Култура
Заврши првиот форум за локални практики во филмската дејност

Во рамките на програмата на „Битфест“, деновиве во Битола се одржа Првиот дводневен форум под слоганот „ Дејствувај на локално ниво” во организација на „Балкан синема ситис“, а во партнерска соработка со Општина Битола и КИЦ Битола.
По дводневната размена на искуства и знаења беше заклучено дека, филмскиот сектор има потреба за подобра соработка со единиците на локалната самоуправа, но истиот мора да ги споделува проблемите, но и да се покренуваат иницијативи како овој Форум, со цел изнаоѓање решенија како на локално, така и на централно ниво. Придобивките од секторот можат да бидат големи, но за истите да создадат позитивни влијанија потребна е поддршка и акции од страна на локалните власти, како и акции и унапредување на мерки од страна на централните власти.
На отворањето на форумот, свое обраќање имаше претседателот на „Балкан синема ситис“, Кирил Ѓозев, кој истакна дека: „Првиот интернационален форум под слоганот ‘Дејствувај на локално ниво’ е замислен да биде еден вид на инкубациски центар кој освен знаење и сознанија за темите кои ќе бидат опфатени, преку дијалог помеѓу повеќе засегнати страни од централно, општинско и секторско ниво се очекува да поттикнат идеи за градење на една визија за развој на силен локален филмски, културен и креативен сектор, како и визија за создавање и градење на т.н ‘пријателска филмска и аудиовизуелна околина на локално ниво‚‚ која позитивно може да влијае како на заедницата, така и на локалната економија и економскиот раст на долг период’“.
Првиот форум за иницирање на практики на локално ниво: Одржливо Екофилмско производство и дистрибуција го отвори градоначалникот на општина Битола, Тони Коњановски.
„Кога зборуваме за одржливост во оваа област, мора пред себе да го имаме значењето на филмската индустрија за развојот на туризмот, културната промоција и финансискиот бенефит за речиси сите други сектори кои функционираат во градот. Сепак, во процесот на создавање нови придобивки не смееме да ја заборавиме грижата за објектите и животната средина, зошто само на тој начин секогаш ќе бидеме чекор понапред кон подобрувањето на условите за напредок“, рече Коњановски.
На форумот за првпат се отвори дискусија помеѓу повеќе чинители за можностите и придобивките кои општините можат да ги имаат доколку се вклучат со свои активности во развој на филмскиот сектор во целина.
Форумот иницираше плодна дискусија која се одвиваше во позитивна атмосфера и активна партиципација на сите учесниците од локално, централно и секторско ниво.
Во рамките на Форумот покрај градоначалникот и секретарот на општина Битола, Тони Коњановски и Борче Димитровски од локалната самоуправа свое учество земаа и градоначалникот на општина Прилеп, Борче Јовчевски, претседателот на Совет на општина Велес, Зоран Љутков, и советникот за култура од општина Охрид, Илија Пиперковски.
Градоначалниците на Битола и Прилеп и претставниците од Општините Велес и Охрид ги пренесоа своите видувања за можни идни локални активности со филмскиот сектор и нивното влијание врз локалната заедница и економија. Беа детектирани и одредени проблеми кои заради непостоење на сознанија, внатрешни процедури, инфраструктура и ресурси некогаш негативно влијаат врз соработката со овој сектор и можностите за поддршка на истиот.
Покрај локалната самоуправа во рамките на Форумот учествуваа и претставници од централните институции и тоа: Даниела Станковска-Плачковска, раководител на Секторот за развој на филмската дејност при Агенцијата за филм, Мими Ѓоргоска-Илиевска, советник во Управата за заштита на културното наследство, и Менче Хаџи-Коста Милевски од Н.У. Центар за култура – Битола. Институциите на централно ниво, со акцент на Агенцијата за филм потребно е во континуитет да придонесуваат за развојот на филмскиот сектор. Претставникот на Агенцијата за филм, Даниела Станковска-Плачковска, истакна дека Агенцијата за филм останува да ги следи потребите на филмскиот сектор и е отворена за соработка, иницијативи и сл. кои ќе придонесат за градење пријателска филмска и аудиовизуелна дејност на локално ниво.
На Форумот учествуваа и професионалци од филмскиот сектор меѓу кои Дејан Илиев – продуцент, член на Здружението на филмски професионалци и ТВ-соработници на Македонија и професор за продукција на ФДУ, Кристина Христови-Николова, актерка и сопственик на продуцентската и дистрибутерската компанија, Саша Станишиќ – режисер и сопственик на продуцентска и дистрибутерска компанија, Весна Ристовска – претседател на Центар за филм Битола и др.
