Економија
Народна банка: Ризиците од пандемијата и натаму се присутни во домашната економија
На 16 декември 2020 година се одржа редовна седница на Комитетот за оперативна монетарна политика на Народната банка, на којашто беа разгледани движењата на меѓународните и домашните финансиски пазари и показателите за домашната економија во контекст на поставеноста на монетарната политика.
По намалувањето на каматната стапка на благајничките записи во три наврати од почетокот на годината, на оваа седница беше одлучено таа да се задржи на нивото од 1,5%. Намалувањето на основната каматна стапка до тековното ниво, како и досегашното позначително намалување на понудениот износ на БЗ, придонесе за зголемување на ликвидноста на банкарскиот систем и поддршка на кредитните текови во економијата. Со оглед на веќе извршеното олабавување, а при и понатаму присутни ризици и неизвесност, на оваа седница беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да се задржи на постојното ниво, како соодветно на тековните економски и финансиски услови. Истовремено, на седницата беше оценето дека ослободената ликвидност од вкупно 15 милијарди денари преку основниот инструмент на Народната банка во април и мај е соодветна, при што се одлучи на аукцијата што ќе се одржи денес да се понудат благајнички записи во непроменет износ од 10 милијарди денари.
Последните расположливи макроекономски показатели упатуваат на годишен пад на бруто домашниот производ во првите три квартали од годината од 5,9%, што е во согласност со очекувањата од октомвриската проекција. Најголемиот дел од надолното приспособување е резултат на остварувањата во вториот квартал од годината, кога и беа воведени построги рестриктивни мерки за заштита на јавното здравје. Во третиот квартал се забележува значително забавување на годишниот пад на БДП на 3,3%, во согласност со привременото стабилизирање на состојбата со пандемијата во овој период од годината и олабавувањето на мерките за спречување на нејзиното ширење, надополнето со ефектот од преземените монетарни и фискални мерки. Тековно расположливите високофреквентни податоци за четвртиот квартал од 2020 година, иако во ограничен обем, упатуваат на поумерени негативни ефекти од здравствената криза врз економската активност. Ова е видливо преку забавувањето на годишните стапки на пад на индустријата и трговијата, во услови на повторно воведување рестриктивни мерки, но во значително поблага форма, во споредба со тие од почетокот на пандемијата.
Просечната годишна стапка на инфлација и натаму е на ниско и стабилно ниво и за првите единаесет месеци од годината изнесува 1,1%, што е блиску до проектираната стапка на инфлација според октомврискиот циклус проекции. Во вакви услови, при ревизии во различни насоки кај надворешните влезни претпоставки, тековно ризиците во однос на проекцијата на инфлацијата за 2020 година се оценуваат како урамнотежени.
Девизните резерви и понатаму се на соодветно ниво и во сигурната зона, со динамика на промена којашто е очекувана според октомвриската проекција. Во однос на расположливите податоци од надворешниот сектор за четвртиот квартал, податоците за менувачкиот пазар заклучно со ноември упатуваат на остварувања кај приватните трансфери во согласност со проекциите за последниот квартал. Истовремено, податоците за надворешнотрговската размена за октомври упатуваат на можност за остварување трговски дефицит во рамките на проектираниот за последниот квартал од годината. Исто така, остварувањата кај билансот на плаќања во третиот квартал од 2020 главно се во согласност со октомвриската проекција.
Во однос на движењата кај вкупните депозити и вкупните кредити, првичните податоци за ноември покажуваат нивен натамошен солиден годишен раст, во рамките на очекувањата согласно со октомвриската проекција.
Во периодот од последната, ноемвриска, седница на Комитетот наваму, ликвидноста на банкарскиот систем во домашна валута и натаму се зголемува, што придонесе за многу ниска потреба на банките за тргување со краткорочни денарски ликвидни средства на пазарите на пари. На девизниот пазар во ноември имаше умерено повисока нето-побарувачка за девизи од корпоративниот сектор, што е вообичаено за овој месец од годината и стабилна месечна нето-понуда на девизи од физички лица на менувачкиот и девизниот пазар. Пазарните движења беа проследени со одржување на девизната ликвидност на банките на релативно стабилно и високо ниво, поради што Народната банка настапуваше со ниски и повремени дневни интервенции за продажба на девизи.
