Свет
2022 година беше годината што ќе промени сè
Кога пред една година се пишуваше за ретроспектива на 2021 година во светот, сите ја нарекоа година без крај, односно година за која никој нема да зажали. Да знаевме каква ќе биде следно, сигурно ќе бевме поблаги кон неа, пишува Индекс.хр.
По две години од пандемијата, милиони мртви ширум светот, екстремен раздор и поларизација околу одговорот на неа, а особено поради вакцината против Ковид-19, опасното потресување на демократскиот систем во Америка, но и во други земји, како како и природните катастрофи поврзани со климатските промени, сето тоа падна во втор план на 24 февруари.
Зад судбоносната одлука за инвазија стоеше еден човек, некрунисаниот руски император Владимир Путин, поранешен шпион на КГБ кој сега се претставува како цврст борец против американскиот колонијализам и заштитник на традиционалната христијанска култура.
Но, дури и тој, со сигурност, не беше свесен за хаосот во кој ќе ги фрли Русија и Европа и целиот свет.
Украина не престана да ѝ дава номинален отпор на втората воена сила во светот, за што подеднакво придонесоа криминалната неспособност, корупцијата и негрижата на руските генерали, деморализирањето на војниците, застареноста на оружјето и хроничниот недостаток на опрема. Светот гледаше шокирано, но парализата и пасивноста траеја изненадувачки кратко, барем на Запад.
Европа, пред сè, наеднаш се разбуди од заспаното затишје во децении мир, просперитет и удобно уредување со бесплатна американска воена заштита и евтина руска енергија.
НАТО и САД, како нејзина најсилна членка, брзо и јасно ставија до знаење дека директна воена интервенција не доаѓа предвид бидејќи Украина не е членка на алијансата. Но, воената помош брзо почна да пристигнува преку украинската граница, во која САД, како што се очекуваше, одиграа голема улога.
Затоа Европската Унија прва иницираше економска одмазда за агресијата, со најтешките санкции што некогаш ги воведе, а кои многумина, особено самата Москва, ја гледаат како еден вид економска војна.
Одговорот беше неспоредливо побрз и посилен отколку за време на распадот на Југославија и крвавите војни во Хрватска и Босна и Херцеговина што избувнаа во раните деведесетти, но и од руската војна во провинцијата Чеченија, во соседна Грузија, во Сирија и во Самата Украина во форма на „хибридна“ инвазија од 2014 година
И додека Русија еклатантно ги наруши територијалниот интегритет и суверенитет на соседната земја, што и самата ги гарантираше со Будимпештанскиот договор од 1994 година, на САД и Бразил, најголемите земји на западната хемисфера, им се закануваше да потонат во политички хаос поради се посилниот широко распространето непризнавање на изборните резултати.
Повеќегодишниот тренд на слабеење на демократиите и зајакнување на автократиите предводени од Кина се чинеше дека ќе кулминира.
Подеднакво гротескни се и изјавите на Путин дека Русија „не изгубила ништо“ со нападот на Украина (додека САД го проценуваат бројот на убиени и ранети руски војници на околу сто илјади, а Украина многу повеќе од тоа) или дека 99,9% од Русите се „подготвени да жртвувајте сè за татковината“, со оглед на тоа што речиси милион од нив ја напуштија татковината од почетокот на инвазијата.
Но, Путин сè уште има шанса да извлече некој привид на победа од челустите на воено понижување и пораз, доколку, преку комбинација на заплашување, блефирање, енергетска уцена и нуклеарни закани, успее да ги убеди Брисел и Вашингтон да го принудат Киев да склучи договор. примирје и прифаќање на статус кво на бојното поле.
Украинците, се разбира, никогаш нема да ја признаат анексијата, но на Русија и е доволно тоа да стане реална ситуација на терен, исто како и случајот со Крим. А потоа, по период на опоравување и обнова на десеткуваната војска, тие ќе ја имаат таа територија како отскочна даска за нов обид да ја освојат Украина, или до источниот брег на Днепар или како целина.
Делот од светот кој ја поддржува Украина и сфаќа колку опасна би била руската победа сега има избор: или да продолжи да ја поддржува воено, финансиски и политички додека не ги протера окупаторите, барем од територијата што ја освоија од 24 февруари или нека Путин земе што сака, односно може, за случајно да не ја изврши својата самоубиствена закана со нуклеарно оружје.
