Свет
Норвешка рече „не“ за противракетен одбранбен штит на НАТО

Норвешката влада донесе одлука да не се приклучи во противракетниот штит на НАТО. Дебатата за можното учество на Норвешка долго ги поттикнуваше стравувањата од тензии меѓу Норвешка и Русија, пренесува „Спутник“.
„Преку поширока проценка на безбедносната политика, владата одлучи Норвешка да не купува сензори од горен ред или да пресретнува ракети што можат да станат дел од балистичката ракетна одбрана на НАТО“, се вели во државниот буџет.
„Мислам дека ова спречува понатамошни тензии“, вели експерт от од Норвешкиот институт за надворешни работи (НУПИ) Џули Вилхелмсен, за норвешката ТВ2.
Таен документ за норвешката одбрана од 2017 година ја наведува наводната закана од Русија како причина зошто Норвешка треба да се приклучи во ракетниот штит. Во документот се наведени и значителни празнини и недостатоци во воздушната одбрана на Норвешка, кои, наводно, ја отежнуваат самостојната одбрана на Норвешка.
Во исто време, новиот буџет на Норвешка ги зголеми трошоците за одбрана на 1,8 отсто од БДП, што дополнително го намали растојанието до целта на трошењето на НАТО од 2 отсто.
Проценката на НАТО за 2019 година објавена во јуни ги смести трошоците за одбрана на Норвешка на 13-то место во рамките на алијансата, што е пад од 10-то место во 2017 година.
Во изминатата деценија плановите на НАТО за ракетен штит на САД во Европа беа едно од најразделувачките прашања меѓу Русија и НАТО. Иако официјалните претставници на НАТО уверуваат дека одбранбената мрежа не е насочена кон Русија туку кон балистички ракети испукани надвор од Европа, Москва не се согласува, тврдејќи дека штитот ќе го собори балансот меѓу нуклеарните сили, предизвикувајќи нова трка во вооружување.
Норвешка првично се спротивстави на идејата НАТО да стане дел од американските планови за противракетна одбрана, но се предомисли и ја поддржува идејата уште од 2010 година. Врв на иронијата е самиот Столтенберг кој порано беше против мрежата за противракетна одбрана додека беше лидер на Лабуристичката партија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
СЗО бара зголемување на цените на алкохолот, тутунот и безалкохолните пијалоци за 50 проценти

Светската здравствена организација (СЗО) вчера ги повика земјите да ги зголемат цените на алкохолот, тутунот и безалкохолните пијалоци за 50 проценти во следните десет години преку даноци за да помогнат во борбата против хроничните болести.
СЗО истакна дека ова ќе помогне да се намали потрошувачката на овие производи, кои придонесуваат за болести како што се дијабетес и некои видови рак, и да се соберат пари во време кога помошта за развој се намалува, а јавниот долг расте.
„Даноците за здравство се едни од најефикасните алатки што ги имаме“, рече помошникот генерален директор на СЗО за промоција на здравјето и превенција и контрола на болести, Џереми Фарар.
„Време е да се дејствува“, додаде тој.
СЗО започна иницијатива наречена „3 до 35“ на Конференцијата на ОН за финансирање на развојот во Севиља. Иницијативата би можела да собере 1 трилион американски долари до 2035 година.
СЗО со децении ги поддржува даноците на тутунот и зголемувањето на цените, а во последниве години повикува на даноци на алкохолот и безалкохолните пијалоци, но ова е прв пат да предложи специфични зголемувања на цените за сите три производи.
Генералниот директор на СЗО, Тедрос Аданом Гебрејесус, на конференцијата изјави дека даноците би можеле да им помогнат на владите „да се прилагодат на новата реалност“ и да ги зајакнат своите здравствени системи со зголемени приходи. Речиси 140 земји веќе ги зголемија даноците и цените на тутунот за просечно повеќе од 50 проценти од 2012 до 2022 година, забележа СЗО.
СЗО разгледува други даночни препораки, вклучително и оние за ултра-преработена храна, и ја финализира дефиницијата за тој вид храна во наредните месеци. Иницијативата е поддржана од Bloomberg Philanthropies, Светската банка (СБ) и OECD и вклучува поддршка за земјите кои сакаат да дејствуваат.
Свет
Топлотен бран во Европа: 8 загинати, стотици хоспитализирани, дискусии во Франција

Силен топлински бран го погоди големиот дел од Европа, при што досега се пријавени осум смртни случаи — четворица во Шпанија, двојца во Франција и двојца во Италија. Стотици лица се хоспитализирани, а температурите достигнаа и до 40°C во некои региони.
Во Шпанија, шумски пожари предизвикаа загуби на животи и штети на земјоделски површини. Во Франција, министерството за здравство предупредува на висок ризик особено за ранливите групи, а земјата е поделена поради дебатата за потребата од климатизација во јавните објекти. Крајно десничарскиот политичар Марин Ле Пен ја користи кризата за кампања, додека владата ја критикува таквата политика како штетна за климата.
Поради топлинскиот бран, некои региони се соочуваат и со опасност од силни невремиња, додека еден од нуклеарните реактори во Швајцарија беше привремено исклучен поради високите температури на водата за ладење.
Економски анализи предупредуваат дека екстремните температури може да го забават економскиот раст во Европа, додека научниците потенцираат дека климатските промени се главен фактор зад овие екстреми.
Свет
Хамас одговори на предлогот на Трамп: „Израел мора да се повлече од Газа“

Хамас соопшти дека ја разгледува понудата за примирје во Газа, која американскиот претседател Доналд Трамп ја нарече „финална“, но истовремено бара Израел целосно да се повлече од палестинската енклава.
Трамп изјави дека Израел се согласил со условите за конечен договор за 60-дневно примирје со Хамас, по „долги и продуктивни“ разговори меѓу неговите претставници и израелската страна.
Хамас нагласува дека тежнее кон договор кој ќе значи целосно запирање на војната и повлекување на Израел од Газа.
Од друга страна, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во првото обраќање по најавата на Трамп повика на целосно елиминирање на Хамас, изјавувајќи: „Нема да има Хамас. Нема да има Хамастан. Не се враќаме назад.“
Двете страни го повторуваат своето долгорочно ставови, што ја намалува веројатноста за компромис.
Во Газа владее надеж дека ќе се постигне барем краткотраен прекин на конфликтот. Камал, жител на Газа, изјави дека се надева дека овој пат ќе успее, што би спасило илјадници невини животи.
Нетанјаху се соочува со растечки притисок да обезбеди траен мир и да стави крај на речиси двегодишната војна, но неговата екстремно десничарска коалиција е против договор. Истовремено, притисокот врз Хамас расте, особено по американските и израелските напади врз нуклеарните постројки во Иран.