Во ноември, движењата на меѓународните финансиските пазари во најголем дел беа условени од оптимистичките информации околу развивањето вакцини против Kовид-19, што придонесе за очекувања на инвеститорите дека глобалното економско закрепнување ќе настапи поскоро од очекуваното. Следствено, пазарните учесници имаа зголемен интерес за вложувања во акции, поради што продолжи нагорниот тренд на светските берзански индекси, достигнувајќи нови највисоки нивоа. Во такви околности, беше забележано намалување на вредноста на САД-доларот во однос на еврото, пад на цената на златото и на цените на најбезбедните државни обврзници во еврозоната.
Општо земено, на седницата на Комитетот беше заклучено дека засега тековите се стабилни и последните макроекономски показатели главно се движат во согласност со очекувањата, при што согледувањата за амбиентот за спроведување на монетарната политика се непроменети во однос на претходната оцена. Сепак, неизвесноста и ризиците од пандемијата предизвикана од Kовид-19 и натаму се присутни, како во глобални рамки, така и во рамки на домашната економија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Ангеловска-Бежоска на средба со директорот за статистика на ММФ: Народната банка со нови достигнувања во статистиката
Директорот за статистика на ММФ, Алберт Крусе, искажа задоволство од натамошниот напредок на Народната банка во областа на статистиката, со позитивна оцена за квалитетот, обемот и навременоста на објавените податоци, коишто се во согласност со највисоките меѓународни стандарди. Притоа, беше нагласено дека Народната банка прибира, изготвува и објавува податоци според највисокиот статистички стандард СДДС плус на ММФ, транспарентно и навремено, во согласност со Календарот за објавување податоци. Ова беше истакнато на средбата која ја имаше со гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска и вицегувернерите Фадил Бајрами и Ана Митреска, одржана на маргините на Пролетните средби на Светската банка и Меѓународниот монетарен фонд. На средбата се разговараше за напредокот и за идните планови на Народната банка во областа на статистиката.
Делегацијата на Народната банка ги посочи напорите за унапредување на комуникацијата со јавноста, преку визуелно појасно прикажување на податоците, медиумска активност и интеракција на социјалните мрежи. Гувернерката истакна дека Народната банка постојано работи на развивањето нови сетови статистички податоци и на нивната достапност за пошироката јавност. Така, од октомври 2024 година, сетот на податоци за финансиските сметки е збогатен со квартални и со годишни консолидирани состојби, а до крајот на 2025 година би требало да бидат објавени и податоци за финансиските текови по сектори.
На средбата се зборуваше и за подобрувањата во екстерните статистики, коишто овозможија скратување на роковите за изработка и за доставување на месечните податоци за билансот на плаќања и кварталните податоци за меѓународната инвестициска позиција до Евростат, во согласност со стандардите и барањата на ЕУ. Во областа на монетарната статистика е започната и доброволна размена на податоци за каматните стапки со Европската централна банка.
Делегацијата на Народната банка посочи дека со цел да се зајакне поддршката на известувачите и да се намали товарот за известување за статистички податоци, се продолжи со активностите за поголема дигитализација на процесот на известување. Во оваа смисла, се работи и на поедноставено известување на банките за статистички цели за платежните трансакции со странство и на усогласување со стандардите на СЕПА. Исто така, постепено се заокружуваат активностите поврзани со долгорочниот проект за воспоставување систем за детално известување за потребите на статистиката и супервизијата ИСИДОРА.
