Свет
Дали децата се значаен извор за ширење на коронавирусот? – истражувањата се контрадикторни

Дали децата се значаен извор на ширење на заразата со коронавирус? Десет месеци по почетокот на пандемијата, експертите сè уште се поделени за ова прашање, што им отежнува на владите да одлучат дали ќе ги затворат или не училиштата.
За време на првиот бран на пандемијата, беше формиран научен консензус дека децата би можеле да бидат важен вектор во ширењето на новиот коронавирус, како што е случај со вирусот на грипот. Сепак, од летото наваму преовладува друга теорија, при што неколку студии сугерираат дека децата, особено помалите, не се толку заразни.
„Научната литература не го разјасни тоа“, вели епидемиологот Доминик Костаглиола од Париз.
Овие евидентнно контрадикторни резултати не им ги олеснија работите на оние што одлучуваат за рамнотежата на здравјето на своите граѓани и својата економија.
„Факт е дека многубројни студии покажаа дека децата, кои ретко покажуваат симптоми на коронавирусот, не се многу заразни за другите членови на семејството, но ова беше во време кога училиштата беа затворени и ширењето на вирусот забавуваше“, вели епидемиологот Зои Хајд, професор на Универзитетот во Западна Австралија.
„Повеќето студии за односот Ковид-19 – дете се спроведени за време на карантин или во време на низок пренос на вирусот во заедницата“, напиша Хајд во Медицинскиот журнал во Австралија. Но, некои неодамнешни студии од САД, Индија и од Јужна Кореја ја доведоа во прашање претпоставката.
Центрите за контрола и превенција на болести на САД (ЦДЦ) ги објавија резултатите од студијата спроведена на 300 лица, во која се заклучило дека преносот на коронавирусот е чест кај членовите на домаќинството, без разлика дали се возрасни или деца.
Многу пообемно британско истражување објавено минатата недела покажува поинаква слика.
„Живеењето со деца под 11 години не е поврзано со зголемен ризик од зараза со коронавирус, развој на Ковид-19 или хоспитализација“, се вели во студијата на Лондонското училиште за хигиена и тропска медицина и Универзитетот во Оксфорд, засновано на податоци собрани од повеќе од девет милиони возрасни лица.
Децата на возраст од 12 до 18 години претставуваат одреден ризик, но мал, заклучи студијата.
„Децата може да го пренесат вирусот на други“, рече епидемиологот на СЗО, Марија ван Керхове, но се чини дека тоа се случува поретко отколку кај возрасните.
Помалите деца го пренесуваат вирусот едни на други поретко отколку нивните тинејџерски врсници бидејќи нивната стапка на зараза е приближно иста како и кај возрасните.
„Кога имаат симптоми, децата испуштаат слични количини вирус како возрасните и може да заразат други како што прават возрасните“, објави во август Европскиот центар за превенција и контрола на болестите. „Но, не е познато каква е состојбата со заразените асимптоматски деца“.
Ако можноста за пренесување на коронавирусот кај децата е сомнителна, несомнено е дека тие се, генерално, или асимптоматски или имаат поблаги форми на болеста во споредба со возрасните. Важноста на оваа научна расправа е поттикната и од прашањето дали училиштата треба да останат отворени.
Ризикот не е нула
Повеќето училишта во многу земји беа затворени за време на пролетниот карантин, што го загрози образованието на децата и изврши голем притисок врз родителите.
„Секој разбира колку се важни училиштата за децата не само за образованието туку и за нивното ментално здравје и безбедност“, рече Ван Керхове.
Многу земји, вклучително и Франција, Велика Британија, Ирска и Австрија, повторно воведоа национален карантин, целосен или делумен, за да се запре вториот бран на вирусот, но овој пат ги оставија училиштата отворени.
„Ризикот поврзан со училиштата не е нула и никој не го тврди тоа“, рече францускиот службеник за здравство Даниел Леви-Брул додавајќи дека изолираните случаи сепак треба да се набљудуваат.
„Голем број училишта се отворени во целиот свет и во најголем дел нема проблеми“, вели тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Астрономите следат непознат објект кој можеби доаѓа од друг ѕвезден систем

Астрономите следат објект што се движи кон нас, а кој би можел да доаѓа од друг ѕвезден систем, објави АП. Научниците открија нешто што би можело да биде само третиот познат меѓуѕвезден објект што поминува низ нашиот Сончев систем, соопшти синоќа Европската вселенска агенција (ЕСА).
Безопасниот објект моментално е во близина на Јупитер, стотици милиони километри од Земјата, и се движи кон Марс, но според научниците не би требало да се приближи повеќе од тоа до Сонцето.
Сè уште е прерано да се утврди дали објектот – моментално означен како A11pl3Z – е карпест астероид или ледена комета, или каква е неговата големина и облик. Потребни се дополнителни набљудувања за да се потврди неговото потекло. НАСА соопшти дека внимателно ја следи ситуацијата.
Астрономот Жозеп Триго-Родригез од Институтот за астрофизика во близина на Барселона, Шпанија, верува дека станува збор за меѓуѕвезден објект врз основа на неговата необична траекторија и екстремна брзина додека се движи низ Сончевиот систем. Тој проценува дека има дијаметар од приближно 40 километри.
Првиот потврден меѓуѕвезден посетител бил во 2017 година. Именуван е Оумуамуа, што на хавајски значи „извидник“, во чест на опсерваторијата на Хаваи што го открила. Првично бил класифициран како астероид, но поради подоцнежните карактеристики бил класифициран како комета, иако неговата издолжена форма продолжува да ги збунува научниците.
Вториот познат објект за кој е потврдено дека доаѓа од друг ѕвезден систем е 21/Борисов, откриен во 2019 година и речиси сигурно е комета.
Свет
Гардијан: Израелската армија употреби бомба од 230 килограми во напад врз кафуле во Газа

