Контакт

Култура

Интервју на писателот Томислав Османли за „Вијести“: „Во новото општество нема место за сеќавањата“

Објавено пред

Македонскиот писател е преставен во мошне опсежен разговорот за неговите книги објавени во регионалните издавачки куќи, како и со неговите мислења кои се движат и во проблемските историски, како и во општествените поттексти на неговото книжевно творештво.

dobivaj vesti na viber

Подлистокот за култура и уметност „Art“ на дневниот весник „Vijesti“ од Подгорица, објавува опсежен разговор со нашиот писател Томислав Османли.

Интервјуто, чијшто автор е долгогодишниот новинар Вујица Огњеновиќ, е мотивирано со неодамнешната објава на романот „Бродот. Конзархија“ на македонски автор, во издание угледната издавачка куќа „Агора“ од Нови Сад. Авторот овој новински разговор, својот соговорник го претставува концизно, на следниот начин: „Македонскиот писател Томислав Османли (1956) е наградуван прозаист, драмски писател, теоретичар на медиуми и автор на над 30 книги, меѓу кои се и првите македонски книги посветени на седмата и на деветтата уметност (филмот и стрипот). За Art Vijesti тој говореше за своите наградени книги“.

Разговорот со македонскиот писател е најавен и на насловната страница на саботниот број за култура и уметност на независниот дневен весник „Vijesti“ кој годинава одбележува 25 години постоење. Интервјуто со Османли носи наслов „Во новото општество нема место за сеќавањата“. Покренува прашања од повеќе домени, од негова книжевна поетика, прозни особености, темите на глобалната моќ и манипулацијата со основните човечки вредности како што се животот и слободата на поединецот и на народите, разорувањето на земји: „впрочем,не е само Балканот, според старата ситагма, буре со барут, туку тоа во меѓувреме стана и целиот свет. Блискиот Исток е во воена состојба до кајшто досега моето целоживотно паметење, значи и пред војните во нашите земји, а така останува непрекинато, дури и по склопувањето на нашите кревки мирови; таму,веќе со генерации, новородените деца вдишуваат чад и барут. Европа е, еве, поприште на жесток и опасен воен судир помеѓу два блиски, некогаш братски идентитети. Тоа потсетува на нашите крвави искуства. Тековната украинска судир во една димензија го доживувам како постјугословенска војна… Има во тие судири, некаков заеднички содржател, што меѓу жртвите, а особено кај главните извршители…“

Османли говори за траумите на современоста од аспект на литературниот и интелектуален ангажман, на силите (ги нарекува злодуси) што поттикнуват војни, сѐ до темите на актуелното отуѓено живеење во сегашност во која сѐ, па и демократијата се претвора во симулакрум, проблематизирани и во неговата глобална дистопија, романот „Бродот. Конзархија“ и неговата особена „холографска“ поетика. Интервјуто, сепак, не се задржува само на спомнатата литературна објава, туку и на уште неколку прози книги на Османли, објавени на просторот на регионот во кој се говори и се чита на ист или сроден јазик. Така, во фокусот на интересирањето на авторот на интервјуто во најновиот број на подгорички „Art“ се и романот „Дваесет и првиот“, книгата раскази и новели „Светилка за Ханука“, „Зад аголот“, „Каприча“…

Меѓу останатото, во интервјуто станува збор и за актуелните македонските национални теми, од кој дел авторот на интервјуто со Томислав Османли го извлекува следниот исказ: „Kолку што негациите и посегнувањата по македонската историја, јазик и идентитет се позачестени, толку е посилна и југоносталгијата зашто во југословенската повоена заедница македонскиот народ го доби своето комплетно признание и својата прва трајна државност.“ Понатаму македонскиот писател продолжува: „Што се донесува до мене, јас од својата македонска и југословенска припадност никогаш не сум се откажал. Јас сум југоносталгичар, но и културен југореалист, зашто со задоволство констатирам дека луѓето на уметноста и на културата најлесно се пронаоѓаат, се договараат, се дружат и соработуваат, па токму тие најдобро и успеваат повторно да ги воспостават врските што така жестоко ги беа испокинале политичарите.“

Османли пред црногорските читателите опсежно ја претставува и македонската прозна сцена спомнувајќи голем број имиња на автори од сите книжевни генерации кои активно создаваат романескни творби.

