Култура
„Децата не се раѓаат со предрасуди“ – основци од Босилово и Гевгелија испратија моќни пораки за прифаќањето на различностите

Убавината е во различноста! – порачаа ученици од општините Босилово и Гевгелија.
Неколку стотици основци заедно со своите наставници, но и психолози и педагози од нивните училишта, учествуваа на завршните настани на проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“, што е инициран од театарот „Глада Худик“ од Худиксвал, Шведска.
„Сите деца имаат исти права“, „Сите ние сме исти“, „Децата се деца, без разлика на нивниот изглед“, „Секој е посебен на свој начин“, „Убавината е во различноста“ – ова беа дел од пораките што во изминатите два дена ги испратија деца од општините Босилово и Гевгелија. Неколку стотици основци заедно со своите наставници, но и психолози и педагози од нивните училишта, учествуваа на завршните настани на проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“, што е инициран од театарот „Глада Худик“ од Худиксвал, Шведска, а во Македонија е реализиран во соработка со Здружението на граѓани за дисфункции, хендикеп, ретки болести и лица со посебни потреби „Дајте ни крилја“ и Фестивалот за литература и илустрација за деца „Литера“. Станува збор за проект што во Шведска се реализира од 2014 година и дава одлични резултати во борбата против предрасудите, а во Македонија се спроведува од 2020 година.
Трета година по ред во проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“ се вклучија 15 училишта од целата земја, кои во два месеца реализираа работилници, разговараа, твореа. Како дел од активностите им беше да го проследат филмот „Модна ревија: Од Глада Худик до Њујорк“, во режија на Јохан Ског, снимен во 2020 година. За активностите со училиштата се погрижи музичката уметница Ребека Јанковска-Ристески, основач на „Дајте ни крилја“.
Домаќин на настанот во с. Босилово беше Коста Тимов, активист за правата на лицата со попреченост, амбасадор на лицата со аутизам, кој во својот етноресторан „Кај Виктор“ многу често организира настани и содржини во кои се случува вистинска инклузија на лицата со попречености. Тој ги поздрави гостите и им порача на децата да си ги отворат срцата и да ги прифатат сите другарчиња. Преку примерот на својот син Виктор, кој има 20 години, тој им долови на учениците дека со добра поддршка од средината, од врсниците, и лице со аутизам може да се образова, да напредува. Виктор Тимов е при крај со средното образование.
Учениците од селата Моноспитово, Иловица и од Босилово цртаа, пишуваа пораки на балони, што ги вивнаа во небото, прашуваа, разговараа. Во рамките на настанот беше отворена и изложбата на фотопортрети „И јас сум тука“, на авторите Тоше Огњанов и Сребра Ѓорѓијевска, а учениците заедно ја проследија и филмската проекција. Колку е важно да ги гушкаме, да им бидеме поддршка на другарите со некаква попречеснот, се согласија и децата. Од психолошко-педагошката служба на училиштето во Босиловo, психологот Горан Гогов посочи дека вакви проекти се неопходни во образовниот систем, кога децата преку уметност може да учат за предрасудите.
Вториот завршен настан се одржа во ОУ „Владо Кантарџиев“, каде што учествуваа ученици и од Богданци и од Стојаково.
„Во Гевгелија ме пречекаа со текст колку е важно сите заедно да живееме под исто небо и дека различноста нè прави поубави. Децата цртаа, слушавме музика, сите ги презентираа на сцената убаво испишаните пораки. Цртавме и на балоните, а сите тие хамери и балони ќе бидат закачени во училишниот хол. Сите беа срдечни, прекрасни. Разговарав со многу наставници, им пренесов искуства од наставници од Скопје, зборував за инклузијата на децата и колку е важно да бидат прифатени и треба секогаш да мислиме на нив“, вели Јанковска-Ристески.
Таа додава дека ваквите проекти се многу потребни и за учениците и за наставниците. Деновиве таа ќе ги посети и училишта во Велес и во Гостивар, каде што ќе се реализираат завршните настани на проектот.
Проектот „Децата не се раѓаат со предрасуди“ и изложбата „И јас сум тука“ се поддржани од Шведскиот институт, како и од шведската амбасада во земјата. Основач на проектот е театарскиот режисер, продуцент и сценарист, борец за човекови права, Пер Јохансон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшките вечери на поезијата за 2025

Пет книги влегоа во потесен избор за наградата „Браќа Миладиновци“ на Струшки вечери на поезијата за 2025.
„Жири-комисијата за доделување на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП за 2025 година одржан на 18 јули 2025 година По завршување на првата, поединечна фаза на работа, во согласност со Правилникот за наградата, Во текот на првиот дел на состанокот, во согласност со Правилникот, едногласно ја усвои следнава листа на потесен избор од пет поетски книги (наведени по азбучен ред, според презимето на авторот):
– „Рубедо“ од Андреј Ал-Асади (Скопје: ПНВ Публикации, 2025)
– „Рајсфершулс“ од Јулијана Величковска (Скопје: ПНВ Публикации, 2024)
– „Маслина и младост“ од Гордана Михаилова Бошнакоска (Скопје: Макавеј, 2025)
– „На ти со Ерос и Танатос“ од Виолета Танчева-Златева (Скопје: Три, 2025)
– „Вообразби: лирски етиди за некој друг свет“ од Бранко Цветкоски (Скопје: Макавеј, 2025)“, се истакнува во информацијата.
На конкурсот, според соопштеното, се пристигнати 37 книги од исто толку автори, кои влеголе во конкуренција.
Согласно планираните програмски активности, читањето на застапените автори во потесниот избор ќе биде на 22 август, додека добитникот на наградата „Браќа Миладиновци“ за најдобра поетска книга меѓу две фестивалски изданија, објавена на македонски јазик, што ја доделува СВП ќе биде прогласен на 23 август.
„На конкурсот пристигнаа вкупно 35 наслови. Покрај паричниот износ, како дел од наградата од 2012 година во издание на СВП наредната година наградената книга ја објавува во превод на еден странски јазик и ја претставува преку промоција и портрет на добитникот“.
Култура
„Мајка“ на Теона Стругар-Митевска распродаден за европска дистрибуција пред премиерата во Венеција

