Македонија
Град Скопје презентираше програма за заштита на животната средина
Во салата на Советот на Град Скопје денеска се одржа презентација на програмата на активности од областа на заштитата на животната средина и природата на подрачјето на Град Скопје за 2019 година, со цел запознавање на јавноста со планот на мерки што ќе се преземат во сферата на заштитата на животната средина.
На презентацијата свои излагања имаа Никола Наумоски, раководител на секторот за поддршка на градоначалникот, Лилјана Ончевска Наџинска и Никола Јовановски, помошници-раководители во секторот за заштита на животата средина на Град Скопје.
„Минатогодишниот буџет за животна средина на Град Скопје беше дотогаш најголемиот буџет издвоен за оваа намена. За 2019 се предвидени 186,2 милиони денари, што е 30% зголемување од минатата година, и со што се надминува ветувањето од 3,5% од вкупниот буџет посветен на животна средина дадено пред изборите во 2017 година“ – изјави денеска во своето обраќање Наумоски.
Во оваа сфера, освен секторот за заштита на животата средина, се вклучени и други сектори од градската администрација. Секторот за комунални работи, каде што се опфатени зеленилото, јавната хигиена, управувањето со отпадот, урбаната зоологија, потоа секторот за ЛЕР со одделението за енергетска ефикасност, секторот инспекторат со инспекторите за животна средина и др., како и секторите кои индиректно, преку реализирање на своите ресорни активности, влијаат врз подобрување на животната средина, на пример секторот за сообраќај, секторот за меѓународна соработка и др.
„Познато е дека градовите се главни мотори на националниот просперитет и економскиот раст, безмалку секаде во светот. Скопје не е исклучок во тоа и е главен мотор на националниот економски живот, но ваквата ситуација влијае врз квалитетот на животната средина и врз квалитетот на животот на граѓаните. Промената на начинот на живеење, миграцијата на жителите од другите градови и региони во Скопје, како и дневната миграција во Скопје, каде околу 50 000 возила секојдневно влегуваат во градот, негативно влијаат на квалитетот на живот во градот и се причина за големиот сообраќаен метеж и големото загадување на воздухот, особено во зимскиот период. При пресметка на еколошкиот капацитет на градот, го пресметавме еколошкиот отпечаток, кој изнесува 8,1 глобални хектари по глава на жител, биолошкиот капацитет е 2,05, а еколошкиот дефицит е 6.06гха/глава на жител, што е далеку поголемо од многу поразвиени и поголеми градови од Скопје. Ова градот го прави ранлив бидејќи постои: опасност од поплави, има високо ниво на подземни води, нецелосна подвоеност на фекалната и атмосферската канализација, појава на ерозија и свлечишта (Водно и СЦГ), појава на топлотни бранови и топлотни острови во градот, трусно подрачје, опасност од технолошки катастрофи“, велат од Град Скопје.
Поради сите наведени опасности во текот на изминатата година се изготвени: локални еколошки акциони планови за животна средина, План за подобрување на квалитетот на воздухот и Акционен план за вонредни состојби, Интегриран катастар на загадувачи на животната средина, Регистар на бунари за подземни води, Физибилити студија за намалување на ризикот од поплави, Студија за процена на еколошкиот капацитет со примена на еколошки отпечаток, Студија за климатски промени – Отпорно Скопје, Студија за намалување на урбаните топлотни острови, мониторинг на почви за загадување со тешки метали и нивна дистрибуција во растенија, Студија за ерозија со акционен план, издавање Б-интегрирани еколошки дозволи и одобрувања на елаборати за животна средина, Студија за озеленување на градот, како и Студија за оформување зелени коридори, подготвителни активности за пречистителна станица за комунални отпадни води, мезометеоролошки мерења во градот, сообраќајот на 90 крстосници го управува ЦУКС (интелигентно управување), План за одржлив транспортен систем, обновен е возниот парк на ЈСП, Скопје велоград и rent a bike, електромобилност, Social Car, ЕНМ, проекти за зголемување на урбана отпорност, Студија за енергетска ефикасност и СЕАП, Студија за одредување на потенцијалот за користење обновливи извори на енергија, економично регулирање на топлинските станици на објектите во надлежност на градот, гасификација на СУГС и енергетски ефикасни фасади и светилки во осветлувањето и илуминацијата, член на заедницата на Здрави градови на СЗО, како и Годишнa програма за заштита на животната средина и природата.
