Свет
Данска сака да ги заштити Фарските Острови од Русија со радарот на НАТО

Данската либерално-конзервативна партија Венстре и владејачката Фарска унионистичка партија тврдат дека Фарските Острови сè повеќе се притиснати во однос на безбедносната политика. За да се зацврсти ставот на малиот архипелаг, тие предлагаат поставување радар на НАТО и зона на слободна трговија со ЕУ, пренесува „Спутник“.
Според Венстре, Фарските Острови треба да бидат ослободени од зависноста од Русија со склучување договор за слободна трговија со ЕУ, меѓу другото, за извозот на лосос, што претставува околу 50 отсто од вкупниот извоз на архипелагот.
Двете партии ги именуваа Русија и Кина како главни закани за архипелагот.
„Во последниве години сведоци сме на ескалација на руските летови над Северен Атлантик. Тие ја тестираат подготвеноста на НАТО и постојано го нарушуваат воздушниот простор на Комонвелтот. Затоа, мора да реагираме на зголемениот обем на руски летови и да се осигураме дека имаме вистински можности да го следиме воздушниот простор“, изјави за „Берлингске“ портпаролот за надворешна политика на Либералната партија, Михаел Аструп Јенсен.
Според Јенсен, радарот, кој ќе функционира под покровителство на НАТО и ќе „покрие“ можни дупки во воздушниот простор на архипелагот, нема да стои сам.
Затоа, владејачката Социјалдемократска партија побара од данскиот министер за надворешни работи Кепе Кофод да ја забрза работата за договор за слободна трговија со ЕУ – идејата е да се избегне Русија, главен увозник, да ги погоди Фарски Острови со трговски бојкот во време на криза. Фарските острови имаат голем извоз на риби во Русија и се зависни од овој пазар затоа што не можат да ги продаваат своите риби на пазарите во ЕУ.
Во 2013 година, ЕУ отиде дотаму што, меѓу другото, ја бојкотираше фарската риба поради несогласувањата околу квотите. Оттогаш бојкотот е заменет со стар трговски договор со кој се оданочуваат фарските стоки, кои двете страни предлагаат да ги заменат со зона за слободна трговија.
„Сега сме на крстопат на кој фарскиот извоз во Русија може да стане ранлива област и точка на притисок. Затоа, одлуката за радарот не може да биде сама, туку мора да се следи со зголемен притисок врз ЕУ за договор за слободна трговија меѓу Фарските Острови и ЕУ“, рече Јенсен.
Според „Берлингске“, оваа мерка ќе ги заштити и од Кина по обвинувањата дека таа се обидела да изврши притисок врз фарската влада за купување кинеска опрема за 5G освен ако не сакаат да го изгубат извозот на лосос во Кина.
Во исто време, Гренланд и Фарски Острови, оддалечени територии на данското кралство, добиваат зголемено внимание од САД, кои бараат зголемена трговија и соработка.
Минатата година претседателот Доналд Трамп дури даде шокантен предлог за купување на Гренланд од Данска од стратешки причини, притоа заштедувајќи му голем трошок на Копенхаген (можно навестување за годишна субвенција од 510 милиони американски долари, од која Гренланд е силно зависен).
Оваа година предвидено е да се отвори првото претставништво на САД во Гренланд од 1953 година за да се промовира директна соработка со најголемиот остров во светот. Овие чекори предизвикаа многу дански политичари кои сметаат дека тоа е непотребно и неприфатливо мешање.
Фарските Острови се архипелаг во Северен Атлантик лоциран северозападно од Шкотска, на половина пат од Норвешка до Исланд. Тоа е автономна територија во рамките на Кралството Данска заедно со Гренланд и има повеќе од 50.000 жители.
Архипелагот претрпе големи економски тешкотии по распадот на рибарската индустрија во раните 90-ти, и оттогаш се обидува да ја диверзифицира економијата. Во последниве години, поддршката за независност расте. Од денес, пет фарски партии од целиот спектар се изјаснија за независност од Данска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Застрелан сојузник на Трамп

Чарли Кирк, влијателен десничарски активист близок до американскиот претседател Доналд Трамп и извршен директор на Turning Point USA (TPUSA), беше ранет за време на настан на Универзитетот Јута Вали.
Снимките што кружат на социјалните медиуми го покажуваат моментот кога е застрелан додека зборува под шатор во дворот на универзитетот. Во исто време, студентите бегаат во паника од звуците на пукотници. Кирк настапи таму како дел од турнејата American Comeback, организирана од локалниот огранок на TPUSA.
Неговиот тим потврди за Fox News дека е погоден, но неговата состојба во овој момент е непозната. Универзитетската полиција потврди дека се испукани куршуми, а ФБИ соопшти дека агентите брзаат на местото на настанот и целосно ја поддржуваат истрагата.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, ја потврди веста дека конзервативниот активист и неговиот сојузник Чарли Кирк е ранет и повика на молитва.
„Сите мора да се молиме за Чарли Кирк, кој беше застрелан“, напиша тој на Truth Social. „Одличен човек од глава до пети. БОГ ДА ГО БЛАГОСЛОВИ!“
Потпретседателот на САД, Џ.Д. Венс, повика на молитви за Кирк, нарекувајќи го „добар човек и млад татко“, додека министерот за одбрана, Пит Хегсет, рече: „Нека раката на Исус Христос го допре“.
Гувернерот на Калифорнија, Гавин Њусом, го осуди нападот и рече дека е „одвратен, гнасен и срамен“. Сенаторот од Јута, Мајк Ли, рече дека внимателно ја следи ситуацијата и повика на молитви за Кирк и студентите кои беа таму.
Свет
Сојузниците и’ нудат помош за Полска во зајакнувањето на својата противвоздушна одбрана

Полска доби понуди од своите европски сојузници за зајакнување на својата противвоздушна одбрана, изјави премиерот, Доналд Туск.
Тој рече дека штотуку разговарал со лидерите на Франција, Германија, Обединетото Кралство, Италија, Холандија, Украина и НАТО.
„Во денешните разговори добив не само изрази на солидарност со Полска, туку пред сè предлози за конкретна помош за одбрана на нашиот воздушен простор“, рече Туск.
Свет
Британските медиуми јавуваат за средба меѓу Хари и Чарлс по повеќе од една година, принцот влезе во кралската резиденција

Принцот Хари беше виден како влегува во кралската резиденција Кларенс Хаус, среде шпекулациите за средба со неговиот татко, кралот Чарлс.
Нема потврда од Бакингемската палата или од претставниците на војводата од Сасекс, но кралот беше виден и како влегува во Кларенс Хаус порано.
Се верува дека кралот отпатувал во Лондон од Шкотска во среда попладне, а принцот Хари беше во Велика Британија за добротворни настани оваа недела.
Немало средба лице в лице меѓу татко и син од февруари 2024 година, а принцот Хари во интервју за Би-Би-Си во мај 2025 година рече: „Би сакал помирување со моето семејство“.
Последниот пат кога таткото и синот се сретнаа беше кратко откако на кралот му беше дијагностициран рак минатата година, кога принцот Хари отпатува во Велика Британија на кратка средба.
Принцот Хари оттогаш ја посети Велика Британија, вклучително и за судски случаи, но не го видел својот татко.
Тој се врати во Велика Британија во понеделник и одржа серија добротворни настани во Лондон и Нотингем – и покрај прашањата дали ќе се сретне со својот татко.
Во четврток, тој ќе ја напушти Велика Британија и ќе се врати во САД за да ги види Меган и нивните деца, кои не дојдоа на ова патување, пишува Би-Би-Си.