Свет
„Амнести интернешнл“: Во протестите во Иран загинале 304 лица

Меѓународната организација за човекови права „Амнести интернешнл“ објави дека најмалку 304 лица загинале во минатомесечните антивладини протести во Иран, што е значително повеќе од бројката што претходно ја наведоа од оваа организација.
Протестите, кои во ноември траеа четири дена во неколку градови, беа поттикнати од наглото зголемување на цената на бензинот, објави АП.
За време на насилството и во деновите потоа, иранските власти го блокираа пристапот до интернет.
„Амнести интернешнл“ соопшти дека иранските безбедносни сили отвориле оган кон невооружени демонстранти.
Иранските власти оттогаш уапсиле илјадници демонстранти, како и новинари, активисти за човекови права и студенти, за да ги спречат да зборуваат за протестите, соопшти Организацијата за човекови права со седиште во Лондон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Видео) Пукање и пожар во „Чациленд“ во Белград, еден ранет, друг уапсен

Голем пожар избувна денес во центарот на Белград, во паркот „Кирил и Методиј“, познат како „Чациленд“, а според снимките од местото на настанот, густ црн чад се издига над центарот на градот.
Според првичните информации, пожарот зафатил шатор поставен пред зградата на Српското народно собрание.
Za sada po prvim informacijama gori Ćacilend. Čula se pucnjava, moguće je da ima ranjenih…. pic.twitter.com/JEAiU5WeF6
— Srđan Milivojević (@srdjanmil037) October 22, 2025
За пожарот пред пред Српското народно собрание во паркот, објави и опозициската политичарка Мариника Тепиќ.
Таа вели дека најпрво се слушнало пукање по што избил пожар.
На почетокот на видеото се гледа како еден човек куца, како да е ранет, по што неколку полицајци трчаат кон шаторите и се слушаат истрели.
Ovako je počelo u ćacilendu u 10:19
Neko je pucao iz vatrenog oružja i onda kenuo i požar iznutra pic.twitter.com/bA4ylB4JGp— Marinika Tepić (@MarinikaTepic) October 22, 2025
Полицајците го повикувале напаѓачот да го фрли оружјето. Фрли го оружјето“, вика еден од нив, додека во позадина се слушаат наредби: „Легни, легни“.
Сите полицајци се засолниле и не долго потоа, пожарот започнал. Едно лице излегло од шаторот и легнало на земја.
Министерството за внатрешни работи на Србија потврди за порталот Нова.рс дека пожарот пријавен во 10:17 часот, во меѓувреме е локализиран.
Пожарникарите и полицијата се уште се на терен, а причината за пожарот ќе се утврди со истрага.
Српската радиотелевизија (РТС) неофицијално објави дека причина за пожарот е боца со гас.
Privođenje naoružane osobe ispred Ćacilenda koja je pucala. pic.twitter.com/vRbkp1ptRU
— Dalibor Jekic (@dalibor_jekic) October 22, 2025
Белградската полиција го уапсила В.А. под сомнение дека ранил маж во паркот Пионирски, извести Телеграф.рс.
Неофицијално, тие додаваат дека еден маж е ранет во ногата.
фото: принтскрин
Свет
Европскиот парламент ја поддржа забраната за увоз на руски гас и нафта

Европскиот парламент ја поддржа одлуката за започнување преговори со данското претседателство на Советот на ЕУ за забрана за увоз на руски гас и нафта, како што предложија Комисиите за меѓународна трговија и индустрија, истражување и енергетика минатата недела.
Двете парламентарни комисии одобрија нацрт-план за суспендирање на увозот на руски природен гас преку цевки и течен гас од 1 јануари, со мали исклучоци за краткорочни договори склучени – до 17 јануари, и долгорочни договори – до 1 јануари 2027 година, под услов да се склучени пред 17 јуни 2025 година и да останат непроменети.
Преговарачите од Европскиот парламент и Советот ќе започнат дискусии за постигнување договор на прво читање.
Свет
(Фото) Една од најлуксузните станбени згради во светот се распаѓа