Продуцентите Огнен Антов од Македонија и Николај Мутафчиев од Бугарија преку студија на случај говореа за применети екопристапи и акции во процесот на производство на своите филмови, опфаќајќи ги и предизвиците, потребите како од централните, така и од локалните власти.
Од страна на сите присутни беше поздравена иницијативата и материјалите кои дадоа сознанија за темите, како и изборот на учесници кои поттикна разговор, идеи, мислења и пренесоа знаења и искуства.
„Балкан синема ситис“ во соработка со експерти од оваа област и во иднина ќе продолжи да дејствува со иницирање настани на овие теми и во периодот кој следи ќе даде идеи со цел заедничко дејствување и ангажман во овие области во кои ќе ги вклучи институциите на централно и локално ниво, како и филмскиот сектор, а ќе следуваат и нови активности со локалната заедница.
„Балкан синема ситис“ проактивно продолжува да дејствува, да пренесува знаење, да предлага и иницира значајни проекти за развој на овој сектор. Сето ова е продолжување на делото и визиите за овој сектор кој започна да ги создава продуцентот Димитар Николов-Таки.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Премиера и во Подгорица: „Лов на дива свиња“ – женска борба за глас и правда

По успешната праизведба летово на сцената во Македонскиот народен театар, претставата „Лов на дива свиња“ на 7 септември премиерно ќе се одигра пред публиката и во Градското позориште Подгорица. Ден потоа е закажана и првата реприза.
Марија Сарап е современа писателка од Црна Гора, која од неодамна е уметнички директор на Црногорско народно позориште. Поплавска е македонска режисерка што на нашата публика ѝ донесе значајни претстави и долгогодишен соработник на МНТ, каде што ги постави мјузиклите „Чикаго“, „Мама миа“, „Архангелот над Скопје“ и многу други. Претставата „Лов на дива свиња“ е копродукција помеѓу Македонскиот народен театар, Градското позориште Подгорица и Здружението за развивање уметност и културна соработка „Арт Медиа“ од Скопје. Во претставата играат актери од двете земји: Ана Стојановска, Искра Ветерова-Славенска и Мина Јелушиќ-Јериниќ од Македонија, како и Ѓоргије Татиќ и Вукан Пејовиќ од Црна Гора.
Режисерката Поплавска која е претседател на „Арт медиа“, иницираше театрите на двете земји да потпишат Меморандум за соработка, а во јуни годинава директорите на двете театарски институции, Никола Кимовски на МНТ и Сандра Вујовиќ на Градско позориште Подгорица, по потпишувањето, решија веднаш да започнат со реализација на претставата „Лов на дива свиња“, што е првиот заеднички проект. Со тоа започнува културната размена што предвидува развој на современата театарска сцена во регионот, поинтензивна соработка и нови регионални иницијативи меѓу Македонија и Црна Гора.
„Лов на дива свиња“ е современа драма и симбиоза на два авторски текста потпишани од Марија Сарап – „План Б“ и „Лов на дива свиња“. Претставата се занимава со интимна и силна исповед за жените, кои преживуваат семејно насилство и фемицид, нивната борба за себеидентификација и начините на кои се соочуваат во токсичните околности каде што се губат себеси. Делата на Сарап, општо земено, се карактеризираат со длабока психологизација на ликовите и истражување на социјалните и семејните теми, често фокусирајќи се на женските перспективи и нивните борби во патријархалните општества.
„Ова е приказна за демоните што ги ловиме цел живот во себе и се обидуваме да ги избркаме од себе за да бидеме подобри луѓе“, вели Сарап.
Режисерката Поплавска додава дека се работи за „Женска тема со јасна порака, приказна за семејно насилство и семејни тајни, демони што се пренесуваат во фамилијата. Оваа претстава е женски крик на сите оние што доживеале дел од она што ние го поставивме на сцената. Претставата ја отвора темата фемицид и истовремено е апел до сите засегнати институции. Мисијата сме ја постигнале, доколку барем некој во публиката одлучи да каже: Доста е!“, истакнува Поплавска и додава: „Со оваа претстава создадовме простор каде што актерите, без разлика на националноста и јазикот, заедно креираат искрена, силна и емотивна приказна. Радоста, енергијата и креативноста се чувствуваа на секоја проба и изведба.“
Претставата се игра двојазично – на македонски и на црногорски јазик, а сензибилитетот на актерите од двете земји ѝ носи дополнителна динамика и културна тежина.
