Македонија
Хелсиншки бара да се покренат постапки против насилниците и дел од полицајците на протестот за „Монструм“
Институциите да покренат постапки против насилниците од толпата, полициските службеници кои ги пречекориле овластувањаѕа и поттикнувачите на меѓуетничка омраза, порача Хелсиншкиот комитет за човекови права во извештајот во врска со насилниот протест по пресудите за случајот „Монструм“.
Од Хелсиншкиот комитет велат дека судската постапка во врска со петкратното убиство извршено на 12 април 2012 година во околината на Смилковското Езеро, ја бранува домашната јавност повеќе од осум години. За сиот овој период судските одлуки, кои се носат од страна на Основниот и Апелациониот кривичен суд – не поминуваат без насилство и говор на омраза, кој се истура на улиците и социјалните мрежи.
Првиот насилен протест на незадоволни граѓани од пресудата на Основниот кривичен суд Скопје се случи на 4 јули 2014 година, односно четири дена по објавувањето на првата пресуда на 30 јуни 2014 година. Тогаш со повреди се здобија дваесетина полицајци и беа приведени шест демонстранти. За време на протестот, во опасност беа доведени животите на мирните учесници на протестот и случајните минувачи. На 14 декември 2015 година Апелациониот суд Скопје ја потврди првостепената пресуда и изречените доживотни затворски казни. По објавувањето на оваа пресуда, повторно беше закажан и одржан насилен протест. Воедно, иако имаше подоцнежни протести, кои беа релативно помирни, сепак насилните протести се враќаат на сцена по секоја донесена судска одлука, практика што го става на тест не само судството, туку и целокупното македонско општество.
„Од 2015 година наваму, во јавноста циркулираа многу шпекулации дека невини луѓе се предмет на прогон, поради што и можеме да претпоставиме дека истите имаа влијание на одлуката на Врховниот суд постапката да се повтори од почеток. Во повторената постапка, обвинетите преку нивните бранители имаа можност за изнесување нови факти и докази, при што сите процесни дејствија им стоеја на располагање. Сепак, имајќи го предвид образложението на последната пресуда на Основниот кривичен суд Скопје, одбраната не истакнала нови факти и нови докази, а повторното изведување на доказите, реконструкцијата на настаните и другото, не укажале на поинаква фактичка состојба од веќе утврдената. Така, на 23 февруари 2021 година Основниот кривичен суд Скопје во повторената постапка за случајот „Монструм“ ја објави својата пресуда, според која за тројца обвинети изречени се доживотни затворски казни, за двајца обвинeти изречени се затворски казни од 15 и 9 години затвор, додека еден обвинет е ослободен од вина“, велат од Хелсиншкиот комитет.
Во однос на последните протести што се одржаа на 26 февруари, од Хелсиншкиот оценуваат дека имајќи го предвид насилството на претходниот протест одржан на 29 јануари, кога беа фрлани камења, скршени стаклата и оштетен влезот на МНР при обидот демонстрантите да се приближат до ОЈО, полицијата овој пат ги задржала граѓаните и не им дозволила да се приближат до зградата на кривичниот суд. Самото такво постапување на полицијата од страна на групата било примено како забрана на нивното уставно право на протест. Од друга страна, аргументот на полицијата е дека се работи за безбедносна проценка протестот да биде задржан на потегот ТЦ Мавровка – Бит-пазар, заради тоа што во толпата имаше една исклучително насилна група, веројатно составена од навивачи и помлади учесници на протестот, кои носеа фантомки на главите и беа наоружани со камења и други тврди предмети во рацете.
„Од новинарските прилози, од една страна, забележливо е прекумерното насилство на малубројната, но исклучително насилна група учесници на протестот провокатори, од чии дејствија исходот е 11 повредени полицајци, а од друга страна забележливо е прекумерното насилство и пречекорувањето на овластувањата на полицијата кон мирните учесници на протестот. Тврдењата дека полицијата ги пречекорила своите овластувања, а дел од учесниците на протестот го злоупотребиле своето уставно право на протест, најдобро ги поткрепува фактот што двајца новинари беа нападнати на протестот, едниот од страна на непознати лица, дел од толпата, другиот од страна на полицијата. Така, за нападнатиот новинар на ‘Слободен печат’, преку нивниот профил на Твитер, медиумот информираше дека бил нападнат од полициски службеник, при што насилно му бил одземен уредот за снимање и му ги избришале сите видеоматеријали. Сепак, видно од извадок од билтенот на дневни настани објавен на веб-страницата на МВР, забележан е единствено нападот на новинар од страна на непознати лица дел од толпата, што е и единствен евидентиран настан во врска со петочниот протест“, додава Хелсиншкиот комитет.
Се додава дека социјалните мрежи вриеле од говор на омраза од двете страни.
„Анализа на коментари дадени на влијателните портали на македонски и албански јазик, за жал, нè враќа на реториката и наративот пред/по конфликтот од 2001 година. Преовладуваат закани со смрт кон одредени политички лидери, а особено кон специјалната јавна обвинителка Фатиме Фетаи, како и повици за обединување по етничка линија за насилно решавање на односите со другата етничка група и слично“, наведува Хелсиншкиот комитет.
