Македонија
(Видео) Андов, Георгиевски, Фрчковски и други политичари на трибина за независноста организирана од Заев

Во организација на премиерот Зоран Заев, денеска во Владата се одржа трибина на тема „Патот на независност“, која беше најавена како една од повеќето настани посветени на најважните историски, политички и општествени аспекти од развојот на нашата држава во трите децении од независноста.
Дебатата ја отвори премиерот кој рече дека оваа трибина се фокусира на референдумското изјаснување на граѓаните на 8 септември 1991 година на прашањето „Дали сте за суверена и самостојна држава Македонија со право да стапи во иден сојуз на суверени држави на Југославија“.
Како што рече тој, некои хроничари контроверзата во однос на референдумското прашање ја гледаат од аспект на посебната грижа за односите што ќе ги имала тогашната Република Македонија со поранешните републики на Југославија, наспроти внатрешните меѓуетнички односи, во кои најголемата заедница по македонската, албанската, тогаш инсистирала на референдумско прашање кое повеќе ќе ги дефинира внатрешните односи помеѓу заедниците во државата.
„Мојата лична опсервација на референдумското прашање е дека во тој период најважни беа заложбите за мирно разрешување на сите комплексни прашања, кои беа врвен приоритет и на претседателот Глигоров, кој беше свесен за пресудната улога на меѓуетничкиот соживот, како и зачувување на мирот во земјата. На една таква предострожност повикуваа и искуствата и настаните од сите поранешни југословенски републики кои прогласуваа независност и со тоа се соочија со воени дејствија кои однесоа многу жртви“, потенцираше Заев.
Според редоследот на учеството на трибината, првиот претседател на повеќепартиското Собрание, Стојан Андов, евоцираше спомени со нагласка на седницата на Собранието кога била донесена Декларацијата за сувереност на 25 јануари.
Тој истакна дека тој политички документ донесен со огромно мнозинство во Собранието бил првиот голем чекор кон прогласувањето на независноста на земјата.
Поранешниот министер за надворешни работи и министер за внатрешни работи, Љубомир Фрчкоски, истакна дека овие сеќавања и рефлексии на тие настани се архива од непроценливо значење.
Тој нагласи дека целиот период на подготовка и прогласувањето на независноста се историски процес и настани кои се неповторливи и без втора шанса и како такви биле спроведени со најголема одговорност за историскиот предизвик.
Фрчкоски потенцираше дека исклучително важно било целиот процес да не заврши во национализам и во конфликти и дека инклузивноста на политичките елити на Албанците во земјата бил конструктивен фактор без оглед на разликите за некои важни прашања.
„Одговорот на македонската политичка елита во тоа време беше голем и соодветен на предизвикот и во однос на меѓународното одобрување на прогласувањето на независноста, токму заради фактот што таа беше остварена без конфликт“, рече Фрчкоски.
Џевдет Хајредини, поранешен министер за финансии во првата експертска Влада, ја потенцираше важноста на еманципацијата на тогашните политички елити кои, како што кажа, се одважиле да се ослободат од наследството на наследната политичка култура и страв од едноумието и нивната храброст да ја прифатат историската одговорност за прогласување независна држава.
Поранешниот пратеник и претседател на Влада, Љубчо Георгиевски поентираше со ставот според кој најзаслужен за независноста на Македонија е поранешниот претседател на Србија, Слободан Милошевиќ и неговата политичка грубост.
Во тие моменти кога беше неизвесно како ќе реагираат ЈНА и Милошевиќ, рече Георгиевски, од денешна гледна точка пресудно беше единството околу идејата дека мора да се покрене процесот и да се оствари независност, без оглед на тогашните разлики како да се спроведе и успешно да се реализира таа цел.
Во своето обраќање на трибината, Васил Тупурковски се задржа на кристализирањето на концептот на изградба на граѓанска држава според Уставот, наспроти националниот концепт, и дека околу ова прашање биле пропуштени можности да се постигне заеднички пристап со политичките партии на Албанците во периодот непосредно по прогласувањето на независноста.
Мухамед Халили, како пратеник во првиот состав на плуралното Собрание, го истакна својот став дека за него историска вистина е дека првите парламентарни избори во фокусот ја немале независноста на државата, туку на унапредување на нејзините институции.
Сепак, клучен пресврт, рече Халили, беше распаѓањето на поранешниот сојуз на републики на Југославија што го постави прогласувањето на независност на тогашна Република Македонија како историска неизбежност.
Ѓулистана Маркоска во своето обраќање потенцираше дека заедништвото и единството на сите, на пратениците, на политичките партии и на граѓаните околу прогласувањето на независноста е една од најголемите вредности на тој процес.
Насер Зибери, сегашен народен правобранител и поранешен пратеник, истакна во периодот 1990-1991 тогашната партија ПДП имала цврсто изграден став дека доколку се случи заминување на една од републиките на СФРЈ, Македонија треба да си оди исто така.
Поранешниот министер за надворешни работи, Денко Малески, евоцираше дека неговата задача била волјата на народот изразена и низ декларациите за независност во Парламентот да ја спроведе на меѓународен план, а тој како министер, го презел МНР без никакво примопредавање и како извршен орган на Владата во кој никој не бил оспособен ниту подготвуван да работи на признавањето на Македонија како самостојна држава на меѓународен план.
„На првата конференцијата за Југославија со нашите ставови излеговме од сенката на СФРЈ, на Србија и на Милошевиќ“, рече Малески и додаде дека потоа следувало мислењето на комисијата на Бадинтер и признанието дека Република Македонија ги исполнува сите услови да биде прифатена и признаена како самостојна држава.
Во заклучните зборови на оваа трибина, премиерот Заев, како домаќин на учесниците во дебатата, нагласи дека презентираните сеќавања и дискусии се значајни записи и хроника за едно време.
Тој посочи дека најважната лекција која може да се извлече од годините кога конечно созреа и се спроведе одлуката за референдум за независност, е дека нашата земја, за разлика од тогашните други југословенски републики, својата независност ја стекнала без воени дејствија, по мирен пат.
„Тој начин на мирољубив и конструктивен пристап во решавањето и на најсложените прашања и конфликти е нашата константа која стана маркантна карактеристика за нашата земја и која како вредност ја препозна и меѓународната заедница“, истакна Заев во завршното обраќање на трибината „Патот на независноста“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Филипче: Актуелната власт го заборави Делчево само затоа што градоначалникот е од друга партија

