Култура
Филмските работници барале репарација на камерата на Манаки, но немало средства
Фестивалскиот ден во Битола денеска започна со прес-конференција на тимот кој го работеше филмот „Љубовникот“ што беше прикажан синоќа на свеченото отворање на фестивалот.
„Одличното мало филмче со голема идеја – „Љубовникот“ имаше светска и македонска премиера, но после ова секако ќе биде претставен и на други фестивали. Денеска фестивалската атмосфера ја исполни добро чувството дека имавме светска премиера на убав филм, кој неговите продуценти во најскоро време ќе го пласираат на некој од светските фестивали, бидејќи тој секако ќе допре со својата универзалност и јазик до срцата на пошироката публика бидејќи навистина има едно и носталгично, омажовско свртување кон она што бил некогаш стариот добар филм и она што значи сегашно некакво видување на филмот, со технолошките спојувања на процесите за да се направи едно вакво дело“, рече Благоја Куновски – Доре, претставувајќи го филмот.
На средбата со новинарите присуствуваа режисерот и сценарист, Игор Иванов – Изи, кинематограферите Дејан Димески и Томи Салковски и актерите Наталија Теодосиева и Сашо Петровски.
За идејата за снимање на „Љубовникот“ говореше режисерот и сценарист Игор Иванов.
„Ова е една постара идеја. Овој филм сакавме да го направиме поодамна. Сценариото е напишано уште во 2009 година. Го напишав во еден здив, ми дојде од некаде оваа идеја и размислувавме со Томи дека е најдобро да се реализира со камерата на браќата Манаки. Тоа што сакавме да го направиме е да направиме еден постмодерен акт и да не биде само филм по себе, туку да биде нешто што на филмот му е прикачено дополнително како ПР случување, нешто што има врска со јавноста и на тој начин да функционира тоа како дело. За таа замисла да биде целосна сакавме да ја репарираме камерата на браќата Манаки, дури доаѓавме овде во Битола со Томи и со почитуваниот Драган Салковски, кој правеше инспекција на камерата, проверуваше дали е во ред, какви се запчаниците, објективот 16 милиметарски…итн. Сакавме сето тоа да го направиме и со таа камера да го снимиме филмот, но тоа не се случи поради буџетски ограничувања. Бидејќи тој процес навистина не може да влезе во буџетот за еден краткометражен филм и потоа размислувавме што и како понатаму, Томи ме праша дали би аплицирале со овој филм повторно, јас се согласив, Агенцијата за филм овозможи средства и ете го снимивме овој филм со стандардна техника од денешно време, со „ари алекса“ камера. Сакавме да направиме едно, испадна друго, но се разбира дека дестинацијата на овој филм беше секогаш „Манаки“. Секогаш имавме идеја да го промовираме овде и многу ми е драго што се случи вчера, девет години по иницијалната идеја“, рече Иванов Изи.
Кинематограферот и продуцент на филмот, Томи Салковски говореше за соработката со Драган Салковски и идејата да се снима со камерата на браќата Манаки.
„Целата идеја филмот да се снима со камерата на браќата Манки беше изводлива, но сепак многу скапа. Имавме доста разговори со „Маџар филм“, добивме многу поволни услови, но во моментов во светот се помалку се работи на филмска лента. Целиот процес е доста поскап, поготово за овие мали филмови, кои се еден вид на егзибиција. Ние сакавме да работиме со нешто што е старо, што стои во архива. Овде за време на Фестивалот камерата е изложена како експонат, а ние сакавме да ја репарираме, а тоа не е лесно и повлекува дополнителни трошоци, но мислам дека тоа треба да се направи во иднина, еве ова нека биде една иницијатива оваа камера да се репарира и да се врати во функција, бидејќи таа не е само наша македонска, туку и балканска историја за почетоците на кинематографијата“, истакна Томи Салковски.
„Бидејќи снимавме со камера „Ари алекса“, се решивме сето тоа да го направиме како една игра, да направиме заеднички проект со Изи, со Дејан и Салко. Беше многу интересно и многу лесно од аспект на кинематографер, во споредба со онаа првичната идеја и задача што ја имаве замислено, заклучи Томи Салковски.
Тој се заблагодари на Агенцијата за филм на Република Македонија, на Фестивалот „Браќа Манаки“ што го прикажа овој филм на отворањето и истакна дека се надева оти филмот, иако е специфичен сам по себе, ќе има интернационале живот.
