Култура
Костадиновска-Стојчевска: Не префрламе никакви обврски од оваа, на товар на буџетот за следната година

Владата врз реални основи, го структурираше буџетот за културата на 61,6 милиони евра, истакна на денешната прес-конференција, министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска која заедно со премиерот Димитар Ковачевски го образложи предлог-буџетот за културата за 2023 година.
„Од огромна важност е, дека сите финансиски обврски за оваа, 2022 година се реализирани, затворени. Според тоа, не префрлуваме никакви обврски од оваа, на товар на буџетот за следната година. Нема заостанати обврски, значи во следната година влегуваме со буџет кој нема да плаќа стари сметки и тоа ни овозможува да ги реализираме и планот и програмата за следната година со предвидениот износ“, рече Костадиновска-Стојчевска.
Таа потсети дека во 2021 година, за плати од буџетот за култура се издвоени 49,51 отсто, а во 2022 платите, во согласност со колективните договори, се 51,75 проценти од буџетот, односно 1 милион евра повеќе, износ кој е вграден во буџетот за следната година. Во буџетот за 2023 година се зголемени и средствата за комунални услуги за установите од областа на културата, зголемени се и блок-дотациите како и капиталните дотации за општините од 1 на 20 милиони денари. За капиталните расходи пак, во предлог Буџетот за културата за 2023-та, предвидени се 6,4 милиони евра. Процентот на реализација на капиталните инвестиции за 2022 година до овој момент е високи 83 % со тенденција во преостанатите 10 дена да биде повисок.
Како ставки остануваат и Програмата за „Културно наследство во опасност“ и поддршката на младите.
„Нашето внимание останува на заштитата на културното наследство. Се работи и ќе продолжи работата и на Скопскиот аквадукт и на црквата во Курбиново, но и на други културни сведоштва за нас. Затоа, не само од буџетот, фокусирани сме и на соработката и на поддршка од фондовите од меѓународни институции“, порача министерката за култура.
Костадиновска-Стојчевска информираше дека во 2023. средствата за субвенции и трансфери ќе изнесуваат 12,5 милиони евра.
Во врска со годишниот конкурс ,пак, истакна дека во фокусот на комисиите остануваат принципите: поддршка на квалитетот, поддршка на младите уметници, на креативните и иновативните изрази, на проектите со традиционален и докажан квалитет и со реноме, запазување на принципот на застапеност – од родова до етничка.
„Годишниот конкурс за поддршка на проекти од национален интерес во културата за 2023 година траеше од 17 октомври до 25 ноември. Рокот го продолживме за една недела по барање на корисниците, кои алармираа за потешкотии поради преоптовареност на системот, но имаше и субјективни проблеми поради неажурирани податоци на дел од апликантите. Поддршката од МИОА ни беше драгоцена зашто овој пат аплицирањето се одвиваше преку националната платформа „е-услуги““, посочи министерката за култура.
Во моментов, додаде Костадиновска-Стојчевска, комисиите работат на програмите од националните установи, а службите во Министерството за култура ја вршат административната проверка на веродостојноста на прикачените документи во електронската апликација. И благодарејќи на овој систем, од оваа година решенијата за прифатени, одбиени или отфрлени проекти, корисниците ќе ги добијат по електронски пат.
„Оваа година пристигнаа 3.355 пријави. Најмногубројни и оваа година се пријавите во издавачката дејност. И тука сакам да ја споделам информацијата дека ги исплаќаме сите обврски кон корисниците за проектите што се реализирани во оваа година, запазувајќи ја тенденцијата – без пренесени обврски во новиот буџет за тој целосно да биде наменет за програмата за 2023-та. До моментов, за оваа намена се намирени над 96 %“, рече Костадиновска-Стојчевска.
Таа додаде дека реализацијата на севкупниот буџет на Министерството за култура за 2022 година, заклучно со вчерашниот ден, е 95 отсто.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков од Слоештица: Меморијалната соба на Петре М. Андреевски не е запоставена, а ракописите се безбедно зачувани