Градот Скопје соопшти дека заложбите за заштита на животната средина и природата ги реализира преку активностите во годишнa програма на секторот за заштита на животната средина во тесна соработка меѓу сите негови сектори, како и активна и непосредна соработка со граѓанскиот сектор. Во програмата се опфатени: заштитата на амбиентен воздух, заштитата од бучава, заштитата на водите, заштитата на почвите, отпадот, климатските промени, зеленилото, заштитените локалитети, спроведувањето одредени законски процедури, проекти од областа на животната средина и здравјето и благосостојбата на луѓето.
Според донесениот буџет на Град Скопје за 2019 година, зголемен е буџетот за заштита на животна средина, каде што се планирани 186 милиони денари, што претставува речиси 32% повеќе од буџетот за 2018 година во кој за овој сектор беа предвидени 141 милиони денари.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Светна новогодишната елка! Отворен и Божиќниот маркет во Скопје
Во Скопје вечерва светна новогодишната елка и официјално беше отворен Божиќниот маркет, со што симболично беше означен почетокот на празничната магија во главниот град.
Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓоргиевски, им се заблагодари на скопјани, особено на најмладите, за масовното присуство, радоста и позитивната енергија што, како што наведе, заеднички ја споделиле на настанот.
„По години сивило, Скопје повторно блесна“, порача Ѓоргиевски, додавајќи дека со оваа церемонија градот направил значаен чекор напред кон визијата да се развива рамо до рамо со современите европски градови, преку создавање настани што носат заедништво и радост за сите генерации.
Градоначалникот оцени дека оваа вечер ќе остане запишана и ќе прерасне во убава традиција, упатувајќи благодарност до сите граѓани што со своето присуство ја направиле ноќта посебна.
„Време е Скопје повторно да живее со светлина, насмевки и празнична топлина“, порача Ѓоргиевски.
Со свеченото украсување и отворањето на Божиќниот маркет, Скопје официјално влезе во празничниот период. Ѓоргиевски претходно денес најави повеќе настани во таа насока.
Во периодот од 15 до 31 декември секојдневно од 18 часот ќе има празнична програма со музички настапи, диџеј сетови уметнички изведби и бројни изненадувања. Секој викенд од 12 до 14 часот содржините се целосно посветени на најмладите со анимации, креативни работилници, интерактивни активности и празнични изненадувања.
„Ова е почеток на нешто ново, магично и возбудливо за нашиот град. Првпат во историјата Скопје ќе ја дочека новата 2026 година со вистинска новогодишна зимска бајка. Настан кој ги обединува сите генерации од најмладите до највозрасните заедно се семејствата, пријателите, сограѓаните. Скопје конечно ќе покаже дека може да биде весел, модерен и динамичен град, град кој наликува на светска метропола во срцето на Балканот“, вели градоначалникот Ѓорѓиевски.
Централниот дел од новогодишната програма започнува на 27 период во кој градоначалникот Ѓорѓиевски смета дека Скопје ќе живее во полн празничен ритам. Напладне на Плоштад Македонија ќе дојде дедо Мраз со подароци и изненадувања за сите присутни.
Посебна можност во празничните денови Град Скопје ќе им даде на талентираните средношколци.
„Публиката ќе има можност да ги слушне најталентираните скопски средношколци кои ќе настапат со свои музички изведби и свои бендови. Во програмата се вклучени сите средни училишта на градот Скопје како дел од заложбата за поттикнување на младинската креативност и активно учество во културниот живот на нашиот град. Ги поканувам сите граѓани, сите семејства и посетители заедно да ја започнеме новата традиција и да бидат сите дел од новогодишната магија создавајќи Скопје исполнето со светлина, радост и позитивна енергија“, повика градоначалникот Ѓорѓиевски.
Тој кажа дека имал само една желба околу дочекот, забавата да ја направам домашни музички ѕвезди, па за дочекот се најавени Каролина Гочева, Тамара Тодевска, Миле Кузмановски, Огњан Здравковски, Куку Леле, Лара, Пајак, Два Бона и Тина Перовска.
