални и вертикални олуци за одбрана од атмосферски води;
– изведба на дренажен канал на источната страна на објектот (екстериер);
– санација на сите оштетувања од влага во ентериерот (депоа, изложбен простор), со изведба на специјална заднина со панели по должината на западниот периметрален ѕид;
– пренамена на простории во функционален изложбен простор со визуелен контакт со хипокаустот и дислокација на портирницата;
– изведба на заштитна покривна конструкција на надворешната источна страна врз огништето;
– санација на громобранската инсталација.
Сите зафати на објектот Чифте амам се одвиваат во согласност со конзерваторското одобрение за санација на оштетувањата од влага (ентериер и екстериер), заштита од продор на атмосферска вода, воведување систем за вентилација на ентериерот, заштита од УВ-зрачење и оградување на Чифте амамот во Скопје, издадено од Управата за заштита на културното наследство.
Реконструкцијата и санацијата на овој значаен културно-историски споменик, редок споменик на исламската архитектура, кај нас е предвидено да траат два месеца, а според договорот за јавна набавка на работи од страна на набавувачот НУ Национална галерија на Македонија, изведувач е Друштвото за промет, производство, транспорт и услуги „Макаус“. Инвеститор на целиот проект е Министерството за култура.
Објектот е ставен под заштита со решение бр. 209 од 10.8.1957 година, издадено од Републичкиот завод за заштита на спомениците на културата, и решение бр. 15 од 2.11.1967 година, издадено од Заводот за заштита на спомениците на културата на град Скопје.
Амамот е граден во втората половина на 15 век како завештание на Иса-бег со површина од 1.056 квадратни метри Првпат се споменува во вакуфнамата на Исабеговата џамија во 1531 година. Тешко бил погоден со земјотресот од 1963 година, но подоцна во 2000 година амамот е обновен и ѝ е доделен на користење на Уметничката галерија Скопје во функција на мултимедијален изложбен простор.
Амамот името го добил од турскиот збор чифт (турски: çift; со значење парен, двоен) поради тоа што неговата градба спаѓа во групата двојни амами и се состои од два безмалку идентични дела со одвоени влезови за мажи и жени. Во чест на наредбодавецот за негова изградба, Иса-бег, познат е и со името Исабегов амам, а познатиот патеписец Евлија Челебија во своите записи го нарекува нов амам.
Објектот е редок пример на Балканот со голема архитектонска вредност, која денес не може да дојде до израз бидејќи амамот речиси целосно е опколен со дуќани. Тој претставува монолитна градба, а при неговата изградба особено се водело сметка за функционалното единство и надворешното обликување. Граден е во ист стил како и другите исламски градби од тоа време со користење камен, тули и малтер. Во него доминираат две големи куполи и повеќе помали кои ги засводуваат многуте соби. За разлика од другите двојни амами, машкиот и женскиот дел во Чифте амам се спојуваат во делот за капење.
По завршување на зафатот од првата фаза на санација и реконструкција на Чифте амамот, ќе пристапиме кон реализација на проектот за внатрешно и надворешно осветление на овој прекрасен и единствен по концепт галериски простор.
Во периодот на изведување на санацијата објектот Чифте амам ќе биде затворен за посета.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Oтворен фестивалот „Македокс“ – во следните денови над 75 филмови на 5 локации