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, денеска ја посети Општина Демир Хисар, каде што оствари средба со градоначалникот Никола Најдовски и ги посети институциите од областа на културата што го обликуваат културниот живот во овој регион.
Во рамките на посетата, министерот ја разгледа меморијалната поставка посветена на великанот на македонската книжевност, Петре М. Андреевски, во неговото родно село Слоештица. Тој посочи дека состојбата на меморијалната соба не е онаква каква што неодамна беше претставена во јавноста.
„Лично се уверив дека меморијалната соба не е запоставена и дека сите објави во јавноста се невистинити. Во неа има само лични предмети и фотографии на македонскиот поет, романсиер, раскажувач и драмски автор кои се во солидна состојба, а условите за нивно чување се соодветни. Воедно, загриженоста за ракописите е неоснована бидејќи тие се безбедно зачувани во МАНУ“, изјави Љутков.
Министерот додаде дека Министерството е подготвено, доколку семејството даде согласност, овој објект да го води и за него да се грижи новоформираната невладина организација, или пак да биде под Домот на културата и да се вклучи Министерството со одредена поддршка.
„Петре М. Андреевски не е само писател – тој е дел од духовниот темел на нашата држава. Нашата задача е да го чуваме, негуваме и гордо да го пренесуваме неговото наследство на идните генерации“, нагласи министерот.
Во текот на престојот во Демир Хисар, министерот ги посети и НУ Манифестација „Денови на Смилевски конгрес“ и Домот на културата „Илинден“ каде што е сместена и библиотеката „Петре М. Андреевски“. Министерот Љутков престојот во Општина Демир Хисар го заокружи со посета на приватната библиотека „Ал-Би“ во с. Бабино и Слепченскиот манастир, кои се сведоштво за културната и духовна традиција на регионот
Култура
Седумдесет поети од земјава и странство на 64. издание на Струшките вечери на поезијата

Од 21 до 25 август по 64-ти пат ќе се одржат Струшките вечери на поезијата, а Струга уште еднаш ќе биде центар на светската поетска сцена.
Седумдесет поети од земјава и странство, критичари, преведувачи и литературни работници ќе учествуваат на манифестацијата.
Покрај лауреатот, словачкиот поет Иван Штрпка, добитникот на наградата „Мостови на Струга“, полскиот поет Матеуш Шимчик, на 64-тите Струшки вечери на поезијата учество ќе земат еминентни поети од Македонија, Франција, Турција, Кина, Шпанија, Ирска, Литванија и земјите од соседството…
Покровител на манифестацијата е претседателката на Република Македонија Гордана Сиљаноска Давкова, а како национална установа е финансирана од Министерството за култура и туризам.
Директорот на Националната установа манифестација „Струшки вечери на поезијата“, Никола Кукунеш денеска на прес-конференција информира дека фокусот на годинашното издание ќе биде Глаголицата, како една симболична врска, мост кој обединува низ вековите. Врска меѓу Македонија и Словачка уште од времето на сесловенските просветители, браќата Кирил и Методиј и поетска Словачка што ни доаѓа преку лауреатот Иван Штрпка.
„Токму затоа за промоција на годинашното издание подготвени се графички и видео содржини кои во себе ја обединуваат глаголицата како фонд кој реферира на првата неофицијална кодификација на македонскиот јазик преку првите преводи на она што го знаеме како старословенски јазик. Традиција или врска која што надминува временски период од 1.160 години. Годинава, манифестацијата ги подвлекува овие вредности што како традиција ги имаме во поглед на литературното создавање и несомнено и во поезијата, бидејќи се појавува уште со почетоците на писменоста кај нас. Тоа значи дека и литературата и јазикот и поезијата своите корени ги влечат далеку во минатото, а нивните рефлексии и одеци ги слушаме и денес“, рече Кукунеш.
Според него, Струшките вечери на поезијата не се локална организација ниту локален настан, туку ги надминуваат границите на државата и се широко етаблирани и познати во светот.
„Она кое се обидуваме подолго време да го потврдиме како некаква теза која вреди да се воочи и да се сфати како факт е дека Струшките вечери на поезијата не се локална организација и не се локален настан. Освен тоа што се национални, ги надминуваат рамките на државата. Манифестацијата е широко етаблирана и позната во светот. Она што мора да го разбереме е дека вложувањето токму во таа меѓународна промоција на нашиот јазик и култура е тоа за кое што оваа манифестација е всушност наменета и тоа е нејзината основна цел“, подвлече Кукунеш.
Култура
Јовановиќ: Прикажавме силно авангардни и ангажирани филмови на унгарската филмска вечер во Центарот за култура „Григор Прличев“ во Охрид

Во рамките на дополнителната програма на фестивалот „Охридско лето“ викендов во копродукција со МФФ Киненова беа прикажани унгарските филмови „Три илјади изброени парчиња“ и „Без здив“.
Кинo-проекциите се одржаа во Центарот за култура „Григор Прличев“, а беа дел од Унгарската вечер на фестивалот, која беше поддржана од Унгарската амбасада и Општина Охрид.
– Силно авангардниот и ангажиран филмт „Три илјади изброени парчиња“ во режија на Адам Чаши ја отвори филмската вечер, а продолжи со филмот „Без здив“ во режија на Каталин Молдовај.Настанот привлече бројна публика, а филмот „Три илјади изброени парчиња“ кој е силно ангажиран и авангарден филм сметам дека предизвика силни импресии кај присутите со темата за дискринимација на одредени малцинства во европските општества, вели Небојша Јовановиќ, директор на МФФ Киненова.