Македонија
Повеќе од 100 организации во светот бараат да се воведе ново човеково право – право на здрава планета

Македонско еколошко друштво се приклучува кон апелот на повеќе од 100 граѓански организации од целиот свет кои бараат од Обединетите нации да се воведе нов член во Универзалната декларација на човекови права, со цел да се осигури универзално право на здрава природна средина.
Доколку успеат, ова ќе биде првиот амандман кон Декларацијата од нејзиното воспоставување во 1948 година.
Кампањата #1Planet1Right (Една Планета – едно право) е посветена на воспоставувањето ново универзално човеково право, правото на здрава природна средина. Кампањата ја води најголемото светско партнерство на организации за зачувување на природата, BirdLife International, заедно со други граѓански организации, како ClientEarth и Глобалниот пакт за животна средина.
Д-р Дејвид Бојд, специјалниот известувач од ОН за човекови права и животна средина, исто така ја поддржа кампањата. Кампањата испрати и писмо до Антонио Гутереш, генералниот секретар на Обединетите нации, на Денот на планетата Земја и побара воведување на ова човеково право. Лансирањето на глобалната петиција е дополнителен притисок врз ОН да го разгледа барањето.
Кампањата #1Planet1Right ги повикува Обединетите нации да гласаат правото на здрава природна средина да биде дискутирано во Советот за човекови права, во Генералното собрание на ОН, и како итна тема да се постави на самитот на ОН за биолошка разновидност во средината на септември 2020, со цел ова право и конечно да се вклучи во Универзалната декларација на човекови права до 2023 година.
Според Светската здравствена организација, 23 % од смртните случаи во светот се поврзани со загадување или уништување на нашата природна средина (1), а стотици милиони луѓе страдаат од болести поврзани со нездрава животна средина. Проблемот со пандемијата на Ковид-19 е вкоренет во загубата на живеалишта и нелегалната трговија со диви животни. Ова ново човеково право може да овозможи глобално зелено заздравување, кое на светот му е потребно по пандемијата.
„Како еколошка организација, нам ни е драго дека нашиот устав го гарантира правото на секој граѓанин на здрава животна средина. Од друга страна, сведоци сме дека тоа е гаранција што тешко се исполнува. Затоа ни е јасно дека ниту една држава, односно нејзините граѓани, не може целосно да се изборат за ова право настапувајќи самостојно. Природата, животната средина – тие немаат граници и сè додека нивната заштита не стане цел на сите граѓани на планетата, човештвото ќе се соочува со зголемен ризик од влошување на условите за живеење. Во таква состојба гарантирањето и исполнувањето на гаранциите за здрава животна средина, како основно човеково право, мора да ги надрасне државните граници. Затоа, и вас ве повикуваме да учествувате во оваа глобална кампања, да помогнете правото на здрава планета да биде универзално право“, изјави Методија Велевски, заменик-директор на Македонско еколошко друштво, по повод почетокот на оваа глобална кампања.
Дејвид Р. Бојд, специјален известувач од ОН за човекови права и животна средина, нагласува дека правото на здрава планета, како универзално признаено човеково право, би било силна алатка во битката за спасување на нашиот живот на планетата.
„Осигуреното право на здрава природна средина е она што им овозможува на многу држави во светот да напредуваат. Затоа, сега треба да го искористиме налетот на глобалните еколошки кризи за да ги убедиме Обединетите нации дека признавањето на ова право ќе биде од корист за сите нас. Човековото право на здрава планета, ако се признае од страна на сите нации, ќе биде едно од најважните човекови права во 21 век“, нагласува Бојд.
Доколку ја потпишете оваа петиција, вие му овозможувате на МЕД да бара од нашите претставници во Обединетите нации да ја поддржат оваа иницијатива. Вашиот глас овозможува подобра основа за борба со климатските промени и загадувањето, подоследно применување на националните закони од областа на заштита на животната средина и посуштинско информирање и образование за оваа тема.
Линк до петиција: http://mes.org.mk/zhivot-na-zdrava-planeta-treba-da-bide-chovekovo-pravo/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Министерството за енергетика покрена 17 постапки за наплата на долгови од 32,8 милиони денари

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини воспостави системски пристап за заштита на државата во сите судски постапки и за првпат активно покренува тужби за наплата на долгови од должници, соопшти министерката за енергетика рударство и минерални суровини, Сања Божиновска.
„За првпат, воспоставуваме системски пристап со кој државата активно се брани во сите постапки и истовремено се покренуваат нови тужби за наплата на долгови од должници. Во изминатите години државата била оставена без активна правна заштита – не биле оспорувани клучни докази, не биле преземани мерки за застареност на побарувањата и не биле бранети државните позиции. Министерството го менува тој пристап: активно се вклучува во секоја судска постапка, бара стручни вештачења, ја координира одбраната со Владата, иницира постапки за наплата на долгот на државата. Обврска ни е да ги штитиме средствата на граѓаните и ставаме ред во правните постапки“, вели Божиновска.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини со превземањето на надлежностите затекна шест судски предмети по поднесени Тужби за вкупна вредност од 421.862.824,00 денари, поднесени против Министерство за Економија.
„Правниот сектор при МЕРМС, уште при превземање на предметите изврши увид во истите и зема учество во судските постапки преку превземање на правни дејствија. Веќе има конкретни резултати: две тужби против државата во вредност од 315 милиони денари се одбиени, со што буџетот е заштитен од огромни трошоци, а вкупната вредност на предметите против Министерството е намалена од 421,8 милиони на 106,8 милиони денари“, рече Божиновска.
Секторот за правни работи при увидот во преземената документација утврдил дека воопшто нема поднесени тужби против должници (физички и правни лица) за наплата на долг кој произлегува од неплатен надомест. Сепак, во соработка со Секторот за минерални суровини, беше констатирано дека постојат повеќе застарени побарувања по основ на концесиски надомест, како и побарувања за неплатен концесиски надомест за кои не се поведени судски постапки, а има основ државата да бара исплата.
„Министерството покрена 17 постапки за наплата на долгови во вкупна вредност од 32,8 милиони денари, од кои дел веќе се завршени со спогодби и позитивни пресуди. Истовремено на Управен суд се водат околу 20 предмети поврзани со концесии, од кои веќе има позитивна пракса за одбивање на тужби и предлози за времена мерка“, велат од Министерството.
Македонија
МВР го објави регистарот на напади врз новинари