Високо кренати главици кромид во рацете на екипата и волонтерите е традиционалниот поздрав до публиката на отворањето на фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“. Годинава фестивалот беше отворен на 21 август во Куршумли ан.
На отворањето на 16-тото издание на „МакеДокс“ во името на екипата се обратија Сара Ферро и Дарко Набаков, кои прво упатија благодарност до публиката што беше присутна во Куршумли ан на отворањето на „МакеДокс“ под мотото: „Кому му е гајле за реалноста?“
– Во овие осум дена, на пет различни локации, ќе можеме заедно да погледнеме повеќе од 75 филмови, да учествуваме во бројни дискусии со авторите по проекциите, да бидеме дел од два мастер класа, две изложби, пет дискусии под смоквата, три денови со документарнaта индустрија и, секако, да слушнеме многу ноќни приказни – истакна Сара Ферро.
– Живееме во време во кое вистината се менува побрзо отколку што можеме да ја сфатиме. Во време кога границата помеѓу фактите и фикцијата станува сè потенка. Затоа потребата да гледаме на работите внимателно, креативно, критички и со грижа никогаш не била поголема – додаде Дарко Набаков.
Двајцата изразија особена благодарност до две иницијативи што одлучија да берат гајле за сите нас, а не само за себе. Најпрвин, SupportKochani, за сè што направија за повредените од трагедијата во Кочани, и потсетија дека сметките за донација остануваат отворени. Втората благодарност ја упатија на луѓето од „Спас за Дошница“, кои неуморно се грижат за сите нас, за да живееме во здраво и природно опкружување.
На програмата на првата вечер беа краткиот документарен филм „Бардо“ на чешката авторка Вјера Чакањова и долгометражниот документарен филм „Само на земјата“ на Робин Петре. Во музичкиот сегмент „Ноќни приказни“, акустичен концерт одржа гитаристот Мухамед Ибрахими, додека полноќната музичка програма продолжи со диџеј-сет на Шурбе.
Фестивалот на креативен документарен филм „МакеДокс“ се одржува од 21 до 28 август со програма распоредена во Куршумли ан, Музеј на Македонија, Сули ан, МКЦ и „Лабораториум“ во Скопје. Мото на 16. „МакеДокс“ е „Кому му е гајле за реалноста?“. На фестивалот ќе бидат прикажани 75 документарни филмски остварувања, а се очекува присуство на околу 100 гости од странство.
Целосната програма може да се пронајде на официјалната веб-страница на „МакеДокс“ (www.makedox.mk), а може да се симне и фестивалската апликација.
Партнери на „МакеДокс“ се ППФП, МКЦ – Младински културен центар, Кинотека на Република Северна Македонија и фестивалската мрежа „Doc Around Europe“.
Шеснаесеттото издание на „МакеДокс“ е поддржано од Агенција за филм на Република Северна Македонија, Програмата МЕДИА на „Креативна Европа“, Институтот „Јунус Емре“ – Скопје, Амбасада на Франција, Француски институт, Амбасада на Кралството Холандија, Австриска Амбасада, Казино Австрија, Грчки филмски центар, Гете институт, Скопско смут, Амбасада на Република Чешка, Чешкиот културен центар во Софија, Младинскиот културен центар, Музеј на Македонија, Археолошки музеј, Факултет за ликовни уметности, такси „Глобал“.
Медиумски покровители на 16. „МакеДокс“ се МТВ – Прв програмски сервис, Слободен печат, Нова Македонија, Еспресо.мк, МКД.мк, УМНО.мк, СДК.мк (Сакам да кажам.мк), Плус Инфо, Окно, Офф.нет, Е-магазин, Лице в лице, Радио МОФ, Радио Џез ФМ, Радио Канал 103, Радио Антена 5, Радио Бубамара, Лајф Радио, Поп-ап, Види Вака, Гледај.мк, Кајгана Медиа, Култура Бета, Трн, Блен.мк и Медуза.
Култура
Погребана Габи Новак, на легендарната пејачка ѝ беше исполнета последната желба

Легендарната пејачка Габи Новак, чиј глас ги одбележа животите на генерации од цела поранешна Југославија, почина на 11 август.
Габи Новак беше погребана на Мирогој во семејната гробница. Нејзиниот погреб беше одржан во понеделникот во кругот на семејството, во крематориумот во Загреб, во согласност со нејзините желби, јавуваат денес хрватските медиуми.
Нејзината урна беше поставена во семејната гробница на Мирогој, каде што беа погребани нејзиниот сопруг Арсен Дедиќ, синот Матија Дедиќ и мајката Елизабета Рајман.
Култура
Изложбата „Македонска глаголица – Визуелни рефлексии“ на Лазе Трипков во рамките на Струшките вечери на поезијата

Во рамките на програмата на 64-тите Струшките вечери на поезијата во хотел Дрим беше отворена изложба „Македонска глаголица – Визуелни рефлексии“ – Лазе Трипков, кој е и автор на визуелните материјали, плакатот и изложбениот материјал на ова Фестивалско издание.
На изложбата претставени се 10-тина графички дизајнирани плакати со македонската глаголица.
„Моите дела се одредена рефлексија на тоа што треба да претставува самиот знак. Кога ќе го погледнете плакатот треба да пробате да ја разберете логиката на знакот. Тоа не се хиероглифски форми. Тоа се форми кои метафорички ја пренесуваат суштината на Библијата. Аз буки вједи, добро јест живјети, значи оној кој ги разбира буквите, знае да ги препознае и зборовите и ќе биде поблиску до Бога и ќе живее. Тоа била практично, нашиот живот е толку испревртен, предоминантен со технолошки оптеретувања, а тие едноставно пришле на тоа со голема логика и сенс. Со многу широко разорање направиле еден знаковен систем кој требало да ги образува сите словени“, вели Трипков.
Глаголицата за него, не е само елемент кој што живее во форма на изложба, туку глаголицата од пред три години ја префрлил во виртуелна реалност.
„Сметав дека начинот на кој што таа ќе кореспондира со публиката ќе биде подобро за директно да се доживее да се транскрибира тоа чуство, таа емоција која што таа ја носи до секој поединец што ќе го користи виорот. Со тимот на Галактик Омнивор ја развивме целата таа идеја. Заинтресираните имаа можност преку уред, очила да го доживеат тоа чуство од 9-ти век. Идејата е да се вратиме назад во 9 век со историски контекст, но со современа димензија која ќе може повеќе да го приближи на нашите денешни согледувања. Со виртуелната реалност сакаме да предложеме еден поинтерактивен пристап каде ќе кажеме дека уметноста и културното наследство одат рака под рака со технологиите. Ако не ги пратиме технологиите можеме и назад да останеме“, дециден е авторот.