Свет
Шведската опозиција бара одговори за наводната шпионажа на САД

Во неочекуван сојуз, Левицата и шведските демократи, кои ги претставуваат спротивните краеви на шведскиот политички спектар, се здружија во барањето одговор од владата за наводната шпионажа на САД, пренесува „Спутник“.
Данското радио претходно објави извештај за укажувачи од Одбранбената разузнавачка служба на земјата (ФЕ) за шпионирањето на Националната агенција за безбедност на САД (НСА) против данската, норвешката и шведската одбранбена индустрија преку пристап до Центарот за податоци на островот „Амагер“ крај Копенхаген. Оттаму, НСА, наводно, го таргетирала интернет-сообраќајот од министерствата и одбранбените компании, како данската „Терма“ и шведската „Сааб“.
Според дански извори, шпионажата се случила во исто време кога данската држава ја почнала последната рунда набавки на борбени авиони, во која претендент бил „грипен“ на „Сааб“. Данската држава на крајот купи 27 борбени авиони „Ф-35“ произведени во САД.
Пратеникот на Левицата, Хакан Свенилинг, ја праша министерката за надворешни работи од редовите на социјалдемократите, Ен Линд, какви мерки презеле министерот и владата воопшто во врска со пријавената шпионажа, а пратеникот од Демократската партија во Шведска, Бјорн Содер, побара одговор од министерот за одбрана, Петер Хултквист.
„Ова можеби влијаеше на шведската одбранбена индустрија на многу негативен начин и мора да се разјасни“, објасни Шодер за националниот радиодифузер СВТ нагласувајќи дека владата многу бавно дејствува.
Како одговор министерот за внатрешни работи од редовите на социјалдемократите, Микаел Дамберг, истакна дека владата ја чека истрагата на Данска и дека тој не може да ја коментира точноста на информациите што се појавија во медиумите.
„Од друга страна, се разбира, јас и соодветните шведски власти со голем интерес ја следиме данската истрага“, рече Дамберг уверувајќи дека владата многу сериозно ги сфаќа сите форми на шпионажа против Шведска.
Норвешка претходно почна разговори со Данска во врска со обвинувањата за шпионажа на ниво на министри за одбрана. Според данското радио, НСА го користела центарот за податоци „Амагер“ со неговиот систем Xkeyscore, што го открил свиркачот Едвард Сноуден во 2013 година и што е клучна карактеристика на целиот апарат за пресретнување на НСА. Програмата овозможува голема количина податоци преку фибер-каблите да се просејуваат со помош на клучни зборови, како што се имиња на луѓе на врвни позиции во целните организации.
Основана во 1937 година, „Сааб АБ“ е една од водечките шведски компании за одбрана. Помеѓу 1947 и 1990 година служеше како матична компанија на реномираниот производител на автомобили „Сааб аутомобиле“.
Нејзиниот главен фокус, сепак, се борбени авиони, борбено оружје, ракетни системи, торпеда, сензорски системи и подземни возила без екипаж, како и решенија за надзор од воздух, радари и средства за електронска борба. Со речиси 17.000 вработени, „Сааб“ се смета за столб на шведскиот воено-индустриски комплекс.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Почина најстарата личност на светот

Бразилката која беше прогласена за најстарата личност на светот, Ина Канабаро Лукас, почина на 117-годишна возраст.
Таа почина во Конгрегацијата на сестрите Терезијан во Порто Алегре, каде ги помина последните години, објави БФМ.
Ина стана најстарата личност на светот по смртта на Јапонецот Томико Итока во јануари, кој исто така почина на 116-годишна возраст.
Својата духовна кариера ја започнала на 16-годишна возраст кога влегла во училиштето на сестрите Терезијан, а на 26-годишна возраст се замонашила.
Во текот на животот служеше како учителка и секретар, а во 2018 година, на речиси 110-годишна возраст, доби апостолски благослов од папата Франциско.
Лукас е втората најстара калуѓерка во историјата, по Французинката Лусил Рандон, која живеела до 118 години.
По смртта на Лукас, најстарата личност на светот стана Англичанката Етел Катерам, која во моментов има 115 години и 252 дена, според Геронтолошката истражувачка група (ГРГ).
Регион
Шест месеци по падот на настрешницата, собир на граѓаните во Нови Сад

Денеска во Нови Сад се навршуваат шест месеци од падот на настрешницата на влезот на железничката станица, кога 16 лица загинаа, а едно е тешко повредено и се уште е во болница.
Студентите во блокадата на Универзитетот во Нови Сад ги повикаа граѓаните да се соберат пред станицата за во 11:52 часот да им се оддаде почит на жртвите.
„Не ги забораваме жртвите од падот на настрешницата во Нови Сад. Тој настан, кој е резултат на невнимание, неодговорност и институционална негрижа, однесе животи и ги остави семејствата и заедницата во болка и со прашања на кои се уште не се одговорени“, велат новосадските студенти.
Откако ќе оддадат почит, насобраните во колона ќе тргнат по булеварот Ослободување до Мостот на слободата, кој ќе биде блокиран неколку часа.
Свет
Трамп за царините: Имам потенцијални договори со Индија, Јужна Кореја и Јапонија

Претседателот Доналд Трамп изјави денеска дека има потенцијални трговски договори со Индија, Јужна Кореја и Јапонија, бидејќи се обидува да ја претвори својата тарифна политика во трговски договори.
Во градското собрание на телевизиската мрежа „Њуз нејшн“, Трамп на прашањето кога ќе објави договори со тие три земји, одговори дека има потенцијални договори со нив.
На 2 април 2025 година, американскиот претседател Доналд Трамп го прогласи „Денот на ослободувањето на американската индустрија“, со што го означи почетокот на новата фаза од воведувањето на широки царини, што тој го опиша како обновување на американскиот економски суверенитет. Истиот ден, неговата администрација објави универзална царина од 10 отсто за целиот увоз, како и дополнителни, високи царини за кинески стоки, вклучувајќи електроника, машини и фармацевтски состојки.
Овие мерки предизвикаа бран на загриженост кај американските трговски партнери, но отворија и простор за преговори со клучните азиски земји кои сакаат да бидат изземени од построги царини.
Изјавата на Трамп за потенцијални договори со Индија, Јужна Кореја и Јапонија доаѓа токму во тој контекст – како сигнал дека сојузниците би можеле да бидат наградени со поповолни услови доколку се согласат со барањата на САД, како што е поголем пристап до американските фармацевтски производи и автомобилски производи или построго почитување на правата на интелектуална сопственост.
Сè уште не е познато во која фаза се овие преговори, но Трамп ја користи оваа најава за да покаже дека неговата агресивна царинска политика не е изолирана закана, туку преговарачка алатка со која се обидува да добие билатерални отстапки без да помине низ мултилатерални трговски форуми како што е СТО.