Зимската бајка Град Скопје ја организира со финансиска поддршка од Државната лотарија на Македонија.
Македонија
Првите подводни археолошки истражувања во Преспанското Езеро открија редок органски материјал
Преспанското Езеро годинава е во фокусот на значаен археолошки настан, откако за првпат во овој регион беа реализирани подводни археолошки истражувања, кои донесоа исклучително вредни откритија за културното наследство на Северна Македонија.
Истражувањата се спроведуваат од НУ Завод и музеј – Битола и Граѓанската организација за развој на алтернативен туризам „Љубојно“, во рамките на проектот ACT4PRESPA. Целта е идентификација, документација и заштита на археолошките богатства во и околу Преспанското Езеро.
Во првите две фази, стручен тим спроведе рекогносцирање на македонскиот дел од преспанското крајбрежје, од границата со Република Грција до границата со Република Албанија. При тоа беа евидентирани и документирани 11 археолошки локалитети. Како најзначаен се издвојува локалитетот во близина на селото Наколец, каде што започнаа сондажни археолошки истражувања, реализирани во два циклуси.
„Ова е исклучително значаен момент за Преспа. За првпат имаме можност да навлеземе во археологијата на езерото и да откриеме слоеви од минатото кои досега беа целосно непознати“, изјави Орданче Петров, раководител на тимот за подводна археологија.
Поради повлекувањето на нивото на езерото, дел од локалитетите излегоа на копно, што овозможи детални сондажни истражувања. На локалитетот кај село Наколец е откриен дел заштитен со дрвена палисада, како и голем број движни археолошки предмети. Особено значајно е откривањето на предмети изработени од органски материјали – дрвени алатки, рачки, чешли и конструктивни елементи.
Станува збор за прв и засега единствен пример на зачувани органски материјали од археолошки локалитет во Македонија, датиран од крајот на XIII до крајот на XIV век. Локалитетот кај Наколец претставува и прв познат пример на благороднички имот во македонската археологија од XIV век.
„Зачувувањето на органски материјали е навистина невообичаено. Милот и тињата на езерото создаваат средина без кислород која ги штити објектите од распаѓање, што ни овозможува уникатен увид во минатото“, објаснува Петров.
Првичните анализи укажуваат дека средновековните жители на Преспа претежно се занимавале со земјоделство, а не со риболов, што е неочекувано со оглед на близината на езерото. Податоците, исто така, сугерираат дека Преспанското Езеро во минатото било значително помало.
„Исклучителните наоди од истражувањата кај село Наколец се од непроценлива важност не само за македонската, туку и за балканската и европската археологија. Тие го збогатуваат културното наследство на Преспа и претставуваат значаен потенцијал за развој на културниот туризам во регионот“, изјави д-р Мери Стојанова, координатор на проектот ACT4PRESPA од НУ Завод и музеј – Битола.
Керамичките и металните предмети се депонирани во Завод и музеј – Битола, додека органските материјали се испратени на специјализирани конзерваторски истражувања во Лајбниц-центарот за археологија во Германија. Процесот се очекува да трае најмалку една година, по што предметите ќе бидат презентирани пред јавноста.
Истражувањата се реализираат со активна поддршка од локалната заедница, која во повеќе наврати пријавувала пронајдоци и учествувала во заштитата на локалитетите.
Проектот ACT4PRESPA се спроведува во рамките на програмата на Европската Унија за одржлив развој на регионот на Преспанското Езеро, преку Инструментот за претпристапна помош за рурален развој.
Македонија
Дел од Општина Центар утре без вода поради уличен дефект
Од ЈП „Водовод и канализација“ информираат дека утре, 16 декември 2025 година (вторник), поради уличен дефект на булеварот „Св. Климент Охридски“, спроти Соборниот храм, ќе има прекин на водоснабдувањето.
Без вода ќе останат корисниците на потегот од крстосницата со булеварот „Партизански одреди“ до паркингот ЈАТ.
Прекинот е најавен во периодот од 08:30 часот до завршување на санацијата на дефектот, соопштуваат од претпријатието.
Засегнато подрачје е Општина Центар.

