Свет
Сè повеќе млади луѓе умираат од Ковид-19, кои се причините за тоа?
Високиот крвен притисок, дијабетес, дебелина и возраст се покажаа како најчести причини зошто некои пациенти не го преживуваат Ковид-19. Станува збор за ризици коишто можат да предизвикаат компликации кај пациенти со коронавирус, за кои често нема лек. Сепак, останува нејасно зошто сè повеќе млади луѓе се на респиратор, дури и умираат од корона, иако немале претходни здравствени проблеми.
Во последно време сè повеќе се зборува за можна „генетска позадина“, т.е. фактот дека нашата генетска ранливост може да има влијание врз тоа како некој се справува со вирусот.
Како пример за улогата на генетиката, холандскиот генетичар Александар Хојшен од Медицинскиот центар на Универзитетот „Радбоунд“ (РУМЦ) во Нијмеген наведува двајца браќа на 35-годишна возраст, кои немале други здравствени проблеми, се заразиле со коронавирусот и двајцата завршиле на респиратор.
Ранливост
„Во тој случај, веднаш се прашувате дали генетските фактори можат да играат улога“, вели Хојзен.
Тој додава дека би можело да биде случајно што и двајцата биле толку сериозно болни, но и дека може да станува збор за грешка во имунолошкиот систем.
За време на проучувањето на тие два случаи, научниците добиле извештај за уште две помлади лица од другата страна на Холандија, кои исто така завршиле на респиратор и започнале со истражување бидејќи немале семејна врска. Додека траело истражувањето, еден од нив ја загубил битката со вирусот.
За да се идентификува генетската ранливост од инфекцијата, истражувачите ги секвенцирале нивните егзоми, кои содржат делови коишто кодираат протеини во сите гени. Особено внимание тие посветиле на гените за кои се знае дека се вклучени во вродениот имунолошки одговор.
Се покажало дека четирворицата мажи имаат мутација на ген којшто во некои имунолошки клетки произведува TLR7 рецептор. Имено, TLR7 го предупредува имунолошкиот систем на инфекција, односно откривање на синџирот на РНК што ги носат некои вируси, како што е случајот со САРС-КоВ-2. Научниците исто така сметаат дека овој рецептор ги препознава и тесно поврзаните вируси на корона, како што се МЕРС или САРС. Кога се активира вирусот, рецепторот го „буди“ ослободувањето на интерферон, т.е. молекулите на имунолошка сигнализација кои учествуваат во одбраната на телото од вирусни инфекции.
Промени на ДНК
Покрај генетските тестови, истражувачите тестирале и имунолошки клетки од крвта на пациентите и нивните семејства. Се покажало дека сите имаат многу помалку интерферон како одговор на инфекцијата отколку што се очекувало. Во лабораторијата, тие користеле молекула наречена имиквимод (модификатор на имунолошкиот одговор) за да ги активираат TLR7 рецепторите со симулирање на инфекција.
Откриле дека мутацијата во TLR7 ја оневозможува нивната заштита од коронавирусот. Нагласено е дека ваквото истражување е од големо значење за можните лекови кои би им помогнале на таквите пациенти да го „подобрат“ имунитетот или да одговорат подобро.
Генетското истражување најчесто е поврзано со сериозните заболувања кај младите луѓе со Ковид-19, односно оние кај кои немало здравствен ризик што би било причина за да се појават компликации.
Во студијата објавена пред околу еден месец, во која се испитува геномот на 1.610 пациенти хоспитализирани за време на епидемијата во Шпанија и Италија, се откриени промени во ДНК кои исто така можат да влијаат на текот на болеста, иако тие се многу мали, пренесува „Јутарњи лист“.
Откриено е дека кај некои пациенти имало генетски промени што доведуваат до нарушувања на протеините хемокин коишто комуницираат со молекулите на имунолошкиот одговор. Тие обично служат за привлекување на имуните клетки во нападеното ткиво со цел да се уништи вирусот.
Научниците докажаа дека овие промени биле 1,5 пати почесто присутни кај оние пациенти на кои им бил потребен респиратор или некоја друга поддршка за дишење. Имено, мала промена во ДНК е поврзана со намалена активност на ген што помага во регулирање на хемокините.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Прогласен е за најсреќен град во светот: титулата ја понесе европски главен град