Тоа ќе биде избор помеѓу кукавичка, пресметлива и разединета Европа која ќе му дозволи на фашистички силеџија да ги промени границите со сила, или Европа која конечно се разбудила и сфатила дека нејзините интереси и нејзините вредности се суштински поврзани, дека исходот од војната во Украина има последици за сите и дека мирот и предавањето не се исти. Цената во секој случај ќе биде висока, пишува Индекс.хр.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Романскиот премиер Чиолаку води во првиот круг од претседателските избори
Романскиот премиер, Марсел Чиолаку и кандидатката на десниот центар Елена Ласкони освоија најмногу гласови во првиот круг од претседателските избори во Романија, покажуваат излезните анкети и тие треба да одат во вториот круг.
Социјалдемократот Чиолаку, според проекциите, освоил околу 25 отсто од гласовите, додека Ласкони околу 18 отсто. Вториот круг од изборите е закажан за 8 декември.
Чолаку пред првиот круг од изборите беше фаворит меѓу 14 кандидати.
Најдобри изгледи имаа кандидатот на либерално-конзервативната реформска партија Ласкони која според излезните анкети доби 16 отсто и Џорџ Симион од екстремната десница кој доби 15 отсто од гласовите.
Претседателот ја одредува надворешната и безбедносната политика на земјата-членка на ЕУ, е врховен командант на армијата и е вклучен во проверките на тајните служби.
Клаус Јоханис е претседател 10 години и не може повторно да се кандидира.
Свет
Шефот на дипломатијата на ЕУ: Мора да го зголемиме притисокот врз Израел и Хезболах
Шефот за надворешни работи и безбедност на ЕУ, Жозеп Борел, повика на поголем притисок врз Израел и Хезболах за да се договори примирје меѓу завојуваните страни.
„Се сретнав со либанскиот премиер Наџиб Микати за да разговарам за итни чекори за ставање крај на конфликтот“, напиша тој на „Икс“ во неделата.
„Мораме да го зголемиме притисокот врз Израел и Хезболах за тие да се согласат со американскиот предлог за прекин на огнот“, додаде Борел, кој го посети Бејрут.
„Израелската армија збриша 37 села во јужен Либан и продолжува да фрла бомби врз центарот на Бејрут“, рече тој. Ова мора да престане, како и нападите на Хезболах врз израелските заедници, додаде.
Без прекин на огнот, ниту Израелците ниту раселените во Либан не можат да се вратат во своите домови, напиша Борел на „Икс“ по неговите разговори со либанското раководство.
Борел се состана со Микати и со претседателот на парламентот Набих Бери, комесар на проиранската милиција Хезболах.
Соединетите држави со недели вршат притисок за примирје меѓу шиитските милиции и Израел. Посредникот Амос Хохштајн оваа недела повторно отпатува во Либан и Израел за да ги продолжи преговорите.
Хезболах го нападна Израел со силен ракетен оган во неделата, откако еден ден претходно во жесток израелски воздушен напад загинаа најмалку 29 луѓе во Бејрут.
Израел во неделата ги нападна јужните предградија на Бејрут, контролирани од Хезболах, каде што интензивното бомбардирање во последните две недели се совпадна со знаците за напредок во преговорите за примирје на САД.
Хезболах, кој претходно вети дека ќе одговори на нападите врз Бејрут со таргетирање на Тел Авив, соопшти дека истрелал наведувани проектили врз воените постројки во и околу Тел Авив.
Свет
Будистички манастир под истрага: 41 тело откриено во Тајланд
Будистичкиот манастир во централен Тајланд е под истрага по откривањето на 41 тело за кои се верува дека биле користени за специјална практика на медитација, соопшти полицијата.
Телата се откриени во саботата во манастирот Па Нахон Чаибоворн во централниот дел на земјата, соопшти полицијата, додавајќи дека кај секое тело биле пронајдени документи – потврда за смрт и потврда за донација тело.
Полицијата треба да провери кај семејствата на починатите дали доброволно ги дале телата.
„Сакаме да се увериме дека ниедно тело не е украдено“, соопшти полицијата.
Потрагата беше почната неколку дена откако полицијата во средата откри 12 тела во друг манастир во соседна провинција, објавија локалните медиуми.
Поглаварот на манастирот во провинцијата Фичит, каде што беа пронајдени 41 труп, Ајарн Саифон Фандито, рече дека употребата на труповите е дел од „техниката на медитација“ што тој ја развил.
„Многу од оние кои доаѓаат да учат се верници и сите овие монаси го пренесуваат тоа знаење. Не знам колку од нив ја прифатија мојата техника“, рече тој.
Поглаварот на манастирот рече дека „практичарите медитираат во павилјони во кои има ковчези со човечки останки“.
Полицијата во Фичит соопшти дека работи со властите во другите провинции за да утврдат дали оваа практика е широко распространета.
Овој метод на контемплативна медитација со трупови во различни фази на распаѓање се појавила во Тајланд во 18 век и била широко распространет до 20 век кога почнала да исчезнува.