Дали денешните деца доволно го зборуваат, разбираат и чувствуваат својот мајчин јазик?

Истражувањата на УНЕСКО, кој се залага за зачувување на светското јазично наследство, покажуваат дека квалитетното образование на мајчин јазик од најмала возраст ги подобрува академските резултати кај децата, ја зголемува нивната самодовербата и го зачувува културното наследство. Од тука се наметнува и потребата да сме упорни и во најмладата возраст да ги опкружиме децата со јазикот што треба да го чуваат.

Потребата од најмлада возраст децата и на дигиталните платформи да се опкружат со мајчиниот јазик, за поетесата и професорка по македонски јазик и литература Ана Голејшка Џикова македонскиот јазик е прекупотребно затоа што тој е првиот дом на детето. Впрочем јазикот го обликува идентитетот на начини што се протегаат многу подалеку од комуникацијата, со особено значење за време на образованието во детството.

„Учењето на македонски јазик од најмала возраст е насушно, прекупотребно, единствено само така го зачувуваме она што ни е дадено, наследено, а тоа е нашиот прв дом – јазикот. Преку содржини на македонски, во дигиталниот свет децата не само што го учат и усовршуваат јазикот, тие ја препознаваат и виталната можност да се поврзат со јазикот кој им е широко пространство за откривање, когнитивно и имагинативно. Тој не е само средство за комуникација, туку е и средство за креација, нешто што природно им припаѓа на најмалите. Важно е да бидат изложени на македонскиот јазик, за да можат и самите да креираат нови зборови. Што повеќе македонски говорители, толку повеќе трајни вредности!“ – објаснува Ана Голејшка Џикова, поетеса, професорка по македонски јазик и литература.

Како јадро на човечкиот идентитет, јазикот во најмладите години суштински влијае на формирањето и на личноста. Децата учат преку гласот на мајката, преку него го разбираат светот, емоциите и ги формираат првите мисли. Затоа и позицијата на мајчиниот јазик во свеста на секое дете е непроменлива и треба да им помогнеме да го развиваат тоа знаење. Со почетокот на формалното образование децата го поврзуваат новото знаење со она што веќе го научиле преку својот мајчин јазик, и ако ги направат овие врски, образованието станува значајно.

„Зошто да говориме на македонски од мали нозе? Зашто тоа е нашиот прв јазик. Тоа е јазикот на мама и јазикот на тато, јазикот на којшто ќе растеме, ќе се вљубуваме, ќе тагуваме и ќе се расправаме, ќе рушиме, но и ќе градиме куќа, мост, светови! Треба да го употребуваме македонскиот јазик од мали нозе за да стоиме цврсто не само врз бастунот на староста, туку и врз сопствената мисла, доследно артикулирана за светот нанадвор од светот што ни е однатре“ – вели Милош Андоновски, театарски режисер и професор по македонски јазик.

Првата македонска стриминг платформа GLEY е создадена токму со таа значајна мисија – да го промовира и зачува македонскиот јазик и култура во дигиталната ера.

„Македонскиот – јазикот кој нѐ зближува. Сакаме на овој начин да го одбележиме и Денот на македонскиот јазик затоа што за нас тоа е и нашата мисија. Ние сме платформа каде целата македонска продукција е добредојдена и лесно достапна за сите гледачи Целата содржина е преведна на македонски јазик, а за децата е сихронизирана затоа што веруваме дека децата ја градат својата иднина преку зборот, културата и припадноста. Соработка со домашните продукции за нас е начин да вратиме на заедницата од која потекнуваме, и за која работиме. Со содржина на мајчин јазик за сите наши граѓани“, вели Дарко Перушески, извршен директор на „СВОД МАСТЕР АД“ и дополнува дека е клучно постојано да се обезбедуваат нови содржини, особено од домашна продукција, кои ќе ги следат интересите на децата додека растат и се развиваат.

„Така го градиме јазичното самочувство и ги зајакнуваме културните врски“, завршува Перушески.

За најмладите нудат безбеден, едукативен и забавен простор каде децата учат и растат со содржина на мајчиниот јазик. Со над 1200 епизоди од повеќе од 30 серии и филмови, синхронизирани на македонски и албански јазик, GLEY станува сојузник на родителите кои сакаат нивните деца да го негуваат својот јазик уште од најрана возраст.

Содржината е достапна преку сите уреди, а дел од детската програма е целосно бесплатна – што е доволно за да се вљубат во македонскиот глас на нивните омилени јунаци. Децата имаат можност да гледаат и до 5 бесплатни епизоди од серии што инаку се во премиум пакетот.

Со GLEY, тие ќе растат со Петко, Биби и Боби, Зоки Поки и Лидија, како и со анимираните ликови на Штрумфовите, Тина и Тони, Блипи Вондер или Нинџа желките – но на јазик што им е близок, топол и свој. Запознајте се со понудата на GLEY.