Со својата впечатлива бела бетонска фасада среде море од стаклени облакодери, супервисоката кула на Авенијата Парк број 432 беше дизајнирана да биде бисер на Billionaire‘s Row во Њујорк, дел од Менхетен кој ги привлече најбогатите купувачи на недвижности во светот.
Но, само неколку години по нејзиното завршување, станбената кула со 102 ката се соочува со сериозни проблеми: вода се пробива низ таваните, лифтовите постојано се расипуваат, а жителите се жалат дека нивните дневни соби крцкаат и се нишаат на ветерот, објавува „Њујорк тајмс“.
Надворешноста на зградата, која беше отворена во 2015 година, е преполна со стотици пукнатини што укажуваат дека структурата е преоптоварена од ветер и дожд, според независни инженерски експерти. Иако инспекторите ја прогласија зградата за безбедна, неодамнешните извештаи доставени до градот покажуваат дека парчиња бетон недостасуваат од некои од горните катови и се појавуваат нови пукнатини на носечката фасада.
Предупредувања од самиот почеток
Најверојатното објаснување за проблемите е фасцинантната целосно бела бетонска фасада на зградата, на која инсистираше тим архитекти и инвеститори. „Њујорк тајмс“ разгледа илјадници страници документи кои откриваат дека инвеститорите со години изразувале загриженост за белата фасада.
Барајќи „апсолутно чиста“ зграда, инвеститорот Хари Меклоу го ангажираше уругвајскиот модернист Рафаел Вињоли. Нивната визија резултираше со кула што требаше да стане највисоката станбена зграда во светот.
Дизајнот беше маркетиншки хит, 125 единици беа продадени за повеќе од 2,5 милијарди долари, а Џенифер Лопез и Алекс Родригез беа меѓу првите купувачи. Но, успехот беше нарушен од внатрешни конфликти меѓу станарите кои не можеа да се договорат како да ги решат проблемите без да ја оштетат вредноста на имотот. Управниот одбор на станарите поднесе две тужби, обвинувајќи ги инвеститорите дека им продале неисправни единици и ги прикриваат проблемите.
Џами Шлихер, портпаролка на CIM Group, другиот инвеститор, рече дека кулата е безбедна и дека тврдењата за влошување на фасадата се „неосновани“ и дека обвинувањата дека инвеститорот ги игнорирал ризиците се „категорично неточни, клеветнички и уште еден погрешен чекор од страна на одборот што ќе ја намали вредноста на имотот“.
„Боја или пукнатини“
Уште во декември 2012 година, четири години пред да биде завршена зградата, беше собран тим за да ја провери бетонската мешавина. Пукнатините веќе биле видливи. „Пукнатините беа веднаш видливи“, рече архитект од фирмата на Вињоли. Е-маилови што сега се дел од тужбата откриваат длабоки несогласувања.
„Се движиме по опасна и лизгава патека што верувам дека на крајот ќе доведе до неуспех и идни тужби“, напиша Џим Хер, тогашен директор во фирмата на Вињоли, во јули 2012 година.
Структурниот инженер Силвијан Маркус препорача додавање на летечка пепел во мешавината за да се зголеми издржливоста, но му беше кажано: „Тие нема да прифатат летечка пепел (бојата е премногу темна)“. Маркус на тоа одговори: „Боја или пукнатини“. Тој предупреди дека излевањето треба да се запре додека не се најде соодветна смеса, во спротивно „ќе има идни проблеми што ќе бидат многу тешки за решавање“. Сепак, изградбата продолжила, а фасадата наскоро почнала да покажува пукнатини и други неправилности.
Жалби од станарите
Жалбите од станарите почнаа речиси веднаш. Крцкањето ноќе, пукањето цевки предизвикувајќи милиони штета и неисправноста на лифтовите станаа вообичаени. Во еден случај, синот на член на одборот беше заробен во лифт речиси 90 минути. Инвеститорите велат дека жалбите се претерани и дека многу од проблемите се решени.
Експертите ги гледаат многу од овие проблеми како симптоми на проблеми со дизајнот. Сите високи згради се нишаат, но супервисоките, тенки кули се нишаат повеќе. Иако „Парк 432“ има систем на противтежа за намалување на нишањето, неговата правоаголна форма го прави помалку аеродинамичен.
Ако циклусот на влошување продолжи, последиците би можеле да бидат катастрофални. „Бетонските блокови ќе паднат, а прозорците ќе почнат да се олабавуваат“, рече градежниот инженер Стив Бонџорно. „Зградата едноставно станува непогодна за живеење“, додаде тој, забележувајќи дека кулата сè уште не доживеала долготрајни ветрови со сила на ураган.
„Бетонски рачни гранати“
Одделот за згради на градот ја следи кулата со години. Инспекцијата од 2022 година откри небезбедни услови, вклучувајќи ги и оние што се сметаат за „веднаш опасни“. Иако се извршени некои поправки, извештајот од април детално ги опишува новите пукнатини и „недостасувачките парчиња“ од бетон.
Ентони Инграфеа, експерт за пукнатини во бетон на Универзитетот Корнел, ги опиша некои од недостатоците како потенцијални „бетонски рачни гранати“. „Не би потпишал како лиценциран инженер дека оваа зграда ќе трае вечно“, рече Инграфеа. „За оваа зграда, се сомневам во тоа.“
Станарите во Парк 432 се поделени околу решението. Неодамнешните проценки за поправки, кои вклучуваат пополнување на пукнатини и нанесување заштитен слој, надминуваат 160 милиони долари. Во меѓувреме, жителите се расправаат околу причината за проблемите, од зголемените трошоци до оштетување на тепихот во вредност од 135.000 долари.
Чинг Вонг, инвеститор од Хонг Конг кој го купи станот за 15 милиони долари во 2019 година, сега се жали на неисправни врати, расипан клима уред и чести затворања на базени. Тој не е убеден дека најлошите проблеми се завршени. „Колку е повисока зградата, толку е подолга сенката“, рече тој.
фото: принтскрин