Претседателот на СДСМ Венко Филипче заедно со градоначалникот на Делчево Горан Трајковски денеска ги посети капиталните проекти во градот. Салата АСНОМ, прочистителната станица, новиот пазар и новата градинка со капацитет за околу 150 дечиња.
„Станува збор за капитални проекти коишто беа навистина потребни и коишто сериозно го олеснуваат животот на граѓаните во Делчево.
Филипче оценува дека овие проекти не се само инфраструктура, туку се вложување во подобар живот за сите граѓани, проекти кои го менуваат животот на граѓаните на подобро. За жал, денеска Делчево не само што нема капитални проекти туку истото е целосно заборавено а тоа најмногу се одразува на граѓаните и тоа само затоа што градоначалникот не е од истата партија.
„Еве сега гледаме што значи да се нема поддршка од влада. Од оваа актуелна влада практично Делчево е заборавено и целосно е маргинализирано. Жалам што прават таква политичка сегрегација врз основа на тоа кој градоначалник од која партија е, тоа граѓаните навистина не го заслужуваат“, потенцираше Филипче.
Македонија
Во среда авионско прскање против комарци во Скопје

од Центарот за управување со кризи известуваат дека во Град Скопје во среда ќе се реализира авионско прскање против комарци.
„Авионската дезинсекција на подрачјето на градот Скопје, против ларви од комарци, ќе се реализира на 11.06.2025 година (среда), во раните утрински часови.
Доколку временските услови не го дозволуваат вршењето на дезинсекцијата, истата ќе се изврши првиот нареден ден, кога временските услови ќе бидат поволни, во истите термини“, велат од ЦУК.
Се известуваат пчеларите навремено да ги преземат потребните мерки за заштита на пчелите.
Македонија
(Видео) Тренчевска: Хаосот во здравството не може да го среди министер информатичар

Владата, наместо да гради систем што треба да се грижи за здравјето на граѓаните, создава систем што го става во ризик животот на луѓето, систем кој убива. И овој хаос треба да го среди новиот министер за здравство – Азир Алиу, кој е професионалец во информатиката, но не и во здравството.
Хаосот во здравството не може да го среди министер информатичар. Алиу нема никакво претходно искуство во здравството, и додека да се запознае со областа во која влегува, најверојатно и него ќе го сменат или сам ќе си отиде. И повторно нема да е криво ВМРО-ДПМНЕ, туку ќе бидат криви коалиционите партнери затоа што дале такви кандидати, рече пратеничката на СДСМ, Јована Тренчевска, на денешната собраниска седница.
Тренчевска се осврна на, како што рече, сите пропусти на оваа влада, потсетувајќи и на вчерашната прослава, 34 години од постоењето на Унијата на млади сили на ДПМНЕ, со скандалозно шоу од пиротехнички средства, на неполни три месеци од пожарот во Кочани.
„Како паметот да не им доаѓа, или намерата беше да се испрати јасна порака дека сè им е дозволено. Цехот ќе си го носат родителите, сестрите, браќата, фамилијата, роднините, пријателите, граѓаните, а тие ќе си тераат како сакаат и ќе отвораат телефонски линии за да покажат некаква божемски грижа. Од финансиската поддршка, ништо не обезбедија. Обезбедија граѓаните и компаниите со донации, а на ДПМНЕ им остана фалбата и лажниот ПР, рече Тренчевска.
Таа потсети дека имаме влада која, заради својата неспособност, се соочи со најголемата трагедија во историјата на независна Македонија – кочанската трагедија, каде што згаснаа 62 млади животи, а 200 се повредени.
Влада која не знае како да се справи со здравствените предизвици. Токму во контекст на оваа трагедија, таа, додаде Тренчевска, не прифаќа понудени законски решенија од опозицијата, со кои се нуди вистинска и реална поддршка и помош, потенцираше Тренчевска.
Таа потенцираше дека во моментов ја имаме најнеспособната влада од осамостојувањето на Македонија до денес, која го донесе здравството до степен на „тежок пациент“ на кој му нема спас.
„Секој сектор од здравството е метастазиран од неспособноста и негрижата на власта, а граѓаните го плаќаат цехот со сопственото здравје“.