На средбата беше истакнато дека Народната банка активно соработува со ММФ на нови иницијативи во областа на статистиката и следењето на методолошките препораки заради постигнување подобар квалитет на податоците. Со цел да се направат методолошки подобрувања на податоците за дознаките и за останатите компоненти од платниот биланс, врз основа на препораките од ММФ, е изготвен предлог-модел за процена којшто е доставен до Фондот.
Од ММФ посочија дека со помош на овие постигнувања, Народната банка се издвојува како институција којашто активно се приспособува кон светските стандарди, обезбедувајќи квалитетни и навремени статистички податоци како основа за економскиот развој и стабилност.
Делегацијата на Народната банка оствари средби и со претставници од Одделот за монетарни и финансиски прашања (МЦМ) и од Правниот оддел на Меѓународниот монетарен фонд, на кои се разговараше за сегашните активности и потенцијалната понатамошна соработка во доменот на зајакнувањето на монетарната рамка, вклучително и алатките за анализа на монетарната политика и нормативната поставеност. Беше разгледана и можноста за техничка поддршка за усогласување со меѓународните добри практики и со стандардите на Фондот.
Економија
Божиновска на Балканскиот Енергетски Самит во Атина
Министерката Божиновска на Балканскиот Енергетски Самит во Атина – фокус на регионална соработка и енергетска транзиција
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, ќе учествува на 9. Балкански Енергетски Самит во Атина, Грција, кој се одржува под покровителство на Министерството за животна средина и енергија на Грција, Министерството за енергетика на Унгарија и Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ) на Северна Македонија.
Божиновска ќе биде дел од министерскиот панел со кој официјално се отвора самитот, и заедно со министри од земјите од регионот ќе дискутира за зајакнување на стратешката енергетска соработка на Балканот. Во фокусот на разговорите ќе бидат регионалната енергетска безбедност, хибридните енергетски решенија и создавањето на заеднички одговор на глобалните предизвици.
Претседателот на РКЕ, Марко Бислимоски, ќе го претстави националниот план за енергетска транзиција, со акцент на постепеното преминување од јаглен кон хидроген и природен гас – процес што Северна Македонија го води како дел од својата долгорочна енергетска политика.
Оваа година, Балканскиот Енергетски Самит обединува над 40 говорници, меѓу кои министри, регулатори и водечки актери од енергетската индустрија. Настанот претставува клучна бизнис-платформа за стратешки партнерства и отворање на нови можности за инвестиции во енергетскиот сектор во регионот.
Економија
Трипуновски: Над 130 милиони евра легнаа на сметките на земјоделците
Со самото влегување во Владата, во Министерството, наследивме една хаотична состојба, значи празна каса, неисплатени субвенции, недонесени законски и подзаконски акти, истакна министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Цветан Трипуновски одговарајќи на новинарско прашање.
„Со сите заостанати обврски кои што ги наследивме, можам слободно да кажам дека се исплатени околу 8 милијарди денари по основ на заостанати и тековни исплати на субвенции. Тоа се речиси 130 милиони евра кои што легнале на сметка на земјоделците од сите групи на производители“, нагласи министерот.
Тој додаде дека ова е уште еден показател дека кога се работи домаќински, посветено, одговорно, се вреднува трудот на македонскиот земјоделец.
„На вистинската патека сме за да ја вратиме довербата на земјоделците спрема Владата и институциите. Тоа ние заедно со премиерот Мицкоски го докажавме изминативе 10 месеци и така ќе продолжиме во следниот период“, посочи министерот Трипуновски.
„Како Тошковски и МВР штитат роднини на партиски функционери од ДПМНЕ“, СДСМ најави нов скандал
СДСМ извести дека денеска ќе објави нов скандал, поткрепен, како што велат и со видео докази, „како Панче Тошковски и...
Подготовките за избор на нов папа се во тек: исходот неизвесен од кога било досега
Подготовките за избор на нов папа се во тек, а исходот е понеизвесен од кога било, со оглед на тоа...
Трамп: Зеленски е подготвен да го препушти Крим на Русија
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека верува оти неговиот украински колега Володимир Зеленски е подготвен да го отстапи Крим на...
