Култура
Со ретроспектива на илустрации на Димитар Кондовски се отвора фестивалот „Литера“

Стотици илустрации што ги краселе кориците на многу детски книги, списанија, учебници, од вечерва во 20 часот ќе бидат изложени во „Мала станица“, со што ќе биде отворен вториот меѓународен фестивал за литература и илустрација за деца „Литера“. Изложбата ќе ѝ биде достапна на публиката сѐ до 1 ноември. Од 15 октомври, од 9 до 19 часот може да се видат делата на доајенот на македонската ликовна уметност со посебен ковид-протокол.
Идејата на „Литера“, што го организира Центарот за визуелна комуникација од „Ефектива“ од Скопје, е на денешните генерации да им го доближи исклучителното значење на овој уметник. За време на првиот фестивалски ден група деца ќе сликаат свои дела инспирирани од илустрациите на Кондовски.
„Димитар Кондовски е еден од малкутемина македонски ликовни уметници чие творештво остави траен белег во времето. Неговото дело е широко во својот опфат и длабоко според својот мисловен дофат. Златната трага што тој ја врежа во скаменетото време е чудесен сложен орнамент, чија тајна уште не е откриена. Работата за децата и за оние што светот може да го видат со детски очи на Кондовски му даде можност да го претстави светот како волшебна сликовница. Користејќи ја слободата што му ја дава работата за деца, Димитар Кондовски го отвори своето дело за сништата. Тој докажа дека голем уметник е волшебник, кој може да го претвори обичниот лист хартија во шума, каде што меѓу дрвјата блеска месечина и осветлува езеро сјајно како огледало – меѓу набабрени од роса виолетови и црвени цветови крај езерото танцуваат самовили со распуштени коси во проѕирни велови, а над нив меѓу облаците лета млад јунак на крилато коњче. Работејќи сликовници за деца и илустрирајќи книги, тој имаше можност да истражува еден поинаков свет, свет во кој чудата се можни“, пишува ликовниот критичар Емил Алексиев.
Освен изложбата, второто издание на „Литера“ ќе донесе и пет работилници наменети за детската публика, кои ќе се реализираат во Даутпашиниот амам. Креативните деца ќе може да творат во повеќе области – креативно пишување, цртање и др.
Фестивалот „Литера“ најде најчин и за време на карантинските денови да ги мотивира децата да творат. Неколку илустрации на Кондовски им беа инспирација и ни праќа нивни приказни и раскази. Во чест на октомври – месецот на штедењето, авторот на најдобриот детски текст од Халк банка“ Скопј ќе добие штедна книшка во вредност од 5.000 денари.
Во рамките на фестивалот, на 16 октомври во 19.30 часот, во Europe House во Скопје, ќе се одржи дебата на тема „Како децата се запознаваат со предизвиците во животот преку литературата?“ На оваа дискусија ќе учествуваат: проф.д-р Весна Мојсова-Чепишевска, проф. д-р и писател Владимир Мартиновски, Искра Димковска („Сказнувалка“) и психологот Христина Стефановска.
Во рамките на фестивалот ќе бидат организирани пет работилници, на кои ќе може да учествуваат помал број деца. Доколку дозволат временските услови, тие ќе се одржат во дворот на Даутпашиниот амам, а во случај на заладување или дожд, активностите ќе се префрлат внатре.
На второто издание на „Литера“, со наслов „Емоцијата има своја боја“, на 15 и 16 октомври работилница ќе одржат кустосот и едукатор од Националната галерија, Маја Димитрова, и вајарката Моника Гошева.
Четири работилници ќе се одржат на 17 октомври. „Прочитај ми приказна/прочитај си приказна“ ќе ја води Коста Милков од издавачката куќа „Метаноја“. Во истиот термин од 11 часот ќе се реализира и работилница на тема „Среќни деца денес – подобри луѓе утре“, а ќе ја одржи едукативниот центар „Скампер“ од Скопје.
Искра Димковска од издавачката куќа „Сказнувалка“ ќе одржи работилница инспирирана од сликовницата „Празнина“ од Ана Лјенас. Поетесата Ана Голејшка-Џикова ќе одржи работилница за креативно пишување.
На 18 октомври во Даутпашиниот амам заедничка работилница ќе одржат „Полица“ и фестивалот „Литера“ на тема „Креирање книжевно дело од деца за деца“.
На 19 октомври во Europe House фестивалот ќе додели награди за најдобрите македонски изданија меѓу двата изданија. Ќе бидат доделени три награди: за најдобра детска книга, за најдобра илустрација и издание во целина, за кои ќе одлучи стручно жири. Фестивалот го помагаат: Делегацијата на ЕУ во Скопје, Министерството за култура, Град Скопје, Халк банка.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Младешки ентузијазам и висока професионалност на уметниците од Музичката младина на Македонија