Проширеното медиумско интересирање за авторскиот профил на Томислав Османли е резултат на подолго време присутните позитивните одгласи на книжевните проследувачи и на читателските реакции што во тамошните медиуми ги добиваат неговите прозни дела, кои години со ред, се објавуваат во Хрватска, Србија, БиХ и Црна Гора. По неодамнешните разговори со нашиот писател, во белградскиот независен весник „Дневник“, како и седмичната емисија „Околу Балканот“ на програмата на Радио Белград 2, објавени во април и во мај годинава, ова е трето поскорешно големо интервју, меѓу поголемиот број претходни разговори, со кое тамошните литературни јавности континуирано, повеќекратно го фокусираат творештвото на овој исклучително продуктивен и естетски особен македонскиот автор.

 

Култура

Младите музички таленти блеснаа под сводовите на „Света Софија“

Објавено пред

Во рамките на фестивалот „Охридско лето“ вчеравечер во црквата „Света Софија“ одржа завршниот концерт од Интернационалниот семинар за виолина, виола и камерна музика што се одржува под уметничко раководство на македонскиот виолинист Емилио Перцан и азербејџанската пијанистка Тамила Гулиева.

dobivaj vesti na viber

Виртуозното мајсторство над виолината, уметникот и професор Емилио Перцан, во текот на изминатите денови во Охрид несебично го пренесуваше на младите генерации уметници кои допрва треба да ја градат својата музичка кариера.

-Тоа е и целта на семинарот, затоа и го правиме во изминатите 13 години во Охрид и претходно три години во Хрватска. Секогаш е задоволство што крајниот концерт е овде, во црквата „Света Софија“. Годинава имаме учесници од Македонија, Србија, Словенија, првпат од Австралија, од Перу… кои се на возраст од 13 до 25 години, вели Перцан.

Семинарот постои од 2009 година. Првите три години се одржува на Истра, Р. Хрватска, а од 2014 година со поддршка на Министерството за култура на Р. Северна Македонија и на градот Охрид, продолжува да се одржува во Охрид.

Досега на семинарите учествувале повеќе од 150 ученици и студенти од многу земји во светот. На нив, исто така, редовно учествуваат педагози и изведувачи, и професионални музичари кои доаѓаат на усовршување. По завршувањето на ваквата летна музичка школа, традиционално, се организираат и завршни концерти на најуспешните учесници во рамките на фестивалот „Охридско лето“.

Прикажи повеќе...

Култура

Maкедонскиот уметник Цветин им пиша на Трамп и на Путин – да не се повторат Хирошима и Нагасаки

Објавено пред

Македонскиот сликар и уметник Живко Поповски-Цветин упати писма до американскиот и до рускиот претседател, Доналд Трамп и Владимир Путин.

dobivaj vesti na viber

На англиски и на руски јазик, во писмата упатени до американскиот и до рускиот претседател, Цветин порачува да не се повтори катастрофата со фрлање на атомските бомби во Хирошима и Нагасаки.

„По повод вашата средба што набргу ќе се одржи на Алјаска, како поддршка, авторот на изложбата ‘Цвеќе на мирот’, која е отворена во знак на одбележување 80 години од Хирошима и Нагасаки, ви испраќа една од своите изложени слики со надеж дека со оваа средба ќе се најде решение за прекин на дејствата и да владее мирот во светот“, пишува Цветин.

Цветин пред извесно време ја отвори изложбата „Цвеќе на мирот“ во галеријата „Метаноја“, на која учествуваа Лидија Лучко-Јеремиќ со поема по повод атомските бомби врз Хирошима и Нагасаки. Музичко-поетски перформанс имаа музичарите Никола Стојковски и актерката Арна Шијак. За оваа изложба д-р Коста Милков рече дека „во текот на годините на неговите заложби за мир Цветин насликал илјадници и илјадници слики со цвеќе на мирот. Неговиот прв формален настап е во далечната 1972 со изложени мозаици и колажи во Демир Хисар, а последниот е во Задар во јуни 2025 со име ‘Цвеќе на мирот’ по повод Деновите на уметноста во Хрватска. Повеќе од пет децении преданост и посветеност сведочат за непоколебливоста да се биде миротворец“.