Во претстојниот период, претставата ќе продолжи да се изведува на сцените на Македонскиот народен театар и Градското позориште Подгорица, со ангажман на две технички екипи, додека актерите ќе патуваат на релација Скопје – Подгорица. Соработката меѓу двете институции ја поттикнува долгорочната културна размена и заедничкото творештво на современи автори и уметници од регионот. Покрај изведбите што се планирани во Македонија и Црна Гора, „Лов на дива свиња“ е подготвена и за учество на регионални и меѓународни фестивали, каде што ќе продолжи да ја пренесува својата универзална порака. Проектот е одличен пример за значењето на уметничката соработка и создавање заедничка театарска сцена, која ги надминува границите и промовира важни општествени теми.
Фото: Емил Петров
Култура
„Гола месечина“ 12. пат во Аеродром од 10 до 13 септември

Меѓународниот фестивал на комедијата „Гола месечина“, традиционално по 12-ти пат ќе се оджи од утре, 10 септември (среда) до 13 септември (сабота), во паркот Авионче во Општина Аеродром.
На првиот фестивалски ден со почеток во 20 часот ќе се одигра претставата „Брачно советување“ од Даниел Глатауер во режија на Жељко Стјепановиќ. Претставата е на Градско позориште Јазавац – Бања Лука, Босна и Херцеговина, во која играат Снежана Мишиќ, Жељко Еркиќ и Жељко Стјепановиќ.
На 11 септември (четврток) ќе се одигра претставата „За нас почнува живот“ од Ѓерѓ Шпиро, во режија на Дејан Пројковски. Во претставата, која е дел од Здружението МАНА – Скопје, играат актерите Биљана Драгиќевиќ Пројковска и Нино Леви.
На 12 септември (петок) на репертоарот е претставата „Вонбрачна комедија“ во режија на Иван Томашевиќ. Во претставата, која е дел од Сцена Маска – Шабац, играат актерите Анета Томашевиќ, Наѓа Ристиќ, Душан Симиќ и Иван Томашевиќ.
На 13 септември (сабота) ќе се одигра претставата „Ива и Глорија“ од Глорија Дубељ и Ива Шимиќ Шакороња, во режија на Јан Керекеш. Во претставата, која е дел од Театар Керекеш – Вараждин, Хрватска, играат актерките Глорија Дубељ и Ива Шимиќ Шакороња.
Истата вечер, од 21:20 часот, како дел од придружната програма, ќе настапи Бојан Велевски со својот стендап-настап.
Претставите годинава ги избра Роберт Ристов, а на последната фестивалска вечер ќе бидат доделени наградите, за кои ќе одлучува жири во состав Кристина Ласовска, Оливер Јосифовски и Мирјана Поповска Ристов.
Претставите почнуваат од 20 часот, а влезот е бесплатен за сите.
Култура
„Народен пратеник“ и „Бели ноќи“ на сцената на Меѓународниот фестивал на камерен театар „Ристо Шишков“

На 33. Меѓународен фестивал на камерен театар „Ристо Шишков“ во Струмица ќе бидат одиграни две претстави од репертоарот на Македонскиот народен театар.
На 9 септември, во Центарот за култура „Антон Панов“, публиката ќе може да ги погледне претставите „Народен пратеник“ од 20 часот и „Бели ноќи“ од 22 часот.
Фестивалот годинава свечено е отворен на 8 септември – Денот на независноста, и ќе обедини претстави од Македонија, Србија, Бугарија и Италија.
Првата претстава на МНТ, „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, е во режија на Егон Савин. Режисерот не се потпира на драстична модернизација на текстот, туку суптилно ја истакнува безвременската траги(коми)чна вистина за политичката гнилост, како што ја претставил Нушиќ. Претставата е добитник на Специјалната Стериина награда за колективна актерска игра, а колективната енергија доаѓа до израз преку изведбите на Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Втората претстава, „Бели ноќи“, е камерна сценска адаптација според истоимениот роман на Фјодор Михајлович Достоевски, во адаптација и режија на Звездана Ангеловска. Копродукциски проект во кој настапуваат Ана Јовановска и Дамјан Цветановски. Приказната за Сонувачот и Настењка отвора прашања за соништата, љубовта и слободата – и за тоа дали луѓето имаат храброст да ги следат сопствените копнежи или се откажуваат во име на општествените норми.
Со овие две изведби, Македонскиот народен театар го потврдува своето значајно присуство на фестивалот „Ристо Шишков“, кој традиционално претставува еден од најважните културни настани за камерниот театар во регионот.