Најсреќниот град во светот е официјално прогласен, а годинава титулата ја понесе европски главен град. Годишниот Индекс на среќни градови анализира неколку клучни фактори за да утврди колку е „среќен“ еден град. Градовите се оценуваат според управувањето и граѓанскиот ангажман, економијата, здравјето, животната средина и мобилноста – сето тоа со цел да се процени колку се задоволни нивните жители.
А победникот оваа година? Копенхаген.
Данската престолнина е, според објаснувањето на индексот, „витален центар на културата, управувањето и економската активност“. Постигна импресивни 1.039 поени за среќа на индексот, ставајќи се на самиот врв на рангирањето. Градот е „длабоко посветен на еколошката одржливост“ и 69 проценти од неговиот сообраќај се одвива на еколошки начин.
Копенхаген може да се пофали и со свој Музеј на среќата. Овој „мал музеј за големите нешта во животот“ им објаснува на посетителите зошто Данска е меѓу најсреќните земји во светот.
Цирих го освои второто место со вкупно 993 поени. Најголемиот град во Швајцарија е познат по својата економска сила, висок квалитет на живот и посветеност на одржливоста. Градот нуди бројни еколошки опции за транспорт, силни иницијативи за обновлива енергија и квалитетен здравствен систем.
Најдобро рангиран град надвор од Европа е Сингапур, кој се најде на третото место на листата со вкупно 979 поени. Високо е оценет благодарение на неговите „светски познати универзитети“, високото ниво на граѓанска ангажираност и исклучително ниската стапка на невработеност.
Лондон, највисоко рангираниот град од Обединетото Кралство, не се најде меѓу првите 20, туку се најде на 31-во место. Сепак, постигна високи 842 поени и доби пофалби за својата „обемна и ефикасна мрежа за јавен превоз“.
Њујорк е најдобро пласираниот американски град со 17-то место и вкупно 902 поени. Постигна високи оценки за образование, граѓанска ангажираност и одржливост. Сепак, падна на рангирањето поради послабите резултати во областа на здравството – стапката на дебелина во Њујорк е 41,9%.
Регион
Двe средношколки во Обреновац ја претепале својата другарка на улица: едната ја удирала со шлаканици, другата со тупаници

17-годишна ученичка од средно училиште во Обреновац, заедно со своите родители, вчера отишла во полиција и пријавила дека била претепана од две другарки.
Таа рече дека сè се случило на улица.
Според тврдењата на малолетничката, едната ја удрила со шлаканица, а другата ја удрила со тупаница.
Полицијата ги известила Центарот за социјална работа, надлежното обвинителство и училиштето чии ученици се во прашање.
Ученичката која била нападната и претепана има полесни повреди, пренесуваат локални медиуми.
Регион
(Видео) Инциденти пред зградата на Судот во Нови Сад: туркање меѓу граѓаните и полицијата, фрлен солзавец

Пред зградата на судот и канцеларијата на државниот обвинител во Нови Сад, утрово се собраа голем број граѓани и студенти барајќи итно ослободување од притвор на шест активисти од опозициските организации СТАВ (Студенти против авторитарната влада) и ПСГ (Движење на слободни граѓани), јавува Н1.
Novi Sad – blokada suda upravo ‼️ pic.twitter.com/zZIb3jmTC0
— Stranka slobode i pravde (@SlobodaIPravda) May 15, 2025
Активистите се во притвор веќе 60 дена, а вчера судот им го продолжи притворот за дополнителни 30 дена.
Толпата се собра и пред задниот влез во зградата, каде што околу педесет вработени се обидоа да влезат на своите работни места. Во тој момент, настанала тепачка меѓу насобраните граѓани и припадници на интервентната полиција кои се обидувале да им дозволат на вработените да поминат.
Guranje građana i policije ispred suda u #NoviSad na protestu podrške novosadskim aktivistima u pritvoru. pic.twitter.com/w9kWQSSEB6
— Radio 021 (@Radio021) May 15, 2025
Кога не успеале да го сторат тоа, жандармеријата била повикана на помош, а припадници на силите пристигнале во голем број. Ситуацијата ескалираше кога, според сведоштвото на студентка за Н1, кон граѓаните во првите редови бил фрлен солзавец.
Novi Sad
Policija primenjuje nasilje ❗👇 pic.twitter.com/xqKX4kJmTS— Ne lomite mi bagrenje (@janjic_vladan) May 15, 2025
„Не го правете тоа на невооружени луѓе, што правите, не на мирни граѓани!“ еден граѓанин им извика на полицајците преку мегафон, додека толпата извикуваше слогани како „Србија!“ и „Пуштете ги сите!“