(Видео) Судир меѓу брод и ферибот во Флорида: едно лице загина, неколку повредени
Едно лице загина, а неколку други се повредени откако рекреативен брод се судри со ферибот што превезувал 45 лица во...
(Видео) 30-годишниот маж кој газеше луѓе на канадски фестивал обвинет за убиство
Триесетгодишен маж е обвинет по осум точки за убиство од втор степен, откако со автомобилот се забил во толпа луѓе...
САД предупредуваат: Вмешаноста на Пјонгјанг во војната мора да престане
Американскиот Стејт департмент соопшти дека е загрижен поради директното вклучување на Северна Кореја во војната на Русија во Украина и...
Северна Кореја потврди: Нашите војници се борат за Русија во војната против Украина
Северна Кореја за прв пат потврди дека испратила војници да се борат за Русија во војната со Украина по наредба...
Таравари отиде во Турција каде ги посети пациентите од трагедијата во Кочани
Министерот за здравство Арбен Таравари денеска ја посетил болницата „Чам ве Сакура“ во Истанбул, каде што се лекуваат двајца од...
Премиерот уверува дека Владата е стабилна и силна
Владата е стабилна и силна, и ги исполнува очекувањата на граѓаните, и покрај бројните предизвици и општата економска катастрофа која...
Детето што загина со мотор немало ниту возачка, ниту кацига, а возело со брзина над дозволената
Дежурен јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје извршил увид на местото на тешката сообраќајната несреќа во која загина 16-годишен...
Русија лансираше 97 беспилотни летала во неколку региони низ Украина
Во текот на ноќта, Русија лансираше 97 беспилотни летала во неколку региони низ Украина, соопштија Воздухопловните сили на вооружените сили...
Власта молчи пред дивеењето на Сашо Мијалков на Охридското езеро, обвини Левица
Периодов интензивно се одвиваат градежни активности на самото крајбрежје на Охридското езеро, во локалитетот познат како Горица 3, додека инвеститор...
Од денеска за верниците се отвора гробницата на папата Франциско во базиликата Санта Марија Маџоре во Рим
Од денеска гробницата на папата Франциско во базиликата Санта Марија Маџоре во Рим ќе биде отворена за верниците, соопшти Ватикан....
Фон дер Лајен со порака до Зеленски: Европа секогаш ќе ја поддржува Украина во нејзината потрага по мир
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, денеска му порача на украинскиот претседател Володимир Зеленски дека Европа секогаш ќе...
УХМР предупредува на пороен дожд, грмежи и можна појава на град
Попладневниот развој на нестабилна облачност донесе пороен дожд, грмежи и засилен ветер во западните планински предели, Охридско-Преспанскиот регион и Пелагонија....
Позитивна средба меѓу Трамп, Зеленски, Макрон и Стармер – Доналд си заминал од Рим
На маргините од испраќањето на папата Франциск во Рим, претседателите на САД, Доналд Трамп, Украина, Володимир Зеленски, Франција, Емануел Макрон...
Вреди: Корупциските досиеја на ДУИ им експлодираат едно по едно
Човекот кој со години го меркаше тронот на Али Ахмети, денес се однесува како да е „паднат од Марс“, а...
(Фото+Видео) Папата погребан со едноставна церемонија во „Санта Марија Маџоре“
Поворката со ковчегот на папата Франциско пристигна во базиликата „Санта Марија Маџоре“ во Рим, каде што поглаварот на Католичката црква...
СДСМ бара оставка од Тошковски, ВМРО-ДПМНЕ им враќа со скандалозни факти
По вооружената пресметка кај Бит Пазар во која животот го загуби 31-годишен маж, СДСМ обвини за распад на безбедносниот систем...
Обвинителството собира докази и видео-снимки за расчистување на убиството кај Бит Пазар
По вчерашната вооружена престрелка во близина на Полициската станица во Бит Пазар, во која животот го загуби 31-годишниот А.С. од...
