Култура
Омаж на еден од најголемите европски и светски режисери, Рајко Грлиќ

Во Кинотеката од 31 мај до 4 јуни ќе се одржи омаж на еден од најголемите европски и светски режисери, Рајко Грлиќ. Тој ќе биде лично присутен на сите проекции, додека на 3 јуни во просториите на Факултетот за драмски уметности ќе одржи мастер клас со почеток во 10:30 чaсот.
Грлиќ потекнува од медитеранската мултикултурна утопија, чиј еден сегмент беше и бившојугословенската мултикултурна утопија; се школувал на прочуената филмска школа ФАМУ во Прага, Чешка, која во наследството ја има и ја негува средноевропската мултикултурна утопија на некогашното Австроунгарско Царство; бегајќи од военото лудило во поранешна Југославија во 1990-тите години, Грлиќ најде привремено засолниште во САД, сè уште важечки мултикултурен образец во светот; последниве две децении е „распнат“ меѓу американската почва, каде што работи како професор по филмска режија, Загреб како роден град и Истра како еден вид „микротатковина“ по негов, личен избор – вели Стојан Синадинов во најавата за омажот.
Како режисер и косценарист има потпишано 11 долгометражни играни филмови: „И да пукне, нека пукне“ (1974), „Браво маестро“ (1978), „Само еднаш се љуби“ (1981), „Во челустите на животот“ (1984), „За среќа се потребни тројца“ (1986), „Ѓаволски рај“ (1989), „Чаруга“ (1991), „Жозефина“ (2002), „Караула“ (2006), „Нека остане меѓу нас“ (2010) и „Устав на Република Хрватска“ (2016). Во неговата филмографија има уште дузина долгометражни документарни филмови во кои е режисер и косценарист, како и играни филмови, телевизиски серии и филмови во кои е косценарист или продуцент. Тука неодминлив наслов е култната телевизиска серија од десет едночасовни епизоди „Бос в трње“ (1975) во режија на Срѓан Карановиќ, Грлиќ е сценарист на сите десет епизоди. Грлиќ досега потпишал и десетина краткометражни играни и документарни наслови.
Омажот почнува со проекција на „Само еднаш се љуби“ на 31 мај во 20 часот. Филмот учествувал на Канскиот фестивал во 1981 година, а Мики Манојловиќ на фестивалот во Валенсија ја освоил наградата за најдобра машка улога. Филмот на Грлиќ за филмските критичари е наслов што раздвојува две епохи во хрватската кинематографија, бидејќи го покажува репресивното дејствување на поранешниот систем и врз приватноста, поточно врз еросот и сексуалноста. Продуцентот „Јадран филм“ организиран интерна проекција за очите на партискиот врв, бидејќи се прочуло дека филмот можеби е политички субверзивен. По таа проекција коментарите на политичарите задолжени за идеолошка будност биле крајно неповолни за Грлиќ. Затоа тој изработил дополнителна филмска копија и ја пратил на сигурно место, кај сестра му во Париз. Сепак, откако Канскиот фестивал објавил дека неговиот филм е дел од програмата „Извесен поглед“, филмот почнал да го живее фестивалскиот и дистрибутерскиот живот…
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Голдберг варијациите“ на Бах во изведба на Дино Имери – утре во Виена

Македонскиот пијанист Дино Имери, еден од највпечатливите уметници на својата генерација, утре (13 јуни) ќе настапи во Виена – глобалниот и историски центар на класичната музика. На програмата е капиталното дело на Јохан Себастијан Бах – „Голдберг варијации“, кое ретко се изведува на концертните сцени низ Европа, токму поради неговата исклучителна сложеност и длабочина.
Концертот ќе се одржи во престижниот „Бехштајн Центрум“ во Виена, во организација на Амбасадата на Република Северна Македонија, со поддршка од Македонско-австрискиот бизнис клуб и компанијата SSB Infrastructure-Austria.
Ова дело, коешто Имери премиерно го изведе во Скопје во рамки на „Недела на Бах“, привлече големо внимание од публиката и критиката. Програмата бара техничка виртуозност и уметничка зрелост, а само мал број пијанисти во светот се осмелуваат да го стават во својот концертен репертоар.
„Настап во Виена е сон на секој уметник. Особено ми е чест да ги изведам ‘Голдберг варијациите’ – едно од најмонументалните дела на класичната литература, на сцена пред публика која секојдневно слуша врвни уметници и програми. Работев на ова дело повеќе од пет години. Искрено им се заблагодарувам на Н.Е. г-дин Освит Росоклија и на поддржувачите на концертот – без нив оваа реализација немаше да биде можна“, изјави „волшебникот на пијаното“ Дино Имери пред настапот.
Концертот е со слободен влез и отворен за сите љубители на класичната музика.
Култура
Фестивалот Credence Dance почнува на 16 јуни

Третото издание на фестивалот Credence Dance започнува на 16 јуни, а ќе трае до 21 јуни со програма конципирана тематски, Вечери на класичен балет и Вечери на современ танц.
Фестивалот оваа година има и дополнителна програма која ќе се состои од работилници и трибини. На програмата се фрагменти од бисерите на класичното наследство „Лебедово езеро“, „Рајмонда,“„Копелија“, „Дон Кихот“, „Силфида“ и други.
Освен тоа во делот на модерниот и современиот танц премиерно ќе бидат изведени дела на Игор Киров, Бојан Мицов, Џонс Хинг, Франциско Руиз и Јована Петровска кој кореографите наменски ги подготвија за фестивалот.
Овогодинешниот Credence Dance фестивал ќе понуди ексклузивни гости од Кина, САД, Италија, Франција, Германија, Велија Британија итн. Ова е исклучителна и ретка можност да се видат овие уметници на домашна сцена.
Во рамки на фестивалот традиционално ќе биде врачена Наградата за трајни вредности во танцовата уметност. Настанот се одржува во Националата опера и балет.
Фестивалот е поддржан од Министерството за култура и Универзитетот „Св Кирил и Методиј“, Скопје. Влезот е слободен.
Култура
Во Москва излезе „Пиреj“ од Петре М. Андреевски

Романот „Пиреj“ излезе од печат во Москва на инициjатива на Олга Панкина, познат популаризатор на македонските културни вредности во Русија. Таа го преведе уште во 2008 година, го обjави издавачката куќа „Феникс“, Скопjе. Како што обjаснува Панкина, романот на руски веднаш предизвика интерес каj публиката, но сепак книгата не можеше да допре до широк круг рускоjазични читатели. Сметаjќи го романот на основоположникот на современата македонска проза Петре М. Андреевски за ремек дело, таа си постави за задача да го преобjави во Москва.
Оваа година идеjата jа поддржа Центарот за книга „Рудомино“ со коj Олга Панкина плодно соработува веќе петнаесет години (Центарот за книга има обjавено творби на над 20 македонски автори).
Ова издание на „Пиреj“ е многу квалитетно (368 страни, тврд повез) и изгледа современо. На корицата има фрагмент од сликата „Стара куќа“ на Олга Панкина. Блескав предговор за книгата напиша Венко Андоновски, коj даде за руска читателска публика основни информации за историјата која е заднина на личната драма на едно македонско семејство од почетокот на ХХ век, семејството на Јон и Велика, jа подвлече актуелноста на романот и го нарече како најголем македонски бестселер на сите времиња.
Тукушто обjавениот роман веќе заживее своj книжевен живот – почна да стекнува читатели. Минатата недела, од 3 до 7 jуни, беше презентиран на Саемот на книга на Црвениот плоштад во Москва на штандот на издавачот Центар за книга „Рудомино“.