Романците гласаат во првиот круг од претседателските избори денес, а загриженоста за зголемените трошоци за живот му дава можност за победа на десничарскиот лидер Џорџ Симион, кој се противи на испраќање воена помош за Украина.

Доколку ниту еден од кандидатите не добие апсолутно мнозинство гласови, на 8 декември ќе се одржи вториот круг на избори за да го замени двомандатниот претседател и верен украински сојузник Клаус Јоханис.

Предизборните анкети покажуваат дека Марсел Чиолаку, 56-годишниот лидер на Социјалдемократите (ПСД), најголемата партија во земјата, ќе влезе во вториот круг. Најверојатен противник ќе му биде 38-годишниот Симион од Алијансата за обединување на Романија (АУР).

Аналитичарите тврдат дека поголема е веројатноста да победи Чиолаку, кој им се допаѓа на умерените гласачи и има искуство во управувањето со земјата додека војната беснее во соседството, но тие не ја исклучуваат ниту победата на Симион.

Новиот претседател ќе се соочи со забавена европска економија, корекција на буџетот на Романија со најголем дефицит во Европската унија и притисок да ги исполни целите на НАТО за трошоците за одбрана за време на вториот мандат на Доналд Трамп како претседател на САД.

Откако Русија ја нападна Украина во 2022 година, Романија го олесни извозот на милиони тони жито преку нејзиното црноморско пристаниште Констанца и обезбеди воена помош за Киев, вклучително и донација на системот за воздушна одбрана Патриот.

Симион го прикажува гласањето како избор помеѓу етаблираната политичка класа која се потчинува на странските интереси и себеси, аутсајдер кој ќе ја брани економијата и суверенитетот на Романија.

Тој се противи на воената помош за Украина и ја обвини коалициската влада дека подобро ги третира бегалците од домашните жртви од поплавите. Некои политички ривали го обвинуваат дека е руски агент, што тој го негира.

„Не ја ставив раката во касичката и не ви ги крадам парите“, им рекол Симион на своите поддржувачи овој месец.

„Јас сум еден од вас, не еден од нив. Отсекогаш сум бил меѓу луѓето, зборував за затворени фабрики, невработеност, сиромаштија што ги тера младите да ја напуштат државата“.

Патем, Симион се профилираше како поддржувач на Трамп и застапник на антиукраинската политика.

Во конкуренција се и двајца кандидати од десниот центар: претседателот на Горниот дом на парламентот Николае Чиука, лидер на либералната партија (ПНЛ) која е во кревка владејачка коалиција со ПСД, и Елена Ласкони, лидер на опозициската партија УСР.

„Исходот е сè уште многу тешко да се предвиди поради високата концентрација на кандидати и поделбата на гласовите на десниот центар“, рече Сергиу Мискоиу, професор по политички науки на Универзитетот Бабес-Бољаи.

Тој додаде дека повеќето од кандидатите во нивните предизборни кампањи се фокусирале на претежно конзервативни пораки како што е заштитата на семејните вредности.

Кандидатите на етаблираните партии имаат многу сеопфатни пораки: од една страна нацијата, војската, религијата и сл. Од друга страна, гледаме посветеност кон Европа, иако на неа се гледа повеќе како извор на приход отколку како систем на вредности.

Романскиот претседател, ограничен на два мандати од пет години, има полу-извршна улога, која вклучува командување на вооружените сили и претседавање со Врховниот совет за одбрана, кој одлучува за воената помош.

Претседателот ја претставува земјата на самитите на ЕУ и НАТО и назначува премиери, главни судии, обвинители и шефови на тајни служби.

Јоханис дојде на власт пред 10 години ветувајќи дека ќе ја зајакне борбата против корупцијата во земјата.

Кралицата Елизабета наводно го сметала Доналд Трамп за непристоен. Извор вклучен во организирањето на неговата посета на Обединетото Кралство во 2018 година со сопругата Меланија, изјави за „Дејли мејл“ дека реакцијата на кралицата била поврзана со коментарите што Трамп ги имал за сестрата на Елизабета, принцезата Маргарет.

Таа почина во 2002 година на 71-годишна возраст.

Трамп, наводно, и’ рекол на кралицата Елизабета дека „Маргарет мора да била карактерно тешка сестра“, што ја налутило кралицата и таа го сметала за навредлив неговиот коментар. Таа секогаш ја бранеше Маргарет.

Не е јасно зошто Трамп ја споменал, но во серијата на Нетфликс „Круната“, Маргарет беше прикажана како бунтовничка, нестабилна и огорчена за нејзиниот однос со кралицата Елизабета.

Британскиот таблоид пишува дека покојната кралица му рекла на еден гостин дека „особено не и се допаѓало како Трамп гледал преку нејзиното рамо, како да барал некој поинтересен“. Трамп вели дека нејзините негативни впечатоци се целосно лажни.

„Слушнав дека сум и бил омилен претседател. Имав одличен однос со кралицата. И’ се допаднав. Таа беше неверојатна жена“, изјави тој за „Дејли Мејл“.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека руската војна против Украина најверојатно ќе заврши во наредната година.

„Кога ќе заврши војната? Кога Русија сака војната да заврши. Кога САД ќе заземат посилна позиција. Кога глобалниот југ ќе застане на страната на Украина и ќе застане до крајот на војната“, рече Зеленски во разговор со претставниците на странските медиуми во Киев на третата меѓународна конференција за безбедност на храна, жито од Украина.

„Тоа нема да биде лесен пат, но убеден сум дека ги имаме сите можности тоа да се случи следната година“, ги пренесе неговите зборови новинската агенција „Укринформ“.

„Отворени сме за предлози од лидерите на африканските, азиските и арапските земји“, продолжи Зеленски.

„Би сакал да ги слушнам и предлозите на новиот американски претседател и мислам дека ќе ги слушнеме во јануари и ќе имаме план да ставиме крај на оваа војна.

Новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, во текот на својата предизборна кампања повеќепати даваше до знаење дека сака да ја намали големата американска поддршка за Киев. Откако е избран веќе не вели дека во рок од 24 часа ќе стави крај на војната во Украина, што претходно го потенцираше.