Дејан Димески, минатата година освори „Бронзена камера 300“ за филмот „Жаба“, а годинава е дел од тројцата кинематографери на филмот „Љубовникот“. Тој се осврна на соработката со Драган Салковски, ветеран во македонската кинематографија, кој со задоволство го пренесува своето искуство на помладите и за процесот на снимање.
„Драган Салковски седеше зад мониторот заедно со Изи и секогаш ни кажуваше идеи, имаше постојано свои коментари во однос на композицијата, на структурата, затоа што филмот се снимаше на „ари алекса“, но сите монитори беа завртени на црно-бело. Инаку, јас во својот окулар гледав во колор. И така се случуваше да има интеракција, па се враќавме да видиме како изгледа снимениот материјал. Претходно ги избравме сите тоналитети за да може да ја доловиме таа фотографија на тој штимунг на таа црно-бела фотографија и соработката беше прекрасна. Инаку, со Томи заедно дипломиравме, а со Драган Салковски се знаеме од кога се занимавам со оваа професија така што сето ова беше едно прекрасно искуство“, рече Димески.
На прес конференцијата присуствуваа и актерите Наталија Теодосиева и Сашо Петровски, а општ беше заклучокот дека тој е одличен како идеја дека сепак љубовта победува.
Наталија Теодосиева рече дека ова било прекрасно искуство.
,,Досега немам работено такви сцени, Не сме имале прилика така да работиме. Со Сашо имавме неколку проби, две до три проби со акробациите, лесно се работи со него бидејќи тој е професионалец и мислам дека многу добро се снајдовме како изведувачка и актерска двојка”, рече Наталија.
Сашо Петровски е професионален акробат. „Имав неколку сцени во кои направив точно тоа што ми го кажаа и мислам дека испадна добро. На прашањето во каква состојба ја затекнале камерата на браќата Манаки и колку би чинела нејзината репарација, Томи Салковски истакна дека камерата има проблем со објективот.
„Објективот е фиксиран, но механизмот функционира беспрекорно. Оставена е во добра состојба. Требаше да се направат мали интервенции и проби. Да не се направеа тие проби теоретски ние не можевме да дојдеме до точна пресметка. Се прават проби, се снима материјал се носат во лабораторија и после тоа стручни лица врз основа на снимениот, експонираниот материјал проценуваат што треба точно да се направи. Немавме некои точни пресметки, само апроксимации кои беа поголеми од буџетот кој беше доделен од Агенцијата за филм, така што одлучивме да не навлегуваме во посериозни елаборати во поглед на репарацијата. Инаку објективот е своевиден камкордер и за него е потребна репарација, треба да се прати во „Цајс“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Слугинките“ на Агнес Нокшиќи и ВР перформанс вечерва на МОТ
Текст и танц низ 15 сцени, вешто споени во кореографско – драмско дело кое ја има улогата на театарско огледало, во кое не само што ќе се огледаат „Слугинките“ на Жан Жане, туку режисерката Агнес Нокшиќи овозможува да се огледа и секој еден од публиката.
Приказната го истражува сложениот однос љубов-омраза помеѓу две слугинки, госпоѓа и господин. Заробени во циклуси на ропство и фантазија, слугинките копнеат по слобода, но остануваат врзани од своите желби и угнетувачката динамика на моќта.
„Текстот „Слугинките“ е избран поради сложените односи на моќ, желби и постојано менување на улогите, што отвора богат простор за истражување. Материјалот дозволува игра, претерување, промена на енергиите и слободно движење меѓу фикцијата и реалноста. Делото ја открива тенката линија меѓу сериозност и апсурд, создавајќи можност за продлабочена креативна работа и силна перформативна изразност“ – открива режисерката Нокшиќи.
Како и во животот, некои го користат своето страдање не како рана, туку како оружје, извртувајќи ја својата жртва во контрола, манипулирајќи, заплашувајќи – барајќи сочувство, а не покажувајќи никаква.
Во ова театарско огледало секој се одразува, па можеби некои ќе се препознаат себеси, а другите ќе погледнат настрана, а пак некои ќе откријат дека нивниот стисок никогаш не бил толку силен како што замислувале.
Претставата ќе се случи во МКЦ – клуб ресторан, а во неа играат Арбнора Адеми, Блендон Ахмети, Доника Ахмети и Агнес Нокшиќи.