Изнесеното во овој извештај и далекусежните реперкусии врз општеството од ваквите случаи, кои се обременети со етнички и политички предзнак, укажува на неопходноста од брзо и професионално реагирање на институциите надлежни за истрага и санкционирање на прекршителите на законот. Хелсиншки порача дека Основното јавно обвинителство во координација со Министерството за внатрешни работи, треба да го пронајдат и приведат секој кој го прекршил законот, без разлика дали се работи за насилен учесник на протестот или активен профил на социјалните мрежи кој шири меѓуетничка омраза. По комплетирање на доказите, против овие лица треба да се покренат обвиненија пред надлежните судови затоа што овие конкретни физички лица се вршители на насилствата и поттикнувачи на меѓуетничката омраза, а не целите етнички заедници.
Секторот за внатрешна контрола при Министерството за внатрешни работи, треба да отвори интерни постапки за испитување на поведението на полициските службеници, кои, видно од снимките од протестот, ги пречекориле своите овластувања, затоа што кон мирните учесници на протестот употребиле непропорционална сила. Истовремено, потребно е испитување на поведението на полициските службеници кои ги спречиле присутните новинари на протестот слободно и објективно да информираат, имајќи го предвид фактот дека бил вршен притисок врз конкретни новинари да се избрише снимениот материјал.
Детално да се истражат сите напади на новинари и лица кои известувале за протестот без разлика од кого се нападнати, да се лоцираат извршителите и да се покренат обвиненија кон одговорните лица.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
ВМРО-ДПМНЕ: Филипче префрли 7 милиони евра од здравството на фирма на роднина
ВМРО-ДПМНЕ ја обвини поранешната власт предводена од СДСМ и ДУИ за несоодветно управување со здравствениот систем во земјата. Актуелниот претседател на СДСМ, Венко Филипче, во својот мандат, според партијата, не само што не успеал да направи значајни реформи, туку и потрошил значајни средства на сомнителни тендери.
„Филипче откога седна на министерската фотеља на 25 декември 2017 година се префрлија 7 милиони евра од Министерството за здравство и здравствените установи во Македонија завршиле на сметката на Синерџи. Синерџи е компанија во сопственост на Горан Филипов партнерот на Катерина Савеска, тешта на Филипче. Или тештата Савеска и Филипов се јавуваат заедно како инвеститори. Само за една година од здравството на Синерџи биле префрлени два милиони евра“, пишува во соопштението.
Според ВМРО-ДПМНЕ актуелната реалност која ја оставила владата на СДС е испреплетена со корупција, криминал и руинирани институции.
„Македонија е на дно во регионот по сите параметри“, велат од партијата, додавајќи дека единствениот начин за напредок е да се знае вистината за минатото.
„Неспособноста завршува со нив. Ние работиме 100 проценти одговорно за твојата иднина“, завршија од ВМРО-ДПМНЕ, нагласувајќи ја својата посветеност на подобрување на состојбите во здравствениот сектор.
Скопје
Пожарот во зградата во Чаир уште е активен
Пожарот во зградата во Чаир уште е активен, информираше утрово Центарот за управување со кризи. Утрово интервенираат три возила.
Синоќа пожарот во скопски Чаир се одвиваше отежнато поради големата количина на чад и високата температура во подрумите во кои била складирана поголема количина на запаливи материјали, информираа од Центарот за управување со кризи.
Пожарот кој почна во подриумски простории кои се користеле како магацин гори од вчера во 01.50 часот. Од обејктот беа евакуирани речиси 100 станари. 30 возрасни, 12 деца, едена пожарникар и полицаец беа однесени на скопските клиники поради труење со чад.
Македонија
Петрушевска: Одговорот и пристапот во борбата против дезинформациите мора да бидат стратешки, а за тоа е потребна и меѓународна соработка
Правото на слобода на изразување, вклучително и слободата на информирање, е камен темелник на секоја функционална демократија обезбедувајќи им на граѓаните да имаат можност да се вклучат во јавната дебата и да учествуваат во процесите на донесување одлуки, истакна пратеничката на ВМРО-ДПМНЕ, Марија Петрушевска, во своето обраќање во Парламентарното собрание на Советот на Европа како новоименуван шеф на делегацијата за тековниот извештај за „Борбата со дезинформации во Европа“.
Таа посочи дека во последните години можеше да се види дека оваа слобода е под значителна закана.
„Пропагандата, без разлика дали преку традиционалните медиуми контролирани од државата или брзото ширење на дезинформациите преку социјалните медиуми, стана опасна алатка за манипулација со јавното мислење, дестабилизирање на демократиите и поткопување на човечкото достоинство. Овие практики ги загрозуваат самите основи на демократските системи. Сведоци сме на ова во руската агресија врз Украина, каде што медиумите се користеа како оружје за дезинформации и на домашно и на меѓународно ниво“, рече Петрушевска.
Таа посочи дека во Западен Балкан, вклучително и во Македонија, пропагандата и дезинформациите станаа алатка за нанесување штета на политиката на проширување на Европската Унија и на европската интеграција на регионот.
Петрушевска додаде дека нашиот одговор и пристап во борбата против дезинформациите мора да бидат стратешки за што и меѓународната соработка е од суштинско значење.
„Ниту една земја не може сама да се справи со проблемот на пропаганда и дезинформации. Соработката меѓу демократските нации, медиумите и граѓанското општество е од клучно значење за развој на најдобрите практики и зајакнување на отпорноста на нашите општества против овие закани. Како креатори на политики, нашата одговорност е да ја заштитиме слободата на изразување и да обезбедиме дека нашите граѓани имаат пристап до веродостојни, точни информации кои ќе го зачуваат интегритетот на демократијата и демократските вредности во кои веруваме“, истакна пратеничката Петрушевска.