Министерството за внатрешни работи на својата веб-страница постави линк до регистарот на напади врз новинари кој води до страницата на Здружението на новинари на Македонија каде е објавен регистарот. Овој регистар прикажува случаи на повреди на правата на новинари — со детали за видот на нападот, локацијата, статусот на пријавата и постапката.
„Безбедноста на новинарите за Министерството за внатрешни работи е еден од врвните приоритети и во изминативе години интензивно се работи на ова поле, а видливи се и резултатите од ваквата посветеност. Меѓу другото, беше одредена и контакт-точка, што многу придонесе за побрзо и поефикасно расчистување на случаите што се поврзани со новинарите. Се разбира, во координација со ЗНМ, Министерството за внатрешни работи продолжува да работи на ова поле“, велат од МВР.
Од таму информираат дека формирањето на националниот комитет за заштита на новинари претставува меѓуресорско тело комбинација од владини институции и невладини организации меѓудругото поврзани во новинарската фела. Процесот на формирање е во тек и по неговото финализирање една од примарните задачи ќе биде носењето на Национален акциски план за заштита на новинарите. Ова е процес кој се спроведува во рамки на кампањата на Советот на Европа Safety of Journalists, во координација со националната контакт точка.
Од МВР велат дека координацијата помеѓу полицијата, обвинителството и новинарските организации е на високо ниво и тоа многу придонесува за брзо и ефикасно решавање на случаите кои се однесуваат на новинарите.
„Ваквата соработка треба да продолжи и во наредниот период со цел понатамошно ефикасно расчистување на било каков случај на напад врз медиумски работник. Водејќи се од мотото „Секогаш може подобро“, полицијата, обвинителството и новинарските организации во голема мера во блиска иднина ќе ја зголемат и подобрат веќе постоечката висока меѓусебната соработка“, велат од Министерството.
МВР апелира до сите новинари доколку се соочат со закани, вербални или физички напади, или друг вид на притисок, веднаш да ги пријават случаите. Министерството за внатрешни работи е обврзано да ги санкционира сторителите и да го заштити правото на јавноста за слободно информирање.
Македонија
(Видео) Израелската војска упадна на бродовите што пловат кон Газа, уапсена е Грета Тунберг

Израелските сили се качија на неколку бродови од флотилата „Глобал Сумуд“ и ги превезоа активистите во израелско пристаниште, разбивајќи протест против блокадата на палестинската територија од страна на Израел.
Грета Тунберг е видена како седи на палубата опкружена со војници, на снимка од израелското Министерство за надворешни работи и потврдена од „Ројтерс“. Шведската активистка за климатски промени е најистакнатиот патник на пропалестинската флотила.
Already several vessels of the Hamas-Sumud flotilla have been safely stopped and their passengers are being transferred to an Israeli port.
Greta and her friends are safe and healthy. pic.twitter.com/PA1ezier9s— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) October 1, 2025
„Израелските војници пресретнаа меѓународна флотила која се обидуваше да достави лекови и храна во Појасот Газа. Тие се качија на бродовите кои се приближуваа кон енклавата“, соопштија организаторите на мисијата.
Флотилата, составена од повеќе од 40 цивилни бродови, носи околу 500 пратеници, адвокати и активисти, имаше план да ја пробие израелската блокада на Газа. Израелците ја започнаа операцијата кога флотилата беше на околу 90 наутички милји од енклавата. Досега се пресретнати најмалку шест брода. Објавени се снимки од бродовите „Флорида“ и „Ол Ин“, на кои се качија израелски војници. Сите членови на екипажот се однесени на копно.
„Преносите во живо од бродовите и комуникациите се прекинати. Статусот на учесниците и екипажот останува непознат. Ова е нелегален напад врз невооружени хуманитарни работници. Ги повикуваме владите и меѓународните институции да побараат нивна итна безбедност и ослободување“, објави флотилата на Инстаграм.
Флотилата за помош во Газа соопшти дека десетици нејзини бродови сè уште „пловат енергично“ кон палестинската територија и покрај тоа што биле пресретнати од израелските поморски сили.
“The last moments before we lost contact with our comrades aboard the Dutch boat Mohammed Bhar, sailing to Gaza on a humanitarian mission with the Al-Sumud Convoy to break the brutal blockade.” pic.twitter.com/S2h60huKZY
— Global Sumud Flotilla Commentary (@GlobalSumudF) October 2, 2025
The Global Sumud Flotilla boats Florida and All In have been seized by occupation forces, with all crew members taken. pic.twitter.com/bJ2rtVbiOK
— Global Sumud Flotilla Commentary (@GlobalSumudF) October 2, 2025
Флотилата Глобал Сумуд соопшти дека повеќето од нејзините бродови продолжиле да пловат кон брегот на Појасот Газа во раните утрински часови во четврток, и покрај прекините.