Цветин е и креатор и идеолог на декларацијата за мир во светот и против војните и употребата на нуклеарното оружје, која досега ја потпишаа повеќе од 3.500 лица. Оваа декларација е отворена за потпишување како крик против војните и употребата на нуклеарното оружје и во поддршка на мирот во светот.

За сите потфати Цветин ќе каже „Цвеќето во човекот не ги сака ветровите на војната. Јас не измислувам нови цветови, туку само пресликувам цветови во луѓето што ги сакаат слободата и мирот“.

Живко Поповски-Цветин (1944, с. Брезово) е сликар на мирот и хуманист. Тој е поранешен претседател на Црвениот крст на Македонија и спаѓа меѓу номинираните за Нобелова награда за мир. Цветин како уметник е препознатлив по мисијата „Цвеќето на мирот“. Од 1970 година има реализирано над 300 изложби во земјата и светот и има подарено повеќе од 40.000 слики, кои пренесуваат порака на мир и надеж. Неговите дела се наоѓаат кај државници, уметници, поети и кај обични луѓе во светот.

Прикажи повеќе...

Култура

Драмскиот театар Скопје, по четири успешни изведби во Будва, настапува на Охридско лето

Објавено пред

По премиерата и вкупно четирите изведби на 39. фестивал „Град театар“ во Будва, каде што публиката со големо воодушевување ја прифати претставата „Животот на провинциските плејбои по Втората светска војна или Туѓото го сакаме – своето не го даваме“, НУ Драмски театар Скопје најавува дека со оваа најнова копродукција ќе гостува во Охрид.

dobivaj vesti na viber

Македонската публика ќе има можност да ја гледа возбудливата и духовита комедија во рамките на драмската програма на фестивалот „Охридско лето“, на 17 август (недела) од 21:00 часот, во Центар за култура „Григор Прличев“.

Режијата е на реномираниот хрватски автор Иван Пеновиќ, а текстот е на еден од најзначајните драмски писатели во регионот – Душан Јовановиќ. Претставата е четирипартитна копродукција на НУ Драмски театар Скопје, Белградско драмско позориште, Местно гледалишче Љубљана и „Град театар“ Будва, создадена во чест на петгодишнината од смртта на авторот.

Во програмската белешка се вели: „Ова е текст од раниот драмски опус на Душан Јовановиќ, напишан во формата на комедија дел арте во 1972 година, во период на бурни историски движења и под влијание на ‘Сексуалната револуција’ и ‘Пролетта од 1968’. Претставата пулсира со живата еротика, младост и незаситна страст, но меѓу редови се насетува и празнината и суетата на општеството кое трча по уживање“.

Претставата по премиерата на 10 август беше изведена уште трипати на летната сцена во комплексот „Словенска плажа“ и секоја изведба наиде на искрен прием од фестивалската публика, која ја наградуваше екипата со долги аплаузи за енергичната изведба, актерската игра и исклучителната сценска атмосфера.

Авторски тим:

Режија – Иван Пеновиќ

Превод – Соња Должан

Сценографија – Лазе Трипков

Костимографија – Александар Ношпал

Композиција – Владимир Пејковиќ

Сценско движење – Дамир Клемениќ

Актерската екипа од четирите уметнички куќи од регионот ја сочинуваат: Лазар Христов, Јулита Кропец, Марко Гверо, Соња Стамболжиоска, Лазар Николиќ, Вукашин Јовановиќ, Нејц Језерник, Марјан Наумов, Јована Спасиќ.

 

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија19 минути

(Видео) Драматично кај Јасен: Спречена катастрофа кога огнот се проширил кон блиските објекти

Голем е пожарот кој со денови беснее во ловиштето Јасен, а надлежните во повеќе наврати успеваат да го стават под...

Македонија38 минути

Ивановска се кандидира за градоначалничка на Центар: „Не барам моќ, туку сакам да им ја вратам на граѓаните“

Поранешната претседателка на Антикорупциска комисија, Билјана Ивановска, официјално најави кандидатура за градоначалничка на Општина Центар како кандидат на граѓанската политичка...

Свет49 минути

Путин: САД искрено се обидуваат да ја завршат војната во Украина

Рускиот претседател Владимир Путин изјави дека американската влада вложува искрени напори за прекин на конфликтот во Украина сугерирајќи дека Москва...

