Забава
Како концептот на намалување штети се користи во борба против пушењето

Намалувањето на штети може да се опише како правец на делување насочен кон поединци или групи со цел да се намалат штетите поврзани со одредено однесување. Концептот за намалување на штети, кој му припаѓа на доменот на јавното здравје, првично беше развиен за возрасните со проблеми со употреба на опојни дроги, за кои апстиненцијата не беше изводлива, а со тек на времето се прошири на многу области од животот.
Намалувањето на штети еволуираше со текот на времето, од неговата првична идентификација во 1980-тите, кога служеше само како алтернатива на интервенциите ориентирани кон апстиненција кај возрасните со нарушувања од употребата на супстанции. Дури и тогаш, беше препознаено дека апсолутната апстиненција не е реална цел за сите зависници. Дополнително, оние лица кои биле заинтересирани да ја намалат нивната употреба, но не целосно да престанат, биле исклучени од програмата за апстиненција.
Концептот за намалување на штети ја нагласува потребата таквите јавни здравствени политики да се засноваат на истражување, наместо на стереотипите кои вообичаено им се припишуваат на луѓето со ризично однесување. Овој пристап е одобрен и поддржан од највисоките институционални здравствени власти во светот и стана составен дел од законодавството на повеќе земји.
Намалувањето на штетите се применува во секојдневните општествени активности, а карактеристични примери се употребата на сигурносни појаси во автомобилите или кациги при возење мотоцикл. Вакви примери може да се најдат во сите сфери на животот, вклучително и во тутунската индустрија. На овој начин, возрасните пушачи, кои инаку би продолжиле да пушат, ќе продолжат да уживаат во ритуалот кој го сакаат и во никотинот, но со многу помали штети по нивното здравје, а што може да има далекусежни позитивни ефекти по вкупното јавното здравје.
Според Светската здравствена организација, моментно во светот има повеќе од милијарда активни пушачи. Иако некои пушачи успеваат да се откажат од оваа лоша навика со силна волја, на многумина им е потребна помош во форма на лекарски консултации и никотински замени. Сепак, на крајот на денот има и такви кои едноставно не сакаат да се откажат од тутунот. Во такви случаи, можно е да се примени концептот за намалување на штети.
Концептот за намалување на штети од тутунот се однесува на стратегии дизајнирани да ги намалат здравствените ризици поврзани со пушењето цигари, но кои може да вклучуваат континуирана употреба на никотин или уреди без чад. Се работи за еден вид промоција на употреба на иновативни, помалку штетни алтернативи на цигарите. На овој начин, возрасните пушачи, кои инаку би продолжиле да пушат, ќе продолжат да уживаат во ритуалот кој го сакаат и во никотинот, но со многу помали штети по нивното здравје, а што може да има далекусежни позитивни ефекти по вкупното јавното здравје.
Современата технологија развиена од тутунската индустрија им нуди можност на сите постоечки возрасни пушачи кои не сакаат да се откажат од цигарите да се префрлат на некои од уредите без чад кои работат на база на загревање на тутунот, наместо да го согоруваат, со што се елиминираат до 95 проценти од штетните материи кои се наоѓаат во чадот од тутунот.
Така, електронските цигари или производите кои го загреваат тутунот претставуваат модерна алтернатива на тутунскиот чад и затоа го намалуваат ризикот од несакани ефекти и болести кои традиционално се припишуваат на консумацијата на цигари.
ПР
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Забава
Трите најдоминантни хороскопски знаци

Има луѓе кои тивко го набљудуваат светот околу себе, не се наметнуваат и не бараат внимание… А потоа се оние другите. Оние кои знаат што сакаат, ја водат играта, донесуваат одлуки и не се откажуваат додека не ги постигнат своите цели.
Нивното присуство се чувствува веднаш штом ќе влезат во просторијата, а кога ќе кажат нешто – сите слушаат. Ако некогаш сте се запрашале кои хороскопски знаци владеат со секоја ситуација, откријте ги трите најдоминантни знаци.