Меѓудругото, вечерва на 50.МОТ ќе се одржи и ВР перформанс, проект на Нина Николиќ и Борјан Стојков, а во продукција на Ехо Анимато (Белград), LOOP (Атина) и Oyoun (Берлин), премиерно изведена во Берлин, мај 2025, спојувајќи ја технологијата и активизмот за преосмислување на театарот како простор за еколошка и емоционална поврзаност во рамките на проектот PROSPER кофинансиран од Европската Унија.
„Ехо од длабочината“ е имерзивен ВР перформанс што поетски ја истражува еколошката ранливост на Охридското Езеро – едно од најстарите езера во Европа, но и најбогато со биодиверзитет. Спојувајќи виртуелна реалност и жива перформативност, делото ја поканува публиката да нурне под површината во кревкиот подводен свет и да се замисли над односот меѓу човекот и природата. Создадена во рамки на меѓународна резиденција со осум уметници, изведбата обединува дигитална слика, звук и телесно раскажување приказни, поттикнувајќи емпатија и еколошка свесност. Перформансот завршува така што публиката ќе има можност да испрати лични пораки до граѓаните на Охрид, создавајќи симболичен мост на прекугранична солидарност.
Во него играат Саша Ханџиќ, Маја Зеќо и Благој Веселинов.
Култура
Гала концерт во Националната опера и балет со светски познатата оперска дива Инва Мула на 28 ноември
На сцената на Националната опера и балет на 28 ноември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, ќе се одржи Гала оперски концерт на кој ќе настапи светски познатата оперска дива Инва Мула, заедно со Дешира Амети-Крлиу (сопран), Исмет Вејсели (тенор) и оркестарот на МОБ, под диригентската палка на Иван Еминовиќ, а во режија на Дејан Прошев.
Инва Мула, сопран е едно од најистакнатите имиња на современата оперска сцена. Родена во уметничко семејство во Албанија, таа многу рано го започнува своето музичко образование, истакнувајќи се како исклучителен вокален талент со лирска прецизност и емоционална длабочина. Во текот на својата блескава кариера настапувала на најпрестижните оперски сцени во светот, вклучувајќи ги Париската опера, Миланската Скала и Метрополитен опера, во соработка со врвни диригенти и режисери.
Нејзиниот уникатен и препознатлив глас ѝ донесе светска популарност и надвор од оперската уметност: таа го позајми својот глас за ликот на Дивата во култниот научно-фантастичен филм „Петтиот елемент“ (1997).
На програмата на концертот се вклучени избрани дела од оперската класика на Џузепе Верди, Лео Делиб, Џакомо Пучини, Жорж Бизе, Жак Офенбах и други автори.
Култура
Нов роман на Венко Андоновски, различен од сè што напишал досега – „Александар јава на запад“
Во издание на Издавачки центар ТРИ денес пристигна најновото дело на Венко Андоновски, „Александар јава на запад“.
Андоновски е автор, меѓу другото, на 2 книги поезија, 3 книги раскази, 5 романи, 1 прирачник за креативно пишување, 18 изведени театарски пиеси и 1 сценарио за игран филм. И покрај целиот овој опус, „Александар јава на запад“ не припаѓа во ниту една од овие категории. Станува збор за фасцинантна фарса и ведра гротеска напишана со брутална смелост и пародиски означена со жанрот „чекајќи роман“.
Со овој „нов жанр“ Андоновски се разликува од самиот себеси и од сè што досега напишал како романсиер, а истовремено потсетува на сјајните моменти од неговите комедии и фарси, кои беа хитови цели две децении на нашите театарски сцени.
Содржината на романот го следи текот на еден необичен настан – оживуваат два споменика на скопскиот плоштад, оној на Александар и оној на Гоце Делчев, па тргнуваат да видат како денес изгледа светот.
Од Издавачки центар ТРИ најавуваат промоција на почетокот на декември, со очекување дека и оваа книга ќе стане популарна како неговите останати остварувања, што го прави еден од најчитаните домашни автори во Македонија. „Папокот на светот“ досега е печатена во 15 000, а „Вештица“ во 11 000 примероци.
„Кандид во земјата на чудата“ беше на репертоарот на Драмски театар цели седум години, со над сто изведби. Со оглед на тоа што е напишан со динамика што потсетува на сцена и се чита како да се гледа, се очекува дека и овој роман ќе добие слично, ако не и поголемо внимание и ќе изврши големо влијание, со потенцијал да биде препознаено и надвор од нашата книжевна сцена.
Венко Андоновски е веќе преведен на десетина јазици, меѓу кои на англиски, француски, руски, унгарски, грчки, словенечки, хрватски, српски, бугарски.