Израелската армија употреби бомба тешка 230 килограми во напад врз кафуле во Газа а експертите изјавија дека употребата на таква муниција може да претставува воено злосторство, објави денес „Гардијан“.
Експертите за меѓународно право изјавија дека употребата на неселективно оружје кое генерира масивен експлозивен бран и расфрла шрапнели на широка површина може да претставува воено злосторство поради присуството на голем број незаштитени цивили, вклучувајќи деца, жени и постари лица.
Делови од оружје од урнатините на кафулето „Ал-Бака“, фотографирани од „Гардијан“, се идентификувани од експерти за оружје како делови од бомба за општа намена МК-82 од 230 килограми.
Големиот кратер оставен од експлозијата дава дополнителни докази за употребата на голема и моќна бомба како што е МК-82, изјавија двајца експерти за оружје.
Портпаролот на Израелските одбранбени сили (ИДФ) изјави дека нападот врз кафулето се истражува и дека „пред нападот се преземени чекори за намалување на ризикот од повредување на цивили преку употреба на воздушен надзор“.
Медицински и други претставници изјавија дека во нападот врз кафулето се убиени помеѓу 24 и 36 Палестинци, а десетици се повредени, јавува Танјуг.
Регион
(Фото) Масовна евакуација на туристи поради пожар на Крит

Голем пожар во Грција продолжува да беснее во источниот дел од островот Крит, откако избувна вчера попладне во тешко пристапна шумска област во близина на општината Иерапетра.
Пожарот го поттикнуваат ветрови со сила на ураган што достигнуваат до ниво осум степени според Бофортовата скала, што предизвикува брзо ширење кон југ и закана за станбени згради, туристички сместувачки капацитети и клучна инфраструктура, вклучително и бензинска пумпа.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Според службите за итни случаи, пожарот во моментов се шири на најмалку 6 километри, што го отежнува неговото локализирање. Густ чад зафатил поширока област, а видливоста на некои места е намалена на речиси нула.
Чадот се проширил дури до плажата Макри Гиалос, каде што пожарникарите се обидуваат да го локализираат пожарот.

A wildfire at Ierapetra, on Crete island, Greece, 02 July 2025. A large wildfire erupted in the afternoon in an agro-forested area in eastern Crete, at the Ahlia site in Lasithi prefecture, with authorities later issuing an alert to local residents to evacuate towards Ierapetra. A total of 155 firefighters were dispatched to the scene, operating 38 vehicles, while two water-dropping aircraft assisted. EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Главниот пат во близина на населбата Агиа Фотија беше затворен за сообраќај, а полицијата ги повика жителите и туристите да избегнуваат секакви непотребни патувања поради исклучително лошиот квалитет на воздухот, екстремната топлина и пепелта што паѓа од небото.
Локалните извори наведуваат дека областа Агиа Фотија останала без електрична енергија. Најмалку четири постари лица беа однесени во болница со проблеми со дишењето предизвикани од вдишување чад.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Здравствените власти ги ставија сите болници на Крит во состојба на готовност. Властите наредија масовна евакуација на хотели, приватни сместувања и домови во општина Ферма, бидејќи пожарот се приближува кон областа. Операцијата се спроведува со поддршка на пожарникари, полиција и локални волонтери.
Досега, околу 1.500 луѓе се евакуирани од околните села и туристички области и однесени во Иерапетра. Околу 200 од нив се привремено сместени во градската спортска сала.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Противпожарните сили се значително засилени. До среда вечерта, на местото на настанот беа 155 пожарникари, осум специјализирани пешадиски екипи и 38 противпожарни возила.
До зајдисонце, четири хеликоптери фрлаа вода врз пожарот. Локалните општински власти, исто така, распоредија цистерни за вода и тешка механизација.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Дополнителни сили се на пат – уште 17 пожарникари, една пешадиска екипа и пет возила доаѓаат од Пиреја, а уште 33 пожарникари и четири дополнителни екипи на EMODE од Елефсина.
Пожарот, кој избувна помеѓу Агија Фотија и селото Скинокапсала, се шири низ густа, запалива вегетација. Сувите услови, стрмниот терен и силните ветрови го отежнуваат гаснењето.

EPA/NIKOS CHALKIADAKIS
Порано оваа недела, повеќе од 50.000 луѓе во Турција беа евакуирани поради пожар во Измир, а најмалку шест лица загинаа како резултат на топлотниот бран што ја погодува Европа – вклучително и Шпанија, Италија и Франција.