Лав
Ако постои знак роден да доминира, тоа е Лавот. Овие харизматични, моќни поединци не само што знаат да преземат контрола, туку и уживаат. Лaв не е некој што ќе чека некој друг да му даде зелено светло – тој го пали рефлекторот и самиот излегува на сцената. Лавовите сакаат да бидат лидери, шефови и главни лица во секое општество, а ако се обидете да ги ставите во втор план – подгответе се за драма од епски размери. Нивната самодоверба е заразна, а енергијата неодолива, па не е ни чудо што сите сакаат да ги следат.
Шкорпија
За разлика од Лавот, кој доминира отворено, Шкорпијата владее од сенка. Овие мистериозни поединци не бараат внимание – но моќта е секогаш на нивна страна. Нивната сила лежи во интелигенцијата, страста и способноста да ги „читаат“ луѓето за неколку секунди. Тие секогаш се три чекори пред вас. Шкорпиите се оние луѓе кои ги знаат сите ваши тајни, а вие речиси ништо не знаете за нив. Имаат неверојатна моќ на контрола и се исклучително стратешки настроени – во деловниот свет се незапирливи, а во приватниот живот фатални и неодоливи.
Јарец
Ако Лавот сака да биде крал, а Шкорпијата е куклар во сенка, тогаш Јарецот е император кој ја гради својата империја. Овој знак е амбициозен, упорен и неверојатно дисциплиниран. За разлика од другите знаци кои сакаат да доминираат поради егото или моќта, Јарецот го прави тоа затоа што знаат дека се најдобри. Нивната доминација доаѓа преку работа, труд и непоколеблива волја. Јарецот е оној кој секогаш има план и никогаш не се откажува, дури и кога сите други креваат раце. Не сакаат да губат време на неважни работи – ако нешто не носи резултати или не ги води до целта, едноставно не им е грижа.
Забава
Сопругата на Пирс Броснан ја открива тајната за здраво слабеење на 60 години

Кили Шеј Смит, сопругата на Пирс Броснан на 60 години решила да го промени начинот на живот за да се ослободи од вишокот килограми – како успеала да изгуби речиси 50 килограми?
Откако со децении беше критикувана за прекумерна тежина, Кили Шеј Смит Броснан ги остави сите без зборови кога ослабе 45 килограми во 2024 година. Тајната, како што откри таа, лежи во свесното јадење и редовната физичка активност.
Таа го привлече вниманието на црвениот тепих
Нејзината фигура беше главна тема на последното појавување на црвениот тепих со нејзиниот славен сопруг.
На премиерата на серијата MobLand во Њујорк, 71-годишниот Пирс Броснан не го тргаше погледот од Кили, а нејзината витка фигура особено привлече внимание.
61-годишната новинарка блесна во црн мини фустан од тантела, во кој особено беа истакнати нејзините витки нозе.
Како Кили Шеј Смит ослабе 45 килограми?
После тоа појавување сите се прашуваа – која е тајната на нејзиното ефикасно и здраво слабеење?
„Кога наполнив 60 години, сфатив дека во овој период од мојот живот сакав контрола над моето тело, што значеше да престанам да се предавам на секој нагон“, рече Кили.
Како што истакна таа, „не се работело само за слабеење, туку за враќање на самодовербата и контрола врз сопствениот живот“.
Таа вели дека сега се чувствува подобро отколку во четириесеттите.
„Ова патување ме потсети дека никогаш не е доцна да се промениш и да се грижиш за себе.
За разлика од многу познати личности кои користеле разни медицински помагала во последните години, Кајли се потпира на свесното јадење и физичката активност.
Иако ретко зборува јавно за причините поради кои решила да ослабе, познато е дека во еден момент имала 45 килограми повеќе. Испробала популарни диети како Аткинс и диетата Саут Бич, но тие биле тешки за одржување.
Кога сфатила дека диетите не даваат резултати, го променила пристапот – почнала да живее поздраво и редовно да тренира, што истражувањата го потврдуваат како ефикасна стратегија за одржување на формата и намалување на ризикот од болести.