Топ2 часа

МНР чека потврда дали македонски државјанин е меѓу жртвите на тројното убиство во Боливија

Министерството за надворешни работи и надворешна трговија се огласи по објавите во српските медиуми за тројно убиство во Боливија, во...

Македонија2 часа

Пуштена клучката Подмоље, власта уверува дека на автопатот Охрид – Кичево се работи забрзано

Денеска е пуштена во употреба клучката Подмоље, која го спојува Охрид со Струга, како и Македонија со Албанија, информира потпретседателот...

Македонија3 часа

Откриена царинска измама со увоз на месо во висина од 7 милиони денари

Царинските инспектори при Секторот за контрола и истраги при контрола на 21 увоз на месо од увозник открија царинска измама...

Европа4 часа

Кремљ: Договорен распоредот за разговорите Путин – Трамп, ќе има и прес-конференција

Договорен е распоредот за разговорите меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин, изјави советникот на Кремљ, Јуриј...

Македонија6 часа

„Филипче да одговори дали јахтата на која плови со Заев е купена со пари од државни тендери“, прашува ВМРО-ДПМНЕ

„На лицемерието на СДС му нема крај. Додека на прес-конференции и преку соопштенија глумат загрижени за стандардот на граѓаните, нивниот...

Македонија8 часа

Активни два пожара на територијата на Македонија, под контрола ставени три

Центарот за управување со кризи извести дека во последното деноноќие, до 7 часот утрово на територијата на Македонија имало вкупно...

Македонија8 часа

ДОМ: Катастрофално однесување на владејачката коалиција во услови на екстремен топлотен бран, Владата ги заборави работниците

Демократска обнова на Македонија (ДОМ) остро реагира на „катастрофалното однесување на владејачката коалиција во услови на екстремен топлотен бран“. ДОМ...

Регион9 часа

Вучиќ: Тешка вечер за граѓаните на Србија, со некое чудо успеавме да го зачуваме мирот

Српскиот претседател Александар Вучиќ ги обвини демонстрантите за насилство синоќа, во услови на бран нови антивладини протести, и рече дека...

Европа9 часа

(Видео) Украинците нападнаа рафинерија за нафта во Волгоград, избувна пожар

Во напад со дронови во текот на ноќта беше погодена рафинерија во рускиот град Волгоград, предизвикувајќи излевање на нафта и...

Свет9 часа

Откриено е што ѝ понуди Трамп на Украина во замена за прекин на огнот; Оптимизам во Европа

Американскиот претседател Доналд Трамп им кажал на европските лидери и на украинскиот претседател дека САД се подготвени да обезбедат безбедносни...

Свет9 часа

Каде ќе се одржи самитот Трамп – Путин? Локацијата има големо историско значење

Средбата меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин в петок ќе се одржи во Елмендорф-Ричардсон, воена база...

Регион10 часа

(Видео) Судир меѓу поддржувачите на СНС и граѓани во Нови Сад, маж извади пиштол

Во близина на просториите на Српската напредна партија во Нови Сад, избувна судир меѓу поддржувачите на СНС и Александар Вучиќ...

Свет20 часа

Британски „Тајмс“: Новиот план на Трамп – Украина ќе ги зачува своите граници, но територијата ќе биде окупирана од Русите?

Русија и САД разговарале за израелската окупација на Западниот Брег како можен модел за завршување на војната во Украина, дознава...

Свет21 час

Трамп по разговорот со европските лидери и со Зеленски: Русија ќе се соочи со последици ако не се движи кон мировен договор

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека денешниот разговор со европските лидери и украинскиот претседател Володимир Зеленски бил „многу добар“. „Тој...

Европа23 часа

Зеленски не го промени својот став за територијалните отстапки

На прашањето дали го променил својот став за предавањето на источниот регион Донбас по денешните разговори, украинскиот претседател Володимир Зеленски...

Европа23 часа

Што сакаа да постигнат европските лидери преку разговорот со Трамп?

Можноста, американскиот претседател Доналд Трамп самиот да седне со Владимир Путин, предизвика нервоза кај европските лидери. Иако Трамп јавно покажа...

Македонија24 часа

(Видео) Повторно излезе од контрола пожарот во Јасен

Состојбата со пожарот во ловиштето Јасен е променлива, и во моментот не е воспоставена контрола, информираше директорот на Дирекцијата за...