Македонски Телеком го заврши првото тримесечје на годината со финансиски раст и силни инвестиции со кои се гради клучна инфраструктура и се забрзува дигитализацијата на земјата. Фокусот на најмодерни технологии и најдобро корисничко искуство донесе зголемување на корисничката база и стабилни финансиски резултати.

Вкупните капитални инвестиции (CAPEX), на крајот од првите три месеци од 2025 година, изнесуваат 423 милиони денари наспроти 341 милион денари на крајот од истиот период од минатата година. Оперативната добивка пред камати, оданочување и амортизација (EBITDA) е зголемена за 1,1 проценти споредено со минатата година, додека EBITDA маргината забележа раст од 2,1%; нето добивката бележи благ пад од 1,5 проценти.

Експанзија на најголемата гигабитна мрежа

Постојаните вложувања во мрежната инфраструктура и најновите технологии го зајакнуваат статусот на најдобра мрежа. Остануваме лидери во покриеност со оптика и денес имаме 351 илјади пристапи до оптика, што е за 8,5 проценти повеќе споредено со истиот период од претходната година. Нашата 5G мрежа е достапна за 95 проценти од населението во Македонија со гигабитни брзини во речиси сите градови. Продолжуваме да ја шириме и развиваме инфраструктурата за да овозможиме беспрекорна поврзаност и пристап до дигиталното поврзано општество за сите.

Супериорно корисничко искуство

Нашата посветеност да обезбедиме супериорно корисничко искуство, но и многу повеќе од комуникациски услуги, донесе зголемување на бројот на корисници во сите сегменти. Со првата дигитална програма за наградување и поволности за корисниците – Magenta Moments, достигнавме 300 000 корисници.

Бројот на корисници на широкопојасен интернет е зголемен за 3,5 проценти и изнесува 219 илјади, а вкупниот број на интернет пристапи порасна за 3,6 проценти. Во мобилните комуникации, базата на корисници е стабилна со 1,26 милиони корисници. Во фиксната телефонија, останавме на водечката позиција со 234 илјади корисници. Според индексот TRI*M за мерење на задоволството на корисниците, рангирани сме како водечки телекомуникациски бренд во Македонија.

Лидерство на ТВ пазарот

На ТВ пазарот остануваме на лидерската позиција со удел од 36,5 проценти. Новата генерација на дигитална телевизија – MagentaTV е одлично прифатена, што донесе раст од 6,9 проценти или 161,5 илјади корисници. Иновативната ТВ платформа нуди ново, модерно ТВ доживување во согласност со современите навики и интереси на корисниците, што донесе зголемување на приходите од дигитална телевизија од 3,3% во споредба со истиот период од претходната година. И во 2025 година продолжуваме со стратегијата за силни инвестиции за да го обезбедиме најдоброто за нашите корисници, посветени да изградиме поврзано дигитално општество за сите.

ПР

Први мај – Денот на трудот, е повеќе од симболичен празник. Тоа е ден кога оддаваме почит на вложениот труд, упорноста и придонесот на секој човек во изградбата на подобро општество. Но, овој празник не е само потсетник на работничките права – тој е и шанса да му дадеме значење на секојдневниот напор што го вложуваме, на малите и големите победи што нè градат како личности. Тоа е и ден кога секој заслужува да застане за момент, да се наврати на сопствениот пат и да се гордее со сè што постигнал.

Први мај традиционално ги обединува луѓето, носи радост преку дружења, моменти на одмор, и кратки патувања кои се значаен баланс помеѓу работата и приватниот живот. Затоа, ова е и идеална прилика да си подарите мигови за себе и за оние што ги сакате. Вашиот труд заслужува награда – нови пејсажи, нови спомени, нови искуства.

За да можете вистински да уживате во секој момент од празничните денови, Халкбанк е тука да ви понуди сигурност, практичност и поддршка преку своите картички и дигитални услуги. Картичките се поддржани со највисоки стандарди на заштита при плаќање и нудат ексклузивни попусти и понуди обезбедени со партнерите на Халкбанк, a истовремено мобилната апликација ви овозможува лесно и брзо управување со вашите финансии и следење трошоците во секое време.

Во Халкбанк веруваме и дека почитта кон трудот започнува одвнатре – со грижата за нашите вработени и заедницата во која делуваме. Како работодавец и општествено одговорна институција, вложуваме во луѓето, поддржуваме рамнотежа меѓу работата и животот, и создаваме средина каде што трудот се вреднува, се поттикнува и се слави. Ние ја градиме довербата преку транспарентност, професионалност, чесност и грижа за благосостојбата како на вработените, така и на клиентите и пошироката заедница, преку бројни општествено одговорни иницијативи и поддршка на проекти за подобро утре.

Овој Први мај, направете нешто за себе. Одвојте време да го прославите сопствениот труд. Патувајте. Одморете. Дружете се.

И не заборавајте – вреднувањето на трудот започнува со вреднувањето на сопственото време и сопствената приказна.

ПР