Филмот „Мајка“ на Теона Стругар-Митевска, кој ќе ја отвори престижната селекција „Хоризонти“ на годинешниот 81. Венецински филмски фестивал, веќе е распродаден за кинодистрибуција во над 15 европски земји, вклучувајќи ги Франција, Германија, Италија, Шпанија, Данска, Шведска, Норвешка, Полска, Чешка, Финска, Белгија и други.
Филмот ќе почне да се прикажува во европските кина од 3 декември, што претставува редок и исклучителен успех за една македонска продукција да обезбеди киноприкажување пред светската премиера.
„Овој извонреден интерес за ‘Мајка’ е доказ дека филмот има потенцијал да стане еден од најистакнатите европски филмови оваа година“, велат од француската агенција „Кинолоџи“, која е задолжена за светска продажба и дистрибуција.
„Филмот ‘Мајка’ е извонредно уметничко дело. Гордост ни е што овој филм, зад кој стојат визијата на Теона Стругар-Митевска и посветеноста на целата авторска екипа, го носи печатот на македонската креативност, но и професионализам. Неговото претставување на отворањето на еден од најреномираните светски фестивали, Венецискиот, е доказ дека македонската уметност може рамноправно да чекори со светот. ‘Мајка’ покажува дека кога уметниците се поддржани, а државата има слух за културното творештво, се раѓаат дела што говорат на универзален јазик. Министерството за култура и туризам ќе продолжи решително да поддржува проекти од ваков калибар, кои не само што ја афирмираат македонската култура дома туку ѝ обезбедуваат видливост и признание на најпрестижните сцени во светот“, изјави денеска на прес-конференција министерот за култура и туризам, Зоран Љутков.
Филмот ќе ја има својата светска премиера на 28 август 2025 година во Венеција отворајќи го првиот натпреварувачки ден во селекцијата „Хоризонти“, која е посветена на иновативни естетски и наративни филмски форми. Тој ден во Венеција ќе се прикажат само два филма: La Grazia, напишан и режиран од оскаровецот Паоло Сорентино, и македонскиот „Мајка“ на Теона Стругар-Митевска.
Главната улога ја толкува шведската ѕвезда Номи Рапас, светски позната по улогата во „Девојката со тетоважа на змеј“, заедно со Никола Ристановски во улогата на отец Фредерик и Силвија Фокс како сестра Агнешка. Режисерката Теона Стругар-Митевска истакна дека токму нивната хемија и доверба на сетот биле клучни за автентичноста и интензитетот на филмот. Европските дистрибутери веќе ја препознаваат нивната изведба како еден од најсилните адути на филмот.
Филмот е копродукција меѓу Македонија, Белгија, Шведска, Индија, Данска и Босна и Херцеговина, снимен на три континенти, со поддршка од Агенцијата за филм на Северна Македонија, Creative Europe – MEDIA, Данскиот филмски институт, Belgium Tax Shelter, Шведскиот филмски институт, регионални фондови и други партнери.
„Мајка“ ќе се натпреварува во повеќе категории во Венеција вклучувајќи: најдобар филм, режија, сценарио и актерски остварувања. Премиерата на 28 август е само почеток на неговото европско и светско фестивалско патување.
За македонската публика, „Мајка“ ќе биде премиерно прикажан на 46. издание на Интернационалниот фестивал на филмска камера „Браќа Манаки“, што ќе се одржи од 20 до 26 септември во Битола.
Сценографијата е дело на Вук Митевски, прв асистент на режија е Јане Ќортошев, а сценариото го потпишуваат Гоце Смилевски, Теона Стругар-Митевска и Елма Татарагиќ.
Култура
Сиљановска-Давкова на манифестацијата „Тетово прославува – Тетовско културно лето 2025“

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова во Тетово присуствуваше на македонската вечер во рамките на годинашната културно-уметничка и спортска манифестација „Тетово прославува – Тетовско културно лето 2025“.
Во центарот на Тетово свој настап имаа културно уметничкото друштво „Кирил Пејчиновиќ“ од тетовско Теарце, рок групата The Nameless Trio, поп музичарот Влатко Лозаноски – Лозано, со својот бенд, како и тетовскиот рапер Никола Трпески S.A.M.
Сиљановска-Давкова го поздрави четвртото издание на оваа културно-уметничка и спортска манифестација и укажа дека таа ја уважува мултикултурноста и цели кон културен и спортски натпревар.
Најпрво, во просториите на општината, таа оствари неформална средба со градоначалникот Билал Касами, на чија покана присуствуваше на манифестацијата. Обајцата веруваат во уникатниот туристички потенцијал на тетовскиот регион, во можностите за брз локален развој, како и во неговото позитивно влијание врз националниот.
Касами истакна дека е почестен од присуството на претседателката, изразувајќи задоволство од споделувањето убави моменти со сите тетовчани, без оглед на етничката и верска припадност, возраст и статус.
Според претседателката, идејата на организаторот да се одржуваат македонска, албанска, турска и ромска културна вечер е за поздравување, како неспорен израз на меѓусебно почитување и разбирање.
За неа, музиката и танцот ја стимулираат социјалната кохезија и поттикнуваат мирен и богат соживот.