Восхитувачка интерпретација и музичка префинетост покажаа професионалните млади инструменталисти од Камерниот оркестар на Музичката младина на Македонија „Саша Николовски-Ѓумар“ музицирајќи вчеравечер на „Охридско лето“.
Концертот традиционално се одржува секоја година на фестивалот во црквата „Света Софија“ , овојпат се одвиваше под диригентската палка на маестро Иван Еминовиќ кој има богато професионално портфолио. Ова не е негова прва соработка со уметниците од Музичката младина младина.
-Се работи за младински оркестар но со искусни музичари. Некои од нив веќе подолго свират во Македонската опера и балет и во Македонската филхармонија. Секогаш е прекрасно чувството да се работи со младина. Тие се секогаш подготвени, секогаш зрели. Годинава за публиката на „Охридско лето“ подготвивме одлична и интересна програма. Имавме еден вид натпревар помеѓу двајцата великани Антонио Вивалди и Астор Пјацола изведувајќи ги нивните годишни времиња, секој од својата доба. Имаше многу убава фузија на звуци. Репертоарот го завршивме со еден, би рекол, бисер на вечерта од нашиот композитор и уметник, Дамјан Темков. Композицијата носи наслов „За една драма“ или „За една дама“, кој како сака може да си ја протолкува. Верувам дека публиката уживаше, вели маестро Еминовиќ.
Камерниот оркестар на Музичката младина на Македонија постои 38 години и е основан како прв сегмент на Летниот музички камп на МММ во Охрид во 1986 година. Повеќе од 400 млади музичари биле дел од овој уникатен состав, а диригенти и уметнички раководители на оркестарот биле: Ф. Муратовски, Г. Коруновски, С. Николовски-Ѓумар, В. Николовски-Ѓумар, М. Спасов, Б. Цанев, А. Ремерајт, Б. Чадловска, О. Кондратенко, Миша Кац, Џанлука Мартиненги и Елена Митревска.
Оркестарот има остварено повеќе од 100 концерти добивајќи голем број позитивни критики и признанија, а на неговиот репертоар, покрај делата од светската класика, свое место наоѓаат и делата на современите македонски композитори.
Веќе 38 години завршниот концерт на летната сесија на оркестарот е дел од програмата на фестивалот „Охридско лето“, а во последните години и на фестивалите „Скопско лето“ и „Битолско лето“. Од 2018 година оркестарот го носи името на македонскиот диригент Саша Николовски-Ѓумар.
Култура
Саем на книгата во рамките на „Битфест“

Под слоганот „Светот во страници“, во рамките на Битфест 2025, беше отворен саемот на книги, под платото на Народниот театар во Битола.
Седум учесници, со свои штандови и различна литература, ќе го доближат пишаниот збор до секоја генерација, преку ликовите за најмладите, до литература која ги задоволува вкусовите на најприбирливите читатели. Со сопствен штанд со книги е застапена и НУУБ „Св. Климент Охридски“ Битола, а меѓу излагачите се и „Бата прес“, „Антолог“, „Прозарт медиа“, „Топер“, „Матица македонска“ и „Збор“.
Во своето обраќање пред присутните, градоначалникот Тони Коњановски истакна дека патувањето низ страниците на пишаниот збор е вистинско патување кон себе си, надежта, кон непознатото, но и кон научните достигнувања и стручните, експертски анализи. „Вечерва со отворањето на овој Саем на книги, битолската ризница на научната мисла и пишаниот збор НУУБ „Свети Климент Охридски“, активно работи на доближување на пишаното богатство, до сите наши сограѓани, а пред се до нашите најмлади, кај кои мораме сите заедно да ја поттикнуваме љубопитноста, а со тоа да ги поттикнуваме да читаат, зошто нели и нивниот омилен херој – Спајдермен – чита.
Битола е град со голема културна историја, а многу битолчани се веќе докажани читатели, зошто книгата е нашата најмоќна врска со минатото, со сегашноста, но и со визијата за иднината. Затоа, на овој настан, создаваме можности, но славиме и идеи, мисли, соништа и светови што се отвораат преку читањето. Од срце им благодарам на организаторите, на НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола, и на сите учесници, кои вложија љубов и ентузијазам во оваа приказна што верувам ќе трасира нови патишта на животен напредок, кај секој оној што ќе избере добра книга од богатиот избор на наслови на овој саем“, рече Коњановски.
Пред присутните се обрати и директорката на НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола, Емилија Стефановска Давкова. Саемот на книги ќе биде отворен за сите посетители до 1 август, кои по саемски цени можат да ги набават своите омилени дела.
Култура
Изложба на Сашо Блажес „Нурни во мене“ во Куќата на Робевци

Самостојна изложба на ликовниот и визуелен уметник Сашо Блажес насловена „Нурни во мене“ ќе биде отворена на 01 август со почеток во 20 часот, во Куќата на Робевци.
После самостојните излагања во Париз и Венеција минатата година како и во и Австрија и Италија минатите години, оваа година се претставува со една исклучителна изложба која што дел беше претставена во Музеј на град Скопје, а на 01 август ќе биде поставена во Куќата на Робевци во Охрид.
Изложбата го носи насловот „Нурни во мене“, а куратор на изложбата е Маја Чанкуловска, виш кустос при Националната Галерија од Скопје.Критички осврт и текст за изложбата имаат напишано Камило Ракана, куратор од Париз и Маја Чанкуловска.
Сашо Блажес е роден во 1980 година во Охрид, каде живее и работи. Дипломирал во 2006-та година на Универзитетот за ликовни уметности во Букурешт, Романија, како еден од најдобрите студенти во својата генерација. За време на магистерските студии (2006-2008) бил вклучен од катедрата за графика во изготвувањето на неколку универзитески трудови од областа на графиката и графичките техники на Универзитетот. Зад себе има реализирано шестнаесет самостојни изложби во Македонија и во странство, а има учествувано на бројни групни изложби во Австрија, Германија, Романија, Шведска, Јапонија, САД, Канада, Италија, Бугарија. Негови дела се наоѓаат во приватни колекции во Норвешка, Франција, Германиј, Романија и Австрија.