Економија
Претприемачите трпат штети од Ковид-19
Сојузот на стопанските комори на Македонија ги презентира резултатите од најновото истражување за состојбата со која се соочуваат компаниите во изминатиот период од почетокот на здравствено-економската криза предизвикана од Ковид-19. Во истражувањето вклучени се претпријатија од сите региони во земјата, и тоа најголем дел, 54 отсто, се лоцирани во Скопскиот, 9 отсто се од Пелагонискиот, по 7 отсто од Југоисточниот, Полошкиот и од Источниот Регион, по 6 отсто од Југозападниот и Вардарскиот Регион и 4 отсто се лоцирани во Североисточниот Регион на Македонија.
Според дејноста, претпријатијата припаѓаат на секторите угостителство, производство и преработка, сметководство и финансии, трговија, услуги, градежништво, туризам, здравство, транспорт и логистика и земјоделство.
Благоја Грозданов, член на Управниот одбор на ССК, истакна дека во истражувањето учествуваа претприемачи, претпријатија од сите големини, но, пред сè, микро, мали и средни, кои претставуваат 99,8 проценти од вкупниот број регистрирани правни субјекти во земјата. Од учесниците во истражувањето 73 отсто се микро, 21 отсто мали, 5 отсто средни, а само 1 отсто припаѓаат на големи субјекти, што соодветствува и ја отсликува националната економија.
„Генерално, претприемачите се соочуваат со намален обем на работа, како и со големи штети од пандемијата, а повеќето не се во можност да се задолжуваат со нови кредити на веќе постојните за да ја пребродат кризата. Според големината на штетата, 49 отсто од анкетираните претпријатија одговориле дека трпат штети во своето работење меѓу 81 и 100 отсто, 13 отсто имале штета од 61 до 80 отсто, 13 отст се со штета од 41 до 60 отсто, 16 отсто претрпеле штета од 21 до 40 отсто и 8 отсто се изјасниле дека имале штета од 0 до 20 отсто. Само 1 отсто се изјасниле дека немаат штета во работењето.
На прашањето колку е намален обемот на работата во март 2020, 40 отсто од претпријатијата одговориле дека обемот на работа им е намален помеѓу 81 и 100 отсто, на 19 отсто обемот на работа им се намалил од 61 до 80 отсто, 12 отсто имаат намален обем на работа меѓу 41 и 60 отсто, кај 15 отсто обемот е намален помеѓу 21 и 40 отсто и кај 9 отсто намалувањето е од 0 до 20 отсто. Само кај 5 отсто од прeтпријатијата немало намалување на обемот на работа.
Во однос на бројот на вработените, 85 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште не го намалиле бројот на вработени како резултат на состојбата за разлика од 15 отсто од компаниите, кои веќе го намалиле бројот на вработени, но доколку нема соодветни економски мерки и како резултат на состојбите, дури 46 отсто од компаниите се изјасниле дека планираат да го намалат бројот на вработени ако немаат ликвидност и средства да ги исплатат платите и трошоците“, истакна Грозданов
Повеќето од претпријатијата, односно 86 отсто, сметаат дека економските мерки што ги донесе Владата не се во согласност со потребите на стопанството и нема да ја исполнат целта да се преброди состојбата, а само 14 отсто од компаниите сметаат дека мерките се во согласност со нивните потреби.
„Вкупно 65 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште немаат аплицирано за дел од понудените економски мерки за справување со кризата донесени од Владата, 19 отсто аплицирале, а 16 отсто воопшто не планираат да ги користат економските мерки. Во поглед на понудениот кредит на Развојната банка, 65 отсто од претпријатијата не аплицирале, 8 отсто изјавиле дека аплицирале, 7 отсто се изјасниле дека аплицирале и сè уште чекаат одговор. 19 отсто од претпријатијата се изјасниле дека нема воопшто да аплицираат за кредит, а 1 отсто истакнаа дека се одбиени.
Што се однесува до мерката финансиска поддршка 14.500 денари, 47 отсто од претпријатијата се изјасниле дека планираат да ја користат, 32 отсто не одлучиле, а 21 отсто воопшто не планираат да ја користат. На прашањето дали се запознаени дека средствата за поддршка треба да се вратат во 2021 година, 79 отсто од претпријатијата се изјасниле дека се запознаени со условите.
Од сите претпријатија вклучени во истражувањето, 80 отсто се изјасниле дека немаат можност да ја вршат својата работа од дома или онлајн, а на прашањето дали бараат алтернативен начин за остварување на својата дејност, 70 отсто се изјасниле дека не е можно да ја вршат својата дејност на алтернативен начин, 19 отсто од нив бараат алтернативни начини, а 11 отсто не бараат друг начин“, изјави Грозданов.
Сојузот на стопанските комори на Македонија обединува 35 стопански комори, 30 групации, здруженија и асоцијации, кои застапуваат над 24.000 претпријатија од сите региони и сектори.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