Промени во исхраната
За време на процесот, таа работеше со нутриционисти, тренери и здравствени експерти за да се увери дека сè е безбедно и ефикасно.
Таа се откажа од високо преработената и слатка храна, заменувајќи ја со поздрава храна – посни протеини, цели зрна, овошје, зеленчук и здрави масти. Таа не броела само калории, туку внимавала на квалитетот на храната.
Дневно мени на Кили Шеј Смит
Појадок: Овесна каша со свежи бобинки, грчки јогурт или јајца.
Ручек: Салати со печено пилешко или тофу, разновиден зеленчук и јогурт.
Закуска: Јаткасти плодови, овошје, хумус, стапчиња од зеленчук, зелен чај или црно кафе.
Вечера: Варен или печен зеленчук, киноа или кафеав ориз. Понекогаш бистра супа од печурки и чаша топло млеко со прстофат куркума.
Покрај исхраната, Кили внесувала и големи количини вода за да се хидрира во текот на денот.
Од теретана до јога и медитација
Вежбањето одигра клучна улога во нејзината трансформација. Вежбите вклучуваа кардио вежби, вежби за сила и флексибилност. Тренингот за сила е особено важен за зголемување на метаболизмот, зајакнување на коските и зачувување на мускулната маса.
Поголемиот дел од своето време го поминувала на велосипед за вежбање и на лента за трчање, додека вежбите како „руско вртење“ и подигнување на нозе и помогнале да се обликува нејзиното тело.
Покрај физичкото здравје, таа се грижела и за менталното здравје – секојдневно вежбала јога и медитација за да го намали стресот и да остане доследна.
Поддршка од Пирс Броснан
Во сето тоа важна улога одиграла поддршката од нејзиниот сопруг. Таа постојано нагласуваше колку и значи неговата поддршка.
„Имаше тешки денови, кога немав волја да тренирам или кога вагата не ги покажуваше посакуваните резултати. Тогаш би се потсетила дека не се работи за совршенство, туку за напредок”, рекла таа и додала дека Пирс никогаш не ја терал да ослабе – тој ја поддржувал да биде поздрава верзија од себе.
Забава
Бајага гостин на Влатко Стефановски на јубилејниот концерт во Скопје

Главен гостин на Влатко Стефановски на јубилејните концерти што ќе се одржат на 9 и 10 мај, со кои тој одбележува 50 години на музичката сцена, ќе биде легендарниот кантавтор и лидер на групата „Бајага и Инструктори“, Момчило Бајагиќ Бајага.
Двајцата музички великани се долгогодишни соработници и пријатели, а нивниот заеднички настап во Скопје ќе донесе незаборавни моменти за публиката. Покрај Бајага, на сцената со Стефановски ќе се приклучат и други ценети музичари, меѓу кои кларинетистот Горан Бојчевски, мултиинструменталистот Дамир Имери, басистот Иван Кукиќ и синот на Влатко, Јан, на тапани.
Првиот концерт на Влатко Стефановски во Македонската филхармонија е распродаден со рекордна брзина, а поради огромниот интерес е отворен дополнителен термин – 10 мај 2025 година. Концертите ќе претставуваат пресек од неговата богата кариера – од деновите со култната група „Леб и сол“ до неговиот успешен соло пат.
Препознатливиот спој на инструментален рок, етно џез, блуз и македонска традиционална музика ќе добие нова димензија со специјалните гости, а публиката ќе ужива во изведбите на класици како „Чукни во дрво“, „Gipsy Song“, „Чувам ноќ од будни“, „Као какао“ и „Македонско девојче“. Дополнително, Стефановски неодамна го сними албумот „London Sessions“ во легендарното Abbey Road Studio 3 во Лондон, со врвни музичари, меѓу кои неговиот син Јан Стефановски на тапани и Тихомир Хојсак на електричен контрабас.
Снимањето и продукцијата ги водеше Горан Мартинац, а завршната обработка ја направи добитникот на Греми, Шон Меги. Албумот е достапен и во трипл-LP издание.