Претседателот на Собранието, Африм Гаши, кој од 17 до 19 јуни е во официјална посета на Азербејџан, денеска имаше средба со претседателката на Националното Собрание, Сахиба Гафарова, на чија покана ја реализира посетата.

Во Делегацијата, која беше пречекана со високи почести, се и пратеникот Петар Марков, кој е и претседател на Пратеничката Група за соработка со Азербејџан, пратеничката Имрлије Салиу-Фетаи, како и генералната секретарка на Собранието, Марина Димовска.

Претседателот Гаши ѝ се заблагодари на претседателката Гафарова за гостопримството и оцени дека ова е можност заеднички да ги постават основите за продлабочување на натамошната соработка помеѓу двата парламенти, но и помеѓу двете држави.

Тој изрази задоволство што официјалната посета се реализира во годината кога одбележуваме 30 години од воспоставувањето на дипломатските односи и додаде дека независно од тоа што Северна Македонија и Азербејџан потекнуваат од различни региони, постојат можности за унапредување на меѓусебната соработка во сите области, а особено во делот на енергетиката, економијата и туризмот.

Претседателот Гаши е прв претседател на македонското собрание кој е во официјална посета на Националното собрание на Азербејџан. Тој истакна дека на овој начин, заедно со претседателката Гафарова, отвораат ново поглавје во односите меѓу двата парламента.

Претседателката Гафарова нагласи дека покрај заедничката заложба за продлабочување на соработката на парламентарно ниво, потребно е заеднички да се вложат за унапредување на соработката и на мултилатерално ниво, преку повеќето парламентарни организации, на кои парламентите на двете држави се членки.

Во однос на парламентарната соработка, двајцата соговорници ја истакнаа важноста на соработката меѓу Групите за соработка, преку споделување искуства од парламентарното работење и примена на ефикасни искуства од различни области. Заеднички беше заклучокот дека ќе ги мотивираат Групите за соработка меѓу двете држави да ја зајакнат и интензивираат меѓусебната комуникација, но исто така оценија дека треба да поттикнат и соработка помеѓу парламентарните комисии.

Претседателот Гаши се потпиша и во Книгата на честа во Националното Собрание на Азербејџан, каде порача дека преку парламентарната дипломатија треба да се градат мостови на пријателства.

Делегацијата имаше можност и да го разгледа Националното собрание на Азербејџан и да се запознае со структурата и работата на законодавниот дом.

Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, учествуваше на министерскиот панел на високо ниво на Дигиталниот самит во Гдањск, стратешки настан организиран во рамки на полското претседателство со Советот на Европската Унија, во соработка со Европската комисија.

На панелот „Skills Gap – Ensuring ICT Talent Development“ се дискутираше за една од најгорливите теми во дигитална Европа – недостигот на ИКТ талент и потребата од системска изградба на дигитални вештини. На панелот учествуваа и високи претставници од Европската унија, вклучувајќи ја министерката за правда и дигитализација на Естонија Лииса-Ли Пакоста, директорката на Европската фондација за обука Пилви Торсти, извршниот директор на Synerise Јарослав Крулевски, и министерот Андоновски од Македонија.

Министерот Андоновски во своето излагање истакна дека во дигиталната економија, вештините не се само образовна тема – тие се инфраструктура, продуктивност и БДП.

Тој ги претстави конкретните иницијативи на Македонија, како што се проектот за дигиталниот иновациски хаб INNOFEIT EDIH, како основа за градење вештини во јавниот и приватниот сектор, но и соработката со приватниот сектор и меѓународните организации во изградбата на клучните национални платформи, како што се порталот за електронски услуги, националната платформа за интероперабилност, Централниот регистар на население, итн.

„Дигиталниот талент не почнува со диплома. Почнува во училница“, додаде Андоновски, нагласувајќи ја потребата од вклучување на кодирање, критичко размислување и безбедност на интернет уште во основното образование, нешто на што Министерството веќе активно работи.

„Европа не може да си дозволи да ги остави дигиталните вештини на случајност. А ние како мали земји, не можеме да градиме дигитални институции без луѓето што ги движат“, заврши Андоновски во своето обраќање.

Со учество на министри, високи претставници од ЕУ, приватниот сектор и академијата, самитот во Гдањск претставува една од највлијателните дигитални платформи за стратешки дијалог во 2025 година. На панелот свое обраќање имаше и вицепремиерот на Полска, Гавковски, министри од Европската унија, директорот на Дигитална Европа, претставници на Европската комисија, лидери од тек секторот и невладините организации.

Министерот за европски прашања, Орхан Муртезани, денеска учествуваше на панелот насловен „Финансирање на енергетските амбиции“, кој се одржа во рамки на Форумот за мапирање на енергетската иднина на Западен Балкан (MEF-WB Energy Forum 2025) – регионален настан што веќе осма година по ред претставува платформа за продлабочена соработка меѓу земјите од регионот и заеднички пристапи кон забрзана зелена транзиција и целосна декарбонизација до 2050 година.

Во своето излагање, министерот Муртезани посочи дека динамичните геополитички ја засилија неопходноста Северна Македонија да го забрза преминот кон обновливи извори на енергија и поголема енергетска независност. Тој подвлече дека Владата го ревидираше Националниот енергетски и климатски план, како целосно би се усогласил со Европскиот зелен договор и Договорот за енергетска заедница, а истовремено ги мобилизира сите достапни инструменти за финансирање, како што се Инвестициската рамка за Западен Балкан и ИПА III.

Во тој контекст, Муртезани го нагласи значењето на регионалната интеграција, заедничките инфраструктурни проекти и флексибилните модели на финансирање како предуслов за одржлива транзиција.

На прашањето за приоритетните сектори и инвестиции, Министерот истакна четири главни области: производство на обновлива енергија, модернизација на електропреносната мрежа, енергетска ефикасност и електрификација на транспортот.

Во овие области, Муртезани рече дека Владата активно спроведува иницијативи кои имаат за цел не само да ја забрзаат транзицијата кон зелени извори на енергија, туку и да обезбедат одржлива енергетска инфраструктура, подобар урбан транспорт и подобрување на енергетските перформанси на јавните објекти.

„Акцентот е ставен на решенија што се долгорочно одржливи, општествено инклузивни и усогласени со европските и регионалните цели“, потенцираше Министерот.

Муртезани на крајот порача дека Северна Македонија останува активен и посветен партнер во регионалниот процес на енергетска трансформација и дека преку визионерски пристап, усогласена регулаторна рамка и силни меѓународни партнерства, државата не само што одговара на глобалните предизвици, туку и активно придонесува кон нивното обликување.

Форумот за мапирање на енергетската иднина на Западен Балкан има зе цел преку заедничкиот ангажман да се премине од идеи кон реални инвестиции, кои ќе донесат почиста, побезбедна и поконкурентна енергетска иднина за целиот регион.